5.13. A
MALen jasotako zerbitzuen eta prestazioen onuraduna izateko baldintzak betetzeari buruzko desadostasunak
5.13.1. Mendekotasun-egoeran zegoen eta kongregazio bereko beste lekaime baten zaintzen zuen lekaime baten kasua planteatu zitzaigun. Familia inguruneko zaintzetarako prestazio ekonomikoa (FIZPE) ukatu zitzaion, a
haidetasun-baldintza ez betetzeagatik.
AMALen 2. a
rtikuluak profesionalak ez diren zainketei buruz egiten duen definizioa ("mendekotasun-egoeran dauden pertsonei etxean familiako edo inguruneko pertsonek emandako a
rreta, a
rreta profesionaleko zerbitzu bati lotua ez dagoena"); 615/2007 Errege Dekretuak, maiatzaren 11koak, zaintzaile ez profesionalen Gizarte Segurantza a
rautzen duenak, jasotzen duen salbuespenak ("... salbuespen gisa, inguruneko pertsona baten zainketa ez profesionalak jaso a
hal izango dira, a
dierazitako a
haidetasun-maila izan ez a
rren, mendekotasun-egoeran dagoen pertsonaren udalerri berean edo ondoko batean bizi denarena, eta a
urreko urtean zaindu duenarena."); beste a
rreta mota batzuk jasotzea eragozten duten kasuaren berariazko baldintzak (klausura-erregimena); eta gure ustez, komunitate mota horretan familia zibila bereizten duten elementu guztiak egotea direla eta, komenigarria litzateke irizpide hori malgutzea.
Iritzi horiek –Gipuzkoako Foru A
ldundiari jakinarazi genizkionak– harrera ona izan zuten, eta 2009ko a
buztuaren 4an, 25/2009 Foru Dekretua, uztailaren 21ekoa, A
MALeko prestazio ekonomikoak a
rautzekoa, a
rgitaratu zen. Foru Dekretu horren 14.d) a
rtikuluan, a
haidetasun-baldintzatik salbuesten dira "erlijiosoek beren komunitateko beste kideei emandako zainketak".
Arabako eta Bizkaiko foru dekretuek ez dute egoera hori jasotzen, baina jakin dugu barne-jarraibide sendoen bidez a
rtatzen dituztela, eta hori oso egokia dela uste dugu. Hala ere, behin eta berriz esaten dugu hobe litzatekeela, segurtasun juridikoko a
rrazoiengatik, ustezko kasu horiek dagokion a
raudian sartzea.
5.13.2. Euskal familia batean harreran zegoen saharar jatorriko a
dingabe batek mendekotasun-egoera a
itortzea eska zezakeen kontsultatu ziguten.
AMALek bere 5.2. a
rtikuluan estatu, a
utonomia eta nazioarte mailan indarrean dauden a
dingabeen legeei lotzen da, espainiar nazionalitatea ez duten a
dingabeentzat.
1989ko haurren eskubideei buruzko Nazio Batuen Hitzarmenak, 1/1996 Lege Organikoa, urtarrilaren 15ekoa, A
dingabearen babes juridikoari buruzkoa, eta Euskal Legebiltzarraren 3/2005 Legea, otsailaren 18koa, haurrak eta nerabeak zaintzekoa eta babestekoa. Lege horiek ezartzen dute a
dministrazio publikoek a
dingabearen interes gorenaren a
rabera jokatu behar dutela eta haurraren eskubideak babesten direla bermatu behar dutela, haurrari jatorri nazionaleko diskriminaziorik gabe garatzen utziz. A
dingabearen interes gorenak beste edozein legezko interesen gainetik egon beharko du.
Betebehar horiek kontuan izan behar dira hauek interpretatzean: A
MALen 5. a
rtikulua eta gure erkidegoen hiru a
ldundiek mendekotasun-egoera a
itortzetik eratorritako eskubideak erabili a
hal izateko baldintzak a
rautzeko egin duten a
raudia.
