I. Arloa kopurutan
Aurten a
rlo honetan 102 erreklamazio jaso dira guztira. Kexa horiek honako a
dministrazio hauei buruzkoak izan dira:
– Tokiko a
dministrazioa 90
– Foru a
dministrazioa 6
– Euskal A
utonomia Erkidegoko A
dministrazio Orokorra (Eusko Jaurlaritza) 2
Azpiarlokako banaketari dagokionez, sailkapena honakoa da:
– Kontratazio-araubidea, ondarea eta a
dministrazioaren erantzukizuna 33
– Administrazioaren funtzionamendua eta a
dministrazio prozedura 31
– Tokiko zerbitzu publikoak 24
– Udal erroldaren kudeaketa 10
– Beste a
lderdi batzuk 3
– Informazioa eta herritarren parte-hartzea 1
Aurten bideratu diren erreklamazioen −2011n jaso ziren kexak nahiz 2011ko urtarrilaren 1ean a
bian zeudenak− tramitazioaren xehetasunei dagokienez, txosten hau idatzi denean, hauxe da a
rloaren egoera:
Ekitaldi honetan, iaz bezalaxe, jasotako kexa gehienen izapidetze egoera a
rrazoizkoa da, eta gure jarduna, gutxi gorabehera, a
maitu egin da eskuratutako guztien bi heren eta a
urreko ekitaldian a
bian ziren guztiak bideratu ondoren. Batez ere, laugarren hiruhilekoan jasotako kexei dagozkien jarduera fase ezberdinetan daudenak falta dira. Orokorrean a
ipa dezakegu jasotako kexak erantzuteko eta ebazteko denbora hobetu dugula, bereziki esku hartu duten a
dministrazioen lankidetza eta betetze maila handiagoa egon delako bai eskatu dugun informazioa epe laburragoetan jaso dugulako bai eskaini diguten lehen erantzunaren edukia nahikoa izan delako a
urkeztutako kexen a
rrazoia kontrastatu eta baloratzeko.
Hala ere, a
tal honetan oraindik ere a
zpimarratu behar dugu erakunde honek duen beharra legebiltzarraren komisario gisa eta, beraz, a
ipamen berezia egin behar dugu hainbat a
dministraziok eskaini diguten lankidetza falta. Iaz jada Mutrikuko Udalari buruzko 2009ko ekitaldiko hiru espediente irekita genituela a
zpimarratzen genuen. A
urtengo hasieran, a
zkenik, bertan izandako esku-hartze guztia a
maitu behar izan genuen, gure lana eraginkortasunez bete a
hal izan gabe, honako ebazpenak sortuz:
autobus geraleku bat eta Laranga
auzoa
adierazten duen seinalea jartzeko egindako eskaerari buruzkoa.
aldatzearen inguruan erantzunik ez emateagatik eta jardunik ez bideratzeagatik.
atearen eta hormaren zati baten eraispenari buruzkoa .
Aurten hasitako espedienteei dagokienez espediente bakar batean ohartarazi diogu Ortuellako Udalari duela 9 hilabete ez diola erantzun egin genion informazio eskaerari.
Azpimarratu beharreko beste kontua administrazio isiltasuna da, a
lorrean izapidetutako kexa ugarik a
zaltzen duten gaitzespena. Herri a
dministrazioek herritarrek a
urkezten dituzten eskaera guztiei erantzuna eman behar diete, betiere herri a
dministrazioa zuzendu behar duen a
dministrazio ona eta zerbitzu publikoaren onerako. Garai hauetan, parte-hartzeari eta gardentasunari buruz horrenbeste hitz egiten denean, garrantzitsua da herri a
dministrazioek a
zalpen nahikoa eman dezaten euren jarduteko moduaren inguruan. As
kotan herri a
dministrazioak herritarren eskaera ez bideratzeko dituen a
rrazoiei buruzko a
rrazoizko a
rgibide nahikoak a
urkeztutako a
razoa konpontzen du.
Azkenik, a
rloko kopuru orokorrei buruzko pintzelada labur honen barnean a
ipatu beharko genuke a
urten a
maitutako espedienteen eraginkortasun maila ona izan dela, a
dministrazioaren jarduera okerra zegoela baloratu genuenean a
dministrazioak jarrera zuzendu duela a
zpimarratuz. Zegozkien a
dministrazioei bidalitako gomendioak, ondoren a
ipatuko ditugunak, ehuneko berrogeita hamarrean onartu dira.
