V. atala.
Eranskinak
14. Gogoeta orientatzeko zenbait arau-erreferentzia
Herritarrek arazo publikoetan edo zientziaren aurrerapenean (IKTen onurak barne) parte hartzeko dauzkaten eskubideetan edo aukeretan esplizituki edo inplizituki eragiten duten arau-erreferentziak, eta informazioa, jakintza, kultura, teknologiak eta abarrekoak aukera berdintasunean eskuratzeko eskubidea, berdintasun printzipioak eta bazterketa eza arautzen dituzten erreferentziak azalduko ditugu orain, gaiaren arabera eta jurisdikzioaren arabera ordenatuta.
14.1. Giza eskubideak, funtsezko eskubideak, eta herritarrek eskubide eta betebeharrak
6.3. art. Inor ezin da baztertua izan hizkuntzaren ondorioz.
9.2. art. Euskal botere publikoek, beren eskumenen eremuan:
d) Pertsonen eta dagozkien taldeen askatasuna eta berdintasuna benetakoak eta errealak izan daitezen baldintzak sortzeko eta oztopoak kentzeko neurriak hartuko dituzte.
e) Herritar guztiek EAEko bizitza politiko, ekonomiko, kultural eta sozialean parte hartu ahal izatea erraztuko dute.
20/1997 Legea, abenduaren 4koa, Irisgarritasuna Sustatzekoa
Atariko titulua. Legearen xedea eta aplikazio eremua.
1. artikulua.- Xedea.
1.- Lege honen xedea da hiri-ingurunearen, gune publikoen, eraikinen, garraiobideen eta komunikabideen irisgarritasuna bermatzea, pertsona guztiek eta, batez ere, mugikortasun murriztua, komunikatzeko zailtasunak edo muga psikiko zein sentsorialak, aldi baterako nahiz betiko, dituztenek era autonomoan erabil eta goza ditzaten.
2.- Botere publikoek legea benetan aplikatzeko behar diren ekintza positiboko neurriak hartzea sustatuko dute. Egokia bada, pertsonen bizi-kalitatea hobetzen laguntzen duten laguntza teknikoen erabilera sustatuko dute.
2. artikulua.- Legearen aplikazio eremua.
Lege hau Euskal Autonomia Erkidegoaren eremuan aplikatuko da, izaera fisiko edo juridikoa, publikoa nahiz pribatua, duen edozeinek hirigintza, eraikuntza, garraio eta komunikazio arloetan egiten dituen jarduketa guztietan.
Otsailaren 18ko 4/2005 Legea, Emakumeen eta Gizonen arteko Berdintasunari buruzkoa
1. art. Xedea. Lege honen xedea botere publikoek emakumeen eta gizonen arteko berdintasunari dagokionez jarduten dutenean begiratu behar dituzten printzipio orokorrak ezartzea da, eta emakumeen eta gizonen aukera eta tratu berdintasuna sustatzeko eta bermatzeko neurri multzo bat arautzea bizitzako esparru guztietan eta, bereziki, emakumeen autonomia sustatzeko eta beraien posizio soziala, ekonomikoa eta politikoa sendotzeko. Horren guztiaren xede gorena gizarte parekidea lortzea da, pertsona guztiak aske izan daitezen, bai esparru publikoan bai pribatuan, beren gaitasun pertsonalak garatzeko eta erabakiak hartu ahal izateko, sexuaren araberako rol tradizionalek inposatutako mugak desagerraraziz. Gainera, gizarte parekide honetan emakumeen eta gizonen jokabideak, asmoak eta premiak berdin-berdin kontuan hartu, baloratu eta bultzatu behar dira.
Printzipio orokorrak:
Printzipio hauen garapenak herritar informatuak, parte hartzaileak, aktiboak eta erantzuleak sortu nahi ditu, gizarte desegituraketa arintzen duen gizarte-egitura bat eratuz, herritarrei informazio egokia emanez, herritarrak proposamenak egitera bultzatuz eta erakundeekin lan egin dezala bultzatuz, baita arauak sortzeko prozesuetan eta politika publikoak planeatzeko eta ebaluatzeko faseetan laguntzera ere.
Lege aurreproiektuaren edukiaren justifikazioa.
Lege-testuaren asmoa herritarrek arazo publikoetan parte har dezatela bultzatzea da, bai norbanakoaren ikuspegitik bai taldearen ikuspegitik. Taldeen kasuan “erakundeen parte hartzea” deritzona baztertzen da. Azken hori sindikatuei eta enpresaburuen elkarteei dagokie eta, jatorri konstituzional bera daukaten arren (Konstituzioaren 9.2 artikulua), beste bide batzuetatik jorratzen da. Herritarrek politika publikoen formulazioan, jarraipenean eta ebaluazioan parte har dezatela nahi da, hartara ezarrita dauden prozeduretatik kanpo. Horretarako, testuak parte hartzeko zenbait mekanismo eta tresna aipatzen ditu. Azkenik, herritarren artean parte hartzeko kultura eta ohitura batzuk sorrarazi nahi dira, zeharka, informazioa eta kontu ematea bultzatuz, eta zuzenean, herritarren parte hartzea sustatzeko berariazko neurrien bidez.
Atariko titulua. Xedapen orokorrak (1. artikulua.- Xedea)
a) Herritarrek informazio publikoa eskura dezatela sustatzea, publizitate aktiboaren printzipioa sendotuz.
b) Herritarrak gobernuaren plangintzaz eta bere konpromiso estrategikoez informatzea.
c) Politika publikoen ebaluazioa sustatzea, bi alderditan: ebaluatzeko betebeharra eta ebaluazioaren emaitzak jakinarazteko betebeharra.
d) Arazo publikoetan erantzukizun partekatuaren parte hartzeko kultura eta ohiturak sortzea mesedetzea, bai herritarren artean bai administrazioan.
Hitzaurrea: Nazio Batuetako herriek Gutunean gizakiaren funtsezko eskubideetan, pertsonaren duintasunean eta balioan, eta gizonen eta emakumeen eskubide berdintasunean duten fedea berretsi dutenez gero, eta gizarte aurrerapena sustatzeko eta bizitza-maila askatasun kontzeptu zabalago baten barruan handitzeko erabakia hartu dutenez gero:
7. art. Denak dira berdinak legearen aurrean eta, bereizketarik gabe, legearen babes berbera jasotzeko eskubidea dute. Denek adierazpen hau urratzen duen bazterketa ororen aurrean babesa jasotzeko eta bazterketa hori sortzeko probokazioen aurkako babesa jasotzeko eskubidea dute.
21.1. art. Pertsona orok bere herrialdeko gobernuan parte hartzeko eskubidea dauka, zuzenean edo askatasunez hautatutako ordezkarien bidez.
21.2. art. Pertsona orok bere herrialdeko funtzio publikoetan sartzeko eskubidea du, aukera berdintasunean.
27.1. art. Pertsona orok komunitateko bizitza kulturalean askatasunez parte hartzeko, arteaz gozatzeko, eta zientziaren aurrerapenean eta hortik eratortzen diren onuretan parte hartzeko eskubidea du.