Adingabeei a
plikatzeko a
ntolamendu juridikoak ezartzen du berdintasun-printzipioa a
dingabeen tratamenduan eta jatorri-arrazoiengatik diskriminazioa debekatzea[77].
AMALek haurrei eta nerabeei a
plikatzeko a
raudiari buruz egiten duen oharrari esker, a
dingabearen a
ldeko interpretazioa egin daiteke. –hau da, "adingabearen interes gorena"– legezko egoera a
dministratiboan 5 urtean bizitzen egon dela eragiten du desberdintasunik ez izatea a
dingabe a
tzerritarren eta a
dingabe nazionalen tratamenduaren a
rtean.
Bestetik, 1/1996 Lege Organikoaren, urtarrilaren 15ekoaren, a
dingabeen babes juridikoari buruzkoaren, 10.3. a
rtikuluak hau xedatzen du: "arrisku-egoeran edo a
dministrazio publiko eskumendunaren babespean edo zaintzan dauden a
dingabe a
tzerritarrek osasun-laguntza eta gainerako zerbitzu publikoak eskuratzeko eskubidea dute, legez Espainian bizi ez a
rren".
Gure ustez, mendekotasun-egoeren a
urreko babesa a
ginduak a
ipatzen dituen zerbitzu publikoen baitan sartzen da.
Iritzi horiek Bizkaiko Foru A
ldundiari jakinarazi ondoren, a
ldundiak kasua barne-bideratzearen bidez a
rtatu du, dagokion a
raudiaren a
ldaketa onartzen den bitartean.
5.13.3. Espainiar nazionalitateko hiru urteko haur baten a
mak hiru urte baino gehiago zeramatzan EAEn legez bizitzen. Haur horri FIZPE emateko eskaera ukatu zitzaion, Gipuzkoako Foru A
ldundiak ulertzen baitzuen a
mari eskatu behar zitzaion legezko bizitegi-aldia bost urtekoa zela, A
MALen 5.1.c) a
rtikulua a
plikatze a
ldera. Egiatan, a
mak duela bost urte baino gehiagotik bizi zen Gipuzkoan –baina ez legezkoa a
dministrazio-egoeran–. A
dingabeari III. gradua 2. mailako mendekotasuna a
itortu zitzaion.
Gure ustez, kasu horretan, espainiar nazionalitateko a
dingabea izateagatik, 4/2000 Lege Organikoa, urtarrilaren 11koa, a
tzerritarren Espainian dituzten eskubideei eta as
katasunei eta pertsona horien gizarteratzeari buruzkoa, ez a
plikatzeak a
maren legezko bost urteko bizialdia ziurtatzeko betekizunaren a
ldeko interpretazioa egiteko a
ukera ematen du, xede horretarako a
maren bizialdia nahikotzat hartzeko zentzuan.
Espedientearen izapidetzean, a
mak espainiar nazionalitatea eskuratu du eta berriz FIZPE eskatu du. Gipuzkoako Foru A
ldundiak berriz ere uko egin du, 5 urteko legezko bizitegi baimendua ziurtatu behar duela ulertzeagatik, espainiar nazionalitatea eskuratu duen kontuan hartu gabe. Foru-erakunde horri erabaki horrekin a
dos ez gaudela jakinarazi diogu, espainiar nazionalitatea eskuratu eta gero, ez baitzaio eskatu behar legezko a
dministrazio-egoeran 5 urtean bizitzen egon dela ziurtatzeko, eta beste pertsona nazional batzuei ematen zaien tratu bera eman behar zaiela.
5.13.4. Beste kexa batean, galdetzen zitzaigun diskriminaziorik izan a
l zen mendekotasun-egoera a
itortzea eskatzeko eskubidea eta a
itortze horretatik eratorritako zerbitzuak eta prestazioak eskuratzeko eskubidea ukatu zitzaion a
dingabe a
tzerritar baten kasuan. Erabakiak legezko babesa zuen, a
dingabeak ez baitzuen betetzen a
tzerritarrei nahiz nazionalei eskatutako betekizuna, Espainiako lurraldean bost urtean bizi behar izatekoa –bost urte baino gutxiagoko a
dingabeen kasuan, zaintza eta babesa betetzen duenari eskatzen zaio bizialdi hori–. Beraz, ez zen hauteman diskriminaziorik.
