I. Atala. Ararteko erakundearen jarduera kopurutan
1. Oharrak eta datu orokorrak
2. Arreta zuzeneko bulegoen jarduera (bisitak eta telefono bidezko kontsultak)
1. Hizkuntz eskubideak eta kultura
2. Hezkuntza
3. Ogasuna
4. Herrizaingoa
7. Herri lanak, garraioak eta azpiegiturak
8. Jarduera ekonomikoaren antolamendua
9. Herri-administrazioen zerbitzuko langileak
10. Animaliak babestea eta edukitzea
11.?Herri-administrazioen araubide juridikoa, ondasunak eta zerbitzuak
14. Lana eta gizarte segurantza
15. Hirigintza eta lurralde antolamendua
16. Etxebizitza
III. Atala. Arartekoaren jarduerak arreta publikoa behar duten taldeak babesteko
2. Emakumeen berdintasuna eta osotasuna
3. Ezintasunen bat duten pertsonak
5. Espetxeratuak
7. Ijitoak eta beste gutxiengo kultural batzuk
8. Etorkinak
9. Lesbiana, gay, bisexual, transgenero eta transexualak
10. Adinekoak
11. Talde terroristen biktimak
7. Inkomunikatutako atxiloketaren eremuko berme sistemari buruzko azterlana eta hobekuntza proposamenak (testu osoa web orrian)
VII. Atala. Arartekoaren berrikuntza jarduerak
10. Atala. Ondorioak Oinarrizko eskubideen eta askatasunen egoeraEuskadin, admnistrazioaren jardueraren arabera
1.1. Txosten berezia: EAEko erakundeen jarduna nerabeen droga kontsumoaren arloan
alt="Azala:Txosten berezia: EAEko erakundeen jarduna nerabeen droga kontsumoaren a
rloan" />
Apirilaren 19an eskuratu zitzaion Eusko Legebiltzarreko lehendakariari nerabeen droga kontsumoaren a
rloan EAEko erakundeek egiten duten jardunari buruzko txosten berezia. Gero, 2010eko ekainaren 23an, Eusko Legebiltzarreko Giza Eskubideen eta Herritarren Eskaeren Batzordeari a
urkeztu zitzaion.1
Txostenaren gaia:
Txosten honek Eusko Legebiltzarraren eskaerari erantzuten dio, eta gizartean eztabaidatzen den eta kezka sortzen duen gai bati heltzen dio: nerabeen eta drogen a
rteko harremana, as
kotan a
razoak sortzen dituena.
Arartekoaren txostenak datu horiek erabiltzen ditu eta, nagusiki, egoera horien a
urrean erakundeek ematen dituzten erantzunak a
ztertzen ditu; emaitzak zein diren, eragileek emaitza horri buruz duten iritzia zein den, sendotu edo hobetu beharreko jarduera ildoak zein diren...
Kontsumoari buruzko datuak irmoak dira: EAEko ikasleen a
rtean, % 28k erretzen du, nahiz eta erretzaileen ehuneko handienak (% 7,5) egunean zigarro 1etik 5 zigarrora bitarte erretzen dituela esaten duen. Gazteen % 40,5ek a
lkohola 40 a
ldiz edo gehiagotan probatu du bere bizitzan zehar. A
zken urtebetean, % 24,8k maiztasun berarekin kontsumitzen jarraitu izan du, eta % 3,4k egunero hartzen du, a
zken hilabetean a
lkohola 40 a
ldiz edo gehiagotan edan duelako. Bizitzan zehar % 44,5ek probatu du haxixa; a
zken urtebetean, % 35,5ek, eta a
zken hilabetean, % 26k. Erretzeko ohitura duten pertsonen a
rtean (azken hilabetean), % 8,2 cannabisaren a
rriskuko kontsumitzailetzat hartzeko modukoak dira. Legez kontrako drogen a
rtean, kokainak du bigarren postua, eta gero a
nfetaminak daude.
Hala ere, ikasle gehienek noizbait drogak probatzen dituzten a
rren (batez ere tabakoa, a
lkohola eta cannabisa), egia da gehienek ez dutela drogak a
ldizka kontsumitzen jarraitzen denbora a
urrera joan a
hala. Hortaz, garrantzitsua da desberdintzea noizean behin kontsumitzea, maiz kontsumitzea, a
rrisku larriarekin kontsumitzea, mendekotasuna. Zorionez, nerabe as
kok ez du drogarik kontsumitzen edo noizean behin kontsumitzen du, as
kotan garapen prozesuari lotuta, esperimentatzeko edo taldean sartzeko, kide berdina izanik. Honek ez du esan nahi etorkizunean droga-mendekotasuna duen pertsona izango denik.
Txostenak berezko izaera duten bi zati nagusi ditu: lehenengoa datuei buruzkoa; eta bigarrena iritziei buruzkoa, bertan jaso eta a
ztertu baititugu iritziak.
Iritzien zatiari dagokionez, 5.3 kapitulu edo a
talarentzat a
rreta berezia eskatu nahi dugu: kapitulu horretan nerabeen beren hitza islatu dugu. Hor nerabeek hainbat eta hainbat konturen gainean duten iritzia bildu dugu: zer da haientzat prebentzioa; nor da haien ustez toxikomanoa, zergatik kontsumitzen dute; drogak lortzea erraza zaien; a
dinak edo sexuak kontsumoan duen eragina; nola sailkatzen dituzte drogak "haiek", nola baloratzen dute eragile sozialen esku-hartzea (polizia, eskola, familia, hedabideak…). Gai honetan eta haiek tartean hartzen dituzten guztietan, oso garrantzitsua iruditzen zaigu a
dingabeen iritzia jasotzea: haien iritzia zuzenean ezagutzea.
Nolanahi ere, eta logikoa denez gero, beste gizarte eragile batzuen iritziak ere bildu ditugu (5. eta 6. kap.); besteak beste: familiak, irakasleak eta a
dingabeekin lotutako beste gizarte instantzia batzuk ere.
Oso garrantzitsutzat jotzen da nerabeek drogak kontsumitzeko duten jarrera a
ztertzea, ez isolatutako fenomeno gisa, gure gizarteko testuinguruan baizik.
Ondorioak eta gomendioak:
Txosten honek a
rgi zuten du gutxienez bi a
rlok hobetzeko premia handia dutela:
1) A
rlo honetan lanean diharduten instantzia guztien lankidetza.
2) Prebentzio selektiboaren garapen handiagoa, a
rrisku edo zaurgarritasun egoera berezietan dauden nerabeen sektore berezientzat zuzendua.
Arartekoaren lehenengo gomendioek, hain zuzen ere, bi gai horiek dituzte helburu (1etik 5erako gomendioak, erakundeen koordinazioa eta lidergoari buruzkoak; 6tik 11rako gomendioak, prebentzio selektiboari buruzko jardueren gainekoak, bereziki zaurgarriak diren pertsonei zuzenduak).
Gainerako 21 gomendioek a
intzat hartuko diren hiru eremuak (eskola, familia eta a
isia) hobetzeko proposamenak dituzte. Era berean, pertzepzio sozialean eta nerabeen beren parte hartzeari buruzkoa ere badaude (9. kapitulua). (Ikusi Haur eta Nerabeentzako Bulegoaren txostenaren 5.1. a
tala).
1 Agerraldiaren testu osoa eskura daiteke A
rartekoaren web orrialdean.