3. Ogasuna
I. Arloa kopurutan
2011. urtean 83 erreklamazio izan dira Ogasunaren a
rloan; beraz, Erakundeak izapidetutako erreklamazio guztien %4,46 a
rlo honetakoak izan dira. Ondoren a
dministrazioka xehekatuko ditugu:
– Toki a
dministrazioa 47
– Foru a
dministrazioa 24
– Euskal A
utonomia Erkidegoko A
dministrazio Orokorra (Eusko Jaurlaritza) 6
– UPV/EHU 1
Honela sailkatu ditugu jasotako erreklamazioak, gaiak edo a
zpiarloak kontuan hartuta:
– Tasak 24
– Administrazioaren funtzionamendua eta prozedura a
dministratiboa 17
– Tokiko zergak 16
– Foru zergak 15
– Prezio publikoak 10
– Beste gai batzuk 1
Aurten bideratu diren erreklamazioen −2011n jaso ziren kexak nahiz 2011ko urtarrilaren 1ean a
bian zeudenak− tramitazioaren xehetasunei dagokienez, txosten hau idatzi denean, hauxe da a
rloaren egoera:
Aipatu behar da batzuetan gure lana herri a
dministrazioen lankidetzan gertatzen diren a
tzerapenek eragozten dutela. Izan ere, a
dministrazio batzuek ez diete jaramonik egiten gure txosten-eskaerei eta ondorioz ezin izaten ditugu zaindu behar bezala herritarren eskubideak eta ezin burutu izaten dugu geure egitekoa: euskal a
dministrazio publikoen legez a
urkako egintzak eta bidegabekoak zuzentzen lagundu. Berriz ere ekin egin behar dugu: batzuetan laguntzarik ezak lana bertan behera uztera behartzen gaitu; horrelakoetan ezin izaten diogu eman erreklamatzaileari a
urkeztutako kexaren erantzun a
rrazoiturik.
II. Arautegia eta gizartea: egoera
Zergen a
rloko a
rautegia eten gabe a
ldatzen a
ri da: urtean-urtean eguneratzen, doitzen eta a
ldatzen dira zergen, tasen eta kontribuzio berezien likidazioetan eragin zuzen duten a
rauak (aldaketak, eguneratzeak eta doikuntzak urte batetik bestera egiten dira, hau da, hurrengo zerga ekitaldirako). Zergen a
rloko foru a
rautegiak zein tokikoak eguneratzen dira.
Foru a
rautegien a
ldaketa orokorrak foru a
rau hauek ezarri zituzten: A
rabako Lurralde Historikokoa abenduaren 20ko 15/2010 Foru A
rauak, zergen a
rloko 2011ko neurriei buruzkoak; Bizkaikoa abenduaren 22ko 4/2010 Foru A
rauak, zergen a
rloko 2011ko neurriak onetsi dituenak; Gipuzkoakoa abenduaren 23ko 5/2010 Foru A
rauak, zergen a
rautegiko a
ldaketa batzuk onetsi dituenak.
Hala ere, egungo a
bagune ekonomikoa nolakoa den kontuan hartuta eta jakinik krisi larrian biziko garela luzaroan, hemendik a
urrera zergen a
rloan ohi baino erabaki zorrotzagoak hartu behar dira.
2011. urtea oso nahasia izan da, bai Estatuan, bai EAEn. A
geria geratu da erakundeetako gobernuan daudenak ez datozela bat hainbat gauzatan eta sentsibilitate desberdinak dituztela. Gure erkidegoan mota honetako a
uziak Zerga-Kideketarako Sailera bideratu dira. Hiru lurralde historikoetan berriz ere Ondarearen gaineko Zerga ezarriko da eta, dirudienez, gaur egungo zerga sistema modu koordinatuan eraberritzeko as
moa ere badago. Nolanahi ere, eraberritze estruktural hau oraindik ez da behar bezala zehaztu eta pentsatzekoa da 2012. urtean finkatuko dela.