Hori, ordea, ez da oztopo esateko behar bereziko kasuetan, eskuartean duguna bezalakoetan, beharrezkoa litzatekeela a
dingabearen interes gorenaren nagusitasunari a
rreta jarriz formulak egitea, mendekotasun-egoeraren babes eraginkorra eskaintzeko a
ukera emango zutena.
5.13.5. Portugaldar jatorriko pertsona bati, Espainian hogeita hamar urte baino gehiagoan lan egin zuenari, ukatu egin zitzaion A
utonomiarako eta Menpekotasunari A
rreta emateko Sistema erabiltzeko eskubidea, ez baitzuen ziurtatzen eskaera egin a
urreko bi urteetan bertan bizi izan zela.
Komunitateko pertsona bat zenez, 4/2000 Legea ezin zitzaion a
plikatu. Lege horrek[78] ezartzen du erregimen komunitarioko a
rauek, eta a
ldekoagoak izan daitezkeen a
lderdietan a
urreko a
raudiak bakarrik, zuzentzen dituztela Europar Batasuneko estatu kideetako nazionalak.
Kasuari a
plika dakiokeen a
raudiak, komunitateko herritarrei buruzkoak[79], ezartzen du[80] pertsona horiek edozein jarduera egiteko eskubidea dutela, besteren kontura edo norberaren kontura, zerbitzuak ematen edo ikasten, Espainiako biztanleriaren baldintza beretan, Europa Erkidegoa eratzeko Itunaren 39.4. a
rtikuluan ezarritako mugari kalterik egin gabe.
Erregimen komunitarioko a
raudiak langileen zirkulazio as
kerako eskubidea ezartzen du. Hortik eratortzen da pertsona horiek gizarte-laguntza edo gizarte-prestazioak nazionalen baldintza beretan eskuratzeko eskubidea. Eskubide komunitarioak kanpo uzten du diskriminazio zuzen edo zeharkako oro eta prestazioak langilearen senideengana zabaltzen ditu (ezkontidea, 21 urte baino gutxiagoko ondorengoak edo bere kargura daudena)[81].
Europako komunitateen A
uzitegi Judizialaren[82] dotrinaren a
rabera, besteren kontura lan egiten duten edo beren kontura lan egiten duten langileei edo estatu kide baten edo batzuen legediaren mendean egon diren langileei eta estatu kideetako bateko nazionalak direnei, eta beren familiei eta bizirik a
tera direnei a
plikatzen zaie 1408/71 Erregelamendua. A
raudi horrek bermatzen du estatu eskumendunaren kargura dagoela besteren kontura edo norberaren kontura lan egiten duten langileek eta beste estatu kide batean bizi diren langilearen senideek, beren estatuak laguntza behar duenean bizilekua den estatu kidearen lurraldean, eskubidea izango dutela gauzaz gaixotasun-prestazioak jasotzeko a
zken estatu kide horren erakundeak emandakoak[83]. Helburua da besteren konturako langileak eta bere kontura a
ri den langileak, bizitokia duen edo egonaldian dagoen estatu kidean, bere osasun-egoerari dagokion laguntza estatu kide horretako gizarte segurantzako sistemara a
filiatutako pertsonekin berdintasun-baldintzetan jasotzeko a
ukera izango duela bermatzea. Beraz, a
raudi komunitarioak ez du babesten komunitatekoak diren biztanleek tratu desberdina izatea.
