6. Ingurumena
I.?Arloa kopurutan
Ingurumen a
rloak barne hartzen ditu lurzoruari, urari, a
ireari, florari eta faunari eragiten dieten kutsadura kategorien ziozko eraginen erreklamazioak. Guztira 74 erreklamazio jaso ditugu. A
urten, eta hala egingo da hemendik a
urrera ere, beste modu batera banatu dira txosteneko a
talak eta a
zpiatalak, erreklamazio bakoitzean salatutako ingurumen-eraginari buruzko irizpide material bati jarraituz.
Eragindako a
dministrazioen a
rabera, modu honetara bil ditzakegu kexak:
− Euskal A
utonomia Erkidegoko A
dministrazio Orokorra (Eusko Jaurlaritza) 17
Azpiarloen a
rabera, honela sailkatzen dira:
− Bizitegi-lurzoruko jarduera sailkatuak 14
− Ingurumenaren gaineko informazioa eta parte-hartzea 5
− A
dministrazioaren funtzionamendua eta prozedura a
dministratiboa 4
− Lurzoruaren eta uraren kutsadura 4
− Ingurumen kontrola 3
− Kutsadura elektromagnetikoa 3
− Hondakinak eta isuriak 1
− Ingurumenaren gaineko beste eragin batzuk 1
− Naturgune babestuak. Flora eta faunaren babesa. 1
Arlo honetako kexen izapideen egoerari eta emaitzari dagokienez:
Arlo honetako kexa gehienak, oraindik ere, hiriguneetako kutsadura a
kustikoak ekarritako a
razoen ingurukoak dira. A
urkeztutako beste kexa batzuk ingurumen gaiei buruzko informazioa eskuratzearekin eta lurzoru kutsatuak leheneratzearekin loturikoak izan dira. Oraindik izapidetzen a
ri diren kexei dagokienez, a
dierazi behar dugu denbora gehiegi igarotzen dela jarduera sailkatuen zaratarekin eta eragozpenekin loturiko kexak kudeatzeko. A
rrazoiak dira zenbait a
dministrazio as
ko a
tzeratzen direla informazioa bidaltzeko edo erakunde honekin lankidetzan a
ritzeko, eta salatutako a
razoak errepikatu egiten direla.
II. Lege-berrikuntzak
Eusko Legebiltzarrean, ingurumen a
rloko legediari dagokionez, berrikuntza bakarra Euskal Herriko Natura Babesteko ekainaren 30eko 16/1994 Legea a
ldatzen duen martxoaren 11ko 1/2010 Legea izan da. Lege horrek klausula garrantzitsu bat dakar naturguneak meatze-ustiategi berrietatik babesteko.
Proiektuen ingurumen-ebaluazioari dagokionez, bi a
rau a
ipatu behar dira Estatuko A
dministrazio Orokorraren esparruan. Urtarrilaren 11ko 1/2008 Legegintzako Errege Dekretuaren bidez onetsitako martxoaren 24ko 6/2010 Legeak, proiektuek ingurumenean duten eragina ebaluatzeko Legearen testu bategina a
ldatzekoak, a
dministrazio baimena ez baizik eta a
dierazpen erantzulea eskatzen den kasuetan ingurumen-ebaluazioa egiteko prozeduraren zenbait a
lderdi a
rgitzen ditu. Bestalde, martxoaren 26ko 367/2010 Errege dekretua onetsi da. Horren bidez, ingurumen-arloko hainbat a
raudi a
ldatu dira, lege hauetara egokitzeko: 17/2009 Legea, a
zaroaren 23koa, zerbitzuen jardueretara as
katasunez iristeari eta haien erabilerari buruzkoa; eta 25/2009 Legea, a
benduaren 22koa, zerbitzuen jardueretara as
katasunez iristeari eta haien erabilerari buruzko Legera egokitzeko hainbat lege a
ldatzen dituena. Xedapen honek natura-ingurunea, urak, kostaldeak, ingurumen industriala eta halako eremuak gehitzen dizkio zerbitzuen liberalizazioari buruzko a
raudiari.
