7. Herri lanak, garraioak eta azpiegiturak
I.?Arloa kopurutan
Aurten a
rlo honetan 44 kexa jaso dira guztira. Kexa horiek honako a
dministrazio hauei buruzkoak izan dira:
− Euskal A
utonomia Erkidegoko A
dministrazio Orokorra (Eusko Jaurlaritza) 12
Azpi-arloen banaketari dagokionez, kexen sailkapena ondorengoa da:
− Herri lanak eta a
zpiegiturak 15
− Garraioak 10
− A
dministrazioaren funtzionamendua eta prozedura a
dministratiboa 6
− Obrak egitea 6
− Herritarren eskubideak 1
− Kontratazio a
raubidea, ondarea eta a
dministrazioaren erantzukizuna 1
Arlo honetako kexen informazio estatistikoa, ekitaldia itxi den unean, honakoa da.
* Zifra orokorrei dagokienez, a
urten a
rloak berrantolatu direnez eta, zehazki, Herri Lan eta Zerbitzuen a
rloa bi a
rlotan banandu denez, eta horren ondorioz epigrafe honekin bat ez datorren a
rloa sortu dela kontuan hartuz (hau da, A
dministrazio Publikoen A
raubide Juridikoa, Ondasunak eta Zerbitzuak a
rloa eratu da), ezin da a
urreko ekitaldiko eta ekitaldi honetako kexen bilakaerari buruzko konparazioa egin. Baina edozein kasutan ere, a
zpimarratzekoa da a
rlo hau banantzean, zerbitzu publikoei dagozkien kexen kopuru osoa nabarmen murriztu dela.
Jaso ditugun kexa gehienen tramitazio egoera a
rrazoizkoa da, izan ere, gure jarduna jaso ditugun kexa guztien ehuneko hirurogeita hamabostean burutu dugu, gutxi gorabehera, eta tramitazio fase desberdinetan bukatzeke geratu direnei dagokienez, laugarren hiruhilekoko kexak dira, baita a
urreko hiruhilekoetako gutxi batzuk ere, a
legia, a
rrazoi desberdinen ondorioz ebatzi gabe daudenak.
II. Jarduera-plana
Gure ohiko jardunaren funtsezko zati baten jatorria herritarrek a
urkeztu dituzten banakako kexak dira. Hartara, jaso ditugun kexen tramitazioak hartu du a
rlo honetan gauzatu dugun lanaren zatirik handiena, eta gomendio edo iradokizun bat tramitatzea eragin duten espedienteak izan dira, beheragoko a
talean zehaztuko dugun bezala.
Bestalde, kexa horietatik a
biatuz, A
rartekoaren erakundearen jarduera planak espedienteak ofizioz hastea a
urrez ikusten du kexa horiek banakako ustezkotik haratago irits daitezkeen a
razoak a
zaltzen dituztenean. A
urten, ofizioz espediente bakar bat hasi dugu a
zpiegitura proiektu baten inguruko publizitateari eta herritarren informazioari buruz, espedientea tramitatzen a
ri da, eta hori dela eta, une honetan ezin dugu jarduera horri buruzko a
zken balorazio bat egin.
Atal honetan, tramitatu ditugun kexen laburpen bat egingo dugu, kasuan kasuko a
zpi-arlo materialetan multzokatuta, ondorengo epigrafe hauen a
rabera.
III.1. Administrazioaren funtzionamendua eta prozedura a
dministratiboa
Administrazio publikoak bere zeregin legalak bete behar ditu espediente bat ezarritako prozedura a
dministratiboaren a
rabera tramitatzeko, hau da, kasuan kasuko lege a
raudia a
plikatu behar du, derrigorrezko tramite bat ere a
haztu gabe. Hala eta guztiz ere, batzuetan, prozedura formalki betetzeak, Legeak ezartzen dituen baliabideen eraginkortasun eta efikazia printzipioak kontuan hartu gabe, ondorio bidegabeak eragin ditzake, baita kalte a
ntijuridiko nabarmenak ere, a
dministrazioak bere jardunean behar besteko a
rreta ez izatearen eragina jasaten duten pertsonentzat.
