AURKEZPENA
alt="Argazkia:Iñigo Lamarca Iturbe" />
Poz handiz a
urkezten dut A
rartekoaren 2010. urteko txostena. Txosten honetan, 2010. urtean zehar egin ditugun ekintza eta jarduera guztiak jaso ditugu. EAEko Herri Defentsaritzan lan egiten dugun 52 lagunek egindako lan handiaren emaitza dugu hau.
Kalitatearen a
lde eta geure bitartekoak hobetzearen a
lde egiten dugun a
pustu etengabean, Eusko Legebiltzarrari eta euskal herritarrei gure lanaren emaitzak ezagutzera emateko as
moz, urtez urte berrikuntzak sartzen ditugu urteko txostenean. A
urtengoan ere CD-Roma erabili dugu urteko txostenaren euskarri orokor gisa. Txostenean, a
urten estreinako a
ldiz, a
urretik Arartekoaren webgunean a
rgitaratu diren dokumentuen estekak ipini ditugu. Horrekin batera, potentzialtasun handia duen euskarri berria sortu dugu: web txostena. Euskarri berri honi esker, zenbait webetan zehar nabigatu a
hal da, baliabideak optimizatzen dira eta materialak berrerabiltzen dira, irakurleari a
halik eta informazio gehien emanez (ebazpenak, legeak, a
rgitalpenak eta A
rartekoaren beste dokumentu batzuk, beste erakunde eta elkarte batzuen jarduketen erreferentziak, eta a
bar), Internet a
rloko punta-puntako teknikak eta tresnak erabiliz (besteak beste, a
dministrazioen a
raberako bilaketa sistemak, gako-hitzak, a
raudiak eta a
bar). Bestalde, esan nahi nuke web txosten hau eta dauzkan datuak, A
rartekoak 2010. urtetik a
urrera a
rgitaratuko dituen txosten guztiak bezalaxe, open data formatuan a
rgitaratu direla, crative commons lizentziarekin. Horrek esan nahi du edonork erabili a
hal dituela.
Urteko txostenaren euskarri nagusia CD-Roma den a
rren, txostenaren inprimatutako bertsioa, liburu formatuan, mantendu dugu, tirada txikiagoarekin halere. Horrela, bitarteko informatikorik ez daukaten pertsonek edo pantailan irakurtzea zaila egiten zaien pertsonek txostenaren edukia paperezko euskarrian irakurri a
halko dute.
Ahalegin handia egin dugu urteko txostena erraz eta a
rin erabiltzeko materiala izan dadin, eta irakurleak interesgarrien irizten dion informazioa a
urkitu a
hal dezan. Helburu hori betetzeko, a
ipatutako nobedadeaz gain, bi berrikuntza gehiago egin ditugu: batetik, Haurren eta Nerabeen Bulegoari dagokion informazio guztia txosten orokorrari erantsitako beste txosten batean a
teratzea, hedapen a
utonomoa izan dezan, informazio horren garrantzia eta luzera kontuan izanik. Eta bestetik, urteko txostenaren berrikuspen-laburpena sustatzea eta hobetzea, urteko txostenaren kalitate eta erakarmen handiko sintesia izan dadin, urteko txosten horren informazio eta komunikazio a
halmenak a
reagotzeko as
moz.
Bestalde, esan nahi dut txosteneko kapituluen edukia a
halik eta gehien laburbildu dugula, luzera laburtuz, eta A
rartekoaren 29 lan-arloetako bakoitzean ondorioen a
tal bat erantsi dugula. Urteko txostena komunikazio eta lan tresna a
halik eta erabilgarriena izan dadila nahi dugu.
Urteko txostenari, era berean, egitura berria eman diogu, batetik irakurtzeko errazagoa izan dadin, eta bestetik, eremu jakin batzuetan A
rartekoak egin duen lana hobeto komunikatzeko. Ildo horretan, esan nahi dut kapitulu berria sortu dugula (VII.a hain zuzen ere), A
rartekoa modernizatzeko egiten a
ri garen lan eskergaren berri emateko, egunetik egunera eraginkortasuna, zerbitzuaren kalitatea, baliabideen eraginkortasuna eta optimizazioa, eta gure prozesuen eta lan tresnen hobekuntza hobetzen saiatuz.
Bestalde, A
rartekoaren lehentasuna den a
uzi batean sakontzen jarraitu nahi dugu; gizarte elkarteekiko harremanez a
ri naiz. Izan ere, elkarte horiek informazio iturri oso garrantzitsua dira gure lanerako eta, gainera, herritarren eskubideak gauzatzeko baldintzak nabarmen hobetzen laguntzen dute. A
re gehiago, esan dezakegu A
rartekoaren funtzioak betetzen laguntzen dutela. Horregatik, gizartearekiko harremanei buruzko a
tal berezia sortu dugu txostenean, gizarte elkarteekiko harremanen berri ematen duena.
Nabarmendu nahi nuke A
rartekoak 2010etik 2014ra a
rteko denboraldirako 2009ko urrian ezarri zituen helburu programatikoak betetzen hasi direla 2010. urtean. Helburuak gogoeta estrategikoko prozesu baten ondoren ezarri genituen, Eusko Jaurlaritzak bost urteko bigarren denboraldi baterako a
ukeratu ninduenean. Helburu programatiko horien a
rtean, A
rartekoaren a
rloen egitura edo mapa berria eta a
ntolaketa berria as
matzea dago, A
rartekoaren giza baliabideak optimizatzeko eta zerbitzuak etengabe hobetzeko.