Beste a
rlo batzuetan a
ipatu dugun bezala, funtsezkoa da ingurumen-arloko a
raudi bat onestea Euskal A
utonomia Erkidegoan, barne merkatuko zerbitzuei buruzko Europako Legebiltzarraren eta Kontseiluaren 2006ko a
benduaren 12ko 2006/123/EE Zuzentaraura egokitzeko. Beharrezkoa da a
raubide juridiko propio bat izatea, zuzentarauan eta estatuko legedian ezarritakoarekin bat etorriz, a
dministrazio baimena behar duten edo a
urretiaz jakinarazi behar diren jarduera eta instalazio gogaikarri edo kutsatzaileak a
rautzeko. Halako legerik ez dagoenez, ziurgabetasun juridikoa sortzen a
ri da hala euskal a
dministrazioen a
rtean nola banakoen a
rtean, eta hori berehala konpondu behar da.
Bada Legebiltzarrean izapidetzeko dagoen lege a
urreproiektu bat. Horren bidez, Zuzentaraura egokitzeko as
moz, hainbat lege a
ldatuko dira, hala nola Euskal Herriko Ingurumena babesteko otsailaren 27ko 3/1998 Legea. A
ldaketa horretan, eranskinean datorren zerrendaren a
rabera lizentzia behar duten edo jakinarazi beharrekoak diren jarduera sailkatuen a
raubide bat ezartzen da.
Halaber, Ekonomia Iraunkorraren Lege-proiektuaren a
urreikuspenak a
ipatuko ditugu. Lege horrek –Gorte Nagusietan izapidetzeko prozesuan dago– ingurumen-iraunkortasunari buruzko kapitulu bat dakar, eta, bertan, hainbat neurri ezartzen dira energia a
urrezteko eta kontsumo eraginkorra sustatzeko, bai eta iturri berriztagarrien erabilera sustatzeko ere, klima-aldaketan eragiten duten berotegi-efektuko gasak murrizteko helburuarekin. Halaber, garraioari buruzko neurri espezifikoak ezartzen ditu, ingurumen-eraginkortasuna a
reagotzeko. A
tal horietako bat mugikortasun iraunkorrari buruzkoa da.
Beste erreferentzia garrantzitsu bat uztailaren 9ko 903/2010 Dekretua da, uholde-arriskuak ebaluatu eta kudeatzeari buruzkoa.
III. Jarduera-plana
2010. urtean, herritarrekin lankidetzan a
ritzeko eta haiekin komunikatzeko esparru egonkor bat garatzea izan da ingurumen-arloaren helburuetako bat. Horretarako, a
halegina egin da hemengo ingurumen-elkarteekin harremanak indartzeko, elkarte horiekin harreman iraunkorra izateko as
moz, eta, era horretan, haien jardueren berri izan eta haiekin lankidetzan a
ritzeko esparru egonkor bat sortzeko as
moz. Lankidetza-esparru edo bilera-foro hori, batez ere Ingurumena 2.0 proiektuaren barruan gune birtual bat sortuta garatuko da. A
rloaren beste helburu estrategiko bat ingurumen-informazioa eskuratzeko eskubidea baliatzeari buruzko proposamenak a
ztertzea eta egitea izan da.
Bilerak elkarteekin
2010. urtean, hainbat bilera egin ditugu elkarte ekologista hauekin: Ekologistak Martxan, Ezpitsua, Txipio Bai, Berdeak, Mutriku Natur Taldea, Plataforma Errigoiri-Arrieta Garbi.
Bileren helburua hauxe izan da batez ere: gobernuz kanpoko erakundeei hainbat jarduketa-proposamen helaraztea ingurumenaren inguruan; batez ere, ingurumenari buruzko informazioa eskuratzeko eta parte hartzeko eskubidea baliatzearen inguruan. Halaber, gizarte-foroaren proposamen bat helarazi dugu, teknologia berriak erabilita.
Bilerak a
dministrazioekin eta zerbitzuekin
Bilera bat egin dugu Uraren Euskal A
gentziarekin, Errigoitiko errepide bat baimenik gabeko egokitu dela-eta jarritako kexa-erreklamazio baten inguruan.
Halaber, beste bilera bat egin dugu Erandioko Udalarekin, ostalaritzako jarduerek eragiten dituzten kutsadura a
kustikoko a
razoei buruz hitz egiteko.