Portugaldar herritarraren kasuan, ez genuen a
ntzeman tratu desberdina. Izan ere, Espainian bost urtean baino gehiagoan bizi izan zela ziurtatzen zuen a
rren, ez zuen egiaztatzen eskaera egin a
urreko bi urteetan bertan bizitzen egon zenik, eta hori bete beharreko baldintza da, jatorria edozein izanda ere. Hori dela eta, jakinarazi genion bi urteko bizitokia bete a
rte itxaron behar zuela, A
MALek a
itortzen dituen eskubideen jabe izateko.
5.13.6. Bizkaiko Foru A
ldundiak, FIZPEren dekretu a
rauemailea a
plikatzeko, 93 urteko pertsona bati, mendekotasun-egoeran dagoenari (III. gradua 1. maila), prestazioa ukatzea ebatzi zuen, a
haidetasun-betekizuna ez betetzeagatik (hirugarren mailaraino) dekretu horretan ezarritako zaintzaile nagusiarekin.
Kasu horretan, oso baldintza bereziak zeuden: osaba-izebek beren lehen haurtzaroan hartu zuten mendeko-egoeran zegoen pertsona, eta seme bat gehiago balitz bezala zaindu zuten, izatezko egoera hori legez formalizatu gabe. Lehengusinarekin bizi izan zen bizitza osoan zehar, a
rreba bat balitz bezala, biak baserrian geratu baitziren. Izatezko a
rreba hil ondoren, a
laba a
rduratzen zen osaba zuzentzat zuen gizon hartaz.
Foru-erabakia legezkotasunari a
txikitzen zitzaion, formalki a
haideak baitziren laugarren graduan. Hala ere, ulertu genuen kasu horri a
rtatzea justiziazkoa zela eta hala planteatu genuen Bizkaiko Foru A
ldundiaren a
urrean.
Foru-erakundeak jakinarazi zigun gure iritzi berekoa zela, eta a
urreikusita zegoela kasu hori eta beste batzuk FIZPEren dekretu erregulatzaile berrian kontuan hartzea. A
raudi berriaren onarpena a
tzeratzen a
ri zenez, eta pertsona oso zaharra zenez eta mendekotasun-maila handia zuenez, Gizarte Ekintzako Sailak instrukzio bat onartu zuen, kasu jakin hori a
rtatzeko a
ukera eman zuena.
5.13.7. Pertsona bat mendekotasun-egoeran zegoen (III. gradua), eta ez zuen berarekin batera bizi eta zain zezaketen seniderik. Hori zela eta, familiakoa ez zen batek zaintzen zuen, eta berarekin batera bizi eta lan-harreman bat zuen.
Bizkaiko a
raudiaren a
rabera, ezin zuen FIZPE jaso, ez baitzegoen a
haidetasunik bien a
rtean. Era berean, ezin zuen laguntza pertsonaleko prestazio ekonomikorik eskuratu, ez baitzuen lan- eta hezkuntza-jarduera bakar bat ere garatzen –Bizkaian betekizun hori eskatzen dute, prestazio hori emateko–. Une hartan,ohartarazi genuen egoera hori beste bi euskal lurralde historikotan a
rtatu zela: A
raban, orduan indarrean zegoen urriaren 23ko 70/2007 Foru Dekretuaren 7. a
rtikulua a
plikatzeagatik, eta Gipuzkoan, laguntza pertsonalerako prestazioa ematearen bidez.
5.13.8. Zuzeneko senide batek mendekotasun-egoeran zegoen pertsona bat zaintzen zuen. Berarekin batera bizi ez a
rren, etxetik metro gutxira bizi zen.
Lehen a
ipatutako a
rabar a
ginduak ustezko kasu hori jasotzen zuen. Hala ere, ez Gipuzkoan (mendeko handia izateagatik), ez eta Bizkaian ere, ez luke prestazioa jasotzeko eskubiderik izango.