Azkenik, 2011ko a
buztuaren 20an indarrean jarri zen abuztuaren 19ko 9/2011 Errege Dekretu-Legeko laugarren xedapen iragankorra (horren bitartez hainbat neurri ezarri ziren osasun sistema nazionalaren kalitatea eta kohesioa hobetzeko, zerga baterakuntza sendotu zen eta Estatuaren 2011ko a
balen gehieneko zenbatekoa gehitu zen). Bada, xedapen horretan xedatu zen etxebizitza izango diren higiezinen emateen gaineko BEZaren karga tasa oso txikitua %4 izango dela %8 gabe. Besterik a
dierazi ezean, neurria a
ldi baterako da, hain zuzen ere 2011ko a
benduaren 31ra a
rte, eta beraren helburua etxebizitzen merkatua suspertzea da. Hala ere, 2012an luzatu egin da etxebizitza erosteko onura, abenduaren 30eko 20/2011 Errege-Dekretu-Legearen bitartez. Dekretu hori defizit publikoa zuzentzeko as
moz a
urrekontu, zerga eta finantza a
rloetan presako neurriak hatzekoa da.
III. Jarduera-plana
Ogasunaren a
rloko jarduera nagusia herritarrek a
urkezten dituzten kexak a
ztertzea eta konpontzea da.
Gaur egungo krisi ekonomikoak gogor as
tindu ditu EAEko pertsona eta familia as
ko: enpleguak galdu dira, diru sarrerak nabarmen murriztu dira eta horren guztiaren ondorioz familien zorpetze maila, lehendik ere nahiko handia zena, gehitu egin da.
Eta a
re okerragoa da hipotekaren bermea a
txiki eta etxebizitza galdu duten pertsonen egoera.
Gainera, etxebizitza galtzen duten pertsona batzuk zorretan geratzen dira bankuarekin, maileguaren zati bat ordaintzeko edukitzen baitute. Eta, gainera, ondasunaren eskualdaketak eragiten dituen zerga likidazioak ordaindu behar izaten dituzte. Izan ere, lehenbizi tokiko erakundeek Hiri Lurren Balioaren Gehikuntzaren gaineko Zerga (HLBGZ) jasanarazten die.
Zerga honek titulu baten bitartez eskualdatzen diren hiri lurren balioaren gehikuntza kargatzen du, edo lurretan eraikitzen denean edo lurren gainean ezarritako gozatzeko eskubide erreala, jabaria mugatzen duena, eratzeagatik edo eskualdatzeagatik gertatzen den balio-gehikuntza.
Badakigu, eta ondo jakin ere, tokiko erakundeak ekonomiaren eta finantzen a
ldetik egoera oso kaskarrean daudela. A
labaina, zerga hau a
plikatzearen a
rrazoia bada erkidegoari itzultzea hiriko ondasun higiezin baten jabetza eskualdatzen denean lurren eskualdaketak sortzen duen ondare gainbalioaren zati bat, hipoteka baten erruz etxebizitza nahitaez besterendu behar izateak kontrakoa islatzen du, hau da, subjektu pasiboa ez dela gauza kargarik ordaintzeko. Beraz, justizia materiala lortuko bada, uste dugu nahitaezko eskualdaketa horiek ez liratekeela eta egon behar HLBGZren kargapean. Hori dela eta, 11/2011 gomendio orokorrari helduta, eskatu dugu zerga honi buruzko foru a
rauak eta udal ordenantzak a
ldarazteko ohiko etxebizitzen gaineko hipoteken exekuzioen ondoriozko lurren eskualdaketak kargapean egon ez daitezen.
IV. Kexarik a
ipagarrienak
Atal honetan herritarrek A
rartekoari a
urkeztutako gairik garrantzitsuenak jorratuko ditugu. Kexa hauen a
zalpena egituratzeko Ogasunaren a
rloko jardunaren a
ntolamenduko a
zpiarloak erabili ditugu.
IV.1. Administrazioaren prozedura eta prozedura a
dministratiboa
Ohi bezala, herritarrek kexa as
ko a
urkezten dituzte erantzunak epearen barruan eta a
rrazoituta ez emateagatik. Batzuetan, ebazpenaren a
tzerapenak kalte egiten dio zergadunari, ez baitu jakiten zorra ordaindu behar duela errekurtsoaren ebazpenaren zain egon a
rren. Hala ere, zorra nork bere borondatez ordaintzeko epealdia a
maitutakoan a
dministrazioak ondarearen kontra jotzen du zorra premiamendu prozeduraren bitartez ordainarazteko.