II. Lege-berrikuntzak
Epigrafe honen izenburua gorabehera, zoritxarrez, berririk egon ez dela a
ipatu behar dugu, beraz, euskal herri a
dministrazioak, orokorrean, ez dute burutzen duten esku-hartze jardueraren a
rauzko egokitzapenik egin, jada iaz premiazkoa zela a
ipatu bagenuen a
rren.Zehazki, tokiko ordenantza eta a
rau a
utonomiko as
ko berrikusi eta egokitzeko beharrari buruz a
ri gara, barne merkatuko zerbitzuei buruzko 2006ko a
benduaren 12ko Europako Legebiltzarreko eta Kontseiluko 2006/123/CE Zuzentarauak Espainiako zuzenbideari, partzialki gaineratzen dion zerbitzuko jardueren sarbideari eta horien burutzapenari buruzko azaroaren 23ko 17/2009 Legearen eta hurrengo garapenen (abenduaren 22ko 25/2009 Legea) onespenaren ondorioz.
Hala eta guztiz ere, a
urten a
urrerapen gutxi ikusi ditugu zentzu horretan. Horrela bada, a
utonomia mailan, iaz a
ipatu genuen 2010eko a
pirilaren 27ko ebazpena, Zerbitzuen Zuzentaraura egokitzeko hainbat lege a
ldatzen dituen lege-aurreproiektua jendaurrean a
urkezten duena Lege Proiektu gisa onartu du Eusko Jaurlaritzak, 2011ko martxoaren 1eko Gobernuaren Kontseiluko erabaki bidez, parlamentu egoitzan izapidetzen egonez. Proiektuak 14 legetan eragina dauka eta, erkidegoko zuzentarauaren helburuen babesean, prozedurak erraztu eta oztopoak kendu nahi ditu EBko zerbitzuak eskaintzeko. Horrek bere garrantziaren ideia eskaintzen du (Irekia). Erkidegoko zuzentaraura egokitzeko a
utonomia mailako halako erregulaziorik ez egotean herri a
dministrazioek ez dute a
rauzko esparru nahikorik euren ordenantza eta erregelamendu propioak egokitzeko, horrek dakarren segurtasun falta juridikoarekin.
Hori, nolanahi ere, ezin da a
itzaki izan Zerbitzuen Zuzentarauaren a
plikazioaren "eragin zuzena" saihesteko. A
dministrazio bakoitzak, bere eskumeneko a
lorrean, erkidegoko zuzentarauan xedatutako helburu eta printzipioekin kontraesankorra den a
raudia berrikusi behar du ezarpen as
katasuna hobetzeko, defendatzen dituzten mugen interes orokorreko premiazko a
rrazoiak behar bezala justifikatzen ez dituzten mugak onargarriak izan gabe.
Udal legeak ezta ez du a
urten a
rgia ikusi pasa den ekitaldian a
ipatu genuen izapidearen (Euskadiko Udal Legearen A
urreproiektua jendaurrean a
gertzeko ebazpena, 2010eko a
zaroaren 24koa -226. EHAA) hasieraren ondorioz Eusko Legebiltzarrak dagokion legezko testua onartu gabe.
III. Jarduera-plana
Gure ohiko jardueraren oinarrizko zati baten jatorria herritarrek a
urkeztutako bakarkako kexetan kokatzen da. Gauzak horrela, jasotako kexak izapidetzea izan da gure jardueraren zati a
dierazgarriena eremu honetan. Espediente horiek gomendio ezberdinak eta beste ebazpen batzuk izapidetzea ekarri dute, hurrengo idatz zatian a
zalduko dugun moduan.
IV. Kexarik a
ipagarrienak
Idatz zati honetan, izapidetu ditugun kexen laburpen bat egingo dugu a
urten garatutako jarduera islatzeko, bereziki helduz gomendioren baten xede izan direnei. Kexak a
zpieremu materialei jarraiki multzokatuko dira, jarraian xehatuko ditugun epigrafeak gorabehera.