5.13.9. Gipuzkoan bizi izan zen a
dineko bat A
rabara joan zen bizitzera, semearen etxera, bere osasun-egoerak okerrera egin zuenean. II. graduko mendekotasun-egoera a
itortu zitzaion eta FIZPE eskatu zuen. A
rabako Foru A
ldundiak ukatu egin zion, eskaera egin zuen unean, mendeko-egoeran zegoen pertsonak eta bere zaintzaileak ez baitzeramaten urte bat elkarrekin bizitzen (orduan indarrean zegoen urriaren 23ko 20/2007 Foru Dekretuaren, prestazio hori a
rautzen zuenaren, 7. a
rtikuluaren 4. a
talak eskatzen zuen betekizun hori).
Uztailaren 21eko 25/2009 Dekretuaren 51.b) a
rtikulua a
plikatzeagatik, ezin zuen prestazio hori eskuratu Gipuzkoan, jada ez baitzegoen han erroldatuta, eta ez baitzen han bizi. Hala ere, pertsona horrek prestazioa eskuratzeko oinarrizko betekizunak betetzen zituen: mendekotasun-gradua eta –maila eraginkorrak izatea eta zuzeneko senide batek etxean zaintzea.
AMALek (14.4. a
rtikulua) ezartzen du beharrezkoa dela mendeko-egoeran dagoen pertsona eta zaintzailea elkarrekin bizitzea, eta 615/2007 Errege Dekretuak, maiatzaren 11koak (1.1. a
rtikulua), zer a
haidetasun eskatu behar den a
dierazten du (ezkontideak edo odolkidetasunagatik a
haideak, a
haidetasuna edo a
dopzioa, hirugarren a
haidetasun-mailara a
rte), baina inolaz ere ez da ezartzen gutxieneko elkarbizitza-aldi bat, prestazio hori eskuratzeko eskubidea izateko.
Betekizun hori beste bi euskal lurraldeetan a
ztertuta, ikusi dugu bietako batean ere ez dela eskatzen a
ntzinatasuna erroldatzean.
Hala, EAE barruko mugimenduetan, Bizkaira edo Gipuzkoara joaten den pertsonak prestazio hori berehala jaso dezake, eta A
rabara joaten bada, berriz, urte bat itxaron beharko du jasotzeko.
Ez da egokia tratu desberdin hori izatezko egoera beraren a
urrean, a
re gehiago kontuan izaten badugu, mendekotasun-egoeran dauden a
dinekoen kasuan, leku-aldatze horiek ohikoak direla, seme-alabek txandaka zaindu ditzaten.
Arabako Foru A
ldundiko Gizarte Politikako Sailari a
dierazi genion gure kezka eta a
zaldutakoa balioestea ere eskatu genion, betekizun horren a
raudi-aldatzeko bultzatzeko xedez. Foru-erakundeak a
dierazi zuen gai hori a
ztertuko zuela. Hala ere, dekretu berriak eskatzen du zaintzaile ez-profesionala prestazioaren onuradunaren etxe berean erroldatuta egotea eta bizileku eraginkorra bertan izatea, gutxienez urte bat a
urretik (kasu horretan, BAP egiteko datan -jada, ez eskaeran). A
ldundiari berriz eskatu diogu betekizun hori kentzeko.
5.13.10. Kexaren bultzatzaileari laguntza pertsonalerako prestazio ekonomikoa jasotzeko eskubidea kendu zitzaion, koinata, senarraren a
rreba, kontratatu zuenean, eta hala, legez kontra jasotako prestazioak itzultzeko prozedura bat hasi zen.
Gipuzkoako Foru A
ldundiak ondo a
plikatu zuen bere a
raudia, zehazki uztailaren 21eko 25/2009 Foru Dekretuaren, prestazio horren erregulatzailearen, 16. a
rtikulua. A
rtikuluak betekizun bezala ezartzen du laguntzaile pertsonalak familia-harremanik ez izatea onuradunarekin (odolkidetasunatiko, senidetasunagatiko edo a
dopzioagatiko laugarren a
haidetasun-mailatik a
urrera harremanik ez dagoela ulertuz).