Errelatore bereziak iritzi eta adierazpen askatasunerako eskubidea sustatzeari eta babesteari buruz egindako txostenak kontuan izanik (Giza Eskubideen Kontseiluari batzarren 17. denboraldian eta Batzar Orokorrari batzarren 66. denboraldian aurkeztuak), Interneten adierazpen askatasuna dela-eta:
1. Adierazten du pertsonen eskubideak Interneten ere babestu behar direla, bereziki adierazpen askatasuna, mugak kontuan izan gabe eta hautatzen den edozein prozedura erabiliz aplikatu behar dena, Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalaren 19. artikuluaren arabera eta Eskubide Zibil eta Politikoen Nazioarteko Itunaren arabera;
2. Interneten mundu osoko izaera eta izaera irekia aitortzen ditu, garapen mota guztietarako aurrerapenak azkartzeko indar bultzatzailea den aldetik;
3. Estatuei dei egiten die Interneteko sarbidea sustatzera eta erraztera, eta nazioarteko lankidetzan ari daitezen, komunikabideak eta informazio eta komunikazio zerbitzuak herrialde guztietan garatzeko;
4. Prozedura bereziak beren egungo agintaldietan auzi hauek kontu izatera animatzen ditu, egokia den moduan;
5. Giza eskubideen sustapena, babesa eta gozamena aztertzen jarraitzea erabakitzen du, adierazpen askatasuna (Interneten eta beste teknologia batzuetan) barne, baita Internet giza eskubideak garatzeko eta gauzatzeko tresna garrantzitsua nola izan daitekeen ere aztertzen, bere lan-programaren arabera.
3. art. Itun honetan parte hartzen duten estatuek gizonei eta emakumeei berdintasuna bermatu behar diete itunean aipatutako eskubide zibil eta politiko guztiak gozatzeko orduan.
25. art. Herritar guztiek, 2. artikuluan aipatutako bereizketak egin gabe, eta behar ez den murrizpenik gabe, ondoko eskubide eta aukera hauek izango dituzte:
a) Arazo publikoen zuzendaritzan parte hartzea, zuzenean edo askatasunez hautatutako ordezkarien bidez;
b) Aldian behin egiten diren hauteskundeetan bozkatzea eta hautatuak izatea. Hauteskundeak benetakoak izan behar dira, sufragio unibertsal eta berdinez egin behar dira, eta botoa isilpekoa izan behar da, hautesleek nahi dutena hautatzen dutela bermatzeko;
c) Berdintasun baldintza orokorretan, beren herrialdeko funtzio publikoetan sartu ahal izatea.
26. art. Pertsona guztiak berdinak dira legearen aurrean eta, bereizketarik gabe, legearen babes berbera jasotzeko eskubidea dute. Horri dagokionez, legeak bereizketa oro debekatuko du eta pertsona guztiek babes berdina eta eraginkorra daukatela bermatuko du, arraza, kolorea, sexua, hizkuntza, erlijioa, iritzi politikoak edo bestelakoak, jatorri nazional edo soziala, posizio ekonomikoa, jaiotza edo bestelako gizarte-inguruabarrak bereizketak egiteko arrazoi izan ez daitezen.
Hitzaurrea: Itun honetan parte hartzen duten estatuek, kontuan hartzen dute Nazio Batuen Gutunean aipatutako printzipioekin bat etorriz askatasuna, justizia eta bakea munduan lortzearen oinarria gizakien familiako pertsona guztiei berez dagokien duintasuna eta beren eskubide berdin eta aliena ezinak aitortu behar direla, eta eskubide horiek gizakien berezko duintasunez datozela aitortzen dute. Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalaren arabera gizaki librearen ideia, beldurretik eta miseriatik aske dena, ezin da gauzatu, harik eta pertsona bakoitzak bere eskubide ekonomiko sozial eta kulturalak eskubide zibil eta politikoak bezainbeste gauzatu ahal izateko baldintzak bete arte. Kontuan hartzen dute Nazio Batuen Gutunak estatuak behartzen dituela gizakien eskubide eta askatasunak modu unibertsal eta benetakoan errespetatzea sustatzera, ulertzen baita norbanakoak, gainerako norbanakoenganako eta bere komunitatearenganako betebeharrak dituenez gero, itun honetan aitortutako eskubideak betetzen direla bermatu behar duela.
Asmoa: Hitzarmen honen asmoa desgaitutako pertsona guztiek giza eskubideak eta funtsezko askatasunak erabat eta berdintasunez gozatzen dituztela bermatzea, sustatzea eta babestea, eta beraien berezko duintasunaren errespetua sustatzea da.
Desgaitutako pertsonen artean epe luzeko gorputz, buru, adimen edo zentzumen gabeziak dituztenak sartzen dira, gabezia horiek eta zenbait oztopok gizartean erabat eta benetan parte hartzea (gainerako pertsonek dauzkaten baldintza berdinetan) galarazten dietenean.
3. artikulua: Printzipio orokorrak: Hitzarmen honen printzipioak ondokoak izango dira:
a) Norberari datxekion duintasuna, banakoaren autonomia (nork bere erabakiak hartzeko askatasuna barne) eta pertsonen independentzia errespetatzea;
b) Diskriminaziorik ez egitea;
c) Gizartean erabat eta benetan parte hartzea eta sartzea;
d) Desberdintasuna errespetatzea eta desgaitasunen bat duten pertsonak gizakiaren aniztasunaren eta izaeraren parte gisa onartzea;
e) Aukera berdintasuna;
f) Irisgarritasuna;
g) Gizonen eta emakumeen arteko berdintasuna;
h) Desgaitasunen bat duten haurren gaitasunen bilakaera eta beren nortasuna mantentzeko duten eskubidea errespetatzea.
2. art. Batasunaren oinarriak balio hauetan oinarritzen da: giza duintasunaren errespetua, askatasuna, demokrazia, berdintasuna, zuzenbide estatua eta giza eskubideen errespetua, gutxiengoetako pertsonen eskubideak barne. Balio hauek estatu kide guztiei dagozkie, pluraltasunak, bazterketa ezak, tolerantziak, justiziak, elkartasunak, eta emakumeen eta gizonen arteko berdintasunak definitzen duten gizarte batean.
3.3. art. (…) Batasunak gizarte bazterketa eta diskriminazioa borrokatuko ditu, eta gizarte justizia eta babesa,emakumeen eta gizonen arteko berdintasuna, belaunaldien arteko elkartasuna, eta umeen eskubideen babesa sustatuko ditu.
9. art. Batasunak bere jarduera guztietan bere herritarren berdintasun printzipioa errespetatuko du. Herritar guztiek erakundeen, organoen eta organismoaren arreta berdin-berdin jasoko dute (...).
11.1. art. Erakundeek herritarrei eta beraiek ordezkatzen dituzten elkarteei, bide egokietatik, beren iritziak jendaurrean adierazteko eta trukatzeko aukera emango diete, Batasunaren jarduketa eremu guztietan.
21.1. art. Batasunaren jarduna nazioarteko agertokian bere sorrera, garapen eta handikuntzarako oinarri izan diren eta mundu osora hedatu nahi dituen printzipioetan oinarrituko da: demokrazia, zuzenbide estatua, giza eskubideen eta funtsezko askatasunen unibertsaltasuna eta bana ezintasuna, giza duintasunarenganako errespetua, berdintasun eta elkartasun printzipioak, eta Nazio Batuen Gutunaren eta Nazioarteko Zuzenbidearen printzipioenganako errespetua.
21. art. Bazterketa eza.