IV.1. Administrazioaren funtzionamendua eta a
dministrazio prozedura
Lehen epigrafean a
dierazi dugun moduan, jaso ditugun kexa as
kok herri a
dministrazioaren erantzun falta edo horren ebazpenaren eta interesdunak benetan eskatutakoaren a
rteko inkongruentzia a
dierazten dute.
Administrazio isiltasunari buruzko bloke horretaz gain, erakundean jasotako kexek hainbat kontu a
zaltzen dituzte. A
zpimarratzekoak dira prozeduraren bermeak eta legezkotasuna babesteko oroitzapenak nabarmentzen dituztenak. Lehen kontuaren inguruan 2011ko a
pirilaren 7ko A
rartekoaren ebazpena eman dugu. Horren bidez, A
banto-Zierbenako Udalari gomendatzen zaio udaleko a
rkitekto a
holkulariak bere lanpostua bete zuen bitartean burutu zituen funtzioei buruzko ziurtagiria egin dezan.
Kexa horretan egindako eskaeraren eta emandako ebazpenaren a
rteko kongruentzia falta a
zaldu zen. Gainera, ebazpenak ez zuen a
rrazoirik ematen eskatutako berariazko edukia zuen egiaztagiriaren emakida ukatzeko. Horren ondorioz, interesdunak ezin izan zuen lizitazio publiko batean bermatu burutu izan zituen funtzioak. Abanto-Zierbenako Udalak ez du onartu erreferentziako gomendioa.
Izapidetutako beste kexa-espediente batean, erreklamatzaileak Bakioko Udaleko aurrekontuaren legez kontrakotasuna a
zaltzen zuen, besteak beste, a
urrekontu egonkortasuneko helburua urratzeagatik; gainera udalaren a
rgudio falta a
ipatzen zuen espedientearen hainbat izapideetan a
urkeztutako a
legazioen a
urrean. Horrek herri a
dministrazioaren eta herritarren a
rteko harremanak garatu behar diren baldintzen urratzea zekarren. Udal a
urrekontuen izapidetzean eta edukian legea betetzeari buruzko 2011ko irailaren 21eko A
rartekoaren ebazpenak ondorioztatzen zuen udal a
dministrazioak bere erabakiak a
rrazoiz eta labur a
rrazoitu behar dituela, bereziki erabaki horiek a
ginduzko txosten teknikoetatik urruntzen direnean. Bestalde, gure gomendioan gogorarazten genuenez, herri a
dministrazioak a
rduratsuak izan behar dira indarreko legezkotasuna betetzeari dagokionez eta, bereziki, kasu honi dagokionez, udal a
urrekontuen edukia a
rautzen duten printzipio eta baldintzen babesean.
IV.2. Udal erroldaren kudeaketa
Berriro ere, zoritxarrez, a
urkeztutako kexen ehuneko hamar inguru herritarren udal erroldan emandako izenen ukapenari buruzkoa da. Erakunde honen a
ldetik beharrezkoak diren kudeaketak egin ondoren, kexak konpondu izan dira. Hori bai, herritarrek zerbitzu publiko ezberdinetara (osasun, hezkuntza, gizarte laguntza, zerga, etab. a
rlokoak) sartzeko kudeaketa horren garrantzia kontuan hartuta, hasierako eskaera egin zenetik erakunde honetara jo eta a
ldeko ebazpena lortzen duten a
rte pilatutako a
tzerapenak kaltetutako pertsonentzat dakarren kalte larria kontuan hartu behar da.
Udalak a
rduratsuak eta bizkorrak izan behar dute a
rlo honetan eta herritarren errolda kudeatzeak dakarren zailtasunak ezagutzen ditugun a
rren, errolda ukatzeko a
rrazoiak tasatuta daude, eta udalak ezin ditu eskatu bestelako baldintzak edo a
giriak pertsona baten benetako egoitza egiaztatzeaz gain. A
zken finean, herritarren udal errolda herriko herritarren benetako egoitza bermatzen duen a
dministrazio erregistroa da eta ezin da erabili bere helburutik harago dauden beste kontu kontrolatu eta konpontzeko. Horrela bada, erroldan izena ematearen ukapena udalaren ustez bilobak ez duelako familia unitatea osatzen aitona-amonekin batera edo udala delako maizter gaixoaren semeak izena eman nahi duen etxebizitzaren a
lokatzailea, izena emateko etxebizitzan benetan bizi dela egiaztatzetik kanpo dauden kontuak dira.
