9. Herri-administrazioen zerbitzuko langileak
9. Herri-administrazioen zerbitzuko langileak
I.?Arloa kopurutan
Arartekoaren erakundeak 106 kexa jaso ditu herri-administrazioaren zerbitzurako langileen a
rlo horretan. Kopuru hori 2010. urtean izapidetutako kexa guztien %8,08 da.
Kexa horiek honako a
dministrazioei eragin diete:
− Euskal A
utonomia Erkidegoko A
dministrazio Orokorra (Eusko Jaurlaritza) 58
− UPV/EHU 5
Haien edukiari dagokionez, kexak honako a
zpi-arloei egon dira lotuta:
− Funtzio publikoan sartzeko hautaketa prozedurak 22
− Ordezkapenak 21
− A
dministrazioaren funtzionamendua eta prozedura a
dministratiboa 8
− Lizentziak eta baimenak 8
− Lanpostuak betetzea 5
− Herritarren eskubideak 4
− Lansariak 4
− Hizkuntz normalizazioa 3
− Prestakuntza 2
− Lanpostuen balorazioa 2
− Laneko jazarpena 1
− Barne sustapena 1
− Kontratazio a
raubidea, ondarea eta a
dministrazio erantzukizuna 1
− Lanpostuen zerrenda 1
Aurten kudeatutako kexen izapidetzearen xehetasunei dagokienez, a
zpimarratu behar da, 2010ean jasotako kexa guztietatik –2009an bukatzeke geratu zirenak baino gehiago–, txosten hau idazterakoan, haien egoera honakoa dela:
Datu horiek guztiak ikusita, a
dierazi behar dugu, a
urreko ekitaldian izapidetu zirenen a
ldean, jasotako kexen kopurua murriztu egin dela. Egoera horren zioa, hein batean, honakoa da: a
urreko urtean, ingurumen zientzietan lizentziatuek irakasleen ordezkapenei buruzko kexa as
ko a
gertu zituzten. Hori kontuan izanda ere, jasotako kexen kopurua murriztu egin da a
urreko ekitaldien a
ldean.
Orokorrean, kexek ukitutako a
dministrazioak harkor a
gertu dira eta erakunde honi behar zuen laguntza eman diote. Hala ere, oztopotzat baino ezin har daitezkeen jarrerak ere bizi izan ditugu. Hala jokatu du Derioko Udalak. Udal horren laguntza falta etengabea dela-eta, ezin izan ditugu a
rgitu udal langile batek izatez burutzen a
ri omen den eginkizunei buruzko balizko a
ldeak. Langile horrek lehenago ere jo zuen erakunde honetara kexu beste lanpostu batera a
txiki zutela-eta. Hola, udal a
dministrazio horrek a
rgibideak emateko betebeharrari uko egiteak txosten hori a
rgudioetan oinarrituta ebaztea galarazi digu.
II. Jarduera-plana
Erakundearen a
ntolakuntzari eta a
rloen egiturari buruz onartutako erreformaren a
rabera, herri-administrazioen zerbitzurako langileen a
rloa a
rlo materialak izenekoen baitakoa da.
Halako a
rloetan jarduera gehienak jasotako kexek dakartzate. Horregatik erabaki dugu jarduketa planetan datozen a
dierazleak xehetasunez a
ipatzea. 2010. urte honetan erantzuna eman zaien unean uneko jarduketak baino ez ditugu nabarmenduko.
Haien a
rtean, lehenbizi, familia eta lan premiak kontziliatzeko neurri gisa lanaldia murriztu edota egokitzeko eskabideei buruzko gomendio orokorra a
ipatuko dugu. Hura txosten honetako IV kapituluan dator eta haren irakurketari lotuko gatzaizkio.
Gomendio hori 2010. urte honetan, UPV/EHUren lankidetzaz a
ntolatzen ditugun udako ikastaroen esparruan, burututako jardunaldian egindako hausnarketako batzuen emaitza da eta honako izenburua dauka: "Lana, familia eta norberaren bizitza bateragarri egiten laguntzeko politika publikoak berriz a
ztertzeko bidean".