Beste a
lde batetik, a
dministrazioak eta herritarrek ordainketa a
kordioak sinatzen dituzte bidegabe jasotako prestazioen zenbatekoak itzultzeko. Kasu batzuetan zenbateko horiek bidegabe kobratzearen a
rrazoia ez da izaten zordunaren jarduketa irregularra, baizik eta a
dministrazioaren prestutasunik eza. Horrelakoetan bidegabeko kobrantza gertatzen da a
dministrazioak oker kudeatzen dituelako laguntza jasotzen duen pertsonak emandako informazioa eta a
giriak, hain zuzen ere denbora gehiegi ematen duelako egiteko horretan.
Hipoteken nahitaezko exekuzioen esparruan, zergen a
rloko legeriak eta Prozedura Zibilaren Legeak ezarri dute zordunei soldata bahitzen zaienean gutxienez Lanbidearteko Gutxieneko Soldata (LGS) utzi behar zaiela, ondarearen nahitaezko exekuzioak biziraupena a
rriskuan ez jartzeko.
Berme hau ondarearen kontra jotzen duten prozeduretan soilik a
plika daiteke; a
dministrazioarekin zorren bat beren borondatez hartu duten pertsonen kontrako prozeduretan ezin da a
plikatu. Hala ere, a
dministrazioek ez lukete sinatu behar akordiorik, baldin eta hilero ordaindu beharreko zenbatekoak a
rriskuan jartzen badu pertsonen biziraupena, hau da, familiaren diru sarrerak handiak izan ez eta ordainketei a
urre egin ezin badiete ohiko bizimoduko beharrizanak a
lde batera utzi gabe, nahiz eta jarrera ona eta bidegabe jasotako kopuruak itzultzeko borondatea eduki.
IV.2. Foru zergak
Honela esaten diegu foru ogasunek biltzen dituzten zerga guztiei. Herritarren kexa gehien sortzen duena Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zerga da (PFEZ).
Herritarren kexak a
rrazoi as
kogatik sortzen dira; kexa horiek guztiek a
gerian jartzen dute zein zaila den herritarrentzat zerga honen a
utolikidazioa egitea.
Hona hemen PFEZen inguruko kexak eragin dituzten kontu batzuk:
aplikatzeko baldintzak;
aplikatzea, biek familia-zametarako ekarpena egiten dutenean;
atxikipenen tratamendua;
aplikatu
ahal izateko langilearen eta enpresaren
arteko lotura hiru urtez etenda egon beharra.
Zerga hau oraindik a
utolikidazioaren bitartez likidatzen da, baina foru ogasunek urtean baino urtean likidazio-proposamen gehiago bidaltzen dizkie etxera zordunei, eta geroz eta herritar gehiagok erabiltzen dituzte ogasunek a
itorpenak egiteko prestatutako zerbitzuak.
Nolanahi ere, errentaren a
itorpena a
urkezteko modu horiek hautatzeak ez du ezertan a
ldatzen zergadunen egoera juridikoa a
itortzaile diren a
ldetik. Herritarrek uste osoa dute zerbitzu horietako langileen profesionaltasunean eta jardun onean, eta horregatik as
aldatu egiten dira a
itorpenak eurek zuzenean egin ez ogasunek likidazioak erregularizatu ez ezik berandutza-korrituak ere ordainarazten dizkienean.
Gaur egungo zerga esparruan, berandutza-korrituak sortzea printzipio orokorra da: epealdiaz kanpo ordaintzen diren zerga zor ia guztiek sortzen dituzte berandutza-korrituak.
Zerga A
dministrazioak gaur egun egin ohi dituen jarduketa as
ko berriak dira eta eza daude a
raupetuta prozeduren a
rloko legerian. Hots, denborak a
urrera egin a
hala jarduketak modernizatu dira eta teknologia berriek ematen dituzten a
ukera ederrak baliatzen dira, baina jarduketa horien funtsetan dauden prozedura a
dministratiboak, a
ldiz, ez dira eraberritu.
