15. Hirigintza eta lurralde antolamendua
I. Arloa kopurutan
Hirigintza eta lurralde a
ntolamenduaren a
rloan, A
rartekoak diziplina horren inguruan egindako esku-hartzeak biltzen dira; horren barruan sartzen dira hiri a
ntolamendua, lurzorua urbanizazioaren bidez eta ondoko eraikuntzaren bidez hirigintza a
ldetik eraldatzeko prozesua eta hirigintzako legeriaren babesa.
Hirigintza eta lurralde a
ntolamenduaren a
rloan jasotako kexak 63 izan dira guztira, hau da, izapidetu diren erreklamazio guztien %4,80. Eragindako a
dministrazioen a
rabera, kexak modu honetan banatzen dira:
− Euskal A
utonomia Erkidegoko A
dministrazio Orokorra (Eusko Jaurlaritza) 1
Azpiarloak kontuan hartzen baditugu:
− Hirigintza diziplina 41
− A
dministrazioaren funtzionamendua eta prozedura a
dministratiboa 7
− Irisgarritasuna 6
− Hirigintzako kudeaketa 3
− Kontratazio a
raubidea, ondarea eta a
dministrazio erantzukizuna 2
− Hirigintza a
rloko informazioa jaso a
hal izatea 1
Arlo honetan a
urkeztutako kexen izapideen egoerari eta emaitzari dagokienez:
Gure lehenengo gogoeta da gutxitu egin dela hirigintza eta lurralde a
ntolamenduaren a
rloari eragiten dioten erreklamazioen kopurua. Zalantzarik gabe, kontuan hartu beharreko a
rrazoi bat da higiezinen merkatuak gaur egun duen egoera eta urbanizazioaren eta eraikuntzaren eremuan izan den gainbehera handia.
Kexa gehienak a
rrazoizko epealdi baten barruan izapidetu dira. Urtean zehar 63 erreklamazio kudeatu dira. Kasu bakan batzuetan, a
tzerapenak izan dira erreklamazioetan, kexaren xedeari a
nalisiaren konplexutasuna gehitu zaiola eta. Halaber, zenbait a
dministrazioren lankidetzarik ezak ere galarazi du hori, gure eskabidean ezarritako epea baino as
koz ere denbora gehiago pasatu baitute erantzuteko. Nolanahi ere, izapidetzeko dauden kexak –azken lauhilekokoak barne– ez dira 42 baino gehiago.
II. Lege-berrikuntzak
Aipatzekoa da Etxebizitza, Herri Lan eta Garraioetako sailburuaren 2010eko martxoaren 29ko A
gindua, Euskal A
utonomia Erkidegoan udal a
dministrazioak egindako desjabetzeez bestelako jarduketa bereizien ondorioz bizilekua berriro emateari buruzkoa. Xedapen horretan, bizilekua berriro emateko eskubidea a
rautzen da, a
dministrazioak desjabetzerik edo jarduketa integraturik gabe egiten dituen hirigintzako jarduketetan.
Euskal A
utonomia Erkidegoko etxebizitzaren a
ldeko itun soziala deiturikoa Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak sustatutako eta onetsitako a
giri bat da. Horren bidez, Etxebizitza eta Hiri Berrikuntzako 2010-2013 Plan Zuzentzailean (argitaratu gabe dago oraindik) txertatuko diren erronkak ezarri dira. Erronketako bik eragin handia dute hirigintzan eta lurralde a
ntolamenduan. Urbanizatzeko lurzoruaren eskaintza handitzearen a
ldeko a
pustua, babes ofizialeko etxebizitzak eraikitzeko. Eraikin gehiago birgaitzea eta hirigune gehiago biziberritzea.
Onesteko dago oraindik Lurzoruari eta Hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legea. A
rau horretan, legea garatzeko a
raudiak 2007. urtean onesteko manua ezarri zen –behin eta berriz ez da bete–.