Hausnarketa horren a
dibide gisa, Arartekoaren ebazpena, 2010eko otsailaren 17koa, izapidetu dugu, eta horren bidez, Eusko Jaurlaritzako Industria, Berrikuntza, Merkataritza eta Turismo Sailari iradokitzen zaio nahitaezko iragarkiak jartzeko irizpideak ezar ditzala, ordainketa egin behar duena hirugarren onuraduna denean. Jaso genuen kexak planteatzen zuen Sailak, desjabetzearen a
rloko iragarkiak sartzeko eskaeretan, iragarkiaren neurriari buruzko irizpideak zehaztu behar zituela, horien fakturak murritzagoak izan daitezen eta desjabetzearen onuradunentzat gutxieneko kostua eragiteko. Erreklamaziogilearen kasuan, iragarkietako batek orrialde osoa hartu zuen, eta beste batek, berriz, orrialde erdi. Testuaren edukiak ez zituen neurri horiek justifikatzen (hiru lursaili buruzkoa zen soilik). Kasuan kasuko sailak kasuan kasuko egunkarietan sartu beharreko iragarkiak a
hal bezain merkeak izatea lortzeko ustezko guztietarako irizpideak orokorrean ezartzeko iradokizuna onartua izan zen.
III.2. Herritarren eskubideak
Herri a
dministrazioek gauzatzea a
urrez ikusitako plan eta proiektuei buruzko informazio eskaera herritarrek planteatzen diguten etengabeko gai bat da a
urten ere. Herri lanen proiektuek eta a
zpiegiturek, zalantzarik gabe, eragin nabarmena dute herritarrengan. Oro har, proiektu horiek onuragarriak dira gehiengoarentzat etorkizunera begira, zerbitzuen erabiltzaile potentzial gisa, baina pertsona batzuek beren ondare edo eskubideetan zuzenean jasan behar dute plan edo proiektuen kaltea, eta ezinbestekoa da kalte horiek kontuan hartzea tramitazio publikoa egin behar denean eta proiektu jakin bat onetsi behar denean.
Kasuan kasuko proiektuarekin lotura zuzenagoa daukaten pertsona horiei eskaintzen zaien informazioaren kalitatea, erraztasuna eta xehetasunak lehenetsi behar dira eta, a
hal den neurrian, informazioak pertsonalizatua izan behar du. Herri a
dministrazioek proiektu batek interesdunaren etxeari eragingo dion a
la ez jakiteko, edo gauzatu behar den obrak interesdunaren jarduera industrialerako sarrera zein neurritan baldintzatuko duen edo bere familiak a
halegin handiak eginez mantendu duen lurra desjabetuko dioten jakiteko kezkatuta dauden pertsonengana hurbiltzeko a
halegina egin behar dute.
Hartara, kasu batean, jabe batek esan zigunaren a
rabera, bazekien zer a
ri zen gertatzen eta espedientearen onespenari buruzko jakinarazpen ofizialak jaso zituen, baina, hala ere, ez zioten eman informazio zehatzik bere lurra zehazki zein neurritan okupatuko zen eta sarbidea nola konpondu zen jakiteko, eta horrek guztiak ziurgabetasun handia eragin zion.
III.3. Nahitaezko desjabetzea
Ekitaldi honetan ez dugu jaso nahitaezko desjabetzearekin lotutako inolako kexarik, funtzionamendua eta prozedurari buruzko epigrafean prentsako iragarkiei buruz a
ipatu dugun erreklamazioaz gain.
Edozein kasutan ere, hemen a
ipatuko ditugunak a
urreko ekitaldikoak diren baina a
urten burutu ditugun espediente batzuk izango dira. Horietan guztietan bereizgarri nagusia espedientearen ebazpenetan egon den a
tzerapen ikaragarria izan da, izan ere, batzuk duela hamar urte baino gehiago ere planteatu ziren, eta a
tzerapen horiek ez zuten inolako a
zalpen edo justifikaziorik.
Administrazioaren a
urrean egindako eskaerak a
rrazoizko epe baten barruan ez ebaztea orokorrean salagarria baldin bada, desjabetzeko prozeduretako a
rreta falta eta a
tzerapenak a
re larriagoak dira, desjabetzen diren ondasunen okupazioa gehienetan premiazko okupazio sistemaren bidez egiten delako. Hartara, sistema horren bidez, a
dministrazio eskudunak lehenbizi beharrezkoa den lurra okupatzen du, eta ondoren, balioespen espedientea tramitatzen du bi a
ldeak ez direnean a
dos jartzen balorazioari buruz.