1. Bazterketa oro debekatzen da, batez ere ondoko hauengatik egiten dena: sexuagatik, arrazagatik, koloreagatik, jatorri etniko edo sozialagatik, ezaugarri genetikoengatik, hizkuntzagatik, erlijioagatik edo sinesmenengatik, iritzi politikoengatik edo bestelako iritziengatik, gutxiengo nazional bateko kide izateagatik, ondareagatik, jaiotzagatik, desgaitasunagatik, adinagatik edo orientazio sexualarengatik.
2. Itunak aplikatzen diren eremuan nazionalitateagatiko bazterketa oro debekatzen da, bere xedapen bereziak gorabehera.
23. art. Emakumeen eta gizonen arteko berdintasuna. Emakumeen eta gizonen arteko berdintasuna alor guztietan bermatu behar da, baita enpleguan, lanean eta ordainketan ere.
Berdintasunaren printzipioak ez du galarazten gutxien ordezkatuta dagoen sexuaren alde abantaila zehatzak dakartzaten neurriak mantentzea edo hartzea.
25. art. Adinekoen eskubideak. Adinekoei bizitza duina eta independentea bizitzeko eta gizarte eta kultur bizitzan parte hartzeko eskubidea aitortzen die Batasunak.
26. art. Desgaitutako pertsonen integrazioa. Desgaitasunak dituzten pertsonei beren autonomia, gizarte eta lan integrazioa, eta komunitateko bizimoduan parte hartzea bermatzen dieten neurriak gozatzeko eskubidea aitortzen eta errespetatzen die Batasunak.
Telekomunikazio elektronikoen zerbitzuen erabiltzaileek zenbait eskubide dituzte, besteak beste:
• Enpresa batekin edo gehiagorekin kontratua egiteko eskubidea, telefonia-sareko konexioa edo sarbidea eskaintzen dituzten zerbitzuen abonatu izaterakoan. Telefonia sare baten konexioen erabiltzaileen eta hornitzaileen arteko kontratu batek gutxienez ondoko hauek agerrarazi behar ditu: hornitzailearen nortasuna eta helbidea, ematen diren zerbitzu motak (ondoko hauek barnean hartuta: larrialdi zerbitzuetako sarbidea ematen den edo ez, zerbitzuak eta aplikazioak eskuratzea edota erabiltzea mugatzen duen beste edozein baldintzari buruzko informazioa, ematen diren zerbitzuen kalitatearen gutxieneko mailak, eta abar), kontratuaren iraupena eta hura berriztatzeko baldintzak, auziak konpontzeko prozedurak hasteko metodoa eta abar;
• Operatzaileek informazio gardena eta eguneratua eskaintzea aplikatu beharreko prezio eta tarifei buruz. Informazio hori argi, zehatz eta erraz eskuratu ahal izateko moduan argitaratu behar da. ANRek enpresak behartu ahal dituzte abonatuei zenbait gairi buruzko informazioa jakinaraztera: tarifa-baldintza bereziak dituzten zenbakien edo zerbitzuen tarifak, zerbitzuak edo aplikazioak eskuratzea mugatzen duten baldintzen aldaketak eta abar;
• Operadoreek informazio konparagarria, egokia eta eguneratua argitaratu behar dute beren zerbitzuen kalitateari buruz;
• Gutxieneko exijentziak ezarri behar dira zerbitzuen kalitateari dagokionez, zerbitzuen kalitateak okerrera egin ez dezan eta sareetako trafikoa ez dadin oztopatu edo moteldu;
• Sarean hondamendien ondorioz edo ezinbestekoen ondorioz gertatzen diren matxuren kasuan telefono-sare publikoa erabili ahal izatearen bermea;
• Operadore bidez eta abonatuen zenbakiei buruzko informazio zerbitzuen bidez zerbitzuak eskaintzea.
Espainiar Konstituzioa
9.2. art. Botere publikoei dagokie inguruabar zehatzak sustatzea, gizabanakoaren eta berak osatzen dituen taldeen askatasuna eta berdintasuna benetakoak eta eragingarriak izan daitezen; oztopoak kentzea, horiek haien osotasuna eragotzi edo zailtzen badute; eta herritar guztien parte hartzea erraztea, bai bizitza politikoan, baita ekonomia-, kultura- eta gizarte-bizitzan ere.
14. art. Legearen aurrean berdinak dira espainiarrak, eta jaiotza, arraza, sexua, erlijioa, iritzia edo beste edozein egoera edo gorabehera pertsonal edo sozialarekin lotutako bereizkeria ezin da nagusi izan.
20. art.
1. Eskubide hauek aitortu eta babestuko dira:
a. Pentsamenduak, ideiak eta iritziak askatasunez adieraztea eta hedatzea, hitzez, idatziz edo beste bitarteko batzuk erabiliz.
b. Literaturako, arteko, zientziako eta teknikako ekoizpena eta sormena.
c. Katedra-askatasuna.
d. Edozein hedabideren bitartez egiazko informazioa askatasunez ematea edo jasotzea. Legeak kontzientzia-klausularako eta sekretu profesionalerako eskubidea arautuko du askatasun horiek gauzatzean.
2. Eskubide horien gauzatzea ezin da inolako aldez aurretiko zentsuraren bidez mugatu.
3. Legeak estatuaren edo edozein erakunde publikoren mendeko gizarte komunikabideen antolaketa eta Parlamentuaren kontrola arautuko ditu, eta talde sozial eta politiko esanguratsuek komunikabide horiek erabil ditzaketela bermatuko du, Espainiako gizarteko pluraltasuna eta hizkuntza guztiak errespetatuz.
4. Askatasun horien muga hemen dago: Titulu honetan aitortutako eskubideetan, titulua garatzen duten legeen manuetan eta, bereziki, ohorerako, intimitaterako, norberaren irudirako, eta gazteen eta haurren babeserako eskubidean.
5. Argitalpenak, grabazioak eta bestelako informazio-bitartekoen bahiketa epaile baten ebazpenaren bidez soilik agindu ahalko da.
23.1. art. Herritarrek arazo publikoetan parte hartzeko eskubidea daukate, zuzenean edo ordezkarien bidez, sufragio unibertsalez aldian aldiko hauteskundeetan askatasunez hautatuak.
23.2. art. Halaber, funtzio eta kargu publikoak berdintasunez lortzeko eskubidea dute, legeak ezarritako baldintzen arabera.
48. art. Gazteek garapen politiko, sozial, ekonomiko eta kulturalean askatasunez eta eraginkortasunez parte har dezaten baldintzak sustatuko dituzte botere publikoek.
105. art. Legeak arautuko du:
b) Herritarrek administrazioko fitxategiak eta erregistroak eskuratzeko aukera, estatuko segurtasunari eta defentsari, delituen azterketari eta pertsonen intimitateari lotuta dagoenean izan ezik.
35. art. Herritarren eskubideak.