Gomendio orokorrak
Txosten honetako IV. kapituluan, Arartekoaren a
benduaren 30eko 6/2010 gomendio orokorraren laburpena erantsi dugu. Gardentasunari eta a
giri publikoak eskuratzeari buruzkoa da gomendio hori. Bereziki, ingurumen informazioa eskuratzeari buruzkoa.
Webgunearen, intranetaren eta gizarte-sareetako foroen kudeaketa
Proposamen nagusia da ingurumenari buruzko Ingurumena 2.0 foroa sortzea. Hainbat elkarterekin egindako bileretan, herritarrek ingurumen-informazioa eskuratzeko eta parte hartzeko duten eskubideen gaineko foro bat sortzeko ideia a
zaldu dugu.
Foro horretan informazioa eskuratzeko eskubide horren esparruari buruzko gogoeta egitea proposatzen dugu. Horretarako, interesgarria da jakitea elkarteek zer a
razo izaten dituzten eskubide hori baliatzeko. Informazio edo sarrera horiek guztiak herritarren foroan txertatuko dira, eta foro hori gure webgunean egongo da ostatatuta.
Webguneari dagokionez, as
moa da a
tal espezifiko bat izatea ingurumen-arloaren inguruan. Orri horretan, gizarte-foroaren emaitzaren berri emango da, batez ere ingurumenarekin loturiko eskubideen katalogoaren berri (eskubidearen edukia, a
plikatzekoa den legedia, a
dministraziora jotzeko inprimakiak, informazioa ukatuz gero sortzen diren a
razoak). Beste menu batzuek barne hartuko dituzte A
rartekoak beste a
rlo batzuen inguruan egiten dituen jarduketa nagusiak (kutsadura a
kustikoa, a
tmosferikoa, lurzoruarena edo urarena, elektromagnetikoa eta beste kutsadura batzuk).
Ofiziozko jarduerak
• Zenbat elkarte ekologistarekin egindako bilerak eta a
urkeztutako hainbat kexa kontuan hartuta, jarraipen bat egitea planteatu da Euskal A
utonomia Erkidegoko Lur Kutsatuen 2007-2011ko Planean jasotako zenbait a
lderdiren inguruan. A
rrazoi horregatik, gai horren inguruko ofiziozko kexa bat ireki dugu. Helburua da a
lderdi garrantzitsuenak a
ztertzea, hala badagokio horien gaineko ebazpenak egiteko.
• Ofiziozko jarduketa bat hasi dugu, "Eraikinen energia eraginkortasun handiagorantz" izeneko eraikuntza iraunkorrari buruzko A
rartekoaren 2005. urteko gomendio orokorraren jarraipena egiteko.
• Ofiziozko beste jarduketa batzuk ere egin ditugu, prentsan zaratarekin eta kutsadura a
kustikoarekin loturiko a
razoei buruz a
rgitaratu diren a
lbisteen ondorioz. Esate baterako, Donostiako A
totxa a
uzoan gogaikarri gisa sailkatutako jarduera baten ondorioz egin dugun ofiziozko jarduketa.
Ekainaren 5ean, Ingurumenaren Munduko Egunaren harira, A
rartekoak biodibertsitateari buruzko iritzi a
rtikulu bat idatzi zuen: "Biodibertsitatea, bizi-iturria".
2010. urtean, A
rartekoak a
rlo honetan egin dituen jarduketa nagusiak banakoek eta elkarteek a
urkeztutako kexen izapideak izan dira. Batez ere, erreklamazioen zioa izan da hainbat udalek ez dutela ezertxo ere egin tabernek, jatetxeek, supermerkatuek, elkarte gastronomikoek, gazteen lokalek eta a
rrandegiek sortzen dituzten zarata, eragozpen eta usainekin loturiko a
razoak konpontzeko. Halaber, planteatu da zenbait jarduera industrialek, hala nola Galdakaoko Bridgestone Hispania fabrikak, zarata sortzen dutela. Zaratekin loturiko beste eragozpen batzuk honako hauek eragin dituzte: N-635 errepidean gauez egin diren obrek, A
rrigorrian; Ibarrekolandan (Bilbo) egoitza bat egiteko egin diren eraispen- eta eraikuntza-lanek; eta Erriberabeitian (Araba) a
urreikusitako hondakin uren a
raztegiak.
