A-1 lineak Bilboko itsasadarreko ezkerraldea egiten du, eta Bizkaiko hiru a
ldiriko lineetatik jende gehien duena da.
Trenbide bikoitzeko trazatu bat da, eta horrek zirkulazioaren bi noranzkoetan trafikoa independentea izatea a
halbidetzen du. Hartatik, a
ldiriko trenez gain, Bilboko Portura doazen merkataritzako trenak ere igarotzen dira.
Irisgarritasunaren ikuspegitik a
ztertuz gero, A
1 lineak heterogeneotasun nabarmena a
geri du geltokien diseinuan eta hiriburu bizkaitarrari zerbitzua ematen dioten ekipamenduen egoeraren –modernoak eta funtzionalak– eta korridoreko gainerako instalazioek bizi duten egoeraren –zaharkituak eta oztopoekin– a
rtean.
2.2.1. Kanpoko irisgarritasuna
Kanpoko irisgarritasunean ikusi denez, garraio ekipamendura sartzeko ibilbideetan mugak dituzten oinezko inguruneak daude linearen trazatua igarotzen den udalerrietan.
Muga horiek hurrengoak bezalako oztopoei buruzkoak dira: egokitu gabeko eskailera tarteak eta a
rrapalak, malda malkartsuak, trafiko biziko inguruneak, eta a
bar. Horiek a
rriskuan jarri dezakete mugikortasun urriko pertsonaren joan-etorriaren funtzionaltasuna eta baita bere segurtasun propioa ere.
alt="Lutxana: industria ingurunea. Ibilgailu as
tunen trafiko garrantzitsua. Babesik gabeko espaloi estuak eta zoladura eskasa" />
alt="La Iberia: oinezko sarbidea maldan dago eta bertako zoladurak egoera kaskarra a
geri du" />
alt="Peñota: geltokira iristeko oinezkoentzako zebrabidean espaloia ez dago beheratuta" />
alt="Zorrotza: eraikinera iristeko a
rrapalak ez daude egokiturik. Ez dago eskubanda bi a
ldeetan. Zoladura irristakorra" />
Halaber, beharrezkoa da orokorrean a
ipatzea hiri zoladuraren gainean ez dagoela ukimen elementurik, gidatzeko zerrendarik, ikusmen urrituei garraio ekipamenduak topatzen laguntzeko.
2.2.2. Barruko irisgarritasuna
Azpiegituraren barruko irisgarritasunari buruz zera a
zpimarratzen dugu:
2.2.2.1. Geltokirako sarbidea (eraikinaren a
tondoa)
Orokorrean, geltokiko a
tondorako sarbidea kaletik egiten da komunikazioa errazten duten espazio garbien bitartez. Hala eta guztiz ere, ekipamendu batzuk oztopoak a
geri dituzte eraikinera sartu a
hal izateko: mailak, a
te estuak, egokitu gabeko a
rrapalak, eta a
bar.
alt="La Iberia: eraikinera sartzeko maila" />
alt="Olabeaga: kaletik ekipamendura sartzeko eskailera tartea" />
alt="Peñota: egokitu gabeko sarbide a
rrapala. Ez dago eskubanda bi a
ldeetan" />
2.2.2.2. Nasarako sarbidea. Nasen a
rteko joan-etorria
ADIFek Bizkaian dituen a
ldiriko korridoreen –A1 eta A
2– ezaugarria da instalazio gehienetan pertsonak trenbideen gainazaletik ibili beharra saihesten duten elementu mekanikoak edota eraikuntzakoak edukitzea. Inguruabar hori nabarmenki ezberdina da A
DIFek Gipuzkoan eta Bizkaiko A
-3 linean bertan dituen a
zpiegituretan gertatzen denaren a
ldean, izan ere, bi kasu horietan derrigorrez gainazaletik erabili beharreko trenbide-pasagune ugari dago.
Aitzitik, geltoki guztiek ez dituzte joan-etorriaren unibertsaltasuna bermatzeko elementu guztiak –igogailuak eta a
rrapala egokituak–, beraz, segurtasunaren bermerako gainazaleko pasabideak kendu behar badira ere, joan-etorria baldintzatzen duten oztopoek berean jarraitzen dute.
Zehazki, A
1eko sei geltokitan gertatzen da a
dierazitako hori: La Iberia, Lutxana, Olabeaga, Sestao, Peñota eta Barakaldok eskailerez eratutako igarobideak bakarrik dituzte (azpikoak edo gainekoak) nasa batetik bestera joateko.
alt="Barakaldo: nasen a
rteko joan-etorria eskaileren bitartez egiten da nahitaez. Beste bost ekipamendutan a
gertoki berdina errepikatzen da" />
alt="Zabalburu: igogailurik ez duen geltoki modernoa. Nasarako sarbidea eskailera mekanikoen bitartez egiten da eta horiek ez dute erabilera unibertsaltasunik bermatzen" />
alt="Peñota: gaineko pasabidea eskailerekin. Ez dago behar bezala egokituta. Zoladura a
rriskutsua, batez ere bustirik dagoenean" />
alt="Portugalete: igogailua instalatu berri dute. Bisita egin zenean ez zegoen martxan. Gauza bera Zorrotzan" />
Orokorrean, geltokien barrualdeko a
tondoa oztopoetatik libre dago, eta horrek behar besteko maniobrak egiteko a
ukera ematen du horren bitartez joan-etorri a
utonomoa bermatzeko. A
itzitik, espazio horiek ere ez dute ukimen zerrendarik horien bitartez ikusmen urrituak eurei zuzendutako interes puntu eta elementuetara bideratzeko.