Hirigintzan eta lurralde a
ntolamenduan eragina du Europako Legebiltzarraren eta Kontseiluaren 2006ko a
benduaren 12ko 2006/123/EE Zuzentarauak, barne merkatuko zerbitzuei buruzkoak. Zerbitzuei buruzko Zuzentaraua deiturikoan ezarri da beharrezkoa dela zerbitzuetako jardueretan a
ritzeko oztopo bidegabeak murriztea. 17/2009 Legeak, a
zaroaren 23koak, zerbitzuetako jardueretara libreki sartzeari eta horietan a
ritzeari buruzkoak, beharrezko xedapen orokorrak ezartzen ditu zerbitzuak libreki ezartzea eta ematea errazteko.
Zuzentaraura egokitzeko hainbat lege a
ldatzen dituen lege a
urreproiektuak a
ldaketa bat dakar Euskal A
utonomia Erkidegoko Lurzoruari eta Hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legeari dagokionez. A
ldaketak ezabatu egiten du irekitzeko lizentzia lortzeko betekizun orokorra, eta ingurumenaren a
rloko a
raudian ezarritako betekizunak betetzea ezartzen du irekitzeko baldintza gisa.
Arartekoak a
gerian jarri du, hainbat txosten eta ebazpenetan, beharrezkoa dela hirigintzaren eta ingurumenaren a
rloko legedia a
ldatzea, euskal legedia ingurumenarekin lotutako plan eta programa jakin batzuen eraginen ebaluazioari buruzko abenduaren 28ko 9/2006 Legearen a
rabera egokitzeko. A
raudi hori, a
urreko kasuan bezalaxe, premiazkoa da, bai halako esku-hartzeek behar duten segurtasun juridikoa mantentzeko eta bai Zuzenbide Erkidea betetzeak dakartzan eskakizunei erantzuteko: Eusko Legebiltzarrak proposamen horiek jaso ditu, plan eta programa jakin batzuk ingurumen a
ldetik egokitzeko legez besteko proposamen bat erantsita.
Aipamen berezia behar du izapidetzen a
ri den Ekonomia Iraunkorraren Legeak. Lege proiektu horren barruan idatz-zati espezifiko bat dator lurralde eta gizarte kohesioaren, energia eraginkortasunaren eta konplexutasun funtzionalaren printzipioetan oinarritutako hirigune iraunkor bat lortzeko politika publikoen helburu erkideei buruz. Idatz-zati horretan, hainbat neurri txertatu dira zaharkituta, egoera txarrean edo zailtasunetan dauden hiri esparruak birgaitzen eta berriztatzen laguntzeko.
Beste erreferentzia garrantzitsu bat otsailaren 19ko 173/2010 Errege Dekretua da. Horren bidez, martxoaren 17ko 314/2006 Errege Dekretuaren bidez onetsitako Eraikuntzako Kode Teknikoa a
ldatzen da, ezgaitasunen bat duten pertsonen irisgarritasunaren eta bereizkeriarik ezaren a
rloan.
III. Jarduera-plana
Jarduketa plan honetan jasotako proposamenak lotura zuzena du ingurumen a
rloko planean sartutakoekin, bereziki ingurumenaren eremuan jarduten diren elkarteekin batera a
urreikusitako jarduketei dagokienez.
Bilerak elkarteekin
Hainbat bilera egin ditugu elkarte ekologistekin (Txipio Bai, Ezpitsua). Bilera horietan, hainbat konturi buruz informatu gaituzte; horien a
rtean, zein a
razo ekarri dituzten ingurumenari eragiten dioten hiri garapen berriek eta zein a
razo ekarri dituen lurzoruak egoitza erabilera berrietarako deskutsatzeak.
Berariaz hirigintzari dagokionez, hainbat bilera egin dira hirigintza kontuek eragindako pertsonen elkarteekin. Beste hainbat bileraren a
rtean, A
banto-Zierbenako (Bizkaia) Santa Juliana a
uzuneko bizilagunekin eta Erandioko bizilagunen talde batekin egindakoak a
ipatuko ditugu.
Bilerak a
dministrazioekin eta zerbitzuekin
Interesgarria da Eusko Jaurlaritzako hirigintzaren a
rloko a
rduradunekin harremanetan jartzea eta haiekin bilerak egitea.
2009ko a
benduan, bilera bat egin genuen Eusko Jaurlaritzako Lurzoru eta Hirigintzako zuzendariarekin, A
bantoko Santa Juliana a
uzunea biziberritzeko prozesuaren inguruan. Halaber, A
banto-Zierbenako Udaleko Hirigintza zinegotziarekin bildu gara.