Bestalde, a
ipatzekoa da enpleguaren eta enplegurako lanbide-heziketaren esparruan Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoak burutzen dituen lan-arloko legeria betearazteko eginkizunen eta zerbitzuen transferentzia onartuen esparruan giza baliabideak eskualdatzeari dagokionez erabaki dugun jarraipen lana. Hura jasotzen duen dekretua honakoa da: 289/2010 Dekretua, a
zaroaren 9koa, Transferentzien Batzorde Mistoaren 2010eko urriaren 28ko A
kordioa onartzen duena. A
kordio horren a
rabera, Euskal A
utonomia Erkidegoari eskualdatzen zaizkio lanaren, enpleguaren eta enplegurako lanbide-heziketaren esparruan Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoak burutzen dituen lan-arloko legeria betearazteko eginkizunak eta zerbitzuak, a
zaroaren 5eko 1441/2010 Errege Dekretuan xedatutakoaren a
rabera (azaroaren 16ko EHAA) (akatsen zuzenketa a
benduaren 3an a
rgitaratu da).
Halaber, espetxeetan zerbitzuak ematen dituzten irakasleei eta erlijioko irakasleei dagokienez jarraipen lan berbera egiteko as
moa daukagu.
III.1. Hautapena
2010ea, zenbait hautapen prozesuren a
ntolakuntza irizpide batzuez a
rduratu behar izan dugu.
Hola, Osakidetza-Euskal Osasun Zerbitzuak 2008an egindako lan eskaintza publikoari dagozkion zenbait hautapen prozesuk a
ukera eman digute hautagai batzuek azterketaren eguna a
tzeratzeko edo hura egiteko lekua a
ldatzeko egindako eskaerei eman beharreko trataera a
ztertzeko. Hautagai horien ustez euren egoerak ez die a
ukerarik ematen iragarritako denboran eta tokian a
zterketara a
urkezteko. Hautagaiok gertaeren unean haurdun zeuden eta, a
urreikusten zenez, Osakidetzak hautapen prozesu haietako oposizioko a
zterketarako ezarri zuen dataren inguruan erdituko ziren.
Gure a
zterketaren ondorioak hemen jaso dira: Arartekoaren ebazpena, 2010eko urtarrilaren 26koa. Horren bidez, a
maitutzat ematen da hautagaiek oposizioko a
zterketa beste egun edota leku batean egiteko, deitutako a
zterketara joatea galarazten dien kausa justifikatua dela-eta Osakidetza-Euskal Osasun Zerbitzuari egindako kexen a
zterketa.
Irakaskuntzan, ordea, erakunde honetara jo duen pertsonak Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bigarren hezkuntzako irakasle taldean sartzeko iragarri zuen hautapen prozesuan parte hartu zuen eta, halaber, interesa izan zuen hizkuntza eskola ofizialen ingeleseko C1 gaitasun mailaren ziurtagiria a
teratzeko a
zterketa libreetarako deialdian. Pertsona horrek hautapen prozeduraren a
urkezpen ekitaldira joatek betebeharra dispentsatzeko a
ukera eskatu zuen, ingeleseko a
zterketa egiteko eguna eta hautapen prozesuaren a
urkezpen eta a
rgibide ekitaldiaren eguna bat zetozelako.
Erakunde honek badaki zer garrantzitsua den lehiaketa prozedurak behar bezala a
rautzea eta horregatik ulertzen dugu hezkuntza a
dministrazioak badaezpadako neurriak, hala nola hautapen prozesuaren a
urkezpen ekitaldia derrigorrezkoa izatea, jarri izana. Hala ere, gure harridura a
dierazi behar izan dugu a
urkezpen horretara ez bertaratzeak ekar ditzakeen ondorio hain larriengatik, oinarriek eurek prozesutik kanpo geratzeko a
ukera xedatzen baitute. Horregatik, hain zuzen ere, gure a
buruz, a
uzitegiei zuhurtasun eta zorroztasun handia eskatu behar zaie behin-behineko salbuespenak onartzeko a
ukera baloratzerakoan, ondo ulertuta, hots, lan hori erabakitzeko duten tartean sartzen bada ere, ebazpenak ondo oinarritutako eta a
rrazoitutako jarreraren emaitza izan behar dela, a
ztertutako kasuan a
zkenean gertatu zen bezalaxe.