Horrela bada, a
urten iazko urtearen a
maieran Turtziozko Udalaren jarduera dela-eta a
urkeztu ziguten kexa baten esku-hartzeari a
maiera eman diogu. Bertan udalak a
giriak eskatzen zituen legezko inolako oinarririk gabe, eta horrek a
dministrazio jarduera a
rbitrario bihurtzen du. Horren inguruan, 2011ko maiatzaren 2ko A
rartekoaren ebazpena eman genuen. Horren bidez, Turtziozko Udalari gomendatzen zaio Palestinako pertsona baten biztanleen erroldan izena emateari dagokionez, eragin data zuzendu dezala.
Onartu ez zen gomendio horretan, udalak penagarritzat jo du kexa bat izapidetu izana udalak a
giri osagarriak eskatu izanagatik, euren ustez, legez eska baitzitekeen.Hala eta guztiz ere, herritarrari ez zitzaion eskatutako a
giri osagarrien eskaera bermatzen duen a
rauaren berri eman eta gure esku-hartzean zehar ez zen gai hori a
rgitu. Erroldan izena ematea eskatzen duten pertsonen identitatea egiaztatzeko legez baliodunak diren a
girien a
rtean, interesdunak bi identifikazio a
giri a
urkeztu zituen eta biak indarrean zeuden. Beraz, eskatu zioten A
tzerritarren Erregistro Nagusiaren ziurtagiria ez zen beharrezkoa, ezta galdagarria ere, identifikazioa osatze a
ldera.
Udalei udal erroldaren eguneratzeari buruzko jarraibide teknikoak ematen dizkion Estatistikako Institutu Nazionaleko (EIN) buruaren eta Lurralde Lankidetzako Zuzendari Orokorraren uztailaren 4ko ebazpenaren a
rgitalpena a
gintzen duen A
zpi-idazkariaren 1997ko uztailaren 21eko ebazpenak a
tzerritarren erroldatzeari buruzko 5. a
rtikuluan a
zaltzen duenez, herritarren erroldan izena eman nahi duen edozein pertsonari identifikazio a
giria eskatzearen helburua besterik gabe horren identitatea ezagutzea da, Legean a
dierazitakoaz gaindiko bestelako a
giririk eskatu a
hal izan gabe eta identifikazioaren errealitatetik kanpoko kontuan kontrolatu a
hal izan gabe.
IV.3. Informazioa eta herritarren parte-hartzea
Arabako Lurralde Historikoko udalbatzak garrantzia handiko erakunde publikoak dira lurralde honetan eta toki erregimeneko egituraren elementu berezietako bat dira, oinarrizko hainbat zerbitzuen kudeaketarako a
dministrazio deszentralizatu gisa eta herritarren zuzeneko ordezkaritza taldeko gaietan. Hala eta guztiz ere, herritarren elkarren a
rteko erantzukizun hori eurengan eragina duten erabakiak hartzerakoan, zenbaitetan gatazkak eragiten ditu gertutasunagatik eta interesdunen inplikazioagatik. Herritarren batzordea erkidegoko gaietan, herritarrekiko oztopo edo mugei dagokienez, herritarren zuzeneko parte-hartzearen a
dierazle nagusia izanik, nahita ez, gai publikoetan parte hartzeko eskubidearen mugatzea ezartzen du. Zehatzago esanda, erakundeak duen informazioa interesa duten herritar guztien eskura egon behar duela a
ipatu behar dugu.
Zentzu horretan kexa bat jaso genuen Beotegi-Menagaraiko A
dministrazio Batzarreko presidenteak ez zuelako A
rabako Lurralde Historikoko Udalbatzei buruzko martxoaren 20ko 11/1995 Foru A
raua betetzen, izan ere, ez zuen zegokion ohiz kanpoko bilera deitu nahi, besteak beste, idazkaria bezalako hainbat karguren berrikuntza planteatzeko eta gainera interesa zuten herritarrei ez zien eskatutako informazioa eskaintzen. Kexa ebatzi izan zen presidentearen kargua a
ldatzean.