2010eko a
benduan bilera bat egingo dugu Erandioko Udaleko Hirigintza A
rloko a
rduradunarekin, gizarte etxebizitza batzuk eraikitzeko lanak a
tzeratu egin direla-eta izapidetu dugun kexa bati buruz hitz egiteko. Hain zuzen ere, gizarte etxebizitza horien bidez, berriro bizilekua eman as
mo zaie hirigintzako jarduketa batek eragindako hainbat bizilaguni.
Ofiziozko jarduerak
• Kexa espediente bat a
biarazi dugu, hirigintzako legedian ezarritakoarekin bat etorriz –Euskal A
utonomia Erkidegoko Lurzoruari eta Hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legeko 200. a
rtikulua–berrogeita hamar urtetik gorako etxebizitzetan ikuskapen teknikoak egiteko a
dministrazio publikoen eskakizunen inguruan. Helburua da a
lderdirik garrantzitsuenak a
ztertzea, hala badagokio horren inguruko gomendio bat egiteko.
• Herritarrek hirigintzako planen ingurumen ebaluazio estrategikoaren bidez parte hartzeari dagokionez, A
rartekoak beste jarduketa bat hasi du, beharrezkotzat jotzen baitu gure a
utonomia erkidegoan izapidetzen diren hirigintzako a
ntolamendu planak ingurumen a
ldetik ebaluatzea.
Foroetan eta eskubideak bultzatu eta sustatzeko ekintzetan parte hartzea
• Ekiten Thinking EHUk a
ntolatutako ideien laborategian parte hartzea. Hiri garapenerako eta etxebizitza politiketarako erronka, a
ukera eta desafioei buruzkoa da.
• Hirigintza eta lurralde a
ntolamenduaren a
rloko a
holkulari a
rduradunak parte hartu du krisi ekonomikoak etxebizitzaren sektorean izan duen eraginari eta horrek familia eta pertsonengan izan duen ondoreari buruzko lantegi batean. Murtzian izan zen lantegi hori, a
pirilaren 26an eta 27an, Herriaren Defendatzaileen XXV. Koordinazio Jardunaldien esparruan.
- Etxebizitza duin, egoki eta eskuragarri bat izateko eskubidea
Etxebizitza bat izateko eskubidearen edukiak –Konstituzioko 47. a
rtikuluan dago jasota– eragin berezia du hirigintzaren esparruan. Eraikin berriak egitea xede duten etxebizitza politiken osagarri gisa, a
uzune eta ingurune degradatuenak gizarte eta hiri a
ldetik biziberritzeak funtsezkoa izan behar du esku-hartze publikoan, a
rtikulu horretan erantsitako hirigintza eskubidea zaintzeko. Hirigintzako legedian etxebizitza duin, egoki eta eskuragarri bat, igorpen kutsatzailerik gabea eta ingurumen eta paisaia a
ldetik egokia den leku batean kokaturikoa lortu a
hal izatea planteatzen da.
Arartekoak gogoeta bat egin du horren inguruan, pertsona talde batek Abanto-Zierbenako Santa Juliana a
uzunearen gizarte eta hirigintza egoera kaskarra dela-eta planteatutako kexaren ondorioz.
Kasu horretan, a
dministrazio eskudunei (Udala, Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza Saila eta, hala zehazten bada, Bizkaiko Foru A
ldundiko Gizarte Ekintza Saila) eskatzen diegu eman diezaiotela lehentasuna a
uzune horretan modu integralean esku hartzeari, a
zken urteotan gizarte eta hirigintza a
ldetik izaten a
ri den gainbehera konpontzeko. Horretarako, a
dministrazio eskudunek plan zehatz bat ezarri behar dute gizarte eta hirigintza a
ldetik esku hartzeko neurrien inguruan. Plan horrek a
tal espezifiko bat izan behar du a
uzune horretako legezko okupatzaileei berriro bizilekua emateari dagokionez; gainera, Santa Juliana a
uzunean sortu diren bizikidetasun a
razoak konpondu behar ditu, lehen egin ditugun gogoetak kontuan hartuta. Interesgarria da, halaber, organo egonkor bat sortzea, bizilagunei parte hartzeko modua emango dieten formulak ezarriko dituzten neurrien plangintza eta jarraipen koordinatua egiteko. Nolanahi ere, beharrezko bideak sortu behar dira bizilagunei informazioa emateko eta parte hartzeko modua emateko a
uzunea hirigintza a
ldetik biziberritzeko a
urreikusi diren neurrien inguruan, lursailen jabeak inplikatuko dituzten eskubideen eta betebeharren inguruan eta, bereziki, etxebizitzen legezko okupatzaileei berriro bizilekua emateko eskubidearen edukiaren inguruan.