Lurzoruaren kutsadurari dagokionez, hainbat kexa jaso ditugu, Barakaldoko bi gunetan lurzorua kutsatu edo eraldatu dela eta. Salaketa bat hondakin-urak isurtzeagatik jarri dute. Itxuraz, Santa Marina ospitaletik zetozen ur horiek (Bilbo).
Aurkeztutako beste kexa batzuk ingurumen-informazioa eskuratzeko eta ingurumenaren gaineko erabakietan parte hartzeko a
razoei buruzkoak izan dira.
Auzo-plataforma batek, erreklamazio batean, gure iritzia eskatu du Errigoitiko (Bizkaia) industrialde bat garatzearen inguruan; izan ere, biomasa-planta bati bide emango dion erabilera industrial bat ezarri as
mo da, eta horrek kalte egin diezaioke ingurumenari.
IV. 1. Ingurumenaren gaineko informazioa eta parte-hartzea
Atal honen barruan sartzen dira a
dministrazioek ingurumen-informazioa eskuratzeko eta ingurumenarekin loturiko erabakietan parte hartzeko eskubideei dagokienez gaizki funtzionatu dutela-eta jarritako erreklamazioak.
Aurten, hainbat erreklamazio jaso ditugu ingurumen-informazioari buruzko eskabideei erantzun ez zaiela eta. A
dministrazio-batzorde baten kasua izan da hori; hain zuzen ere, salatu du, zazpi hilabete baino gehiago igaro badira ere, ez duela jaso Eusko Jaurlaritzako Ingurumen, Lurralde Plangintza, Nekazaritza eta A
rrantza Sailari eta Uraren Euskal A
gentziari eskatutako ingurumen-informazioaren erantzunik. Eskabide horien gaineko egiazko erantzuna lortzeko, A
rartekoak bi gomendio bidali ditu, eta horien bidez a
dministrazio horiei eskatu die erantzun dezatela hilabeteko epean, informazioa eskuratzeko eskubidea a
rautzen duen uztailaren 18ko 27/2006 Legeak ezartzen duen moduan.
Beste a
uzi bat Erriberabeitiko Udaleko bizilagun batek planteatu digu. Izan ere, Manzanosen, Erriberabeitian, bere jabetzaren ondoko lurzatian hondakin-urak a
razteko estazio bat egiteko proposamena dago. Erreklamatzaileak Udalari eskatu zion a
dieraz ziezaiola gisa honetako instalazioek zenbateko tartea utzi behar duten gutxienez jendea bizi den guneekin, zarataren eta usainaren ondorioz eragozpenik ez izateko. Eskabideari erantzuten zion hirigintza-txostenean, jarduera gogaikarriei zein lege-esparru a
plikatzen zaien baizik ez zen a
dierazi: Ingurumena Babesteko otsailaren 27ko 3/1998 Lege Orokorra. A
labaina, Udalak ez zuen informaziorik eman izapidetzen a
ri zen a
raztegiaren proiektuaren inguruan, nahiz eta a
dministrazio horrek parte hartu zuen Uraren Euskal A
gentziaren proiektua jendaurrean ikusgai jartzeko izapidean. Informazioa eskuratzeko eskubidea a
rautzen duen uztailaren 18ko 27/2006 Legeak ezartzen duenez, ematen den informazioak zehatza izan behar du, eta a
dministrazioak ez badu eskatutako informazio hori, a
dministrazio eskudunarengana jo beharko da. Horregatik, erakunde honek uste du Erriberabeitiko Udalak informatu egin behar zuela erreklamatzailea a
raztegiaren inguruan zegoen proiektuaz, eta izapidearen a
rdura zuen a
dministraziora bidali behar zuela, hau da, Uraren Euskal A
gentziara, zegozkion ondoreetarako. Halaber, Udalak, proiektuaren jakitun zen a
ldetik, a
raztegia kokatu as
mo duten lurzatiaren hirigintza-ezaugarriei buruzko informazioa eman behar zion erreklamatzaileari, eta lagundu egin behar zion estazioa instalatzeko jarraitu behar diren ingurumen-izapide zehatzei buruzko informazioa bilatzen (jarduera sailkatuen lizentzia lortzea, jakinaraztea, eta, hala badagokio, ingurumen-inpaktua ebaluatzea).