Hala ere, foru-erakundeari iritzi multzo bat helarazi genion, betekizun hori kentzea sustatzeko, faboratzen zuen bazterketak legezko babesik ez zuela ulertzeagatik (ez da jasotzen A
MALen epigrafe bakar batean, ez eta garapen-araudi estatalean ere).
AMALen 18. eta 14.4. a
rtikuluak, mendekotasun-egoeran dauden pertsonen zaintzaileen Gizarte Segurantza a
rautzen duen Errege Dekretuaren 1. a
rtikulua eta 25/1009 Foru Dekretuaren 14. d) a
rtikulua batera interpretatuz gero, ondorioztatzen da laguntza pertsonalerako prestazio ekonomikoaren baliabidea soilik debekatuko zitzaiela mendekotasun-egoeran dagoen pertsonarekin bizi diren senideei (hirugarren a
haidetasun-mailaraino), kasu horretan, FIZPE soilik jasotzea egokitu baitzitzaien. Hori ez zen eskuartean genuen ustezko kasua.
Kontratatutako pertsona mendekotasun-egoeran zegoen pertsona bat zaintzeko zen. Nabardura hori bereziki hartu behar zen kontuan, a
rreta mota horretan ezinbestekoa baita kontratatutako pertsonarekin a
halik eta konfiantza handiena izatea. Interesdunak eta bere senarrak pentsatu zuten senarraren a
rreba zela pertsonarik egokiena eta laguntza pertsonalerako lanak egiteko berme handienak ematen zizkiena. Pertsona hori ez zen mendekotasun-egoeran zegoen pertsonarekin batera bizi, eta horrenbestez, ez zen egokia familia-ingurunean zainketak emateko prestazio bat jasotzea.
Gure ustez, senidea izateak ez luke eragotzi behar pertsona batek laguntzaile pertsonalaren jarduera profesionala egitea, eta era berean, ez luke eragin behar jarduera hori egiteko duen gaitasuna eta egokitasuna gutxiestea ere. Gure ustez, egokiena izango litzateke, kasu bakoitzean, langileak eskatzen diren betekizun profesionalak betetzen dituen eta jarduera edo lanbidea betetzeko prestatzeko duen egiaztatzea. Kontratatutako pertsona a
haideak izateak ez digu iuris et de iure pentsarazi behar ez dela soldatapeko profesional bat.
Ez dugu ulertzen zergatik baztertzen diren a
raua horren a
plikazio subjektibotik laugarren a
haidetasun-mailara a
rteko senideak. Bazterketa horren a
zpian egon daiteke berez jarduera profesionala betetzen ez duten senideek gehiegikeriak edo iruzurrak egiteko beldurra. Gure ustez, egokia eta komenigarria da A
dministrazioak iruzurra eragoztea eta iruzurra jazartzen duten mekanismoak sustatzea. Hala ere, ikusten den bezala, iuris tantum uste bat da; hau da, soldatapeko pertsona langile gisa enplegatua izatea ziurtatzen duten zenbait betekizun betetzea eta izatea batez ere oinarri izango lituzkeen a
urka proba onartzen du. Baldintza hauei buruz a
ri gara, besteak beste, enplegatuarekin ez bizitzea, enplegatuaren kargura ez egotea, Gizarte Segurantzak dagokion erregimenean a
lta emanda egotea eta kuoten ordainketa egunean izatea, eta lan-kontratu bat izatea. Baldintza horiek guztiak kasu horretan ematen ziren.
[77] Haurren eskubideei buruzko Hitzarmena
"Estatu a
lderdiek konbentzio honetan a
dierazitako eskubideak errespetatuko dituzte, eta ziurtatuko dute konbentzio hau a
plikatzen zaiela euren jurisdikzioaren mende dauden haurrei, inolako bereizketarik gabe, haurren, gurasoen nahiz euren lege-ordezkarien a
rraza, larru-kolorea, sexua, hizkuntza, erlijioa, politikako edo bestelako iritzia, jatorri nazionala, jatorri etnikoa edo gizarte-jatorria, ekonomia-maila, ezintasun fisikoak, jaiotza edo beste edozein ezaugarri dela bide".23.1. a
rtikulua:
"Estatu a
lderdiek a
itortzen dute ezintasun mentala edo fisikoa duten haurrek izan beharko dutela bizitza bete-betea eta egokia, baldintza jakin batzuetan, duintasuna ziurtatuko dietenak, beraien kabuz baliatzea a
halbidetuko dietenak eta haurrek komunitatean modu a
ktiboan parte hartzea a
halbidetuko dutenak.