Hirigintza a
ldetik biziberritzeko edozein prozesuk eduki behar du erreferentzia gisa legezko pertsona okupatzaileek berriro bizilekua emateko duten eskubidea Euskal A
utonomia Erkidegoko Lurzoruari eta Hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legearekin bat etorriz.
Erandioko pertsona talde batek planteatu digun beste kontu bat da oso egoera txarrean daudela haien etxebizitzak, hala denboraren joanagatik nola inguruan urbanizazio obrak egin direlako. A
rlo honetan, hirigintzako jarduketa bat dago a
urreikusita; horren bidez, eraitsi egingo dira etxebizitza horiek eta okupatzaileei beste bizileku bat emango zaie. Horretarako, sustatzaileak eta Udalak sinatutako hirigintzako hitzarmen batean ezarritako zehaztapenak eta epeak bete behar dira. A
labaina, finantza krisiaren ondorioz, a
tzeratu egin da berriro bizilekua emateko as
moa gauzatu behar zen sustapen pribatuko etxebizitzen eraikuntza.
Herritarrak kezkatzen dituen eta maiz erreklamazioak jartzeko zio den hirigintzako inguruabar bat da haien jabetzako etxebizitza a
ntolamendutik kanpo egotea. Sestaoko pertsona batzuek, a
ntolamendutik kanpoko higiezinen jabeak eurak, duela 30 urte baino gehiagotik haien eraikinak hirigintza a
ldetik zein egoeratan dauden a
dierazi digute, ez baita epe egiazkorik jarri a
urreikusitako hirigintzako jarduketa egiteko. Kezka horren a
rrazoia da bizitzeko baldintzak prekarioak direla eta euren eraikinak a
ntolamendutik kanpo egoteak eragozpenak dakartzala ondare a
ldetik. Izan ere, sendotzeko eta berriztatzeko obrak egitea soilik a
urreikusten du hirigintzako legediak a
ntolamendutik kanpoko eraikinetarako, hirigintzako a
raudian ezarritako baldintzetan. Halaber, a
ntolamendutik kanpo egotea bereziki gaitza da higiezin hori eskualdatzen edo finantzabidea lortzen saiatzen diren jabeentzat, hipoteka merkatuak bazter uzten baititu hipoteka berme gisa onar daitezkeen ondasunetatik, apirilaren 24ko 817/2009 Errege Dekretuaren a
rabera. Testuinguru horretan jo genuen Sestaoko Udalera. Hain zuzen ere, eskatu genion jarrai zezala erreklamazioaren sustatzaileei informazio zehatza ematen a
giri horien izapideen egoerari buruz, hirigintzako eragiketa horretan interesa duten a
ldetik. Halaber, a
dministrazio horri eskatu genion egin dezala a
halegina Hirigintza Jarduketarako Programan ezarritako epeak betetzeko, hirigintzako garapen hori hirigintzako legedian ezarritako epeen barruan egin ditzan, dagozkion izapideek ekar ditzaketen zailtasun tekniko eta juridikoak gaindituta.
- Zuzkidura publikoak eta ekipamendu kolektiboak erabiltzeko eskubidea
Eskubide honen edukiaren bidez, herritarrak ekipamendu kolektiboetara eta zuzkidura publikoetara fisikoki iritsi a
hal izatea bermatu nahi da, izan daitezkeen a
rkitektura-oztopoak kenduta. Ekipamendu edo zuzkiduraren kontzeptu horren barruan, kontuan hartu behar ditugu herritarrei zerbitzuak emateko beharrezkoak diren a
zpiegiturak (hirigintzakoak, garraioak, hezitzaileak, sozialak, kulturalak eta a
bar).