Arau-esparrua gainditzeko as
moarekin, 2003. urtean A
rartekoak gomendio orokor hau prestatu zuen: "Zerga-kudeaketarako formula modernoak eta berezitasunak a
raudien bidez jaso eta onartzea". Gomendioaren helburua zen foru a
dministrazioek a
rlo honetako a
rautegia moldatzea a
lderdi guztien (zerga a
dministrazioa eta zergadunak) egoera juridikoak berdintasunean zehaztuta eta a
ntolamendu juridikoan ezarritako printzipioak eta zergadunei onartzen zaizkien bermeak a
intzat hartuta, batez ere onustearen printzipioa eta segurtasun juridikoarena, gure ustez gaur egun ez baitira behar bezala zaintzen.
Tamalez, ez da a
urrerapausorik egin eta foru ogasunek ez dute egokitu zergen a
rloko a
rautegia eurek prestatutako zerbitzuen bitartez egiten diren a
itorpenen kualifikazio berezira.
IV.3. Tokiko zergak
Udalek ondoko zergak eskatu behar dituzte, kasuan kasuko a
rauak eta xedapenak a
plikatuta: Ondasun Higiezinen gaineko Zerga, Jarduera Ekonomikoen gaineko Zerga eta Trakzio Mekanikozko Ibilgailuen gaineko Zerga. Gainera, ezartzeko erabakia hartu eta bidezko zerga ordenantza onartu ondoren, udalek Eraikuntza, Instalazio eta Obren gaineko Zerga eta Hiri Lurren Balioaren Gehikuntzaren gaineko Zerga ere eska ditzakete.
Gogoan eduki behar da Ondasun Higiezinen gaineko Zerga ekitaldiko urtarrilaren 1ean sortzen dela. Horrek esan nahi du Zerga ezartzen den urte bakoitzeko urtarrilaren 1ean ondasun higiezinen titular gisa subjektu pasiboak a
gertzen direla erregistro publikoetan eta, beraz, beraiek ordaindu behar dutela Zergaren karga.
Zerga hau, gainera, urtekoa da eta ezin da zatitu, eta horregatik urtarrilaren 1ean erregistroan ondasun baten titular diren guztiek Zergaren karga osoa ordaindu behar dute, nahiz eta ondoren higiezinaren jabetza beste pertsona bati eskualdatu. Esan bezala ondasuna gero eskualdatzen bada, eskualdaketak hurrengo zerga ekitaldian sortuko ditu ondorioak, a
dministrazioari jakinaraziz gero.
Gainera, nahasgarria izaten da higiezinean identifikatzen den erabilera bakoitzeko ordainagiri bat igortzea.
Hiri Lurren Balioaren Gehikuntzaren gaineko Zergak (HLBGZ; normalean gainbalio-zerga esaten zaio) titulu baten bitartez eskualdatzen diren hiri lurren balioaren gehikuntza kargatzen du, edo lurretan eraikitzen denean edo lurren gainean ezarritako gozatzeko eskubide erreala, jabaria mugatzen duena, eratzeagatik edo eskualdatzeagatik gertatzen den balio-gehikuntza.
Finken nahitaezko desjabetzapenetan kontuan eduki behar da Zergaren karga eskubidea eskualdatzen den egunean sortzen dela, hain zuzen ere eskriturak sinatzen direnean. Bada, orduantxe a
ztertu behar da lurren hirigintzako izaera, zeren HLBGZren ondorioetarako hiriko lurrak ez ezik hirikotzat (eta ondorioz Zergaren kargapekotzat) hartzen baitira urbanizatu daitezkeen lurrak eta nekazaritzako legerian xedatutakoaren kontra zatituko lurrak ere, besteak beste.
Trakzio Mekanikozko Ibilgailuen gaineko Zergaren (TMIZ) ordainketan ezintasunen bat duten pertsonentzat ezarritako salbuespenaren hedadurak hainbat kexa eragin ditu, bai ezinduenak, bai erabateko ezintasuna onartuta eduki eta salbuespena a
plikatzeko eskatzen dutenenak.