Azkenik, a
ipatzekoa da, herritarrek modu elektronikoan zerbitzu publikoetan parte hartzeari buruzko ekainaren 22ko 11/2007 Legeak, beste helbururen a
rtean, xedatu duela eskuragarri dagoen informazioa bitarteko elektronikoen bidez emateko betebeharra (3. a
rtikulua), bai eta egoitza elektronikoak iragarki taula baten izaera duela ere (12. a
rtikulua). Irungo Udalaren jardueraren berri izan dugu, izan ere, Iragarki eta Ediktuen Taula Elektronikoa sortu du eta 2011ko a
pirilaren 1etik a
urrera jarriko du a
bian (2011ko a
pirilaren 7ko 67. GAO).
Beste a
dministrazio batzuek udal ordenantza mailan a
dministrazio elektronikoaren a
rautzea eta iragarki taula elektronikoa ezartzeko a
ukera garatu eta xedatu duten a
rren (hala nola, Bilboko Udalak), ez dugu ikusi tresna hori benetan a
bian jarri denik.
Azpimarratzekoa da taula elektroniko edo digital (horrela deitzen baita udalaren web orrian eta zerbitzurik eskatuenetarikoen a
rtean dago) horrek udal guztiek euren iragarki ofizialak eta beste herri a
dministrazioek bidalitakoak a
rgitaratzeko erabiltzen dituzten ohiko iragarki taula fisikoak ordezkatzen edo osatzen dituela. Taula elektroniko horrek, egun gertatzen den informazioaren hazkuntzaren a
urrean, orokorrean, a
rgitaratzen diren iragarki ofizialak eskuratzeko erraztasunak eskainiko ditu. Nolanahi ere, garrantzitsua iruditzen zaigu udalaren a
urreikuspenen a
rabera Irungo Udaleko taula elektronikorako sarbidea udaletxean, HAZean, liburutegietako Internet gelatan, etab. kokatutako doako terminalen bidez burutu a
halko dela, eta horrek bere hedapena erraztuko du. Horren guztiaren inguruan eta kontu honen a
maierako gogoeta gisa, kezkagarria iruditzen zaigu a
dministrazioaren garapen elektronikoko prozesua herritarren eskubide eta betebeharra izan a
rren, a
rrail digitalak hainbat talde kanpo utzi a
hal izatea bitarteko digitalekin konpontzen ez direlako edo halakorik ez dutelako, beraz, egokitzat jotzen dugu tresna horiek publikoari orokorrean hurbiltzen dizkion edozein neurri.
IV.4. Herri-administrazioen ondarea
Aurreko ekitaldian, a
tal honetan, herri a
dministrazioek ondare publikoa defendatzeko dituzten eskumen zabalak gaizki erabiltzeagatik egindako erreklamazioak a
zpimarratzen genituen. A
urten, a
dministrazioa ondare publikoaren defentsan eta a
ldarrikapenean egindako jarduera eskasa a
zaltzen duten kexak a
zpimarra ditzakegu. Hori bai, garrantzitsua da a
zpimarratzea a
lor honetan eta bereziki bide publikoen a
ldarrikapenari dagokionez, dagokion ikerketa espedientearen izapidetzea, ondasunaren titulartasunari buruzko datu fede-emailerik ez dagoenean, beharrezkoa da eta izapidetzea behar bezala betetzea eskatzen du, gaiaren a
urrekari guztiak gaineratuz, baita erabaki oinarritu bat hartzeko a
ukera eskaintzen duten txosten teknikoak ere. Kontu horren inguruan 2011ko a
buztuaren 22ko A
rartekoaren ebazpena izapidetu dugu. Horren bidez Sopuertako Udalari gomendatzen zaio, a
ginduzko instrukzioaren ondoren, gurdi-bide baten legezko egoera ebatz dezan.
Aipatutako udalak onartu duen gomendioak interesdunak egindako eskaera ebatz zedila eta erreferentziazko gurdi-bidearen legezko egoera zehatz zedila proposatzen zuen, zegokion a
zterketa egin ondoren eta, beharrezkoa balitz, ikerketa espedientea eta ondasunaren jabetza berreskuratzeko espedientea bideratuta.
2011ko a
buztuaren 11ko A
rartekoaren ebazpena ere eman dugu. Horren bidez, Karrantzako Udalari gomendatzen zaio a
lbait lasterren a
maitu dezan jabari publikoko lursail baten salerosketa erabakiaren ofiziozko berrikuspenaren espedientea eta eragindakoei kalte-ordainak eman diezaien dagozkien galerengatik. Gomendio hori onartu da.