Erakunde honek jasotzen dituen kexak pertsonek, batez ere mugitzeko zailtasunak dituztenek, eraikinetara edo espazio publikoetara iristeko izaten dituzten zailtasunen ingurukoak dira. Zailtasun horiek hirigunearen a
busuzko erabilera baten ondorioz sortutako a
rkitektura-oztopoek edo eragozpenek ekarri ohi dituzte. Zenbait kasutan, a
razoa egiturazkoa da eta horrek galarazi egiten du a
uzune jakin batzuetara heltzeko mugikortasun egokia izatea, hiri irisgarritasuneko elementurik ez denez gero. Kasu horri dagokionez, Donostiako Udalari igorritako ebazpen bat erantsi dugu. Horren bidez, eskatu genion eman ziezaiola lehentasuna hiri barruko errepide batean igogailuak instalatzeari, herritar guztiei erabiltzeko modua emango zien irtenbide tekniko gisa, eta ez, egin as
mo zuten bezala, bost a
rrapala mekaniko jartzeari.
Jendea pasatzeko guneak gutxitzen dituela-eta igogailua jartzeko proiektu bat baimentzeko dauden hirigintza a
razoei dagokienez, gomendio bat igorri diogu Bermeoko Udalari.
- Hirigintzako a
ntolamenduari eta a
plikatzekoak diren hirigintzako a
raubideari eta baldintzei buruzko informazioa lortzeko eskubidea
Hirigintzako informazioa eskuratzeko eskubide honen barruan, a
dierazi behar dugu oraindik ere hainbat partikularrek eta elkartek jakinarazten digutela zailtasunak izaten dituztela udalei hirigintzako a
ntolamenduaren inguruan eskatutako informazioa eskuratzeko.
Horri dagokionez, pertsona baten kasua jaso dugu. Hain zuzen ere, kexa bat a
urkeztu zuen Orozkoko Udalak ez ziolako erantzunik eman errepide baten titulartasunaren inguruan eta bere lurzatia oinezkoak eta ibilgailuak segurtasunez pasatzeko moduan ixteko baldintzen inguruan eskatu zuen informazio eskabideari.
Beste ebazpen batean, Usurbilgo Udalari gogorarazi genion a
dministrazio publikoak behartuta daudela berariaz erantzutera, baldin eta industria sektoreen garapenean izandako udal esku-hartzeen gaineko eskabideak a
urkezten badira.
- Hirigintzako a
ntolamenduko eta planen ingurumen ebaluazioko prozeduretan modu eraginkorrean parte hartzeko eskubidea
Hirigintzako prozeduretan modu eraginkorrean parte hartzeko eskubidea da, informaziorako eskubidearekin batera, lurzorua a
ntolatzeko eta erabiltzeko proposamen jakin batzuen a
urka dauden herritar taldeek erakunde honi a
urkeztutako kexa sarrienetako bat.
Horren inguruan, Gordexolako Hiri A
ntolamendurako Plan Orokorra izapidetzearen inguruko erreklamazio bat jaso dugu. Kexan a
dierazten denez, plan orokorra behin-behinean onesteko prozesuan, erreklamatzailearen iritziz, forma a
katsak egin dira, eta ez da kontuan hartu hirigintzako legedian ezarritako xedapenen bat. Bestalde, a
dierazi dute udaletxean izapideak egiten a
ri zirenean inoiz zailtasunak izan dituztela informazioa eskuratzeko eta parte hartzeko.
Herritarrek hirigintzako planen ingurumen ebaluazio estrategikoaren bidez parte hartzeari dagokionez, A
rartekoak beste jarduketa bat hasi du, beharrezkotzat jotzen baitu gure a
utonomia erkidegoan izapidetzen diren hirigintzako a
ntolamendu planak ingurumen a
ldetik ebaluatzea. Horren jatorria da Errigoitin (Bizkaia) onetsitako plan partzial batean ingurumen ebaluaziorik egin ez dela-eta herritarren plataforma batek a
urkeztutako erreklamazio bat. Gaur egungo lege esparru a
utonomikoaren a
rabera, ez da beharrezkoa plan xehatu hauek ingurumenean izango duten eragina ebaluatzea, eta ez du kontuan hartzen ingurumenean eragin larriak izan ditzaketela. A
itzitik, plan partzial hauek ingurumenean ondorio larriak izan ditzaketenean, ingurumen ebaluazioa egin behar da, hala ezarrita baitago plan eta programa jakin batzuen eraginen ebaluazioari buruzko Zuzentarauan, eta ingurumenarekin lotutako plan eta programa jakin batzuen eraginen ebaluazioari buruzko estatuko a
pirilaren 28ko 9/2006 Legean.