Parte-hartze publikoari dagokionez, gizarte-erakunde eta elkarte batzuek kexa bat a
urkeztu digute, Errenteriako Udalak ez dietelako erantzun udalerrian ingurumenari buruzko a
holku-batzorde bat sortzeko proposamenari. A
urkeztutako eskabideari erantzunez, Udalak a
dierazi du ingurumenari buruzko a
holku-batzordea sortzea Udalak Tokiko A
genda 21eko Ekintza Planean hartutako konpromiso irmo bat dela. Udalak a
dierazi du organo hori sortzea oso konplexua dela teknikoki; izan ere, kanpoko a
holkularitza behar da ekimen hori martxan jartzeko. A
labaina, gaur egungo egoera ekonomikoa zein den ikusita, a
legatu du ez duela bitartekorik zerbitzu hori kanpoan kontratatzeko. Erantzun hori ikusita, Udal horrek a
urreikusitako izapideak egiteari utzi gabe, hainbat ohar egin genizkion Udalari. Hala, a
ztergai dugun kasuan, parte hartzeko kontsulta organo bat sortzeko erabakia gehiengoz hartu behar du erabakiak hartzeko udal organo eskudunak; izan ere, ez dago legezko betebeharrik halakorik sortzeko. Beste herri batzuetan, ingurumenaren a
rloko kontsulta-erakundeak sortzea tresna positiboa izan da herritarrei parte hartzeko bide emateko eta A
genda 21a ezartzearen ondoriozko lanen jarraipena egiteko. Gaur egungo a
bagune ekonomikoak ziurgabetasuna sortzen duela eta, Udalak beste a
ukera batzuk balora litzake helburu hori lehenbailehen lortzeko, beste kudeaketa-formula batzuk bilatuta. Hala, Udalak kontuan har lezake a
holku-batzorde hori udal zerbitzuen bitartez a
biarazteko a
ukera. Horretarako, a
ntzeko ekimenak martxan jarri dituzten inguruko beste udalerri batzuen esperientzia balia lezake. Halaber, Udalak balia litzake a
urretiaz beste udal organoak sortzeko egin dituen lanak, hala nola Errenteriako Hirigintzako A
holku Batzordea sortzeko egindakoak.
IV. 2. Ingurumen-kontrola
Atal hau proiektuek eta jarduerek ingurumenean duten eragina ebaluatzeko jarraitutako prozedura a
dministratiboetako disfuntzioen ingurukoa da. Prozedura horren barruan sartzen dira ingurumen-inpaktuaren ebaluazioa, ingurumen-baimen integratua eta jarduera sailkatuen lizentziak edo jarduera jakinaraziak.
Auzo-plataforma batek gure iritzia eskatu du Errigoitiko (Bizkaia) industrialde bat garatzearen inguruan; izan ere, biomasa-planta bati bide emango dion erabilera industrial bat ezarri as
mo da, eta horrek kalte egin diezaioke ingurumenari. Sektore horren garapena onetsi zuen plan partzialak ez zuen barne hartzen erabilera industrial hori egiteko a
ukera eta ez zen egin ingurumenaren gaineko ebaluazio-prozedurarik. Gaur egun, izapidetzen a
ri dira proiektuak ingurumenean izango duen eraginaren ebaluazioa. Halaber, zalantza sortu da sektore horretarako a
urkeztutako urbanizazio-proiektuak ingurumenean izango duen inpaktuaren inguruan, bai eta Errigoitiko Udalak sektoreko konexioa hobetuko duen bide bat egiteko sustatutako beste obrek izango duten inpaktuaren inguruan ere. A
zken a
uzi horren barruan, planteatu da a
dministrazio hidraulikoaren baimenik ez zegoela zortasunaren eremuan obrak egiteko eta Uraren Euskal A
gentziak obrak gerarazteko a
gindua eman behar zuela. Berrurbanizazio-proiektuaren kasuan, Eusko Jaurlaritzako Ingurumen, Lurralde Plangintza, Nekazaritza eta A
rrantza Sailak proiektu horrek ingurumenean izango duen inpaktuari buruzko a
zterlana egingo du. Bidea egokitzeko obrei dagokienez, a
zkenean Udalak jadanik hasitako obren gertatzezko baimena eskatu du. Hori ez da eragozpen izan zehatzeko espedientea a
biarazteko eta a
dministrazio hidraulikoari dagokion gerarazte-agindua betetzeko.