Horrenbestez, oso larria da a
dministrazioa ondasun desjabetua hainbat urtez erabiltzen a
ritu ondoren ere edo, nolanahi ere, ondasuna eskuragarri izan ostean ere, balioespen espedientea ebatzi gabe egotea. Gainera, duela gutxira a
rte, justizia a
uzitegietara jotzeak ez zituen balorazioari buruzko a
lderdiak behin betiko ebazten, izan ere, ebazpenak zehazten zuena a
dministrazio desjabetzaileak balioespen espedientea tramitatzeko mandatua zen. Egoera hori hobetu egin zen Lurzorua eta Hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legearekin, izan ere, 185.2 a
rtikuluak xedatzen duenaren a
rabera, prezio-orria formulatu denetik bi hilabete igarotzen badira eta ez baldin bada inolako ebazpenen berri eman, horren eragina jasaten duten pertsonak lurralde-desjabetzeko epaimahaira zuzendu a
halko dira balioespena behin betiko zehazteko. Hartara, bide bat irekitzen da a
dministrazio desjabetzailearen jarduera falta ikusirik, horren eragina jasaten duten pertsonek ondasun desjabetuaren balorazioa lortzeko eta, desadostasun kasuan, bide judizialari ekiteko bide a
dministratiboan zehaztutako prezio zehatz batekin.
III.4. Herri lanak eta a
zpiegiturak
Atal honetan a
urten jaso ditugun kexak, a
lde batetik, a
zpiegiturak gauzatzean eragin diren kalteei buruzkoak izan dira (AHTaren lanen ondoriozko lur-jausiak, gaueko zaratak eta dardarak Donostiako trenaren lanengatik, sarbideak ixtea foru errepideetako trazadura berrien ondorioz, etab.). Beste kexa multzo bat errepideen eta landako bideen a
zpiegiturak hobetzeari eta/edo bide horien egoera eskasari buruzkoa izan da.
Adibidez, guraso elkarte batek kexa bat a
urkeztu zuen ikastetxe pribatu baten sarrera desegoki eta a
rriskutsuagatik. Kexan a
ipatzen ziren bideak foru a
dministraziokoak nahiz toki a
dministraziokoak ziren. Foru a
dministrazioak erantzun zuen hobekuntza lan jakin batzuk egiten a
ri zirela foru errepidean eragina izan zezakeen a
rloan. Bestalde, udalak a
dierazi zuen laguntzeko prest zegoela, baina erabakia haren eragina jasango zuen hezkuntza komunitateak hartu behar zuela ulertzen zuen. Hori guztia dela eta, elkarte interesdunari a
dierazi genion batzuetan, eta iraganean bereziki, eraikinak eraikitzeko baimenak eman izan direla kasuan kasu a
urrez ikusitako erabileraren intentsitatea edo funtzioaren a
rabera egin beharreko urbanizazio obrak edo bide-sistema orokorren trazadurarekin lotzeko egokitzapen obrak egiteko eskatu gabe, baina horren ondorioa da ikastetxeko ekipamenduko sarbideak, kasu honetan lurzoru urbanizaezinean zeudenak, a
rras eskasak direla.
Azpiegitura desegoki horien a
razoak konpontzeko, nahitaezkoa da a
dostasun batera iristen saiatzea eta lankidetza bilatzea, Hirigintza eta Lurzoruari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legeko 6. a
rtikuluan a
ipatzen den gizarte-itunaren printzipioaren a
rabera. Plangintza nahiz kudeaketa urbanistikoaren a
rloko hirigintza-araudiak eta legezko beste tresna batzuek (diru-laguntzak edo ekarpen bereziak, a
dibidez) a
razo horiei a
urre egiteko irtenbideak martxan jartzea a
halbidetzen duten hainbat teknika a
urrez ikusten dituzte, irismen eta inplikazio maila desberdinekin, esparru publikoari nahiz pribatuari dagokienez, jardueraren titular eta/edo onuradunen kasurako, kasuan kasu hautatutako a
ukeraren a
rabera.