Epigrafe honetan Ertzaintzaren oinarrizko eskalan a
gente kategorian sartzeko hautapen prozeduratik kanpo utzi ziren interesdun batzuek bultzatutako kexa ere a
ipatu nahi dugu. Interesdun horiek tratu iraingarri eta laidogarria pairatu zuten polizia eskolan Ertzaintzan sartzeko prestakuntza ikastaroa egiten zuten bitartean eta zero puntu eman zitzaien soziograma izeneko proban; a
zken inguruabar horrek eragin zuen praktika fase hori gainditu ez izana.
Administrazioarekiko a
uzietako a
uzitegian interesdun horiei buruz emandako ebazpenek ez digute biderik eman taldeko pertsonen a
rteko harreman a
rloaren balorazioaren baliozkotasuna zalantzan jartzeko, parte hartu zuten magistratuek a
dierazi baitute ez dela frogatu soziograma izeneko proba sorreratik a
kastuta zegoenik. Hala eta guztiz ere, gure ustez, interesdun biek izandako emaitzak hain harrigarriak izanda (zero puntu), gomendagarria da Sailak a
ztertzea egokia denetz proba mota horri eustea edo, gutxienez, egiten den baldintzak eta, beharbada, a
rlo horri, polizia lana burutzeko baloratzen eta garrantzitsutzat jotzen diren gainontzeko jarreren edo nortasunari buruzko eragileen a
ldean, eman behar zaion pisu erlatiboa.
Bestalde, eta zigor-arloko a
uzitegian edo jurisdikzioan frogatutako gertaeren errealitate eztabaidaezinetatik a
biatuta, erakunde honen ustez, ezinbestekoa da Sailak bere egitea holako gertaerak, a
hal den neurrian, berriz ez errepikatzea bermatu a
hal izateko zuhurtzia edo neurri guztiak hartu beharra, kontuan hartuta, hain zuzen ere, gertaeren testuinguru zehatza, hots: polizia eskolan praktikako a
genteak prestatzeko a
ldian. Era berean, erakunde honen ustez, Sailak bere egin behar du etorkizuneko a
genteen prestakuntzan giza eskubideei buruzko prestakuntza bereziki zaintzeko eta pertsona homosexual eta transexualen duintasunarenganako begirunea sakontzeko a
halegina, euskal poliziako etorkizuneko kideen a
rtean jarrera homofoboak betiko baztertzeko.
Hautapenari buruzko lehenengo a
tal hau bukatzeko, a
ipatu nahi dugu, halaber, 2007ko urriaren 16an, erakunde honek ebazpen bat eman zuela; haren bidez, Ertzaintzaren oinarrizko eskalako a
gente kategorian sartzeko hautapen prozedurarako deialdiari buruz egindako jarduketa bukatu zen eta, deialdi hark, lehen a
ldiz, emakume hautagaien a
lde plazak gordetzeko neurria sartu zuen.
Orduan esan genuen, erakunde honek, ontzat jotzen zuela Ertzaintza barruan emakume kopuruaren eta gizon kopuruaren a
rteko egiturazko desberdintasuna gutxitzeko xedez hasitako bidea, Euskadiko polizia eskolak iragarritako sartzeko hautapen prozesuetan desberdintasunak ezabatzeko eta berdintasuna sustatzeko neurriak sartu zirelako, baina, hala ere, ulertzen genuela, mementoz, egungo a
rau esparruaren a
rabera, neurri haiek Emakumeen eta Gizonen a
rteko Berdintasunerako otsailaren 19ko 4/2005 Legeko a
zken xedapenetan bigarrenak Euskal Funtzio Publikoari buruzko uztailaren 6ko 6/1989 Legeko 27. a
rtikuluari erantsitako edukian xedatutakoari lotu behar zitzaizkiola.
Duela zenbait hilabete, Euskadiko Justizia A
uzitegi Nagusiak gai berari buruzko ebazpena eman du, Ertzaintzako ikuskaritzako eskalako krimenen ikerketako ofizialorde kategoriara igotzeko hautapen prozesuari buruz a
urkeztu zen helegitea dela-eta. (Administrazioarekiko A
uzietarako Salaren 2010eko maiatzaren 12ko ebazpena), eta horrek lehenago egin genituen balorazioak berrestera garamatza.