Herritarrek administrazio publikoekin dituzten harremanetan honako eskubideak dituzte:
a) Interesdunak badira, edozein unetan jakin dezakete prozeduren izapideak zertan diren, eta prozedura horietako agirien kopiak lor ditzakete.
b) Prozedurak izapidetzeko erantzukizuna daukaten administrazio publikoetako zerbitzutan dauden agintariak eta langileak identifikatzea.
c) Aurkezten dituzten dokumentuen zigilatutako kopia eskuratzea, originalekin aurkeztean, baita originalak berreskuratzeko ere, salbu eta originalak prozeduran erabili behar badira.
d) Bere autonomi erkidegoko lurraldeko hizkuntza ofizialak erabiltzea, lege honetan eta antolamendu juridikoaren gainerakoan aurreikusitakoarekin bat etorriz.
e) Entzunaldi izapidearen aurreko prozeduraren faseetan alegazioak egitea eta dokumentuak aurkeztea; horiek kontuan izan beharko ditu organo eskudunak ebazpen proposamena egiten duenean.
f) Ez dute aurkeztu beharrik kasuan kasuko prozedurari aplika dakizkiokeen arauetan eskatzen ez den agiririk, ezta horretan diharduen administrazioak dagoeneko bere esku duen agiririk.
g) Argibideak eta aholkuak lor ditzakete, hain zuzen ere, indarrean dauden xedapenen arabera, proiektuak, jarduna edo eskabideak egiterakoan zein baldintza juridiko eta tekniko bete behar dituzten jakiteko.
h) Konstituzioan, lege honetan edo beste legeetan emandako baldintzetan Administrazio publikoetako erregistro eta artxiboetara sarbidea.
i) Agintariengandik eta funtzionarioengandik errespetuzko eta adeitasunezko tratua jasotzea; horiek beren eskubideak gauzatzeko eta beren betebeharrak betetzeko erraztasunak eman behar dizkiete.
j) Administrazio publikoei eta beraien langileei erantzukizuna exijitzea, legearen arabera egokia denean.
k) Konstituzioak eta legeek aitortzen dituzten bestelako eskubideak.
18. art. 1. Bizilagunen eskubideak eta betebeharrak hauek dira:
b) Udal-kudeaketan parte hartzea, legeetan xedatutakoaren arabera, eta, kasuan-kasuan, udaleko gobernuko eta administrazioko organoek auzotarren borondatezko lankidetza eskatzen dutenean.
Atariko titulua.
1. artikulua. Xedea. Lege honen xedea da jarduera publikoaren gardentasuna handitzea eta sendotzea, jarduera horren inguruko informazioa eskuratzeko eskubidea aitortzea eta bermatzea, eta arduradun publikoek bete behar dituzten gobernu oneko betebeharrak eta horiek ez betetzetik eratortzen diren ondorioak ezartzea.
I. titulua. Jarduera publikoaren gardentasuna. III. kapitulua: Informazio publikoa eskuratzeko eskubidea.
9. artikulua. Informazio publikoa eskuratzeko eskubidea. Pertsona guztiek informazio publikoa eskuratzeko eskubidea daukate, Espainiar Konstituzioaren 105 b) artikuluan eta lege honetan ezarritako baldintzetan.
10. artikulua. Informazio publikoa. Informazio publikoa da titulu honetako aplikazio eremuan dauden subjektuek dauzkaten edukiak edo dokumentuak, beren funtzioak betetzean egin edo eskuratu dituztenak.
14. artikulua. Informazioa eskuratzeko eskaera.
1. Eskuratzeko eskubidea gauzatzeko prozedura eskaera egokia aurkeztuz hasiko da, administrazio organoaren titularrari edo informazioa daukan erakundeari zuzendu behar zaiona.
2. Eskaera edozein modutan aurkez daiteke, ondoko hauek agerrarazten badira:
a. Eskatzailearen nortasuna.
b. Eskatzen den informazioa.
c. Kontakturako helbide bat, ahal dela elektronikoa, komunikazioetarako.
d. Eskatutako informazioa eskuratzeko nahiago den modalitatea.
3. Eskatzaileak informazioa eskatzeko arrazoiak ere aipa ditzake, ebazpena ematean kontuan izan behar direnak. Halere, motibazio eza ez da berez eskaera ukatzeko kausa izango.
39/2006 Legea, mendetasun egoeran dauden pertsonen autonomia pertsonala eta arreta sustatzen dituena
Xedapen orokorrak: 1. artikulua. Legearen xedea.
1. Mendetasun egoeran dauden pertsonen autonomia pertsonala eta arreta sustatzeko herritarren eskubide subjektiboa gauzatzean berdintasuna bermatzen duten oinarrizko baldintzak arautzea da lege honen xedea, legeetan ezarritako terminoetan, Autonomiarako eta Mendetasunari Arreta egiteko Sistema bat sortuz, horretarako administrazio publiko guztien lankidetza eta parte hartzea jasoz, eta Estatuko Administrazio Orokorrak eskubideen gutxieneko eduki komuna bermatuz Espainiar estatuko lurraldearen zona guztietako herritar guztientzat.
3. artikulua. Legearen printzipioak. Lege honek printzipio hauek dauzka oinarri:
a) Autonomiarako eta Mendetasunaren Arretarako Sistemaren prestazioen izaera publikoa.
b) Mendetasun egoeran dauden pertsona guztiek eskuratu ahal izatea, modu unibertsalean, benetako berdintasunez eta bazterketarik gabe, lege honetan ezarritako terminoetan.
c) Mendetasun egoeran dauden pertsonei arreta integrala eta integratua ematea.
d) Mendetasun egoeran dauden pertsonei arreta emateko politiken zeharkakotasuna.
e) Pertsonen premien balorazioa, benetako berdintasuna bermatzeko berdintasun irizpideak kontuan izanik.
f) Arreta pertsonalizatzea, bazterketa maila handiagoa edo aukera berdintasun txikiagoa dutelako ekintza positibo handiagoa behar duten pertsonen egoera bereziki kontuan izanik.
g) Prebentzio, errehabilitazio eta estimulu sozial eta mentaleko neurri egokiak ezartzea.
h) Mendetasun egoeran dauden pertsonak ahalik eta autonomia mailarik handienarekin bizi ahal izateko behar diren baldintzak sustatzea.
i) Mendetasun egoeran dauden pertsonek, posible den heinean, bizi diren ingurunean bizitzen jarraitzea.
j) Mendetasun egoeran dauden pertsonei arreta emateko zerbitzuen kalitatea, iraunkortasuna eta irisgarritasuna.
k) Mendetasun egoeran dauden pertsonen parte hartzea eta, egokia bada, beraien familiena eta lege honetan ezarritako moduan ordezkatzen dituzten erakundeena.
l) Gizarte eta osasun zerbitzuek laguntza ematea Autonomiarako eta Mendetasunaren Arretarako Sistemaren erabiltzaileei zerbitzuak (lege honetan ezarritakoak eta autonomi erkidegoen arau egokietan eta tokiko erakundeei aplikatu beharrekoak) emateko.
m) Ekimen pribatuak autonomia pertsonala sustatzeko eta mendetasun egoerari arreta egiteko zerbitzu eta prestazioetan parte hartzea.
n) Hirugarren sektoreak autonomia pertsonala sustatzeko eta mendetasun egoerari arreta egiteko zerbitzu eta prestazioetan parte hartzea.
ñ) Administrazioen arteko lankidetza.
o) Lege honetan ezarritako prestazioak autonomi erkidegoen gizarte zerbitzuen sareetan integratzea, bere gain hartu dituzten eskumenen eremuan, eta beraien eskaintza aitortzea eta bermatzea, zentro eta zerbitzu publiko edo pribatu itunduen bidez.
p) Genero ikuspegia sartzea, emakumeen eta gizonen premiak ezberdinak direla kontuan izanik.
q) Mendetasun handia daukaten pertsonek arreta lehentasunez jasoko dute.
28. art. Informazioaren gizartea.
1. Informazioaren Gizartea garatzen duten programa publiko guztiak diseinatzerakoan eta betetzerakoan, emakumeen eta gizonen arteko aukera berdintasunaren printzipioa kontuan izan behar da.