IV.5. Ondare erantzukizuna
Alor horrek kexa kopuru nabarmena biltzen du oraindik ere, batez ere a
dministrazioaren funtzionamendu okerra dela-eta kaltea pairatu dutela uste duten pertsonek a
urkezten dituzten ondare erantzukizunagatiko erreklamazioen ebazpen faltagatik. Herri a
dministrazioek a
urkezten diren eskaerak modu a
rrazoituan ebatzi behar dituzte, ezarritako legezko prozeduraren bermeen babesean.
Zentzu horretan, 2011ko irailaren 27ko A
rartekoaren ebazpena a
ipatu behar dugu. Horren bidez, Getariako Udalari gomendatzen zaio kontratazio prozedura batean gertatutako a
kats baten ondorioz izandako kalteengatik enpresa batek premiatutako ondare erantzukizuneko espedientea bideratu dezan.
Kaltetutako enpresak ondare erantzukizunagatiko erreklamazioa a
urkeztu zuen eta udalak a
rtxibatu zuen erreklamatzaileak ez zuelako konpondu eta ez zituelako a
ginduzko a
giriak a
urkeztu eskainitako epean, hori guztia Herri A
dministrazioen A
raubide Juridikoari buruzko azaroaren 26ko 30/1992 Legearen 42.1. a
rtikuluaren babesean. Erreklamazioa konpontzeko udal ebazpenak eta ondorengo espedientearen a
rtxiboak ez zuten zehazten zer a
ginduzko a
giri a
ipatzen zituen udalak. Gure balorazioaren a
rabera, a
urkeztutako a
giriek kalteak, kausalitatearekiko lotura eta kaltearen ebaluazio ekonomikoa zehazteko baldintza nahikoak biltzen zituen, ondare erantzukizunaren a
lorrean Herri A
dministrazioen Prozeduren A
raubidea onartzen duen martxoaren 26ko 429/1993 Errege Dekretuaren 6. a
rtikuluak eskatzen duen moduan, beraz, espedientea behar bezala bideratu zedila gomendatu genuen ongi oinarritutako ebazpena emateko erabiliko ziren datuak zehaztu, ezagutu eta bermatzeko. (Herri A
dministrazioen A
raubide Juridikoari eta A
dministrazio Prozedura Erkideari buruzko Legearen 78.1. a
rtikulua) Gomendio hori Getariako Udalak onartu du.
IV.6. Tokiko zerbitzu publikoak
Zaborrontzien kokapenak eztabaida eragiten du oraindik ere etxebizitzetatik gertu daudelako eta inguruetako a
uzokideei kalteak eragiten dizkietelako, hala nola, osasungarritasun eza eta zarata. Herrien konfigurazioa dela-eta eta zaborrontziak zerbitzuen erabiltzaileengandik hurbil kokatzeko beharra kontuan hartuta, zaila da hainbat neurri hartzea, besteak beste, edozein etxebizitzatik gutxieneko distantzia eskatzea. Nolanahi ere, udalek bitartekoak ezarri behar dituzte zaborrak biltzeko zerbitzua a
rautzen duen ordenantza edota a
raudia betetzen dela bermatzeko, sortzen diren ondorio kaltegarriak gutxitze a
ldera (zaborrontzitik kanpo dauden zaborrak, zaborra ordutegi desegokietan botatzea, etab.).
Ur hornidura zerbitzuari dagokionez, a
uzokide elkarte batek Getxoko Udalarekin izandako a
razoak a
zpimarratu nahi ditugu. Kaltetutako komunitateak a
dos ez zegoela a
dierazi zuen udalak komunitate hori hornitzen duen ur hartunearen titulartasuna zehazteko dituen irizpideekin. Udalaren irizpidearen a
lde indarrean dagoen legerik eta udalaren beraren a
rauketarik ez dagoenez, a
rrazoizkoa da proposatzea Getxoko Udalak bere egin behar lukeela Zerbitzuaren Ordenantzan Bilbao Bizkaia Ur Partzuergoak bigarren mailako sarean ur hornikuntza zerbitzua ematen dien erabiltzaileentzat xedatutako "irizpidea". Erregulazio hori udal irizpide gisa a
plikatzea ederki bat etorriko litzateke gomendioan bildutako gogoeten a
rabera eta, bereziki, udalak, partzuergoko kiden den heinean, bere gain hartzen dituen homogeneitate eta uniformitate printzipioen babesean, betiere, partzuergoaren zerga ordenantzan xedatutako tarifen egituraren babesean. Nolanahi ere, a
ipatu beharra dago 2011ko a
zaroaren 2ko A
rartekoaren ebazpena ez dela onartu. Horren bidez, Getxoko Udalari gomendatzen zaio kaltetutako jabeen erkidegoari hornikuntza saretik giltza nagusi edo erregistrokorainoko hartunea a
ldatzeko egindako gastuak ordain diezazkion.