Atal honetan sartutako beste hainbat erreklamaziotan, zaratak eragindako a
razoak izan dira kexatzeko a
rrazoi nagusia. Halaber, hiri-lurzoruko, lurzoru industrialeko eta lurzoru urbanizaezineko jarduera sailkatu batzuen inguruko erreklamazioak bildu dira. Bestalde, a
dministrazioak egindako zenbait obrak edo a
zpiegiturak a
tera duten zarataren ziozko erreklamazioak ere sartu dira.
Atal honetan, salaketa ugarienak bizitegi-lurzoruetan kokatutako jarduerek, jarduera sailkatu izenekoek, modu irregularrean funtzionatzearen ondorioz eragiten dituzten zarataren, usainen eta kearen ziozko eragozpenekin loturiko kexak izan dira. Erreklamazio horiek jartzeko a
rrazoia izan da Udalak ez duela ezer egin salaketa horien inguruan, nahiz eta a
dministrazio-eskuesleak etengabe kontrolatzeko galdatzen duen. Horrek esan nahi du a
dministrazioak une oro duela sortzen diren a
razoak konpontzeko neurri zuzentzaileak ezartzeko a
hala; horrez gainera, neurri horiek berraztertzeko eta eguneratzeko a
hala du, baldin eta eraginkorrak ez badira behar bezalako funtzionamendua bermatzeko.
Espedienteak izapidetzeari dagokionez, gure a
utonomia erkidegoan oraindik ere udal as
kok gutxiesten dituzte jarduera sailkatuak eta, bereziki, ostalaritzako establezimenduak ikuskatzeko eta kontrolatzeko eginkizunak. Maiz, ez zaie behar besteko a
rretarik jartzen, eta ez da erabiltzen horiek egoki kudeatzeko beste bitarteko material eta pertsonal.
Auzi espezifiko bat banakoek elkarri eragiten dizkieten zarata eta eragozpenak dira. Halako gatazkak konpontzeko bidea banakoen a
rtekoa da. Halaber, Zaratari buruzko azaroaren 17ko 37/2003 Legeak bere jardun-esparruaren barruan hartzen du a
uzoen a
rteko harremanetan sortutako kutsadura a
kustikoa ere, baldin eta udal ordenantzekin eta tokiko erabilerekin bat etorriz onartzen diren mugak gainditzen badituzte. Horretarako, tokiko a
dministrazioek, zaratari buruzko ordenantzen bitartez, a
rau-haustetzat har dezakete a
uzoek sortzen duten zarata, baldin eta, tokiko erabilerekin bat etorriz, onartzen diren mugak gainditzen badira. A
uzi horren ingurukoa da A
rartekoaren 2010eko a
zaroaren 12ko ebazpena. Horren bidez, etxebizitza partikular batek a
teratzen zuen zarata kontrolatzeko egindako esku-hartzearen ondorioz Trapagarango Udalaren kontra a
urkeztutako erreklamazioa a
maitu da.
IV. 4. Lurzoruaren eta uraren kutsadura
Atal honetan, hala jabari publiko hidraulikoan nola itsas-lurtarrean uren eta kostaldeen ingurumen-kalitateari eragiten dioten isurien ziozko kexak bildu dira. Halaber, lurzoruaren kutsadura biologiko eta kimikoak ingurumenari egindako kalteak sartu dira.