2. Gobernuak emakumeak informazioaren gizartean erabat sartzen direla sustatuko du, berariazko programak garatuz, bereziki informazioaren eta komunikazioen teknologiak eskuratzeko eta haiei buruzko prestakuntza jasotzeko, bazterketa arriskuan dauden emakumeak eta landa-inguruan bizi direnak barne.
3. Gobernuak emakumeek sortutako edukiak sustatuko ditu informazioaren gizartearen eremuan.
4. Informazioaren eta komunikazioaren teknologien eremuko proiektuetan, osorik edo zati batean diru publikoz ordaindu badira, hizkuntza eta edukiak sexistak ez izatea bermatuko da.
Telekomunikazioei buruzko azaroaren 3ko 32/2003 Legea, martxoaren 30eko 13/2012 Dekretu-legeko 38 bis, 38 ter bidez aldatutakoa (erf.: BOE-A-2012-4442)
38 ter artikulua. Gardentasuna eta informazioa argitaratzea.
1. Arau bidez, jendearentzako komunikazio elektronikoen sare publikoen edo komunikazio zerbitzuen operadoreek informazio gardena, konparagarria, egokia eta eguneratua argitaratzeko baldintzak ezar daitezke, aplikatu beharreko prezio eta tarifei buruz, kontratua amaitzean sor litezkeen gastuei buruz, eta azken erabiltzaileei ematen dizkieten zerbitzuak eskuratzeari eta erabiltzeari buruz. Informazio hori argitasunez, ulergarri eta erraz eskuratzeko moduan argitaratuko da.
2. Industria, Energia eta Turismo Ministerioak informazio konparagarria zabaltzea sustatuko du, azken erabiltzaileek erabilera modalitate alternatiboen kostua modu independentean ebaluatu ahal izateko, adibidez, gidaliburu alternatiboen bidez edo antzeko tekniken bidez. Gainera, jendearentzako komunikazio elektronikoen sare publikoen edo komunikazio zerbitzuen operadoreek argitaratzen duten informazioa gainerakoek dohainik erabili ahal izateko baldintzak arautuko ditu, gidaliburu elkarreragile horiek edo antzeko teknikak saldu ahal izateko edo haien erabilera baimentzeko.
3. Errege dekretu bidez, baldintza egokiak ezarriko dira, jendearentzako komunikazio elektronikoen sare publikoen edo komunikazio zerbitzuen operadoreek ondoko hau egiten dutela bermatzeko:
a) Abonatuei informazioa ematea prezio-baldintza berezien mendeko zenbakiei edo zerbitzuei aplikatu beharreko tarifari buruz, zerbitzuen kategorietako bakoitzari dagokionez. Informazio hori deiak egin baino lehentxeago emateko exijitu ahal da.
b) Abonatuei informatzea larrialdi zerbitzuak eskuratzean dauden aldaketa guztiei buruz edo abonatuta dauden zerbitzura deiak egiten dituzten pertsonen kokalekuari buruzko informazioan dauden aldaketei buruz.
c) Abonatuei zerbitzuen eta aplikazioen eskuraketa edo erabilera mugatzen duten baldintzetan izaten diren aldaketen berri ematea.
d) Hornitzaileak ezarritako edozein prozedurari buruzko informazioa ematea, sareko lotura agortzen edo saturatzen duen modu batean trafikoa neurtzeko eta kudeatzeko asmoz, eta prozedura horiek zerbitzuaren kalitatean eragina izan dezaketen moduari buruzko informazioa ematea.
e) Abonatuei jakinaraztea erabaki dezaketela beren datu pertsonalak gidaliburu batean sartu nahi dituzten edo ez, eta datu horiek nolakoak diren.
f) Aldian behin eta xehetasun handiz desgaitutako abonatuei jakinaraztea beraientzat dauden produktu eta zerbitzuen berri.
4. Industria, Energia eta Turismo Ministerioak jendearentzako komunikazio elektronikoetako sare publikoen operadoreei edo komunikazio elektronikoen zerbitzuetako operadoreei exijitu ahalko die dohainik eta formatu jakin batean zabal dezatela interes publikoko informazioa, abonatu zahar eta berrientzat, bidezkoa denean, beraiek abonatuekin komunikatzeko erabili ohi dituzten bide berberak erabiliz. Informazio horrek ondoko hauek hartuko ditu barnean:
a) Komunikazio elektronikoetako zerbitzuen erabilerarik ohikoenak, jarduera ilizituak egiteko edo eduki kaltegarriak zabaltzeko, bereziki hirugarrenen eskubide eta askatasunen aurkako direnean, egile-eskubideak eta antzeko eskubideak urratzea barne, baita horren ondorio juridikoak ere.
b) Segurtasun pertsonalerako, pribatutasunerako, eta datu pertsonaletarako arriskuen aurkako babes-neurriak, komunikazio elektronikoko zerbitzuak erabiltzen direnean.
Herritar izaerako giza eskubideen adierazpenak edo adierazpen-proposamenak
• “Ziberespazioko Giza Eskubideen Adierazpenerako Proposamena”, 1997. urtean formulatua. 1948ko Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsaleko printzipioetan oinarritzen da. Beraren helburua komunikazioen sare globalean eztabaidarako dokumentua eta borondatezko konpromisoko dokumentua izatea da.
• “ Itacuruçá-ko adierazpena”. Besteak beste, adierazten du informazioaren gizartearen gaur egungo erronka nagusia jakintzaren gizartean modu demokratikoan sartu ahal izatea dela.
• “Ziberespazioaren Independentziaren Adierazpena”, John Perry Barlow-rena, 1996koa. Azaltzen du Internet eta berari lotutako sareak bide irekia direla giza izaera hobetzeko, eta askatasuna, justizia, berdintasuna eta munduko bakea lortzeko.
• “Florianopolis-go Adierazpena”. Hemen azaltzen da Latinoamerikako eta Karibeko herrialdeek 2005. urterako informazioko gizarteko erabateko kide izan nahi dutela, eraginkortasunez, berdintasunez eta iraunkortasunez, jakintzan oinarritzen den ekonomia globalaren esparruan.
• Emilio Suñé-k argitaratutako Eskubide Adierazpena, 2008koa, askozaz ere berriagoa eta berritzaileagoa. Badirudi gaur egun gertatzen ari diren fenomenoak modu praktikoan eta errealistagoan jasotzen dituela.
14.2. Gizarte inklusibo eta parte hartzailea
Gizarte inklusibo eta parte hartzaile bat sustatzeko eremuan, zehazki, kontuan izan behar diren erreferentzietako batzuk hauek dira:
18/2008 Legea, abenduaren 23koa, diru-sarrerak bermatzeari eta gizarteratzeari buruzkoa
1. art. Xedea eta eremua. Lege honen xedea Diru-sarrerak bermatzearen eta Gizarteratzearen Euskal Sistema arautzea da eta, esparru horretan, prestazio ekonomikoetarako eskubidea eta bazterketa arriskua prebenitzeko bazterketa pertsonal, sozial eta lan arlokoa arintzeko tresnetarako eskubidea arautzea, eta herritarren gizarte eskubideak benetan gauzatzeko baliabide pertsonal, sozial edo ekonomiko nahikoak ez dauzkaten pertsonak gizarteratzea erraztea.