V. Ofiziozko jarduerak
"Hilerrietako zerbitzu publikoak erlijio sinesmen ezberdinetara egokitzea. A
ipamen berezia komunitate musulmanari" izeneko Gomendio Orokorraren jarraipenari buruzko ofiziozko espedientea izapidetu dugu.
Zentzu horretan lurralde historikoetako hiriburuetako udalei, foru a
ldundiei, Eusko Jaurlaritzako Osasun eta Kontsumo Sailari eta EUDELi dagokien informazioa bildu dugu. Une hauetan, kontsultatutako hainbat a
dministrazioen informazioa biltzear dago, beraz, oraindik ez dugu behin betiko baloratu jasotako informazioa, hala ere, 2009. urtean izapidetu genuen gaiaren inguruan ofiziozko espedientean bildutako informazioari dagokionez a
lde handirik ez dagoela a
ntzeman dugu.
Bestalde, bide publikoetan abiadura murriztaileak ezartzeari buruzko ofiziozko beste espediente bat hasi dugu, oinezkoen segurtasuna hobetze a
ldera. Erakunde honek, urteetan, zenbait kexa jaso ditu a
utonomia erkidegoko errepideetan eta hiri bideetan gehiegizko a
biadurak eragiten dituen segurtasun a
razoei buruz. Herritarrek a
razo horretarako irtenbideak eskatu dituzte eta, beste neurri batzuen a
rtean, herri-bideetan a
biadura murriztaileak jartzeko eskatu dute, oinezkoen segurtasuna hobetzeko. Hala eta guztiz ere, pertsona batzuk kaltetuta sentitu dira oztopo horiek direla-eta, eta jarritako gailu murriztaileen ezaugarri teknikoekin duten desadostasuna a
dierazi dute; izan ere, uste dute a
razo a
rgi bat konpontzeko, gehiegizko a
biadura, a
legia, beste a
razo batzuk sortu direla (zaratak, irisgarritasun a
raudia urratzea…).
Hori dela-eta, a
utonomia erkidegoko hainbat herri a
dministrazioen informazioa biltzen dugu, euren jarduera eta gai honen inguruan duten iritzia ezagutzeko. Horrek guztiak "Abiadura murriztaileak hiri eta hiriarteko bideetan" izeneko abenduaren 14ko 10/2011 A
rartekoaren Gomendio Orokorra sortu du, zehazki memoria honen IV. kapituluan a
zaltzen dena.
VI. Ondorioak
Erantzun falta edota ebazpenaren inkongruentzia interesdunak herri a
dministrazioaren a
urrean eskatutakoarekiko jaso ditugun kexen kopuru handi batek a
urkezten duten lehen a
razoa da. Herri a
dministrazioek herritarrek a
urkezten dituzten eskaera guztiei erantzuna eman behar diete, baita oinarririk gabeko eskaerei ere, betiere herri a
dministrazioa zuzendu behar duen a
dministrazio ona eta zerbitzu publikoaren onerako. Garai hauetan, parte-hartzeari eta gardentasunari buruz horrenbeste hitz egiten denean, garrantzitsua da herri a
dministrazioek a
zalpen nahikoa eman dezaten euren jarduteko moduaren inguruan. As
kotan herri a
dministrazioak herritarren eskaera ez bideratzeko dituen a
rrazoiei buruzko a
rrazoizko a
rgibide nahikoak a
urkeztutako a
razoa konpontzen du.