Geltoki garrantzitsuenetan a
geri diren irekiera eta itxiera a
utomatikoko a
teek, gehienetan, seinaleztapen horizontaleko bandak dituzte kontraste kromatiko nabarmenarekin.
alt="Santurtzi: seinaleztapeneko zerrenda horizontalik ez duen a
te a
utomatizatua" />
2.2.2.3. Geltokiko / nasako zoladura. Segurtasuneko seinaleztapena
Orokorrean, ikusi a
hal izan da zoladurak ezaugarri onak a
geri dituela trinkotasunaren, gogortasunaren eta irristatzeen a
urkako propietateen a
ldetik, bai eraikinen barruan, bai nasetan. A
itzitik, modu berean egiaztatu da Lutxanako eta Portugaleteko geltokiek kontserbazio okerragoko zoladura dutela, mugitzeko a
razoak dituen pertsonaren (makuluekin, bastoiekin, eta a
barrekin ibiltzeagatik) joan-etorria galarazten duten hondatutako zonekin.
Bestalde, beharrezkoa da a
ipatzea ia geltoki guztiek a
geri dituztela gabeziak nasetako segurtasun seinaleztapenean: ez dago botoirik, ez zerrenda kromatikorik, ezta hankaz ukitzearen bitartez gida izango den elementurik ere.
alt="San Mames: zerrenda kromatikorik gabeko nasa" />
2.2.2.4. Leihatilak (salmenta eta informazioa)
Informazioa emateko eta txartelak saltzeko leihatilak ez daude egokituta irisgarritasunerako a
raudiak jarritako parametroei jarraiki.
alt="Bilbao-Abando: garaiera gutxiagoko tarterik egokitu gabe duten salmenta eta informazio leihatilak" />
2.2.2.5. A
ltzariak (eserlekuak, baliogabetzaileak, a
utosalmentako makinak)
Linean instalaturik dauden makina txartel-baliogabetzaile guztiek dute mugikortasun urriko pertsonentzako berariazko baliogabetze gune bat. Gune horretako igarobide zabalera handiagoa da gainerako gailuetan ikusten denaren a
ldean. Gailu hauen a
rtean igarotzeko finkatu den denbora kontrolatu egin behar da, mugitzeko zailtasunak dituen pertsona igarotzea errazte a
ldera.
Eserlekuei dagokienez, lineak modelo ugari ditu, nahiz eta bakar batek ere ez dituen oso-osorik betetzen a
raudiak exijitutako parametroak. Ez dira betetzen beso-euskarriak edo bizkarra falta dutelako edo lurzoruarekiko garaiera desegokian daudelako (<0,45 m).
Euskarri iskiatiko osagarriak daudenik ere ez da ikusi, ezta mugikortasun urriko pertsonentzako berariazko eserleku erreserbarik ere.
alt="Ohiko modeloa. Ez dute beso-euskarririk. Baxuegia" />
alt="Bizkar edota beso-euskarririk ez duen eserleku modeloa" />
alt="Bi a
ldeetan beso-euskarriak ez dituen eserleku modeloa. Baxuegia" />
alt="Beso-euskarririk ez duen eserleku modeloa" />
Bizkaian a
utosalmentarako jarritako makinak Gipuzkoan instalatu direnen modelo berdinekoak dira, eta horiek a
ztertu dira jada txosten honetan.
2.2.2.6. Komunak
Bilbo A
bandoko geltokian izan ezik, ez da komun publiko egokiturik ikusi.
2.2.2.7. Informazio eta komunikazio sistemak
Geltoki guztietan, Peñota eta Sestao a
rtean daudenak salbu, trenen iritsierari eta irteerari buruzko informazioa ematen da informazio teleadierazgailuen bitartez eta megafoniatik esatearen bitartez.
Gainerako instalazioetan, bidaiariarentzako informazioa informazio estatikoko panelen bitartez ematen da, eta horien kokalekua eta formatua ez da irisgarria pertsona talde guztientzat.
Arrazoiak hauek dira:
– Panelen kokalekuak ez du errazten mugikortasun urriko pertsona hurbiltzea, batez ere pertsona horrek gurpil a
ulkia erabiltzen badu.
– Irakurketarako plano bisualak eta edukien tamainak irakurtezin bihurtzen dituzte panelak gehienetan.
– Ez dago Braillen edota goi-erliebean idatzitako informaziorik.
alt="Teleadierazgailuak A
utonomiako geltokian" />