- Ekintza publikoa baliatzeko eskubidea, lurralde, hirigintza eta ingurumen a
ntolamenduko zehaztapenak errespetarazteko
Atal honetan, herritarrek a
dministrazio publikoetan hirigintzako legediaren a
plikazioa salatzeko ekintza publikoa baliatzearen ondoriozko kontuak bildu dira.
Kexetan a
dierazten da zenbait kasutan berandu izapidetzen direla pertsonak hauek a
urkeztutako salaketak, eta horien bidez eskatu dute erabil dadila hirigintza ikuskapena egiteko a
hal publikoa, ikusita partikular batzuek baimenik gabe egin dituztela zenbait obra edo erabilera.
Arartekoak emandako ebazpenen a
rtean, Bergarako Udalak ezkutuko eraikuntzen inguruko salaketei erantzun ez diela-eta emanko lau ebazpen sartu behar ditugu:
- Arartekoaren ebazpena, 2010eko maiatzaren 5ekoa. Horren bidez Bergarako Udalari gomendatzen zaio urbanizagarria ez den lurrean txabola/txakurtegi bat ezkutuan eraikitzeari dagokion espedientea behar bezala izapidetzeko eta baimenik ez duten erabilerak behin betiko eragozteko.
- Arartekoaren ebazpena, 2010eko maiatzaren 5ekoa. Horren bidez Bergarako Udalari gomendatzen zaio urbanizagarria ez den lurrean txabola/txakurtegi bat ezkutuan eraikitzeari dagokion espedientea behar bezala izapidetzeko eta baimenik ez duten erabilerak behin betiko eragozteko.
- Arartekoaren ebazpena, 2010eko maiatzaren 5ekoa. Horren bidez Bergarako Udalari gomendatzen zaio izapide dezala behar bezala zenbait eraikin eraikitzeko, lurzoru urbanizaezinean karabana bat jartzeko eta txakurrak egoteko espedientea.
- Arartekoaren ebazpena, 2010eko martxoaren 26koa, Bergarako Udalak oilategi erabilera baimenduta duen eraikin baten harira izan duen jardunari buruzkoa.
Antzeko a
razoa planteatu zuen Orozkoko bizilagun talde batek. A
dierazi zigutenez, a
razoak sortu dira Meatzako a
uzoko jarduera batekin, hain zuzen ere txakurrak hezteko zentro batekin. Inguruan gune zoologiko bat dago, eta bi txakurtegi a
tondu dira bertan; horrekin batera, a
isialdi-ostalaritzako jarduera osagarri bat ezarri da. Ebazpenean ondorioztatu genuen Orozkoko Udalak esku hartu zuela salatutako jardueran hirigintza eta ingurumen legea berrezartzeko. A
labaina, a
dministrazioko izapide eta ebazpen horiek ez zuten galarazi ezkutuko jarduerak funtziona zezan, eta ez dago inon jasota jarduera ixteko eta zigilatzeko a
ginduan ezarritako zehapen neurririk edo neurri subsidiariorik hartu denik.
- Jabetzaren ondoriozko eskubideak eta betebeharrak
Atal honetan, a
dministrazio publikoek hirigintzako legedian oinarrituta jabetza eskubidearen erabilera mugatzeko egiten dituzten jarduketak biltzen dira.
Hiri lurzoruan dauden betebeharren a
rtean, bizilagun talde batek a
dierazi zigun Hondarribiko Udalak hirigintza diziplinari buruzko jarduerak egin zituela bi etxebizitza modu kolektiboan erabiltzearen a
urka. Horren ondorio izan zen Arartekoaren ebazpena, 2010eko a
zaroaren 23koa. Horren bidez, Hondarribiko Udalak burututako hirigintza-diziplinari buruzko jardueren inguruan a
urkeztutako kexa-espedientea a
maitzen da. Jarduera horiek bi etxebizitzaren erabilera kolektiboa zela-eta hasi ziren.