3. art. Oinarrizko printzipioak
d) Zerbitzuak eta prestazioak eskuratzeko eta aplikatzeko berdintasuna. Diru-sarrerak bermatzearen eta Gizarteratzearen Euskal Sistemaren esparruan, euskal administrazio publikoek bermatu behar dute jendeak gizarte eta lan bazterketarako prestazio ekonomikoak eta tresnak eskuratzen dituela, berdintasun irizpideekin bat etorriz, baldintza pertsonal edo sozialei lotutako bazterketarik gabe, eta modu homogeneoan lurralde autonomiko osoan. Pertsona bat udalerri edo lurralde historiko jakin batean bizitzeak ezin du ezberdintasunik sorrarazi zerbitzuak eta prestazioak emateko eta aplikatzeko orduan, eta ezin ditu lege honetan arautzen diren prestazioen osagarri ekonomikoak arautu eta aplikatu. Halere, ekintza positiboko neurriak aplikatu ahal dira, zaurgarritasun handiena duten pertsonen kasuan.
k) Parte hartzea. Diru-sarrerak bermatzearen eta Gizarteratzearen Euskal Sistemaren esparruan, euskal administrazioek gizarte edota lan inklusioko prozesuetan parte hartzea sustatu eta bultzatuko dute, bai erabiltzaileen aldetik, bai gizarte erakundeen eta herritar guztien aldetik, modu orokorragoan.
12/2008 Legea, abenduaren 5ekoa, Gizarte Zerbitzuei buruzkoa
1. artikulua.- Xedea.
Lege honen xedea Euskal Autonomia Erkidegoaren eremuan gizarte zerbitzuen prestazioetarako eta zerbitzuetarako eskubidea sustatzea eta bermatzea da, Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistema unibertsal bat arautuz eta antolatuz.
6. artikulua.- Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemaren xedea.
1.- Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemaren xedea biztanleria osoaren gizarte ongizatea sustatzea da, beste sistema batzuekin eta beste politika publiko batzuekin koordinatuta eta lankidetzan. Funtsezko helburuak hauek dira:
a) Autonomia pertsonala sustatzea, eta mendetasunetik eratortzen diren premia pertsonalak eta familiarrak prebenitzea eta arreta ematea.
b) Babesik gabeko egoerek sortzen dituzten beharrizanak prebenitzea eta arreta ematea.
c) Bazterketa egoerak prebenitzea eta arreta ematea, eta pertsonen, familien eta taldeen gizarteratzea sustatzea.
d) Larrialdi egoeretan sortzen diren pertsonen eta familien premiak prebenitzea eta arreta ematea.
2.- Helburu horiek lortze aldera, ondoko hauetarako mekanismoak artikulatuko dira:
a) Gizarte zerbitzuen eremuan arreta eman ahal zaien gizarte premiak detektatzea, eta premia horiei erantzuteko zerbitzu eta prestazio egokienak planeatzea.
b) Komunitatearen parte hartzea sustatzea gizarte zerbitzuen barruan arreta eman ahal zaien gizarte premiak konpontzeko orduan, batez ere erabiltzaileen banakako eta antolatutako parte hartzea eta gizarte zerbitzuen eremuan aktiboak diren erakundeen parte hartzea.
3.- Gizarte ongizatea, gizarteratzea eta gizarte kohesioa ez dira Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemaren xedeak bakarrik; gizarte babeseko beste sistema eta politika publiko batzuek ere xede horiek dauzkate. Xede horiek lortzeko orduan, beraz, Gizarte Zerbitzuen Euskal Sistemak berari dagozkion xede eta funtzioetan lankidetzan arituko da. Era berean, elkartasunaren eta bizikidetzaren sustapena eta gizarte parte hartzearen sustapena beste sistema eta politika publiko batzuen xedeak dira ere.
1. artikulua.- Xedea.
1.- Dekretu honen xedea Euskal Autonomia Erkidegoaren eremuan gizarte zerbitzuen erabiltzaile eta langileei dagozkien eskubide eta betebeharren gutuna finkatzea da, Gizarte Zerbitzuen urriaren 18ko 5/1996 Legearen Hirugarren Xedapen Gehigarrian ezarritako agindua betez.
2.- Era berean, dekretu honen xedea da gizarte zerbitzuen funtzionamenduan pertsonek parte hartzeko bide bat ezartzea, kexak eta iradokizunak aurkeztuz.
12. artikulua.- Parte hartzea.
1.- Gizarte zerbitzuen erabiltzaileek parte hartzeko eskubidea dute, hau da, aktiboki, zuzenean eta ordezkarien bidez, zuzenean edo zeharka, bakarka zein kolektibo gisa, eragiten dieten erabaki guztietan parte hartzeko eskubidea, erabiltzen dituzten gizarte zerbitzuen antolaketan eta funtzionamenduan.
2.- Eskubide hori benetan gauzatu ahal dela bermatzeko, erabiltzaileek ondoko hauek egin ditzakete:
a) Premien ebaluazioan parte hartzea eta, beraren ustez, berari dagozkionak definitzea, baita berari erantzuteko egokien irizten dieten zerbitzuak definitzea ere.
b) Egotekotan, aplikatuko zaien banakako arretako plana egitean parte hartzea.
c) Erabiltzen dituzten zerbitzuen antolaketan eta funtzionamenduan parte hartzea, parte hartze organoen bitartez.
d) Zerbitzuen antolaketan eta funtzionamenduan parte hartzea, iradokizun eta kexen prozeduren bitartez.
e) Zentro eta zerbitzuen funtzionamenduari buruzko salaketak aurkeztea, organo eskudunak ikuskapen prozedurak hasteko edo ez hasteko kontuan izango dituenak, martxoaren 10eko 40/1998 Dekretuan ezarritakoaren arabera (EAEko gizarte zerbitzuen baimena, erregistroa, homologazioa eta ikuskapena arautzen dituena), baita prozedura horietan entzunak izatea eta zerbitzuen aldian aldiko prozesuetan parte hartzea ere.
Atariko titulua. Legearen xedea eta aplikazio eremua.
1. artikulua.- Xedea.
1.- Lege honen xedea da hiri-ingurunearen, gune publikoen, eraikinen, garraiobideen eta komunikabideen irisgarritasuna bermatzea, pertsona guztiek eta, batez ere, mugikortasun murriztua, komunikatzeko zailtasunak edo muga psikiko zein sentsoriala, aldi baterako zein betiko, dituztenek era autonomoan erabil eta goza ditzaten.
2.- Botere publikoek legea benetan aplikatzeko behar diren ekintza positiboko neurriak hartzea sustatuko dute. Egokia bada, pertsonen bizi-kalitatea hobetzen laguntzen duten laguntza teknikoen erabilera sustatuko dute.
2. artikulua.- Legearen aplikazio eremua.
Lege hau Euskal Autonomia Erkidegoaren eremuan aplikatuko da, izaera fisiko edo juridikoa, publikoa nahiz pribatua, duen edozeinek hirigintza, eraikuntza, garraio eta komunikazio arloetan egiten dituen jarduketa guztietan.
Xedapen orokorrak.
Irisgarritasuna sustatzeari buruzko abenduaren 4ko 20/1997 Legea onartzeko xedea izan zen hiri-ingurunearen, gune publikoen, eraikinen, garraiobideen eta informazio eta komunikazio sistemen irisgarritasuna bermatzea, pertsona guztiek eta, batez ere, mugikortasun murriztua, komunikatzeko zailtasunak edo muga psikiko zein sentsoriala, aldi baterako zein betiko, dituztenek era autonomoan erabil eta goza ditzaten.