IV.4. Tasak eta prezio publikoak
Tasak dira subjektu pasiboen inguruko, haiei eragiten dien edo onurak ekartzen dizkien zerbitzuek eta udalaren eskumeneko jarduera a
dministratiboek eragiten dituzten gastuak ordaintzeko tokiko erakundeek jasotzen dituzten diru-sarrerak. Halaber, jabari publikoko ondasunen erabilpen pribatiboaren edo a
probetxamendu bereziaren ondoriozko kontraprestazioak ere tasak dira.
Beraz, tasak dira, esaterako, uraren horniduragatik, hondakinak biltzeagatik, herri bideetan a
parkatzeko lekua erreserbatzeagatik eta ibilgailuarekin espaloia zapaltzeko (ibia) ordaintzen diren zenbatekoak.
Aldiz, herritarrek eskatzen dituzten zerbitzuak finantzatzeko a
dministrazio publikoek kobratzen dituzten kontraprestazioak prezio publikoak dira. Kexarik gehien eragiten dituen prezio publikoa udalek euren kirol instalazioak erabiltzeagatik kobratzen dutena da.
Tokiko erakundeek ezin dituzte kobratu tasak euren nahierara: tasa ezartzeko erabakia hartu behar da eta bidezko zerga ordenantza onartu behar da. Udal ordenantzan berariaz a
raupetu ezean, tasak ezin dira likidatu. Horixe gertatu zen Ordizian haur eskolaren udal zerbitzurako a
urrematrikula kobratu nahi izan zutenean. Gomendioa eman genuen baina ez zuten onartu.
Gainera, gogora ekarri behar dugu Langraitz-Okako A
dministrazio Batzarrari eman zaion gomendioa, hain zuzen ere a
lda ditzala zerga ordenantzak uraren horniduraren tasaren fakturak gehikuntzarekin egiten hasi baino lehen.
EAEko udalerri as
kotan oraindik ere kexa as
ko sortzen dira erroldatuta dauden pertsonak eta ez daudenak zerga ordenantzetan berdin ez tratatzeagatik.
Beharbada, krisia dela eta euskal familia as
kok bizi dituzten a
razo larrien ondorioz ordaindu beharreko tarifaren zenbatekoak tasen eta prezio publikoen inguruko kexetariko as
ko eragin ditu: batzuetan zenbatekoa bera jartzen da ezbaian, beste batzuetan gehikuntza zergatik gertatu den a
zaltzeko eskatzen da eta beste batzuetan kexatzen denak uste du familientzat ezarritako hobaria a
plikatu behar zaiola.
Nolanahi ere, a
ipatu behar da as
ko gehitu direla uraren tasaren fakturazioaren inguruko kexak, batez ere hornidura erregularizatzeko prozesuen ondorioz, erabiltzaileen a
ldaketak higiezina hornitzeko kontratuan ez islatzeagatik. Kexa hauetan a
ipagarria da zerbitzuaren hornitzaileek izan duten jarrera ona, konponbiderik onena hitzartzeko prest egon baitira. Kontuan eduki behar da kasu as
kotan zerbitzuari egotz dakiokeen a
rreta falta gertatu dela, horrek eragina eduki duela eta eragin hori baloratu egin behar dela zerbitzugileari a
ltaren berri eman ez dioten erabiltzaile berrien erantzukizuna modulatzeko.
IV.5. Beste a
lderdi batzuk
Atal honetan bildu diren kexak eragin dituzten a
razoek badute loturaren bat zergekin, baina ezin dira sartu ezarritako a
zpiarloetan. A
ipagarriena auzolanak ordaintzeari buruzko ebazpena da.
V. Ofiziozko jarduerak
2011. urtean 5 espedienteren izapideak a
biarazi dira ofizioz; hartzaileak hiru foru a
ldundiak izan dira. Espediente horietan a
ldundiei proposatu zaie zuzendu dezatela PFEZren ordainketan desberdin tratatzea lana utzarazteagatik edo iraizpenagatik jasotzen diren kalte-ordainak lan-harremanak enplegua erregulatzeko espediente (EEE) baten ondorioz eteten direnean.
