2.2. Barruko irisgarritasuna
BGPk emandako informazioaren a
rabera, hauek dira Bilboko hiri a
zpiko instalazioen irisgarritasun ezaugarri nagusiak:
– Metro sare osoan igogailuak eskura edukitzea.
– Goiko igarobideak dituzten geltokiek sartzeko a
rrapalak dituzte, malda egokiarekin gurpil a
ulkien erabiltzaileen zirkulazioa a
halbidetzeko.
– Sarbide motzak eta seguruak.
– Irakurterrazak diren seinaleak, bai tamainaren a
ldetik eta bai kontraste kromatikoaren a
ldetik.
– Lurzoru zimurra nasaren ertzean.
– Braille sistema edota makrokaraktereak goi-erliebean igogailuetan.
– Megafonia geltokietan.
– Makina baliogabetzailea mugikortasun urriko pertsona taldeentzat –zabalagoa, a
legia– balioztatze lerroetan.
– Koskak txarteletan makina baliogabetzaileetan nola sartu jakiteko.
– Garraio txartelak saltzeko makinak egokitzea.
– Zona ilunik edota itsurik a
halbidetzen ez duen a
rgiztapen sistema, eta, batez ere, horiek edukitzea baliogabetzaileetan, eskaileretan eta nasetan.
– Ukimen gida instalatzea a
tondoa eta nasa komunikatzeko eskaileren a
zpian; horrela, itsuek edota ikusmen urrituek eskaileraren kokalekua topatu a
hal dute.
– Barra estatiko bat jartzea informazio euskarrien behealdean (geltokiaren kokaleku planoak, linearen deskripzioa...).
2.2.1. Geltokiko a
tondorako sarbidea
Kaletik geltoki barruko a
tondoraino doan sarbidea gauzatu egiten da sistema mekanikoen bitartez –igogailuak, eskailera mekanikoak– edo eraikuntza elementuen bitartez –ohiko eskailerak–.
Igogailuak:
Hiri a
zpiko instalazioek kanpoko 28 igogailu dituzte eta lurpeko 22 geltoki.
Kaleko mailatik bertaratzeko, igogailu bakarra dago geltoki bakoitzeko. Igogailu horiek banaketa egiten den a
tondoraino eramaten dituzte bidaiariak. Bi igogailu mailaren konbinazioak –kaletik barruko a
tondora eta a
tondotik nasara– bermatu egiten du mugikortasun urriko pertsona taldeak bertara iristen direla.
Hala eta guztiz ere, ikusi da beharrezkoa dela igogailuak erabiltzeko lehentasunak behar bezala a
rautu eta seinaleztatzea, eta, horrekin batera, baita horien kopurua eta edukiera a
reagotzea ere geltoki berrietan, izan ere, geltoki nagusietan igartzen den erabilera eskariak baldintzatu egiten du hura lehentasunez erabiltzea mugikortasun urriko taldeen partetik.
Eskailera mekanikoak:
Metro sarearen erabiltzaileak igo eta garraiatzeko ohiko baliabidea da.
Metro geltokiak bi garaieratan banatuta daude: maila bat nasek eratzen dute, trenera iritsiz bertan; bestea, gorago kokatzen da, nasen gainean, eta bertan harrerako, txartel salmentako eta bidaiariak beren joan-etorrien noranzkoetara banatzeko a
tondoak kokatzen dira.
alt="Bi banaketa maila geltokietan" />
Barruko a
tondoak toki zabalak ditu, oztoporik gabekoak, eta horrek bermatu egiten du mugikortasun urriko pertsonek ekipamenduan a
geri diren zerbitzu eta elementu ezberdinetara iristeko egin behar duten joan-etorriaren funtzionaltasuna, a
dibidez hauetara iristeko: txartelak, bezeroarentzako a
rreta, nasetara jaisteko igogailuak, eta a
bar.
Ikusmen urrituek a
razoak eduki ditzakete barruko a
tondotik joan-etorri a
utonomoa egiterakoan hurrengo komunikazio oztopoak ikusita:
– Ez dago Braille sisteman eta goi-erliebeko karaktereetan idatzitako gida elementurik (plakak) eskaileretako eskubandetan, horien bitartez ikusmen urritua orientatzeko berak hartu nahi duen linearen zirkulazio noranzkorantz.
– Kontraste kromatiko oneko makrokaraktereetan, goi-erliebean eta Braille sisteman a
dierazitako errotulaziorik ez dago instalazioetan.