Estatu a
lderdiek a
itortzen dute ezintasuna duten haurren eskubidea a
rreta bereziak izateko, eta bultzatu eta ziurtatuko dute, eskuragarri dituzten baliabide guztiekin, zein baldintza ezarri eta baldintza horiek betetzen dituzten haurrei eta haur horiek zaintzeko a
rdura dutenei laguntza ematea, hala eskatu beharko dena, eta bat etorri beharko dena, haurren egoerarekin eta gurasoen edo haur horiek zaintzen dituzten pertsonen inguruabarrekin.
Ezintasuna duten haurren beharrizan berezien a
rabera, a
rtikulu honetako 2. paragrafoarekin bat etorriz ematen den laguntza dohainekoa izango da, a
hal den guztietan, kontuan harturik gurasoen edo haurrak zaintzen dituzten beste pertsonen egoera ekonomikoa; laguntza hori bideratuko da ezintasuna duten haurrek modu eragingarrian eskura izan ditzaten hezkuntza, gaitasuna, osasun-zerbitzuak, birgaikuntza-zerbitzuak, enplegurako prestakuntza eta a
isialdirako a
ukerak, eta zerbitzu horiek jaso ditzaten, haurrek gizarteratzea eta banakako garapena erdiesteko, bai eta euren kultura- eta espiritu-garapena a
halik eta gehien erdiesteko ere".
[78] A
tzerritarrek Espainian dituzten eskubideei eta zereginei eta beren gizarteratzeari buruzko Lege Organikoaren 1.3. a
rtikulua:
"Erregimen komunitarioko a
rauek, eta haientzat a
ldekoagoak izan daitezkeen a
lderdietan Lege honek, zuzenduko dituzte Europar Batasuneko estatu kideetako nazionalak eta erregimen komunitarioa a
plikatzen zaienak.
[79] 240/2007 Errege Dekretua, otsailaren 16koa, Europako Espazio Ekonomikoari buruzko Ituna sinatu duten beste estatu batzuetako herritarrak Espainian sartzeari, as
katasunez joan-etorrian ibiltzeari eta bizitzeari buruzkoa.
[80] 3. a
rtikulua:
(…)
"2. Era berean, errege-dekretu honen a
plikazio-esparruan sartutako pertsonak, kargura bizi diren hogeita bat urte baino gehiago ondorengoak eta errege dekretu honen 2.d) a
rtikuluan jasotako a
rbasoek izan ezik, edozein jarduera izateko eskubidea dute, besteren kontura edo norberaren kontura, zerbitzuak ematen edo ikasten, Espainiako biztanleriaren baldintza beretan, Europako Komunitatea Eratzeko Itunaren 39.4. a
rtikuluan ezarritako mugari kalterik egin gabe.
Kargura dagoen senidearen egoera ez da a
ldatuko, baldin eta kargura dagoen senideak lortutako diru-sarrerak bere mantenurako ez direla ziurtatzen duen lan-jarduera bat egiten badu, urteko zenbaketan hiru hilabete baino gehiagoko iraupena ez duten eta lan-merkatuan lanbide gisa jarraipenik ez duen lanaldi osoko lan-kontratu bat badu, edo lanaldi partzialeko lan bat egiten badu, ordainketa mantenurako beharrezkoa ez izanik.
Kargura dagoen senidearen egoera bukatuz gero eta Europar Batasuneko biztanlearen senide izateari a
ldi baterako utziz gero, 4/2000 Lege Organikoaren Erregelamenduaren 96.5. a
rtikulua a
plikatuko litzateke.
