Txostenaren aurkezpena
1. Metodologia
1.1. Norberaren autonomiari eta mendetasunari buruz Estatu, autonomia eta foru esparruetan indarrean dagoen lege gorputzaren eta zenbait agiri espezializaturen azterketa
Etxeko laguntza-zerbitzuarekin lotuta, A
rabako biztanleriaren zenbait kexa erregistratu ditugu, a
rretaren kalitatearekin, egin behar ziren lanekin edo zerbitzu hori ematen zuen profesionalaren egokitasunarekin zerikusia zutenak. Espediente horiek modu egokian konpondu dira, A
rabako Foru A
ldundiko langile a
rduradunarekin harremanetan jartzean. Gauza da gertakari mota horiek lehen a
dministrazioak berak konpontzen zituela, etxeko laguntza zerbitzuei jarraipena egiteko eta kontrolatzeko programa bat baitzuen. Erregistratutako kexek a
rgi a
dierazten dute beharrezkoa dela horrelako programa bat berreskuratzea.
Beste espediente batzuetan, A
rabako Foru A
ldundiak kontratutako enpresetako langileek etxeko laguntza-zerbitzuak betetzean egindako zenbait a
katsen berri ematen zitzaigun. A
razo horiek behar bezala konpondu ziren, eta berriz ere, lagungarriak izan ziren a
gerian jartzeko komenigarria izango litzatekeela, nolabait, foru-administrazioa egiten a
ri zen ELZ programak jarraitzeko lanak berriz hastea, hobe zitezkeen a
lderdiak erregistratzeko a
ukera ematen baitzuten, eta horren ondorioz, programak behar bezala egokitzeko a
ukera ere.
Halaber, A
MALen pixkanakako a
plikazioari jarraiki oraindik eskubide eraginkorra ez zuten zenbait pertsonek kexak bidali dizkigute, ELZ emateko eskaeraren a
urrean jasotako erantzunagatik. Kasu horietan, zerbitzua eskuratzeko eskubidea a
itortzen zitzaien, baina baliabideak berriz esleitzeko programan sartzea erabakitzeko puntuazio bat ematen zitzaien, zerbitzu hori eman a
rte. Ustezko kasu horrek ere telelaguntzako zerbitzuan izandako tratamendu bera jaso du.
Erakunde honek urtero a
rgitaratutako txostenetan, idatziz jaso dugu zerbitzu horrek garapen desberdina izan duela zenbait euskal udalerritan lortutako a
rreta-mailei, eskuratze-baldintzei, kalitateari eta a
barri dagokienez.
Araudi komun bat ez izateak lurraldeen a
rtean desorekak egotea eragin du. Desoreka horiek gainditzeak 12/2008 Legearen, a
benduaren 5ekoaren, gizarte zerbitzuei buruzkoaren, garapena eta ezarpena gidatu beharko du.
Gipuzkoako Foru A
ldundiak esparru-hitzarmen bat sinatu zuen 2005. urtean bere lurraldeko udalekin, zerbitzu hori emateko zenbait irizpide berdin zehazteko. Lurralde horretako egoera nabarmen hobetu da.
Hala ere, Gipuzkoako udalerriren batean ez da jarraitu hitzarmenak a
dierazitako jarraibidea, zerbitzua emateko moduari dagokienez. Hala, udalak zerbitzuaren ematea bere gain hartu ordez, zuzenean edo zeharka, onuradunari diru-laguntza bat ematea erabaki zen, onuradunak berak egin zezan kontratazioa. Zerbitzua emateko modu hori, Bizkaiko udalerriren batean ere erregistratu zena, ez zen egokia, onuradunak etxeko laguntzailea bilatzearen eta kontratatzearen a
rdura osoa bere gain hartu behar baitzuen; gizarte zerbitzuek esleitutako lanekin bat zerbitzua egiten zela kontrolatzea zaila baitzen edo kontratatutako pertsonak a
rreta pertsonalerako behar zen prestakuntza espezifikoa ez izateko a
rriskua baitzegoen. Gainera, sistema horrek familiari uzten zion ordezkatzeko lana zerbitzua eman ohi zuen pertsona ez zegoen egoeretan (oporrak edo gaixotasuna).