Txostenaren aurkezpena
1. Metodologia
1.1. Norberaren autonomiari eta mendetasunari buruz Estatu, autonomia eta foru esparruetan indarrean dagoen lege gorputzaren eta zenbait agiri espezializaturen azterketa
Mendetasuneko egoeran dauden pertsonak talde oso a
hula osatzen dute. A
hultasun horrek haien eskubideen benetako erabilera zailtzen du. Hori dela-eta, ezinbestekoa da herri-administrazioek bultzatzen dituzten berariazko babes neurriek eskubide horiek erabiltzeko, pertsona horien duintasuna errespetatzeko eta haien bizi kalitaterako eragin ona izatea.
Norberaren A
utonomia Sustatzeko eta Mendetasuneko egoeran dauden Pertsonei A
rreta emateko a
benduaren 14ko 39/2006 Legea (AMAL) a
ukera bikaina izan daiteke pertsona horiei gizarte babes maila egokia bermatzeko eta helburu horiek lortzen laguntzeko. A
utonomia erkidego bakoitzak legeko a
rauak garatzea eta ezartzea sustatzea funtsezkoa izaten a
ri da xede horiek lortzeko.
Legea indarrean dartu zenetik, gure a
dministrazioek –batez ere foru a
dministrazioek, prozesuan protagonismo a
rgia baitaukate– emandako urratsak a
ztertu ditugu, eta zenbait kexa jaso ditugu. Kexa horiei esker gainditu behar diren oztopo nagusiak ezagutu ditugu. Kexa horiek izapidetzerakoan eta txosten hau prestatzerakoan, hobetzeko iradokizunak helarazi dizkiegu a
dministrazioei eta, neurri handi batean, harrera ona egin diete. Hala ere, oraindik gainditu beharreko oztopoak daude. Horregatik, espero dugu a
zterlan honetan sartutako gomendioei behar bezala erantzungo dietela.
Aukera izan dugu a
raudi berriak ukitutako kolektiboak ordezkatu eta laguntza ematen dieten gizarte elkarte eta erakundeekin hitz egin eta, berriz ere, egiten duten lan txalogarria ezagutu a
hal izan dugu. Mendetasun egoeran dauden pertsonekin eta zaintzaileekin izandako harremanak as
ko irakatsi digu haien kemenari, gainditzeko izpirituari, erabateko a
rdurari eta elkartasunari buruz, eta hori dena helarazi nahi genieke euskal herritar guztiei.
Txosten hau egiterakoan, A
MALek gure erkidegoan dauzkan benetako ondorioak ezagutu a
hal izateko tresna bat sortu, nahastutako eragileekin harremanak izan eta a
dministrazioekin, gure iritziak eta proposamenak helarazteko, harreman a
rina izan nahi izan dugu eta, a
zken batean, horrek denak mendetasuneko egoeran dauden pertsonen eta haien gizarte eta familia ingurunearen egoera hobetzen laguntzea ere bai.
Zintzotasunez eskertu nahi diet euren laguntza a
zterlan hau a
rgitaratzea a
halbidetu dutenei; batez ere mendeko pertsonei, haien zaintzaileei eta haiei laguntzen dieten gizarte elkarte eta erakundeetako giza taldeari; baita hiru foru a
ldundietako a
rduradunei, EUDELi (Euskal Udalen Elkartea) eta Eusko Jaurlaritzari ere (Eusko Jaurlaritzako Enplegu eta Gizarte Gaietako Saila eta Osakidetza), a
deitasunez eta a
halegin handia eginez, eskatutako informazioa eman baitigute.
Azpimarratu nahi nuke mendetasunak emakumeengan daukan eragin izugarria, a
gerian utzi a
hal izan dugunez, baita a
utonomia sustatzeko eta mendetasuneko egoerari a
rreta emateko politikoa publikoak a
ntolatzerakoan hura a
intzat hartu beharra ere.
Jabetzen gara krisialditik etorritako murrizketek gizarte politikei eragin dietela, eta onartu behar dugu, batzuetan, finantzaketaren a
razoa baliabide guztien bolumenetik baino gehiago ezarritako banaketa irizpideetatik datorrela eta, a
zken finean, norberaren a
utonomia sustatzeak eta mendetasuneko egoeran dauden pertsonak babesteak euskal herri-administrazioen lehentasuna izan behar dutela. Zinez nahi nuke, osorik erakundearen beraren baliabideekin egin den lan hau, xede hori lortzeko tresna eraginkorra izatea.