Beste kexa bat Pasai Donibaneko barrutiko jabekideen bi elkartek a
urkeztu zuten. Horren bidez, a
dierazi ziguten Pasaiako Udalak ukatu egin ziela beren higiezinetan gas naturala banatzeko hodiak ipintzeko obra lizentzia. Erakunde honek, informazioa a
ztertu ostean, egokitzat jo zuen Udalari gomendatzea, 2010eko otsailaren 19an, eman zezala gasa bideratzeko lizentzietarako baimena, baldin eta proiektuak behar bezala ezkutatzen bazituen hodiak, a
rau subsidiarioetan ezarritakoarekin bat etorriz.
Hirigintza diziplinaren ondoriozko beste kontu bat hirigintzako arau-hausteen eta zehapenen a
raubidea da. A
tal honetan, Bermeoko Udalak partikular bati kabina batean egindako lanengatik –lizentziarik ez zuen lanak hasi zituenean– jarri zion zehapenaren a
urkako gomendio bat sartu dugu.
Beste kasu bat jabekideen elkarte batena da. Hain zuzen ere, eraikuntza proiektu bat eskatu zuten, Elantxoben plangintza a
ldatzeko izapideak egiten a
ri zirenean. Ondorioztatu genuen proiektua izapidetzeagatik sortutako gastuen kalte-ordaina eman behar ziela.
V. Ondorioak
Gure lehenengo gogoeta da gutxitu egin dela hirigintza eta lurralde a
ntolamenduko a
rloari eragiten dioten erreklamazioen kopurua. Zalantzarik gabe, higiezinen merkatuaren eta finantza sistemaren gaur egungo krisia da a
rrazoietako bat. Horren ondorioz, nabarmen behera egin du urbanizatzeko eta eraikitzeko lanak, eta gatazkak gutxitu dira a
rlo honetan.
Sektorearen krisi testuinguru honetan, a
uzune edo ingurune degradatuenak gizarte eta hiri a
ldetik biziberritzeak funtsezkoa izan behar du esku-hartze publikoan, etxebizitza duin, egoki eta eskuragarri bat, igorpen kutsatzailerik gabea eta ingurumen eta paisaia a
ldetik egokia den leku batean kokaturikoa izateko eskubidea zaintzeko.
Gure ustez, zaharkituta, egoera txarrean edo zailtasunetan dauden hiri esparru horietan, a
uzunean bizi diren pertsonei berriro bizilekua emateak du lehentasuna; modu a
dostu eta parte-hartzaile batean egin behar da hori, eta, beharrezkoa den kasuetan, gizarte laguntzako neurriak ezarri behar dira.
Bestalde, hiria eta eraikinak biziberritzea a
ukera bat da irisgarritasunaren eta energia eraginkortasunaren inguruko baldintzak hobetzeko. Hiri eraikia berriztatzeko edo hobetzeko lehentasunezko esku-hartze horrek hiri garapen iraunkorra laguntzen du, eta, horri esker, ez da beharrezkoa izango lurzoru gehiago urbanizatzea etxeak egiteko.
Horretarako, izapidetzen a
ri den legedia baliagarria izan daiteke hiria hirigune zaharkituen gainean berriztatzeko eta birgaitzeko jarduketak sustatuko dituzten neurriak errazteko, a
rintzeko eta ezartzeko.
Premiazkoa Eusko Jaurlaritzari hirigintzako legedia gara dezala eskatzea. Halaber, a
rreta berezia jarri behar da hirigintzaren a
rloko euskal legedia zerbitzuei buruzko zuzentaraura eta plan eta programen zuzentaraura egokitzeko beharraren inguruan. A
raudia zuzentarau erkideak ekarritako baldintzen eta betebeharren a
rabera ez egokitzeak zuzenbide erkidea betetzeko betebeharra haustea ekar lezake.
Izapidetutako kexei dagokienez, erreklamazio as
kotan planteatzen dira oraindik ere hirigintza diziplinaren inguruko a
razoak, hirigintzako a
raudia hausteagatik jarritako salaketei ez erantzutearen ondoriozkoak.