Horren guztiaren ondoren, erakunde honetan kexa idazti bat sartu da. Horrek, a
uzitegien ebazpen horri datxezkion ondorioak kontuan hartuta, ordea, a
gertu du Euskal Herriko Poliziari buruzko uztailaren 17ko 4/1992 Legeko 59.2 a
rtikuluan xedatutako trebakuntza ikastaroetan sartzeko zeharkako bazterketa dagoela; izan ere, diotenez, emakumeentzat "Ertzaintzaren lehenengo promozioetan sartzeak betoa izan zuen jarrita eta ikastaroetan sartzeko a
intzat hartzen den merituetako bat haien a
zpiko a
ginte postuetako a
ntzinatasuna da"; horrek gaiaren a
zterketa osagarria eginarazten digu.
III.2. Egoeren erregularizazioa
Arestian eskualdatze prozesuen jarraipen lana a
ipatu dugu. Uste dugu prozesu horiek a
halbidetuko dutela duela zenbait urtetatik hona espetxeetako irakasleek, erlijioko irakasleek, Lan Publikoaren Estatu Zerbitzuko (SEPE) langileek, etab. maiz egindako erregularizazio eskaerei behin betiko erantzutea. Ez dugu berriz errepikatuko.
Halaber, a
ipatu behar dugu a
urten zenbait kexa jaso direla UPV/EHUn kontratu finkoko irakasleen hautapen eta kontratazio prozesua a
rautzeko legedi berria dela-eta. Kasu batzuetan haien a
rtean loturak daudela-eta, a
dierazi behar dugu unibertsitate esparruko bertako langileei dagozkien prozesuei buruzko kexak ere izapidetu direla. Hori dela eta, garai batean UNIQUAL a
gentziari zuzendutako gomendioa gogorarazi behar dugu. Gomendio hura Eusko Legebiltzarrarentzako 2008ko urteko txostenean sartu zen, eta bertan irakasleen eta ikerlarien osagai gehigarriak ebaluatzeko eta esleitzeko prozesuari buruz burututako jarduketaren berri eman genuen. Hala, a
gerian utzi genuen interesdunak babesten dituzten bermeak, batez ere motibazioari dagozkionak, muturreraino eraman behar direla.
Baina, zalantza barik, 2010 honetan, EUSTATentzat lan egiten duten langileekin gertatutakoa da a
zpimarragarriena. Izan ere, EUSTATen zerbitzurako lan egiten duten zenbait pertsonak a
uzitegietan zenbait ekimen bultzatu dituzte eta, mementoz, horien ondorioz Euskadiko Justizia A
uzitegi Nagusiak aldizkako langile finkoak direla berretsi du.
Auzitegien ebazpen horiek direla-eta, a
uzi-jartzaileen a
ldekoak izan diren heinean, A
dministrazioak ondorengo jarduketa bat egin behar izan du haiek gauza zitezen. Jarduketa horren bidez, funtsean, behar ziren a
ldizkako langile finkoen kontratuak gauzatu eta haien deialdia Langileen Estatutuko 15.8 a
rtikuluan xedatutakoaren a
rabera a
rautu da.
Azken horri (deialdia a
rautzeari) dagokionez eta langileen ordezkaritzarekin berariazko hitzarmena lortu a
rte, A
dministrazioak a
dierazi du EAEko A
dministrazio Orokorrean eta bere erakunde a
utonomoetan a
ldi baterako zerbitzuak emateko langileak hautatzeko 2006ko maiatzaren 30ean Jaurlaritzaren Kontseiluak hartutako a
kordioan xedatutako sistema eta irizpideak a
plikatzea hautatu duela.
Beste kasuetan, ordea, eta haiek dira erakunde honi kexa a
urkeztu diotenak, eta A
uzitegi Gorenean kasazio-helegitea a
urkeztea erabaki dutenez, A
dministrazioak jarduketarik ez burutzea erabaki du, eta orain a
ldizkako finko kontratatutakoek osatzen duten behin-behineko deialdi zerrendan hautagairik ez dagoenerako a
tzeratu du lan edo zerbitzu jakin baterako lehenagoko kontratazio bidearen a
rabera hautatu a
hal izatea.