Legearen bigarren azken xedapenak arau tekniko egokiak egitea aurreikusi zuen, legezko testua garatzeko. Arau tekniko horietan hiri inguruen, espazio publikoen, eraikinen, garraiobideen eta informazio eta komunikazio sistemen irisgarritasun baldintzak zehaztu behar dira. Arauen bitartez artikulatzen diren irisgarritasunari buruzko arauak eta hirigintzako oztopoak kentzeko arauak bateratu eta harmonizatu behar dira.
Zentzu horretan, eta abenduaren 4ko 20/1997 Legean xedatutakoa betetze aldera, “guztientzako diseinu unibertsal batean” kontuan izan beharreko baldintza teknikoak, hiri ingurunerako, eraikuntzarako eta komunikazio zerbitzuetarako direnak, egin dira, eta zenbait eranskinetan sartzen dira, legea garatzeko araudi teknikoaren zati handi bat eratzen dutenak.
Artikulu bakarra.- Hiri-inguruneen, espazio publikoen, eraikinen eta informazio eta komunikazioko sistemen irisgarritasun-baldintzei buruzko arau teknikoak onartzen dituen apirilaren 11ko 68/2000 Dekretuaren IV. eranskinaren 2.4.1.3 artikuluko 4. idatz-zatiaren hirugarren puntuari, “Errotulazioari” buruzkoari, idazkuntza berria emango zaio. Honela geratuko da:
«Testua dagoenean, inprentako letrekin osatuko da, eta karaktereen artean 0,5 cm-ko tartea egon behar da. Eskegita dauden edota irteten diren karteletan, karaktereek gutxienez 4 cm-ko tamaina eduki behar dute».
10. artikulua. Baliabide izaerako eta izaera osagarriko eskubideak eta betebeharrak.
Euskadiko osasun sistemak osasuna babesteko eskubidea legez arautzetik eratorritako baliabide izaerako eta izaera osagarriko eskubide eta betebehar guztiak garatzen eta aplikatzen direla bermatuko du, bestak beste, hurrengoak bultzatuz: pertsonek osasun zerbitzuekin harremanetan jartzean nortasunaren, giza duintasunaren eta intimitatearen gehieneko errespetua izatea, diagnostiko edo terapia prozedura oron horren berri idatziz uzteko betebeharra errespetatzea eta kasuan kasuko baimena eskuratu beharra, informaziorako beharrezko baldintzak bete ondoren.
Herritarrek estaldura publikoko osasun zerbitzuetara iristeko prozedurak berdintasun eraginkorreko printzipioa bermatuko du, eta pixkanaka herritarrek osasun zerbitzu eta profesionalen gainean aukeraketa egiteko ahalmena zabaltzea eta beren eskubide eta betebeharren gainean behar duten informazioa eskuratzea ahalbidetuko duten antolamendu baldintzen alde egiten saiatuko da.
11. artikulua. Herritarren partaidetza.
Herritarrek Euskadiko osasun sisteman parte hartu ahal dezaten, arauen bidez komunitateko parte hartzeko kontseiluak sortuko dira autonomi erkidego osoaren eremurako eta osasun arlo bakoitzaren eremurako. Kontseilu horiei kontsulta eta aholkularitza eskumenak emango zaizkie, planak eta sistemaren helburu orokorrak formulatzeko, eta jarraipenerako eta gauzapenaren emaitzen azken ebaluaziorako. Beraien osaeran lurraldeko eta osasun-sektoreko ordezkaritzako irizpideak kontuan izan behar dira. Gainera, toki eta foru administrazioetako, osasuneko lanbide-elkargoetako, kontsumitzaile eta erabiltzaileen elkarteetako, eta sindikatuetako eta enpresa-elkarteetako ordezkariak sartu behar dira.
I. TITULUA. EUSKAL ESKOLA PUBLIKOAREN PRINTZIPIO OROKORRAK ETA XEDEAK
2.- Euskal eskola publikoak xede hauek dauzka:
a) Hezkuntzarako eskubidea, Konstituzioan jasotzen dena, benetan gauzatzen dela bermatzea, hori galarazten duten oztopo ekonomiko, sozial eta bestelakoak desagerraraziz.
b) Ikasleen nortasuna askatasunez garatzea eta beraien prestakuntza integrala sustatzea, Bizikidetza demokratikoa ahalbideratzen duten balioetan oinarrituta. Besteak beste, gaitasun eta jarrera kritikoak, berdintasuna, justizia, parte hartzea, pluraltasunaren eta kontzientzia-askatasunaren errespetua, elkartasuna, gizarte-kezka, tolerantzia, elkarrenganako errespetua eta giza eskubideen defentsa sustatzea.
c) Ikastetxe publikoen kudeaketan irakasleen, gurasoen eta ikasleen parte hartze demokratikorako eskubidea sustatzea eta eskubide hori gauzatu ahal dela bermatzea.
d) Irakasleen katedra-askatasuna benetan gauzatzen dela bermatzea. Gurasoek edo tutoreek ikastetxea hautatzeko eskubidea, lege honetan definitzen den eremuan, eta beren seme-alabentzat nahi duten erlijio-irakaskuntza, nahi badute, hautatzeko eskubidea, legeak aurreikusten dituen baldintzetan, bermatzea.
e) Kalitatezko hezkuntza ematen dela bermatzea. Irakatsi beharreko edukien balio pedagogikoari eta erabili beharreko metodoen eraginkortasunari arreta berezia ematea. Metodologia aktibo eta malguak sartzea, gure ingurunean egiten ari diren aurrerapenak eta irakasleen birziklatze egokia kontuan hartzen dituztenak. Ikasleei orientazio psikologiko, eskolako eta profesional aktiboa ematea.
f) Maila, etapa, ziklo eta gradu guztietan jardutea ikasleen jatorrizko ezberdintasunak konpentsatzeko.
g) Ikasle guztiei, aukera berdintasunean, bi hizkuntza ofizialak praktikoki dakizkitela bermatzea nahitaezko irakaskuntza aldia amaitzean. Euskararen erabilera sustatzea eta hura normalizatzen laguntzea.
h) Ikasleei euskal herriko kide diren aldetik beren nortasun kulturala aurkitzen laguntzea, beren historia eta kultura irakatsiz. Ikasleak beren ingurune geografiko, sozioekonomiko eta kulturalean sustraitzea sustatzea.
i) Ikasleengan ohitura intelektualak, laneko teknikak eta ezagutzak garatzea, modu integratzailean, jakintza-arlo guztietan.
j) Bakerako, askatasunerako eta herrien arteko lankidetza eta elkartasun ideien sustapenerako prestakuntza.
k) Ematen den irakaskuntzaren izaera hezkidea bermatzea.
l) Irakaskuntzaren edukien manipulazioak baztertzea, eta doktrinamendu ideologikoa bilatzen duten edukien irakaskuntza baztertzea.
Atariko kapitulua. Xedapen orokorrak.
1. artikulua.- Xedea eta definizioa.
1.- Lege honen xedea bizitza osoan ikasteko sistema bat antolatzea eta arautzea da, pertsonen prestakuntza iraunkorreko eta kualifikazioko premiei modu eraginkorrean erantzuten diena, beraien garapen pertsonal, sozial eta profesionala mesedetzeko, eta Euskadiren garapen ekonomiko eta sozialari ekarpena egin diezaioten. Horretarako, plan eta programa egokiak programatzeko, koordinatzeko, garatzeko eta ebaluatzeko behar diren mekanismoak ezartzen ditu.