Legegintzako berrikuntzei dagokienez, zoritxarrez a
zpimarratu behar dugu euskal herri a
dministrazioen eskumeneko zerbitzuen esku-hartze jardueraren a
raudiaren egokitzapenean ez dela a
urrerapenik egon. Zehazki, tokiko ordenantza eta a
rau a
utonomiko as
ko berrikusi eta egokitzeko beharrari buruz a
ri gara, barne merkatuko zerbitzuei buruzko 2006ko a
benduaren 12ko Europako Legebiltzarreko eta Kontseiluko 2006/123/CE Zuzentarauak Espainiako zuzenbideari, partzialki gaineratzen dion zerbitzuko jardueren sarbideari eta horien burutzapenari buruzko azaroaren 23ko 17/2009 Legearen eta hurrengo garapenen (abenduaren 22ko 25/2009 Legea) onespenaren ondorioz.
Ekitaldi honetan izapidetu ditugun a
razo sorta handia da, a
utonomia erkidegoko hainbat udalei zuzendu dizkiegun gomendioetan islatzen den moduan.
Zabaldutako jardueraren a
rtean, berriro ere, zoritxarrez, a
urkeztutako kexen ehuneko hamar inguru herritarren udal erroldan emandako izenen ukapenari buruzkoa da. Kexa horietako gehienak konpondu badira ere, behin erakunde honen a
ldetik behar bezalako kudeaketak eginda, erregistro honen garrantzia dela-eta herritarrek zerbitzu publiko ezberdinetara (osasun, hezkuntza, gizarte laguntza, zerga, etab. a
rlokoak) iritsi a
hal izateko, praxi txar hori a
zpimarratu behar dugu. Herritarren udal errolda ezin da erabili erroldatu nahi den pertsona identifikatzeko edo dagokion etxebizitzan benetan bizi dela bermatzeko ez den beste ezertarako.
Bestalde, iragarki taula elektronikoaren garapena eta ezarpena nabarmendu nahi dugu herritarrak a
dministrazio batean (adibidez: Irungo Udalean) jendaurrean jarritako informazio ofiziala eskuratzea errazten duen bitarteko eraginkor gisa, betiere, herritarrak zerbitzu publikoetara bide elektronikoen bidez sartzeko ekainaren 22ko 11/2007 Legearen babesean.
Azpimarratzekoak dira, halaber, goian a
ipatu dugun zerbitzuen zuzentarauaren a
plikazioan tokiko ordenantzak berrikusteko egiteke dagoen lanaz gain, tokiko zerbitzu publikoen –hala nola, ur hornidurarako zerbitzuaren– a
rauzko erregulazio falta a
dierazi duten kexak. Udalerriek a
rauzko eskumena duten euren eskumeneko zerbitzuak erregulatzeko, baina a
rlo horretan udalerri baten jarduera faltak herritarrak parte-hartzetik baztertzen ditu, bai hura burutzean, jendaurrean jartzeko dagokion a
ginduzko izapidean, bai zerbitzu publikoetako erabiltzaile izanagatik euren esku dauden eskubideen eta betebeharren edukia ezagutzean.
Udal jarduerak biltzen dituzten kontu ezberdinen ordenantzen bidez a
raudi bat bideratzeko beharrari dagokionez eta, burutu dugun ofiziozko jarduera baten esparruan, a
biadura murriztaileei buruzko gomendio orokor bat eman dugu. Gomendio hori a
biadura murriztaileak dituzten hiri eta hiriarteko bideetan eskumena duten herri a
dministrazioei zuzenduta dago, instalazio horien ezaugarri teknikoak garatzen dituen berezko a
raudia izan dezaten edo, halakorik izan ezean, dagoeneko indarrean dagoen a
raudiren bat formalki berezkotzat har dezaten. Gure ustez, a
raudi hori zuzenean kaltetutako erabiltzaileek eta talde profesionalek kontrastatu behar dute eta bertan parte hartu behar dute, izan ere, beharrezkoa da herritarren eskaerak orekatzea, a
lde batetik, bide publikoetan gertatzen diren a
biadura gehiegikerien a
urrean instalazio horien ezarpena eskatzen dutenena, eta bestetik, oztopo horiekin kaltetuta sentitzen diren erabiltzaileena, hainbat a
razo sortu baitira, hala nola: kalteak gidarien osasunarentzat, kalteak ibilgailuetan, zarata gehiago, irisgarritasunaren legedia ez betetzea, mugikortasun zailtasun handiagoak minusbaliotasuna dutenentzat, etab.