Zerga honi buruzko foru a
rauetan ezarritakoaren a
rabera kalte-ordainaren zati bat kargatik salbuetsita dago, hain zuzen ere Langileen Estatutuan bidegabeko iraizpenerako ezarritako nahitaezko gehieneko kopurua (45 soldata-egun lanean egindako urteko, 42 hileko gehienez); horretarako ezinbestekoa da enplegua erregulatzeko espedientea Langileen Estatuko 51. a
rtikuluan ezarritakoarekin bat etorriz izapidetzea eta a
gintaritza eskudunak baimena ematea. Zergaren a
rautegian, gainera, EEEren eragilearen a
rabera zein kasutan a
plikatu daitekeen salbuespena zehaztu da.
Hain zuzen ere, Gipuzkoako Lurralde Historikoan salbuespena a
plikatzeko enplegua erregulatzeko espedientea a
rrazoi ekonomikoek edo teknikoak a
biarazi behar dute, edo ezinbestekoa izan behar da. Hau da, salbuespena ezin zaie a
plikatu a
rrazoi objektiboengatik edo a
ntolamenduko a
rrazoiengatik hasten diren espedienteen ondoriozko kalte-ordainei. Kalte-ordain hauek lanaren etekin moduan kargatu behar dira, hain zuzen ere zenbateko honen gaineko kopurua: 20 soldata-egun lan egindako urteko, 12 hileko gehienez.
Zerga tratamendua desberdina izateko a
rrazoi objektiborik ez dagoenez, A
ldundiari proposatu diogu a
lda dezala 10/2006 Foru A
rauko 9.4 a
rtikulua a
ntolakuntza edo ekoizpeneko a
rrazoiengatik hasten diren EEEen ondoriozko kalte-ordainen salbuespenaren muga gainerako a
rrazoiengatik hasten diren espedienteen ondoriozko kalte-ordainekin berdintzeko.
Lurralde erkidean, enplegua mantentzeko eta sustatzeko eta langabeak babesteko presazko neurriak ezarri dituen a
benduaren 30eko 27/2009 Legeko hamahirugarren xedapen gehigarriak Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari buruzko a
zaroaren 28ko 35/2006 Legea a
ldatu zuen salbuespenaren hedadura handitzeko.
Ondorioz, PFEZi buruzko Legeko 7. a
rtikuluko e) letra a
ldatu ondoren errenta salbuetsitzat hartzen dira enplegua erregulatzeko espedienteen ondoriozko iraizpenagatik edo lana utzarazteagatik langileek jasotzen dituzten kalte-ordainak, baldin eta a
gintaritza eskudunak espedientea irekitzeko baimena eman badu eta a
rrazoiak ekonomikoak edo teknikoak badira edo ezinbestekoa izan bada.
Halaber, Bizkaiko Lurralde Historikoan egoera hau zuzentzeko a
haleginak egin ziren abenduaren 22ko 7/2010 Foru A
rauaren bitartez: horren bidez Bizkaiko Lurralde Historikoko 6/2006 Foru A
raua, PFEZi buruzkoa, eraberritu zen.
Horrenbestez, a
rau hori ondorioak sortzen hasi zen egunetik a
urrera EEEen ondorioz edo Langileen Estatutuko 52.c) a
rtikuluan a
raututako a
rrazoiengatik gertatzen diren iraizpenek sortzen dituzten kalte-ordain guztiak, espedientea onartzeko a
rrazoia gorabehera (ekonomikoa, teknikoa, ezinbestekoa, a
ntolakuntzakoa, ekoizpenekoa), salbuetsita daude, muga batekin: Langileen Estatutuan bidegabeko iraizpenetarako ezarritako nahitaezko gehieneko kopurua.
Gipuzkoako Foru A
ldundiak proposamena onartu zuen eta PFEZi buruzko Foru A
rauan txertatu zuen.
Arabako Lurralde Historikoan, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari buruzko urtarrilaren 29ko 3/2007 Foru A
rauak ezarri du errenta salbuetsitzat hartuko direla EEEen ondorioz gertatzen diren iraizpenen kalte-ordainak, baldin eta espedientea a
rrazoi ekonomikoengatik, a
ntolakuntzakoengatik, teknikoengatik edo ezinbestean a
biarazi bada, eta muga hau finkatu da: bidegabeko iraizpenetarako ezarritako gehieneko kopurua. Espedientea onartzeko a
rrazoietan ez ziren a
ipatzen berariaz ekoizpen-arrazoiak. Hala ere, Zuzeneko Zergen Zerbitzuak a
ntolakuntzako a
rrazoiak eta a
ntolakuntzakoak batera gertatzen diren kasuak salbuespena a
plikatzeko onartzen zituen. Hori gorabehera, Zergari buruzko Foru A
raua a
ldatu zuen 9.4 a
rtikuluan ekoizpen-arrazoiak ere a
ipatzeko.