Errepideen a
rloan, a
zpimarratzekoak dira Donostiatik Gasteizera joateko norabideen seinaleztapenari buruz jaso ditugun kexak. Interesdunek beren kexetan ziotenaren a
rabera, Gasteizera joateko, N-1 errepidea hartzeko a
ukera a
ipatu beharrean, seinaleztapenak A
P-1 a
utopista berria eta A
P-8 a
utopistari soilik egiten die erreferentzia, biak dira bidesaridunak, eta interesdunen ustez, egoera hori gehiegizkoa da eta irabazi as
moa a
gerikoa dela iruditzen zaie. Gipuzkoako Foru A
ldundiak, a
legia, Lurralde Historiko horretako errepideen seinaleztapenaren eskumena duen a
dministrazioak, orientatzeko seinaleztapena prestatzeko erabiltzen diren oinarri metodologikoak a
zaldu zizkigun. A
ntza denez, seinaleztapena a
rgitasun, soiltasun eta uniformetasun printzipioen a
rabera lantzen da, horretarako egin diren a
rau teknikoen a
rabera, bidegurutzeetan zein helmuga a
ipatu behar diren zehazteko. Salatu den kasu horretan, zehazki, Sailaren a
zalpenen a
rabera, a
ipatutako irizpide eta a
rauak a
plikatuz gero, Donostia eta Gasteizen a
rteko bidea A
P-8 eta A
P-1 a
utopistetatik egiten dela ondorioztatzen da; gainera, hori da, hain zuzen ere, biderik laburrena, eta horrez gain, a
zpimarratzekoa da bidegurutzean a
ipatzen diren helmugetako bat N-1 Tolosa dela.
Landa bideei dagokienez, bideen egoera kaskarraren eta udalen ekintza faltaren inguruko kexak a
urkeztu dira. Gaia korapilatsua da, izan ere, landa eremuko udalerririk handienek kilometro as
ko zaindu behar dituzte, baina baliabide mugatuak dituzte horretarako. Beste txosten batzuetan ere a
zaldu dugun bezala, garrantzitsua da udalek esparru horretan epe luzerako politika bat ezartzea, esku-hartze edo sustapen eremuak zehaztea diru-laguntzen bidez (adibidez: publikoak a
la pribatuak diren kontuan hartuz); bideen erabilera intentsitatea, garatzen den jarduera ekonomikoa (nekazaritzako jarduera profesionalak) edo egokitzat jotzen diren beste irizpide batzuk a
intzakotzat hartuz zein bidetan inbertitzea lehenesten den definitzea, eta kasuan kasurako egokia den publizitatea egitea interesdun guztiek horren berri izan dezaten.
Informazio eta gardentasun politika hori erabilgarria izango litzateke bide horiek erabiltzen dituzten herritarrek hobeto uler dezaten zergatik onesten diren proiektu batzuk eta beste batzuk ez; izan ere, hori positiboa izango bailitzateke komunikazio faltak eragiten duen mesfidantza ezeztatzeko. Gai hauetan izan dugun esku-hartzearen helburua izan da toki a
dministrazioek beren inbertsio politikak zehazteko a
utonomia osoa duten a
rren, beren a
halmen diskrezionala nola erabiltzen duten behar beste a
rrazoitu behar dutela a
zpimarratzea. A
re gehiago, udalaren esku-hartzea diru-laguntzen bidez gauzatzen denean, Diru-laguntzei buruzko azaroaren 17ko 38/2003 Lege Orokorrak ondorengo printzipio hauek derrigorrez bete behar direla zehazten du:
a) Publizitatea, gardentasuna, lehia, objektibitatea, berdintasuna eta diskriminaziorik eza.
b) Eraginkortasuna, A
dministrazio egilesleak ezarritako helburuak betetzean.
c) Eraginkortasuna, baliabide publikoak esleitu eta erabiltzerakoan.
III.5. Herri a
dministrazioen ondarea
Aurten burutu dugu pertsona bati foru errepide batean eragindako kalteen gastuak egotzi nahi zizkiotelako a
urkeztutako kexa baten inguruko esku-hartzea. Hain zuzen ere, Arartekoaren 2010eko maiatzaren 26ko ebazpenari buruz a
ri gara mintzatzen. Horren bidez, Bizkaiko Foru A
ldundiko Herri Lan Sailari gomendatzen zaio eraginik gabe utz dezala kalte-ordainengatiko ebazpena, betearazteko a
gindu bat bete ez izanagatik.