(…)
4. Espainian bizi diren Europar Batasuneko biztanle guztiek, errege-dekretu honetan xedatutakoarekin bat, tratu-berdintasuna izango dute espainiarrekin, Europako Komunitatea Eratzeko Ituna a
plikatzeko esparruan. Eskubide horren ondorioak Europar Batasuneko estatu kide bateko edo Europako Espazio Ekonomikoari buruzko Itunaren kide diren estatu bateko nazionalitatea ez duten familiako kideengana hedatuko da, bizileku eskubidearen edo behin betiko bizileku-eskubidearen onuradunak".
[81] 45. a
rtikulua (antzinako 39. a
rtikulua TCE):
"1. Langileen zirkulazio as
kea ziurtatuta geratuko da Batasunaren barruan.
2. Zirkulazio as
keak berekin ekarriko du estatu kideetako langileen a
rtean nazionalitate-zioengatiko diskriminazioak indargabetzea, enpleguari, ordainketari eta beste lan-baldintzei dagokienez.
3. Ordena publikoko, segurtasuneko eta osasun publikoko a
rrazoiengatik justifikatutako mugei kalterik egin gabe, langileen zirkulazio as
keak eskubide hauek ekarriko ditu berekin:
a
) lan-eskaintza eraginkorrei erantzutekoa;
b) xede horretarako estatu kideen lurraldeetan lekualdatzekoa;
c) estatu kideetako batean bizitzekoa, bertan lan egiteko, langile nazionalen enpleguari a
plika dakizkiokeen xedapen legalak, erregelamenduzkoak eta a
dministratiboak kontuan hartuta.
d) estatu kide baten lurraldean egotekoa, bertan lan egin ondoren, Batzordeak ezarritako erregelamenduetan a
urreikusitako baldintzetan".
[82] Petra von Chamier-Glisczinskik Krankenkasseren a
urka egindako kasua, 2009ko uztailaren 16ko epaia.
[83] 1408/71 Erregelamendua. 19. a
rtikulua. Estatu eskumenduna ez den estatu kide batean bizitzea:
"1. Besteren konturako langileak edo bere kontura lan egiten duenak, estatu eskumenduna ez den estatu kide baten lurraldean bizi denak eta estatu eskumendunak prestazioak eskuratzeko eskubidea izateko eskatzen dituen baldintzak betetzen dituenak, bere kasuan 18. a
rtikuluaren xedapenak kontuan izanda, bizileku duen estatuan hau izango du.
a
) Erakunde eskumendunaren kontura bizilekuko erakundeak gauzaz emandako prestazioak, erakundeak a
plikatzen duen legediaren xedapenen a
rabera eta bertara a
filiatuta egongo balitz bezala.
b) Erakunde eskumendunak emandako prestazioak dirutan, erakundeak a
plikatzen duen legediaren xedapenen a
rabera. Hala ere, erakunde eskumendunaren eta bizilekua duen erakundearen a
rtean a
urretik hitzarmena egin ondoren, a
zken erakunde horrek eman a
hal izango ditu prestazioak, lehenengoaren kontura, estatu eskumendunaren legediaren xedapenen a
rabera.
2. 1. a
taleko xedapenak a
nalogiaz a
plikatu a
hal izango dira estatu eskumenduna ez den estatu kide baten lurraldean bizi diren familiako kideei, bizi diren Estatuko legediari jarraiki prestazio horiek eskuratzeko eskubidea ez badute.
Baldin eta familiako kideak estatu kide batean biziko balira, non gauzazko prestazioen eskubidea as
eguru- edo enplegu-baldintzen mendean ez dagoena, emango zaizkien gauzazko prestazioak besteren konturako edo bere konturako langilea a
filiatuta dagoen erakundearen konturakoak izango dira, seme-alaben zaintza duen pertsonak edo ezkontideak estatu kide horretan jarduera profesional bat egiten duenean izan ezik".