Jakin dugunez, interesdunek, dagozkien a
uzitegietan, emandako ebazpenak zati batean betearazteko eskatu dute eta eskaera horiek ezetsi egin dira, a
plikatu beharreko prozesu a
rauengatik ebazpenak a
dierazleak direlako.
Hala ere, eta prozesu formaltasun horiek a
lde batera utzita, ohartarazi behar da interesdun horiek mugiarazten dituen nahiaren irismena bera dela-eta, A
uzitegi Gorenaren balizko esku-hartzea langile finko mugagabeak izatea baiesteko edo ezesteko ondoreetarako baino ez dela garrantzitsua, baina inola ere ez duela a
ldatuko onartu zaien a
ldizkako langile finkoko izaera.
Hori dela-eta, gure iritziz, a
ipatu ditugun ebazpen judizialak ezagutu ondoren A
dministrazioak izan duen jarduketak talde hori osatzen duten langile batzuen egoeraren balizko erregularizazioa a
intzat hartzea saihestu du, eta horretarako a
itzakia edo a
rgudioa A
uzitegi Gorenak hartuko duen ebazpena izan da; hola, ordea, hala daudenei tratu kaltegarria eman die, onartutako a
ldizkako finkoko izaera a
intzat hartzen ez duen deialdi ordena batera a
lboratu dituelako.
Egoera horren a
urrean, A
dministrazioari iradoki diogu hartutako jarduketa ildoa birpentsatu behar duela eta a
ipatutako ondorio kaltegarrien ordaina -ezinezkoa ez bada, beti zaila dena- beharrezkoa ez izateko deialdi ordena komuna behintzat bideratu behar duela.
Zorionez, A
dministrazioa harkor a
gertu da egindako gomendioaren a
urrean.
III.3. Bateraezintasunak
Foru langile batek a
urkeztutako kexari esker Gipuzkoako Foru A
ldundiak daukan jokamoldearen a
dibide a
rgiaren lekukoak izan gara. Jokamolde hori, izan ere, a
dministrazio oneko printzipiotik oso urrun dago.
Foru a
dministrazioak, laugarren eta a
zken a
haleginean, garai batean interesdunari Herri A
dministrazioen A
raubide Juridikoaren eta A
dministrazio Prozedura Erkidearen Legeko 102.1 a
rtikuluan xedatutakoaren a
rabera baimendutako bateragarritasuna ofizioz berraztertzeko xedez jarraitutako prozedura dela-eta, Gipuzkoako Lurralde Historikoko A
holku Batzorde Juridikoak txosten lotesle bat egin behar izan du eta, zentzu horretan egindako proposamenaren a
lde a
gertu denez, a
dministrazio a
rduradunek beste a
rrazoibideak a
intzat hartzeko a
ukerak mugatu ditu. Hola, berriz ere, interesdunak jurisdikzio bidera jo behar izan du bere nahien babesa lortu a
hal izateko.
Edonola ere, erakunde honen jarduketa jasotzeko honako izeneko ebazpena hartu da: Arartekoaren ebazpena, 2010eko otsailaren 16koa. Horren bidez, bateragarritasun baimena eskatzeari buruzko kexa batean bere esku-hartzea a
maitutzat jotzen du.
III.4. Kontziliazioa
Norberaren, familia eta lan bizimoduaren kontziliazioari dagokionez, gure ustez garrantzitsua da ohartarazteak, dakarren berrikuntzagatik, EAEko a
dministrazio orokorreko Justizia eta Herri A
dministrazio Sailarentzat lan egiten duen langile batek (adingabeentzako zentro bateko hezitzailea bera) eskatu digula hark berezko edoskitzaroa bitarteko a
rriskuagatiko prestazio ekonomikoa onartzeari ez ezik lanpostua egokitzea edota a
ldatzea baimentzeari ere emandako ukoa a
ztertzeko. Hala ere, hark a
uzitegira jotzeko hartutako a
zken erabakia dela-eta, gure erakundea sortzen duen otsailaren 27ko 3/1985 Legeko 13.1 a
rtikuluaren a
rabera erakunde honek eskurik ez hartzeko duen betebeharra a
intzat hartu behar izan dugu.
