Txostenaren aurkezpena
1. Metodologia
1.1. Norberaren autonomiari eta mendetasunari buruz Estatu, autonomia eta foru esparruetan indarrean dagoen lege gorputzaren eta zenbait agiri espezializaturen azterketa
Banakako A
rreta Programa egin ondoren hildako mendeko pertsona baten familiari ukatu egin zitzaion a
tzeraeraginezko ondorioak zituen familia-ingurunean zainketak emateko prestazioaren (FIZPE) zenbatekoa ematea, nahiz eta programa horretan, A
rabako Foru A
ldundiak idatziz jaso prestazio horren egokitasuna.
Espediente hori eta beste a
ntzeko batzuk izapidetzen a
ri dira.
Hala ere, hainbat iritzi a
urrera ditzakegu:
Arabako Foru A
ldundiak FIZPEren dekretu a
rauemailearen 21.a) a
rtikuluan "dagokion prestazioa eskuratzeko eskubidea sortuko da onuradunak jaso beharreko prestazio jakina a
intzatesten duen ebazpena oinarri hartuta" xedatzen du, 8/2010 Errege Lege Dekretua, maiatzaren 20koa,, defizit publikoa murrizteko ezohiko neurriak hartzeko denak, a
plikatzeko. Hain zuzen ere, Errege Lege Dekretuak A
MALen lehen xedapen osagarria a
ldatu du zentzu horretan. Xedapen osagarri horren a
rabera, ebazpenetan jasotako eskubidea a
itortzeak zerbitzuak eta prestazioak interesdunak eskatzen zituen unetik eskuratzeko eskubidea sortzen zuen. Hala, bere III. kapituluak mendekotasunagatiko prestazioen ordainketen a
tzeraeragina kentzen du eskatzaile berrientzat eskaera a
urkezteko egunean, eta paraleloan, sei hilabeteko gehieneko ebazpen-epea ezartzen da. Epe hori ez betetzeak a
tzeraeragina ekarriko du berekin, betetzen ez den egunetik hasita.
Interesduna prestazioaren ondorioetarako data baino lehen hil denez, eta nolabait a
ipatu sei hilabeteko epea gainditu denez, ukoak legezko babesa du.
Halaber, Bizkaiko Foru A
ldundiak bere a
raudian gehitu ditu Errege Lege Dekretuaren xedapenak, 93/2010 Foru Dekretua, uztailaren 200koa, menpekotasun-egoera a
itortzeko prozedura a
rautzen zuen a
raudia a
ldatzen duena, onartzearen bidez.
Hala ere, ebazpenaren legaltasuna, bai eta a
ipatu xedapen a
rauemaileena ere, ez da oztopo A
MALen jada a
ldatutako lehen xedapen osagarrian ezarritako erregimena egokiagoa zela pentsatzeko. 30/1992 Legearen 57.3. a
rtikuluak eskaintzen duen a
ukera, ekintzei a
tzeraeraginezko eraginkortasuna emateko zentzuan baldin eta "interesdunari ondorio onuragarriak eragiten badizkio, ekintzaren eraginkortasuna a
tzera egiteko datan beharrezko gertaerak daudenean eta horrek beste pertsona batzuen legezko eskubideak edo interesak kaltetzen ez dituenean", a
probetxatu egin beharko litzateke mendekotasunaren moduko a
rlo sentikorrean. Bestetik, prestazio ekonomikoa jasotzeko eskubidea onuradunari dagokio –mendekotasun-egoeran dagoen pertsonari– helburu bakar baterako erabiltzeko, hain zuzen ere, zaintzaile nagusiari ordaintzeko. Ondorioen a
tzeraeraginaren zentzuak egindako zainketa bat ordaintzeko logikari erantzuten dio. Ez da egokia inorena ez den gertaera batek, eta edonola ere, borondatezkoa ez denak –heriotza horrelakoa da–, a
urretiko zainketa horren ordainketa oztopatzea.