– A
tondoko zoladuran ez dago gidatzeko zerrendarik, horren bitartez orientazioa errazteko igogailuaren irteeratik makina saltzaileetarantz, bidaia baliogabetzaileetarantz, nasara iristeko igogailuetarantz, informazio zutabeetarantz, eta a
barretarantz.
2.2.2. Nasarako sarbidea. Nasen a
rteko joan-etorria
Banaketa egiten duten a
tondoetan bi igogailu egoten da, bata noranzko bakoitzeko, eta horiek pertsonak eramaten dituzte kasuan kasuko nasetaraino. Hiri a
zpiko sistemak nasako 52 igogailu ditu.
alt="Atondoa nasarekin komunikatzen duen igogailua" />
Gainazaleko geltokietan, nasen a
rteko igarotzea goiko igarobideen bitartez konpontzen da, pasabidera iristeko igogailu edo a
rrapala egokituak edukiz (Lamiako, As
trabudua eta Urduliz).
alt="Lutxana: goiko igarobidea nasen a
rtean" />
Ikusmen urrituek nasen a
rtean egiten duten joan-etorriari dagokionez, hurrengo komunikazio oztopoak topatu dira:
– Nasarako sarbideak ez du ukimen sistemarik pertsona jakinaren gainean jarri eta orientatzeko hartu nahi duen zirkulazioaren noranzkoari buruz (Etxebarrirantz edo Plentzia/Santurtzirantz).
– Unitate mugikorrera iristeko a
teak kokatzen diren lekurantz orientatzen duen zerrenda bideratzailerik ez dago (urruneko a
teak). Zentzu horretan, beharrezkoa da a
zpimarratzea garrantzitsua dela sartzeko a
teen kokalekua bermatzea metro unitate motzenetan.
2.2.3. A
tondoko / nasako zoladura. Segurtasuneko seinaleztapena
Orokorrean, a
tondo eta nasetako zoladurak propietate egokiak ditu trinkotasunari, gogortasunari eta irristatzeen a
urkako ezaugarriei dagokienez.
Nasetako segurtasun seinaleztapenari dagokionez, a
zpimarratu egin behar da Metro Bilbaoren geltokietan nasaren ertza ongi markatuta dagoela, bai ukimenaren a
ldetik (botoiak), bai kolorearen a
ldetik (zerrenda horiak). Hala eta guztiz ere, geldialdian, ez da jakinarazten metro unitate laburrenen a
maiera non kokatzen den.
2.2.4. A
ltzariak eta txartelak
Garraio txartelak saltzeko makinek ukimen pantaila dute, eta horrek salmenta mekanika sinpleago egiten du. Gainera, makina berrietako botoiak garaiera baxuagoan kokatu dira, horren bitartez erabileraren unibertsaltasuna errazteko.
Hala eta guztiz ere, horiek ez daude egokituta ikusmen urrituentzat, haiek ezin baitute erosketa mekanika ukimenaren bitartez erabili, eta ez dute laguntzeko bestelako sistemarik eskura (soinu gailua, makrokaraktereak, Braille / goi-erliebeko sistemak). Gainera, a
utosalmentako makina guztiak ez dira berdinak, izan ere, batzuk kokaleku ezberdinetan dituzte ordainketa egiteko gailuen zirrikituak.
Balioztatze lerroetan, gainerako gailuak baino zabalagoa den makina baliogabetzailea dago, horren bitartez gurpil a
ulkien igarotzea, haur kotxeena, eta a
bar errazteko. Finkatutako denbora erregulaturik dago erabiltzaileak igarotzeko, horren bitartez erabateko irisgarritasuna bermatzeko.
Eserlekuei dagokienez, geltoki ezberdinetako egungo modeloek ez dituzte betetzen indarreko a
raudiak exijituriko irisgarritasun parametroak. Mugikortasun urriko pertsonentzat utzitako berariazko eserleku multzorik ez dago, ezta euskarri iskiatiko osagarririk ere.
alt="Makina saltzaileen modeloa" />
2.2.5. Informazio eta komunikazio sistemak
Metroko geltokiek megafonia sistemak eta teleadierazgailuak dituzte erabiltzaileari informazioa emateko. Eragilearen kudeaketa zentroarekin komunikatzeko interfono bidezko sistema bat instalatuta dago, eta a
rreta iraunkorra da. Osagarri modura, informazio estatikoko panelak daude, tamaina handiko edukiekin eta kontraste kromatiko a
dierazgarriarekin.