Gainera, A
rartekoak IFZ emateko prozedura malgutzea proposatu die, egoera irregularrean dauden etorkinek gaitz izaten baitute banku erakundeetan kontu korrontea irekitzen.
Kapital-zuritzearen kontrako legerian ezarrita dago kreditu-erakundeetan eragiketak egiteko IFZ edo A
IZ a
urkeztu behar dela; bada, hori kontu korrontea irekitzeko ere a
plikatu behar da.
VI. Ondorioak
Zergen a
rloko a
rautegia konplexua denez gero, zergadunek a
dministrazioek eskaintzen dituzten zerbitzuetara jotzen dute a
itorpenak egiteko.
Hala ere, zerbitzu horiek erabiltzeak ez du a
ldatzen zergadunaren egoera juridikoa; beraz, herritarraren erantzukizuna ezin zaio pasatu Zerga likidatzen eta a
itortzen duen organoari eta, horrenbestez, gertatzen diren a
katsen eta irregulartasunen ondorioak zergadunek jasan behar dituzte, jarduketa guztiak beren kontura egin balira bezala. Tamalez, oraindik zergen a
rloko a
rautegian ez zaio jaramonik egin a
razo honi.
Urtero salatu a
rren, oraindik ere sarritan ez da ematen berariazko erantzun a
rrazoiturik errekurtsoak ebazteko epealdian; hori a
kats larria da eta onartezina a
dministrazioaren jardun onean.
Zergen a
rloan, administrazioaren isiltasunak a
razo bat gehiago dakar: zergen likidazioek ondorio guztiak sortzen dituzte jakinarazten direnetik a
urrera, eta ondorioz borondatezko a
ldian ordaindu behar dira. Errekurtsoen a
urkezpenak ez dute eteten ez gelditzen likidazioen eraginkortasuna.
Herritarrek ez dakite ezen, likidazioen kontrako errekurtsoak a
urkeztu a
rren, likidazioaren emaitzako kopurua ordaindu egin behar dela, a
dos ez egonik ere. Horregatik, errekurtsoa ez ebatzi a
rren a
dministrazioak betearazpidez eskatzen dituenen zorraren printzipala, korrituak, errekarguak eta kostu guztiak, zordunak harritu egiten dira. Halako kasuetan, a
rreta faltak a
dministrazioari baino ez dio egiten onura, ebazpena behar den epealdian ez eman a
rren.
Kudeaketa errazteko eta a
zkartzeko as
moarekin tokiko erakunde batzuek nahitaez helbideratzen dute zerga zor jakin batzuen kobrantza. Bada, zerga zorrak ordaintzeko moduak horrela murriztea emandako a
halez kanpo jokatzea da; erakundeok ez dute inolako estaldurarik foru a
rautegian hori egiteko.
Tasa eta prezio publiko batzuetan tarifa desberdinak ezartzeko a
rrazoia subjektu pasiboen gaitasun ekonomikoen a
rteko desberdintasuna izan behar litzateke, ez tasa edo prezio publikoa kobratzen duen udalerrian erroldatuta egotea edo ez.
Zordunei soldata bahitzen zaienean gutxienez Lanbidearteko Gutxieneko Soldata (LGS) utzi beharra ondarearen kontrako exekuzioetan soilik a
plikatzen da.
Hala ere, a
dministrazio publikoek ez dute erraztu behar zorraren ordainketa geroratzeko eta zatikatzeko akordiorik a
halmen ekonomiko urriko pertsonekin, baldin eta horren ondorioz zordunek ordainketei a
urre egin ezin badie, nahiz eta jarrera ona eta bidegabe jasotako kopuruak itzultzeko borondatea eduki.