Bestalde, a
tal honetan jaso behar ditugu plataforma ekologista batek Barakaldoko udal barrutiko A
nsio-Ibarreta sektorearen inguruan a
urkeztutako erreklamazioak ere. Hain zuzen ere, plataforma horrek a
dierazi du sektore horretako hainbat lurzatitan lurzorua kutsatuta dagoela eta urbanizatzeko as
moa dutela, bizitegitarako erabilerarako. Eusko Jaurlaritzako Ingurumen, Lurralde Plangintza, Nekazaritza eta A
rrantza Sailak salaketa bat a
urkeztu du, eta, horren ondorioz, lurzoruak zer kalitate duen a
dierazteko espediente bat a
biarazi da. Lurzati horiek lurzoru eraldatutzat jota a
maitu da espedientea, baina hori bateragarria da a
urreikusitako bizitegitarako erabilerarekin. Hori horrela, hainbat kontrol-neurri ezarri dira, hondeaketa gehigarririk egiten bada ere, eta lurpeko eraginen jarraipena ere egingo da. Nolanahi ere, elkarteak a
dierazi du kezkatuta dagoela. Izan ere, lurzati horietako eremu batzuetan lurzorua eraldatuta dago eta hiri-lurzorurako B ebaluazioko a
dierazleetatik gorako balioak dituzte, lurzorua ez kutsatzeko eta kutsatutakoa garbitzeko otsailaren 4ko 1/2005 Legeak ematen duen definizioarekin bat etorriz.
Ingurumen Sailak uste du, hondeaketa-jardueren jarraipen- eta kontrol-neurrietan lortutako emaitzekin bat etorriz, a
gerian geratu dela kokagunea deskutsatu dela, eta egiaztatu dela geratu den lurzoruaren kalitatea bateragarria dela a
urreikusitako bizitegitarako erabilerarekin. Halaber, ingurumen-organoak beharrezkotzat jo du eremu horren a
zterlan historiko xehatu bat egitea. Izan ere, lurzoruen inbentarioan sartu gabeko eremu horretan hainbat a
razo daude lurzoruaren kalitateari dagokionez, eta ez dago kutsadurarekin loturiko a
urrekari ezagunik. A
zterlan horren emaitzek bide emango dute, hala badagokio, lurzorua kutsa dezaketen jarduerak jasaten dituzten edo jasan ditzaketen lurzoruen inbentarioa eguneratzeko prozedura a
biarazteko.
IV. 5. Kutsadura elektromagnetikoa
Atal honetan, telefonia mugikorreko eta telebistako a
ntenek eta instalazioek, energia elektrikoa banatzeko sareek eta Internetera WIFI bidez konektatzeko sistemak sortzen dituzten uhin elektromagnetikoen igorpenari buruzko kexak sartu dira.
Azken urte hauetan, erakundeak a
rlo honen inguruan egin izan diren a
zterlanen jarraipena egin du batez ere. A
lde horretatik, badirudi gaur a
rte ez dagoela inolako frogarik esateko kausa-efektu harremana dagoela telefonia mugikorreko a
ntenek sortzen dituzten uhin elektromagnetikoen eta biztanleriaren a
rtean gaixotasun larriak a
gertu izanaren a
rtean. Halaber, kontuan hartu ditugu gisa honetako instalazioak a
rautzen dituzten udal ordenantzen kontra Estatuko A
dministrazioak egindako salaketen inguruan hartutako erabaki judizialak.
Horri dagokionez, komeni da A
uzitegi Gorenaren jurisprudentzia finkatu bat a
ipatzea (2009ko a
zaroaren 17ko epaia, 15 de junio de 2010eko ekainaren 15eko epaia eta 2010eko urriaren 5eko epaia). Horren a
rabera, "uhin elektromagnetikoen ziozko a
rrisku hori ezin da itxitzat hartu ikuspuntu zientifiko hertsi batetik", eta, beraz, A
uzitegi Gorenak ezartzen du eska daitezkeela, komunikazioen gaineko ordenantzen bitartez, babes-neurri gehigarriak, bai estatuko a
raudian, hau da, irailaren 26ko 1066/2001 Errege Dekretuan esposizio elektromagnetikoetarako ezarritako mugak murriztuta, bai gune sentikor jakin batzuetarako (ikastetxeak, ospitaleak, parkeak eta lorategi publikoak) babes-distantziak ezarrita.
Auzi honen inguruan a
rretaz jardutea komeni da, ikerketa eta a
urrerapen zientifikoek ekar dezaketenaren zain, eta hala jokatuta onetsi du Eusko Legebiltzarrak telefonia mugikorreko a
zpiegiturak ezartzeko legez besteko 37/2009 proposamena. Orobat, ikastetxe publikoetan eremu elektromagnetikoak neurtzeari buruzko 2010eko otsailaren 4ko mozioa onetsi da. Horren bidez, beste hainbat konturen a
rtean, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailari eskatzen zaio neur ditzala wifi teknologia erabiltzen duten Eskola 2.0 proiektuko ikasgeletako eremu elektromagnetikoak.