Administrazio ekintza baten betearazte subsidiarioa a
plikatu a
hal izateko, xedatutako a
gindu edo mandatu bat bete ez denean, a
ldez a
urretik ohartarazpen bat egin behar da, nahi eta nahi ez, a
dministrazio ekintzaren betebeharpekoak boluntarioki bete dezan a
gintzen zaiona, eta horretarako, zentzuzko epea eman behar zaio, a
gindua betetzeko nahikoa izan beharko duena. Horrez gain, a
gindua bete ezean, nahitaez betearaziko dela ohartarazi behar zaio. Nahitaezko betearazpenaren legezko baldintza da egindako errekerimendua betetzearen a
urreko "benetako erresistentzia" a
gertzea, eta baldintza hori betetzeak dakar errekerimendua egin ote zen eta erresistentzia egon ote den a
ztertzea.
Betearazpen a
ginduak ezin du orokorra izan; a
itzitik, baliozkoa eta eraginkorra izan dadin ezinbestekoa da jabeak gauzatu behar dituen obrak zehaztea. Horrenbestez, zehaztasunak eman ezean, A
dministrazioaren errekerimendua zuzenbidearen kontrakoa dela ulertzen da. Laburbilduz, xeheki, zehazki eta behar bezala a
dierazi behar da zein diren gauzatu behar diren obrak. Kasu honetan, interesdunari ez zioten eman a
gintzen zitzaiona zer zen jakiteko a
dina zehaztasun eta, horrez gain, ez zitzaion eman a
gintzen zitzaiona betetzeko bestekoa zen zentzuzko eperik. Horrenbestez, igorritako likidazioa ez dela zuzena izan ondorioztatu dugu. Hartara, igorritako likidazioa eraginik gabe uzteko gomendatu zuen erakunde honek, eta foru sail interesdunak gomendioa onartu zuen.
III.6. Garraioak
Herritarrak beren ibilgailu partikularra ohiko garraiobide gisa ez erabiltzeko konbentzitzeko, herri a
dministrazioek derrigorrez hartu behar dituzte garraio publikoko zerbitzu egokia eta erabiltzaileen beharren a
raberakoa eskaintzeko neurriak, erabiltzaileek ibilbideei, ordutegien luzapenari, segurtasuna eta erosotasunari eta a
barri buruz eskatzen dituzten baldintzak kontuan hartuz.
Halaber, dirudienez, egun konkurrenteak diren garraio zerbitzuak zerbitzu osagarri bihurtzeko eskatzen dute hiritarrek, eta horretarako, ezinbestekoa da operadore desberdinen a
rtean koordinazio handiagoa lortzea, dauden garraiobideak lotu a
hal izateko eta zerbitzuak bikoiztea ekiditeko. Horrela, eskuragarri dauden baliabideak eraginkortasunez eta modu ezin hobean erabiltzea lor daiteke, eta horrez gain, energia a
urreztea eta ingurumenaren gaineko kaltea murriztea lortzen da.
Hori ere helburuetako bat dela kontuan hartuz, Gasteizko Udalak Mugikortasun Iraunkorraren eta Espazio Publikoaren Plana onartu du, eta horren bidez, hiriko garraiobide-lineen eredua sakonean berrantolatu da. Erabiltzaileek ezarri diren ibilbide berrietako batzuen inguruko erreklamazioak a
urkeztu dituzte. Horri dagokionez, a
zpimarratzekoa da interesdunek beren etxetik kasuan kasu hartu beharreko garraiobidera iristeko tartea nabarmen a
reagotu dela a
dierazi dutela, baita ibilbideen iraupena a
reagotu egin dela garraiobide-aldaketak egin behar dituztelako eta horien maiztasunak ez daudelako koordinaturik. Horri dagokionez, gailentzekoa da urtebete igaro dela ibilbide berriak ezarri zirenetik eta a
ntzeman diren disfuntzioak kontuan hartuz a
ntolaketa berriz egokitzen a
ri dela.
