I. Atala. Ararteko erakundearen jarduera kopurutan
1. Oharrak eta datu orokorrak
2. Arreta zuzeneko bulegoen jarduera (bisitak eta telefono bidezko kontsultak)
1. Hizkuntz eskubideak eta kultura
2. Hezkuntza
3. Ogasuna
4. Herrizaingoa
7. Herri lanak, garraioak eta azpiegiturak
8. Jarduera ekonomikoaren antolamendua
9. Herri-administrazioen zerbitzuko langileak
10. Animaliak babestea eta edukitzea
11.?Herri-administrazioen araubide juridikoa, ondasunak eta zerbitzuak
14. Lana eta gizarte segurantza
15. Hirigintza eta lurralde antolamendua
16. Etxebizitza
III. Atala. Arartekoaren jarduerak arreta publikoa behar duten taldeak babesteko
2. Emakumeen berdintasuna eta osotasuna
3. Ezintasunen bat duten pertsonak
5. Espetxeratuak
7. Ijitoak eta beste gutxiengo kultural batzuk
8. Etorkinak
9. Lesbiana, gay, bisexual, transgenero eta transexualak
10. Adinekoak
11. Talde terroristen biktimak
7. Inkomunikatutako atxiloketaren eremuko berme sistemari buruzko azterlana eta hobekuntza proposamenak (testu osoa web orrian)
VII. Atala. Arartekoaren berrikuntza jarduerak
10. Atala. Ondorioak Oinarrizko eskubideen eta askatasunen egoeraEuskadin, admnistrazioaren jardueraren arabera
10. Atala. Ondorioak Oinarrizko eskubideen eta askatasunen egoeraEuskadin, admnistrazioaren jardueraren arabera
3.1. Zerga-sistema bidezkoa. Berdintasun, progresibotasun eta legezkotasun printzipioak
Espainiako Konstituzioaren 31. a
rtikulua
"1. Herritar guztiek lagunduko dute gastu publikoei eusten, nork bere a
halmen ekonomikoarekin bat, zergen sistema bidezko baten bitartez, berdintasun eta progresibotasun prin tzipioetan oinarrituta, eta sistema horrek inola ere ez du edukiko konfiska tzeko gaitasunik.
2. Gastu publikoak baliabide publikoen esleipen zuzena egingo du, eta bere programazioan eta gauza tzean eraginkortasun eta ekonomia prin tzipioei eutsiko die.
3. Prestazio per tsonal edo ondareprestazio publikoak legearekin bat bakarrik ezarri a
hal izango dira."
PFEZ da kexa gehien eragiten dituen zerga. Hiru lurralde historikoetan zerga hori a
rautzen duten foru a
rau berriek garrantzizko berritasunak gehitu dituzte eta, denborak a
urrera egin a
hala, a
rauon a
plikazioak a
razo gutxi sortu ditu.
Planteatzen diren gaiak as
kotarikoak dira eta kasu ugari dituzte oinarri:
- zerga ordain tzeko a
ukeraz balia tzeko a
ldi murri tza.
- etxebizi tza bat, zergapekoaren ohiko etxebizi tza ez denean, eskualda tzean lortutako onurak ondare-irabazi gisa zenba tzea.
- Fran tzian lortutako laneko errendimenduen zerga-ordainketa.
- zergak helburu erlijiosoetara bidera tzearekiko desadostasuna.
- ohiko etxebizi tzan inberti tzearen ondoriozko kenkaria a
plika tzeko baldin tzak.
- konpen tsazio-pen tsioen ordainketaren ondoriozko murrizketarako baldin tzak.
- ezkontideak banan tzen diren kasuetan ondorengoen ondoriozko kenkariaren %50aren a
plikazioa guraso biek familia-zametarako ekarpena egiten dutenean.
Tokiko zergen esparruan, tokiko entitate batzuek urtero eskatzen dute Ondare Higiezinen Zerga sortzapenaren a
urretik egitea familia ugarien kideentzako a
urreikusitako hobarien a
plikazioa.
Aurreko urteetan bezala, Trakzio Mekanikoko Ibilgailuen Zerga ezartzen duen a
raudiak xedatzen duen ezgaitasuna duten pertsonak salbuesteko a
plikazio murriztaileak kexa ugari eragin ditu. Foru A
ldundiek, bestalde, 2011n zerga hori ezarriko duten foru a
rauen salbuespenaren mugak zabaltzea proposatu dute, gurpildun a
ulkien erabiltzaileei ez dakien ezarritako potentzia fiskalaren muga a
plikatu; paradoxikoki, ezgaitasun egoera zuten pertsonek ezin zuten salbuespena lortu, euren ibilgailuek normalean zerga a
rau tzen duten foru a
rauek ezarritakoa baino potentzia fiskal handiagoa zutelako.
Tasei dagokienez, zerbitzuaren prestazio erreal eta eraginkorra kexatzeko gai da oraindik, a
dibidez, zaborraren tasaren kasuan.
Zergen a
rloan, administrazioaren isiltasuna delako figuraren gehiegizko erabilera salatzen duten kexa kopuru handia a
geri da, zergadunen errekurtso eta erreklamazioek eragindako erantzun zehatz eta motibatua ezeztatuz.
Jakina denez, ordainagiri bidezko aldizkako kobrantza-zergetan ez dago jakinarazpen zuzena edo pertsonala egiteko derrigortasun legalik. Dagokion zerga-erregistroan a
ltaren lehen likidazioaren ondoren, gainerako likidazioak era kolektiboan egin daitezke legezko a
bisuen a
rgitalpenaren bitartez. A
urreikuspen horren ondorioz, herritar as
kok, ezjakintasuna dela eta, bide exekutiboen bitartez ordaintzen dute dagokiena. Hori dela eta, zergadunen egutegiko informazio-mezuak bidaltzen dituzten edo ordainagiriak oroitidazki gisa igortzen dituzten tokiko entitate batzuen neurria praktika ontzat jotzen da.