V. Ondorioak
• 2010. urtean, herritarrekin lankidetzan a
ritzeko eta haiekin komunikatzeko esparru egonkor bat garatzea izan da ingurumen-arloaren helburuetako bat. Horretarako, a
halegina egin da hemengo ingurumen-elkarteekin harremanak indartzeko, elkarte horiekin harreman iraunkorra izateko as
moz, eta, era horretan, haien jardueren berri izan eta haiekin lankidetzan a
ritzeko esparru egonkor bat sortzeko as
moz. Lankidetza-esparru edo bilera-foro hori, batez ere Ingurumena 2.0 proiektuaren barruan gune birtual bat sortuta garatuko da.
• Ingurumen-arloaren beste helburu estrategikoetako bat da ingurumen-informazioa eskuratzeko eskubidea baliatzearen inguruko proposamenak a
ztertzea eta prestatzea. Testuinguru horretan, gomendio orokor bat egin da gardentasunari eta a
dministrazio publikoen eskura dagoen eta ingurumenerako garrantzi berezia duen informazioa eskuratzeko eskubideari buruz. Txosten honetako IV. kapituluan, gomendio horren laburpen bat gehitu dugu.
• 2010. urtean, A
rartekoak a
rlo honetan egin dituen jarduketa nagusiak banakoek eta elkarteek a
urkeztutako kexen izapideak izan dira.
• Batez ere, erreklamazioen zioa izan da hainbat udalek ez dutela ezertxo ere egin tabernek, jatetxeek, supermerkatuek, elkarte gastronomikoek, gazteen lokalek eta a
rrandegiek sortzen dituzten zarata, eragozpen eta usainekin loturiko a
razoak konpontzeko. Horrez gain, jarduera industrialek a
teratzen duten zarataren a
razoa planteatu da.
• Lurzoruaren kutsadurari dagokionez, hainbat kexa jaso ditugu, Barakaldoko bi gunetan lurzorua kutsatu edo eraldatu dela eta. Erakunde hau ofiziozko ikerketa bat izapidetzen a
ri da Euskal A
utonomia Erkidegoko Lur Kutsatuen 2007-2011ko Planaren jarraipena egiteko.
• Ingurumen-informazioa eskuratzeko a
razoen inguruko kexei dagokienez, berriro ere nabarmendu behar dugu a
dministrazioek bereziki a
rduratsuak izan behar dutela eskuratutako informazioa emateko, eta, hala badagokio, a
dministrazio-bulegoetan dagoen informazioa zabaltzeko.
• Bestalde, oraindik a
lternatiba guztiak irekita daudelarik ingurumen-gaietan parte hartzea funtsezko elementua da erabaki on bat hartuko dela bermatzeko. A
dministrazioek beharrezko bitartekoak jarri behar dituzte erabakiak hartzeko prozesuetan eztabaida, parte-hartzea eta errespetua izan daitezen.
• Telefonia mugikorreko eta wifi sareetako a
ntenak instalatzearen ondoriozko kutsadura elektromagnetikoari dagokionez, komeni da a
rretaz jarraitzea eremu elektromagnetikoek osasunean duten inpaktuaren inguruko ikerketen eboluzioa. Nolanahi ere, a
dministrazioek esku hartu beharko dute instalazioak legezkoak direla kontrolatzeko, indarreko a
raudiarekin eta a
rlo hau a
rautzen duten udal ordenantzekin bat etorriz.
• Premiazkoa da 3/1998 Legea a
ldatzea, Eusko Jaurlaritzak a
dministrazio-baimena behar duten edo a
urretiaz jakinarazi behar diren jarduera eta instalazio gogaikarri edo kutsatzaileak a
rautu ditzan. Halako legerik ez dagoenez, zerbitzuak liberalizatzeari buruzko zuzentarauak eta estatuko legediak ezarritakoarekin bat etorriz, ziurgabetasun juridikoa sortzen a
ri da euskal a
dministrazioen eta banakoen a
rtean, eta hori lehenbailehen konpondu beharra dago.