Bestalde, a
ipatzekoa da udal garraio zerbitzuak ezarritako garraiobide berrietarako, tranbiarako, a
dibidez, tarifa sistemetan a
urrez ikusten zituen hobarien (ikasle-txartela eta txartel soziala) a
plikazio faltarekin lotutako erreklamazioak jaso direla. Horri dagokionez, esan beharra dago Gasteizen hiriko garraio zerbitzu publikoa eskaintzen duen enpresa TUVISA udal sozietate a
nonimoa dela, eta tranbia, berriz, Eusko Tranek kudeatzen duela. Eusko Tran Eusko Jaurlaritzaren Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailera a
txikita dagoen enpresa bat da.
Bestalde, erakunde honetan hainbat salaketa jaso ditugu beste gai baten inguruan, izan ere, Mugikortasunaren Plan hori martxan jarri zenetik, Gasteizko garraio publikoko konpainiak bikien a
ulkitxoak hiriko a
utobusetan sartzea debekatzea erabaki zuen. Horri dagokionez, a
zpimarratzekoa da TUVISA enpresak txosten luze bat helarazi zigula. Txosten horretan, a
utobusen barruko a
zelerazio eta balaztadek eragiten dituzten segurtasun a
razoei buruzko ohar batzuk jaso ziren, baita umeek hiriko garraiobide publikoetan nola bidaiatu behar duten a
raututa ez egoteari buruzkoak ere.
Hala eta guztiz ere, Gasteizko Udalaren Osoko Bilkurak a
l datu egin zuen Bidaiarentzako Hiri Garraio Kolektiboaren Zerbitzua emateko A
raudiko 81. a
rtikulua, eta horrela, bikien a
ulkitxoak hiriko garraiobideetan sartzea baimendu zuen, baina ondorengoa ohartaraziz:
"Haur kotxea daramaten helduei ondokoa ohartarazten zaie: -Ez dago homologatutako gailurik a
utobusetan tolestu gabeko kotxeetan doazen haurrek segurtasunez bidaia dezaten. -Gerta daiteke haurrei eusteko a
ulkietan dauden uhalek ECe44/o4 a
raudia, zeinek a
rautzen baititu haurrei eusteko sistemak, ez betetzea. -Sabelean eta hiru puntutan lotzen diren uhalak ez dira gomendagarriak segurtasun neurri gisa ibilgailuetan bidaiatzen duten haurrentzat. -Bikientzako a
ulkiek beste a
rrisku bat ere badute, hain zuzen ere pisuen banaketa ez orekatua, zeinek erortzea eta irauli egitea errazagoa izan dadin a
halbidetzen baitu larrialdiko galgatzea, talka edo indar zentrifugoaren eragina badago".
Horren harira, TUVISA enpresak jakinarazi zigun 2009ko hirugarren hiruhilekotik a
urrera merkatuan a
utobusetarako umeentzako a
ulkitxo bereziak eskuragarri jarri direla, baina, dirudienez, ezin dira orain a
rteko a
utobusetan muntatu, horretarako beharrezkoa delako a
utobusek ez daukaten euskarri bat izatea. Hala ere, TUVISA enpresaren A
dministrazio Kontseiluak erabaki zuen etorkizunean ibilgailuak eskuratzen direnean ibilgailu bakoitzean umeentzako bi a
ulkitxo izateko zuzkidura barne har dadila.
Bestalde, a
zpimarratzekoa da familia ugariei hobariak a
plikatzearen inguruan gaur egun kexa jakin batzuk a
urkezten jarraitzen dela. Hartara, a
dibidez, Galdakaoko familia batek herri horretan izan zuen a
razo bat a
ipa genezake. Zehazki, hobaria 40/2003 Legeak, Familia Ugarien Babesari buruzkoak, zehazten duenaren a
rabera, Galdakaotik Bilbora joateko behar duten txartel konbinatua, urtekoa, erabiltzeko a
plikatzeko a
razoak izan zituen. Eusko Tren erakundeak a
zaldu duenaren a
rabera, a
razoa zen txartelak banatzen dituzten makinak kasuan kasuko murrizketarako egokitu behar direla. Makinak egokitu egin ziren eta lehen eskuratutako bonuetan murrizketari zegokiona itzuli zitzaien.
Bukatzeko, gogoan izan behar dugu a
razo horiek guztiek eragin berezia dutela minusbaliotasunak dauzkaten pertsonengan, izan ere, pertsona horiek, gaur egun ere, gainerako herritarrek baino garraio egokituko eskaintza murritzagoa daukate. Ekitaldi honetan landu diren gai zehatzak minusbaliotasunak dauzkaten pertsonen a
rlo espezifikoan a
ztertuko dira.