Bestalde, Sail bereko beste langile batek ere kontziliazio premiak a
rgudiatu ditu behar duen euskarazko hizkuntza gaitasuna lortzeko prestakuntza a
rratsaldez egiten jarraitzeko eskabidea a
rrazoitzeko.
Izan ere, 2010-2011 ikasturterako iragarritako deialdi orokorraren oinarriek ez dute jaso kontziliazio premiek trataera berezia zuritzeko a
ukera, prestakuntza modalitateari dagokionez, eta bere ikastaroen a
rtean ordutegi egokiak dauzkanik egon ezean euskaltegi baimenduek a
ntolatutako ikastaroetara joatea onartzen dute. Oinarriek eurek, ordea, premia horiei erantzun a
hal izateko beste a
ukera batzuk ezarri ditu, hala nola a
utoikaskuntza izeneko modalitatea.
Hori dela-eta, erakunde honetatik ezin izan dugu kasua ez berraztertzeko a
ukera eztabaidatu, baia hala ere iradoki dugu, euskaraz gaitzeko etorkizuneko deialdietan, ikastaro horiek a
ntolatzeko a
ukerak a
gortzen a
halegindu daitezela, a
gertutakoa bezalako familia kontziliazio premiei erantzun a
hal izateko.
Atal hau a
maitzeko, berriz joko dugu Familia, lana eta norberaren bizitza bateratzeko neurri gisa bideratzea lanaldia murrizteko eta moldatzeko edo a
ldatzeko eskaerak izenburupean txosten honetan IV kapituluan jasotako gomendio orokorrera.
III.5. Hizkuntz normalkuntza
Atal honetan, interesgarria deritzogu irakaskuntzako funtzionario batek eskatuta izapidetutako kexa bat a
zpimarratzeari. Pertsona horrek, dagozkion probisio prozesuen bidez, 4. hizkuntza eskakizuna daukaten irakaskuntzako langileentzat zabalik dauden a
dministrazio orokorreko postuetan sartu nahi zuen. 1984an funtzionarioak Euskaltzaindiaren B ziurtagiria lortu zuen. A
rrazoizkoa dirudi pentsatzeak D ziurtagiriaren gainetik dagoela, baina 4. hizkuntza eskakizunarekiko baliokidetasuna formalki a
itortuta ez dagoenez gero, parte hartzea eskatu duen prozesuetatik kanpo geratu da.
Aipatu dekretuek ziurtagiriaren eta 4. hizkuntza eskakizunaren a
rteko baliokidetasuna jasotzeko a
ukera a
ztertzeko eskatu ondoren, Hizkuntza Politikarako sailburuordeak horretarako ziorik ez zekusala jakinarazi zion. Testuinguru horretan, irakasleek eurentzat zabalik dauden postu horietan parte hartzea bideragarri bihurtuko lukeen bidea a
urreikusteko a
ukera proposatu zuen.
Gure ikuspuntutik, interesdunaren nahi hori EAEko herri-administrazioetan euskararen erabilera normalizatzeko prozesua a
rautzen duen apirilaren 15eko 86/1997 Dekretuko 32.a) a
rtikuluan xedatutakoaren baitan sar daiteke. Horregatik, Justizia eta Herri A
dministrazio Sailaren a
urrean gestio batzuk egin ditugu baina ez dute lortu ziurtagiria lortzeko dauden bide guztien bideragarritasuna a
gortzea.
Edonola ere, eta Justizia eta Herri A
dministrazio sailburuaren a
dierazpena ikusita ("Hizkuntza eskakizunak egiaztatzeko IVAPek urtero deitzen dituen deialdiei dagokienez, eta besteen a
rtean EAEko A
dministrazio Orokor honetako langileek parte hartzeko a
ukera duten, esan behar dugu Funtzio Publikoaren Zuzendaritza honi ez dagokiola zehaztea zeintzuk diren horietan parte har dezaketen langileak."), a
zkenean HAEEren beraren laguntza lortzea erabaki dugu.
Erakunde horren lehenengo erantzuna irakasleen trataera bereizten duen berezitasuna a
zpimarratzea izan da; hori dela-eta, berriz heldu behar diogu hasitako jarduketari eta a
zken batean a
dministrazio orokorrean eurentzat zabaldutako lanpostuak ematea nahi duten irakasle horiei erantzutea a
halbidetuko duen bide bat jartzen lagundu.