Arartekoaren a
ntolaketa eta egitura berri hauek 2010. urteaz geroztik martxan daude. Zentzu horretan Haurren eta Nerabeen Bulegoaren sorrera a
zpimarratu nahi nuke. Bulego horren helburua A
rartekoak umeen eta nerabeen errealitateen eta eskubideen inguruan egiten duen lana hobeto sistematizatzea eta proiektatzea litzateke. Horregatik, uste dugu egokia dela urteko txostenean A
rartekoak a
dingabekoen a
rloan egiten duen lanari buruzko a
tala, lehen esan dugunez, urteko txostenetik bereiztuta a
urkeztea.
Urteko txostenean A
rartekoan izapidetu diren kexa espedienteen berri eman dugu, gaika taldekatuta, erakundearen jardunak dituen lan a
rloen a
rabera, eta herritarrek euskal a
dministrazio publikoen ekintzengatik edo jarduera ezagatik egin dituzten erreklamazioen a
rabera. Noski, kexaren prozeduran ezinbestekoa da dagokion a
dministrazioari entzutea, bere jarrera a
zal dezan. A
urten ere esan behar dugu, tamalez, a
dministrazioak ez duela erantzuten behar bezain a
zkar edo bidaltzen duen informazioa ez dela nahikoa izaten, ez datorrela bat egindako eskaerarekin, eta horrek eragin negatiboa du ematen dugun zerbitzu publikoaren kalitatean (halaxe ikusiko dugu txostenaren IX. kapituluan: a
dministrazio publikoen lankidetza A
rartekoarekin).
Horregatik, euskal a
dministrazio publikoei dei egin behar diet, beste behin ere, A
rartekoaren erakundeari behar bezala eta erantzukizunez lagun diezaioten. Izan ere, hala eginez gero, herritarrei ematen dieten zerbitzua hobetuko litzateke eta pertsonen eskubideak babesten dituzten bermeak indartuko lirateke.
Kexak izapidetzeaz gain, gure ustez EAEko herritar guztiek beren eskubideak berdintasunez gauzatu a
hal izateko a
rreta berezia merezi duten kolektibo eta egoerei buruzko txosten bereziak a
rgitaratzen jarraitu zuen iaz A
rartekoaren erakundeak.
Txosten bereziekin batera, A
rartekoak jarduera as
ko egin zituen beren funtsezko eskubideak gauzatzeari dagokionez urraketa, defizit, a
rrisku edo zaurgarritasun egoeran dauden pertsona talde edo kolektiboei zuzenduta. Hain zuzen ere, zenbait ekimen egin ziren, a
rlo bakoitzean plangintza tresna berri baten bidez prestatu zirenak: jarduketa planak (besteak beste gizarte erakundeekiko eta a
dministrazio publikoetako a
rduradunekiko batzarrak barnean hartzen dituztenak); jardunaldietan, mintegietan eta biltzarretan parte hartzea; ikerketa bekak eta a
bar. Tresna horiek guztiek egoera hauei buruzko informazio zehatza eta eguneratua biltzen laguntzen digute, gero a
dministrazio publiko eskudunei gomendioak egiteko.
Bestalde, giza eskubideen defendatzaileak garen a
ldetik, A
rartekoaren erakundean bereziki a
zpimarratu behar dugu giza eskubideen kultura sendotu beharra dagoela. Zehazkiago, botere publikoek eta herritarrek giza eskubideak errespetatzeko printzipioa sustatzen eta sendotzen lan egin beharko genuke.
Ideia horrek garrantzi berezia dauka talde terrorista guztien biktimei dagokienez. Haiekin lanean jarraitu nahi dugu, 4/2008 Legean jasotako eskubide eta helburuak indarrean sar daitezen eta guztiz gara daitezen. Bereziki a
ipatu behar dugu ETAren indarkeriaren 2010eko biktima: Jean-Serge Nérin, frantziar poliziako brigadako burua, martxoaren 16an Villiers-en-Bière herrian hil zuen.
Era berean, motibazio politikoko biktimak deritzenei, zeintzuen funtsezko eskubideak torturen, tratu txarren edo beste bitarteko batzuen bidez urratu zitzaizkien, a
halik eta lasterren egiarako, justiziarako, oroimenerako eta ordainerako duten eskubidea a
itortzeko a
halegina egin behar dugu.
Bestalde, Zuzenbideko Estatu Demokratikoa eratzen duten erakunde eta organoei exijitu behar diegu pertsonen eskubideak eta eskubide horiek bermatzeko sistema guztiz errespeta ditzatela. Horretarako, balio eta printzipio demokratikoekin ustez bateraezina den ekintza bat salatzen duten herritarrek erantzun a
rgia jaso behar lukete beti, sistemaren gaitasunari buruzko zalantza oro uxatzeko edo ikerketa bat hasteko, balizko erantzukizunak a
rgitzeko, egotekotan.
Azkenik, uste dut garrantzitsua dela esatea giza eskubideak zaintzeko eta hobetzeko beharrezkoa dela herritarrak konprometituak, exijenteak eta eskubideak errespetatzeko eta defendatzeko balio demokratikoez jantziak izatea. Datozen urteetan Euskadin norabide egokian urratsak egingo ditugula espero dut.
Iñigo Lamarca Iturbe
ARARTEKOA