Edozein kasutan ere, bukatzeko, a
ipatzekoa da ezinbestekoa dela banakako a
razo horiez haraindi joatea eta garraio a
zpiegituren a
nalisi globala egitea, eta ondorioz, garraio publikoaren erabilerraztasunari buruzko txosten berezi bat egitea erabaki dela. Dokumentu honen helburua da egoeraren benetako irudi bat izatea lortzea, eta horrela, gizarteari eta erakunde eskudunei irudi hori helaraztea, a
ntzemandako defizitak gainditzea a
halbidetzen duten erabaki estrategikoak hartu a
hal izateko. (ikus txosten honetako V.2 kapitulua).
IV. Ondorioak
Jaso diren kexa gehienak a
zpiegitura handiak egikaritzeko proiektuen ondoriozkoak dira, a
dibidez, A
HT eta Eusko Jaurlaritzaren Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailaren menpe dagoen Eusko Tranbide Sarearen (ETS) eskumeneko trenbide sarearen banaketaren ingurukoak. Oro har, kexak honako a
rrazoi hauen ondorioz planteatu dira: obrek etorkizunean eragin negatiboak ditzaketelako beraientzat, edo kasuan kasuko proiektua egikaritzeko lanek, behin-behinean, kalte jakin batzuk eragiten dizkietelako beren eguneroko bizitzan.
Lehenago ere as
kotan esan dugun bezala, proiektu handi horien eraginak jasaten dituzten pertsonek a
razoak izaten dituzte a
rrazoizko informazioa eman a
hal dien eta dituzten zalantzak a
rgitu a
hal dizkieten solaskideak a
urkitzeko. Lan horien eragina zuzenean jasaten duten interesdunen ezinegona zati handi batean konponduko litzateke erreferentziazko a
rduradun bat izango balute eta a
rduradun horrek, behar besteko prestakuntza teknikoa eta proiektuaren gaineko ezagutza izanik, interesdunen zalantzak a
rgituko balitu. Proiektu horien eragin zuzena jasaten dutenen kolektiboaz gain, kontuan hartzekoak dira ere a
uzokideen interesak defendatzen dituzten kolektiboen ordezkariak. Batzuentzat zein besteentzat, a
dministrazio eskudunek, bide formal hutsez haraindi, bide eraginkorrak a
urrez ikusi beharko lituzkete a
zpiegituren proiektuen tramitazioa eta informazioaren esparruan.
Horrez gain, behin baino gehiagotan jaso ditugu toki esparruan urbanizazioak egikaritzeko proiektuekin lotutako erreklamazioak, baita foru eskumeneko errepideekin edo landako bideen mantentze-lan eta hobekuntzarekin lotutakoak ere. A
zken a
lderdi horri dagokionez, herritarrek sarrien planteatzen dituzten gaiak landako bide batzuetan inbertsioak noiz egingo diren edo zergatik egin diren edo ez diren egin jakiteko galderak a
urkeztu ondoren erantzuna edo zehazpena jaso ez izanarekin lotuta daude. A
dministrazioek behar beste justifikatu behar dute beren inbertsio politika, baita epe ertainerako a
urreikuspenei dagokienez ere, a
rbitrariotasuna eta diskriminazio-tratuarekin lotutako gaitzespenak ekiditeko.
Bukatzeko, a
zpimarratzekoa da herritarrek gero eta gehiago eskatzen dutela garraio publikoen koordinazio eta funtzionamendua hobea izan dadila garraio publikoa ibilgailu pribatua ez erabiltzeko a
ukera eraginkorra izan dadin, eta zerbitzuak hobetzeko ezinbestekoa da kasuan kasuko a
dministrazio guztiek elkarrekin lan egiteko a
halegin handiak egitea. A
rlo horretan a
urrerapausoak eman direla ikusi da, esaterako, txartel bakarraren a
ldeko neurriak hartu dira Bizkaian, Gipuzkoan edozein garraiobidetan erabiltzeko ordainketa-txartel bateratuak lortu dira, Eusko Tran eta TUVISAren txartelen interoperatibitatea Gasteizen, baina hala eta guztiz ere, oraindik bide luzea egin beharko da garraiobideak erabiltzaileen a
ldarrikapenetara egokitzeko.