IV. Ondorioak
Herri-administrazioen zerbitzurako langileen a
rloa erakundearen lana egituratzen den a
rlo materialak deritzenetako bat da . A
rloan burututako jardueraren zatirik handiena jasotako kexek dakarte, eta horregatik izaten dira maiz errepikakorrak izapidetutako gaiak. Hala ere, as
kotan, kexak direla-eta burututako jarduketek bidea ematen dute hobetu daitezkeen a
lderdiei eta lasaiago a
ztertu beharreko gaiei a
ntzemateko.
Horrela, eta 2010 honetan izapidetutako kexen balantzea egiteko, A
rartekoaren erakundeak euskal herri-administrazioak hautapen prozesuak kontu gero eta handiagoz a
ntolatzeko a
haleginetan jarraitzera bultzatu nahi ditu, interesa duten hautagai guztien berdintasunezko lehia a
halik eta gehien bermatzeko.
Atal horri dagokionez, bereziki hautagai batzuen a
lde balizko kupoak ezartzeari edo plazak gordetzeari buruz ohartarazi nahi dugu. Horri dagokionez a
zpimarratu behar dugu balizko kupoak ezartzeko berme juridikoa behar dela (esaterako, plazak emakumeen a
lde gordez gero) eta dakartzaten a
ukerei dagokienez zentzuz a
plikatu behar direla (esaterako, minusbaliotasuna duten pertsonen kasuetan egokitzapenak egin behar direnean).
Halaber, etorkizuneko funtzionarioak (zehazki Ertzaintzako etorkizuneko kideak) giza eskubideei buruz prestatzeari buruz a
dierazitakoa errepikatu behar dugu.
Adierazi dugunez, gure lana jarraipen hutsa bada ere, espetxeetako irakasleei, erlijioko irakasleei eta Lan Publikoaren Estatu Zerbitzua (SEPE) zeneko langileei dagozkien giza baliabideak eskualdatzeko prozesuak behar bezala bukatuko direlakoan daude eta espero dugu langile horiei dagokienez urte luzez egondako ziurgabetasuna eta kezka a
maituko dela.
Unibertsitate esparruko bertako langileei dagozkien prozesuei buruz izapidetu diren kexak direla-eta, garai batean UNIQUAL a
gentziari zuzendutako gomendioa gogorarazi behar dugu. Gomendio hura Eusko Legebiltzarrarentzako 2008ko urteko txostenean sartu zen, eta bertan irakasleen eta ikerlarien osagai gehigarriak ebaluatzeko eta esleitzeko prozesuari buruz burututako jarduketaren berri eman genuen. Hala, a
gerian utzi genuen interesdunak babesten dituzten bermeak, batez ere motibazioari dagozkionak, muturreraino eraman behar direla.
Zalantza barik, norberaren, familia eta lan bizimoduak kontziliatzeko premiek gero eta garrantzi handiagoa daukate, lanaldia murrizteari edota egokitzeari dagokienez ez ezik, herri-administrazioen zerbitzurako langileentzako beste programa edo proiektu batzuk, hala nola prestakuntza programak, etab., eratzeari dagokionez ere. Zentzu horretan, sektore publikoan diharduten langileen kontziliazio premiak zeharkakotasunez a
ztertu behar dira. Bestalde, langile horiei dagokie a
rlo hori gidatzeko lana.
Gai horri dagokionez, IV a
talean jasotako gomendio orokorrera jo ez ezik, berriz gogorarazi behar ditugu kontziliazio eskubideen ikuspegi konstituzionala eta, beraz, a
rlo horretan langile publikoek egindako eskaerei, motibazio eskakizunei eta a
barri dagokienez, trataera fina eman beharra.
Bukatzeko, uste dugu derrigorrez a
ipatu behar direla lan a
rriskuen, besteak beste, batez ere, psikosozialak deritzenen prebentzioaren gaia eta lan jazarpenari buruz jasotako kexak. A
rloko hurrengo jarduketa planetan halako kontuei a
rreta berezia jartzen a
halegintzeko as
moa daukagu.