2.- Euskal Autonomia Erkidegoko gobernuak, beste administrazio publikoekin eta hezkuntzako, gizarteko eta ekonomiako eragileekin koordinatuta, bizitza osoan zehar ikastea sustatuko du, norberaren sustapena lortzeko, gizarte kohesioa eta enplegagarritasuna lortzeko, eta aktibo sentitzearen eta jakintzaren gizartean parte hartzearen asebetetze pertsonala bermatzeko bitartekoa den aldetik.
3.- Bizitza osoan ikastea pertsonek eremu formalean, ez-formalean eta informalean egiten duten jarduera oro da, norbere jakintza, gaitasunak eta jarrerak ikuspegi pertsonal, sozial eta profesionaletik hobetzeko asmoz.
4.- Lege honen ondorioetarako, bizitza osoan ikasteko sistema aurreko atalean ezarritako helburuak lortzeko eremu, plan, programa, tresna eta eragileen multzoa da, behar bezala antolatuak.
Azaroaren 12ko 1494/2007 Errege Dekretua, desgaituek informazioaren gizarteko eta gizarte komunikabideetako teknologiak eta zerikusia duten produktu eta zerbitzuak erabili ahal izateko oinarrizko baldintzei buruzko araudia onetsi zuena (osorik)
Desgaitutako pertsonek informazioaren gizartearen teknologia, produktu eta zerbitzuak eta gizarte komunikazioko edozein bitarteko eskuratu ahal dutela bermatzeko oinarrizkotzat jotzen diren irizpideak eta baldintzak ezartzea da araudi honen xedea, betiere aukera berdintasunaren, bazterketa ezaren eta irisgarritasun unibertsalaren printzipioak errespetatuz.
14.3. Informazioaren eta jakintzaren gizartea
Informazioaren eta jakintzaren gizarteari dagokionez, erreferentzia hauek izan behar dira kontuan:
Bizitza osoan ikasteko lege proiektuak
Atariko kapitulua. Xedapen orokorrak.
1. artikulua.- Xedea eta definizioa.
1.- Lege honen xedea bizitza osoan ikasteko sistema bat antolatzea eta arautzea da, pertsonen prestakuntza iraunkorreko eta kualifikazioko premiei modu eraginkorrean erantzuten diena, beraien garapen pertsonal, sozial eta profesionala mesedetzeko, eta Euskadiren garapen ekonomiko eta sozialari ekarpena egin diezaioten. Horretarako, plan eta programa egokiak programatzeko, koordinatzeko, garatzeko eta ebaluatzeko behar diren mekanismoak ezartzen ditu.
2.- Euskal Autonomia Erkidegoko gobernuak, beste administrazio publikoekin eta hezkuntzako, gizarteko eta ekonomiako eragileekin koordinatuta, bizitza osoan zehar ikastea sustatuko du, norberaren sustapena lortzeko, gizarte kohesioa eta enplegagarritasuna lortzeko, eta aktibo sentitzearen eta jakintzaren gizartean parte hartzearen asebetetze pertsonala bermatzeko bitartekoa den aldetik.
3.- Bizitza osoan ikastea pertsonek eremu formalean, ez-formalean eta informalean egiten duten jarduera oro da, norbere jakintza, gaitasunak eta jarrerak ikuspegi pertsonal, sozial eta profesionaletik hobetzeko asmoz.
4.- Lege honen ondorioetarako, bizitza osoan ikasteko sistema aurreko atalean ezarritako helburuak lortzeko eremu, plan, programa, tresna eta eragileen multzoa da, behar bezala antolatuak.
4. artikulua.- Xedeak.
1.- Bizitza osoan ikasteko sistemak xede hauek dauzka:
a) EAEko herritar guztiei bizitza osoko ikaskuntza modu unibertsalean, berdintasun baldintzetan, eskuratu ahal dutela bermatzea, eta beren garapen pertsonalerako, gizarteratzeko, eta herritar gisa bizimodu beteagoa eta demokratikoagoa edukitzeko behar dituzten oinarrizko eskumenak eskuratu ahal dituztela bermatzea.
b) Jakintzaren eguneratzea eta laneko gaitasunen hobekuntza sustatzea EAEko herritarren artean, beraien gizarte eta ekonomia ongizatean aurrera egiteko bermerik onena delako.
c) Bizitza osoko ikaskuntzaren kultura sendoa sustatzea herritar guztien artean. Etengabeko ikaskuntzak daukan garrantzia zabaltzea, eta pertsonek beren prestakuntza-ibilbideak beren premia eta interes pertsonalei egokituta eratzeko motibatzea.
d) Beren jakintza landu eta areagotu nahi duten adineko pertsonei aukerak ematea.
Komunikazio honek inklusio digitalerako Europar Ekimena proposatu du. Hemen ondokoak sartzen dira:
A) inklusio digitaleko kanpaina bat, izenburu honekin: «Inklusio digitala, bat egin ezazu». Beraren eginkizuna 2008. urtean kontzientziazio maila eta koordinazio esfortzuak gehitzea izango da. Kanpaina amaitzeko Ministerioen Biltzarra egingo da, egindako aurrerapenak ikusteko eta konpromisoak sendotzeko.
B) ekintza-esparru estrategiko bat, Rigako Ministerioen Adierazpena aplikatu ahal izateko:
1. banda zabalaren, irisgarritasunaren eta gaitasunaren gaietan dauden ezberdintasunak borrokatuz, eta horrela jende guztiak informazioaren gizartean parte hartu ahal izateko behar diren baldintzak sortuz.
2. bazterketa arriskuan dauden taldeen benetako parte hartzea bultzatuz eta beraien bizi-kalitatea hobetuz.
3. inklusio digitaleko neurriak integratuz, beraien inpaktua handitzeko eta inpaktu horren iraupena luzatzeko.
Abenduaren 28ko 56/2007 Legea, Informazioaren Gizartea bultzatzeko Neurriei buruzkoa
Laugarren xedapen gehigarria.
9. Estatistika helburuetarako eta analisirako informazio premiak. Telekomunikazioetarako eta Informazioaren Gizarterako Estatuko Idazkaritzak pertsona fisikoei buruz egiten dituen estatistika publikoek datuak sexuen arabera emango ditu. Hori egokitzat jotzen ez bada, sexuarekin zerikusia duten beste aldagai batzuk zehaztuko dira, generoko inpaktuaren ebaluazioa errazteko eta emakumeen eta gizonen arteko berdintasun printzipioaren eraginkortasuna hobetzeko.
Hamabosgarren xedapen gehigarria. Herritarrek informazioaren gizartean parte hartzea sustatzea. Herritarren eta dirua irabazteko asmorik gabeko erakunde pribatuen presentzia sustatzeko, eta pluraltasuna, adierazpen askatasuna eta informazioaren gizartean herritarren parte hartzea bermatzeko asmoz, babes-bitartekoak eta finantzazio-lerroak sortuko dira informazioaren gizarteko zerbitzuak garatzeko, dirua irabazteko asmorik gabekoak, herritarren erakundeek sustatuak, balio demokratikoak eta herritarren parte hartzea sustatzen dituztenak, interes orokorrari erantzuten diotenak, eta komunitate edo gizarte talde behartsuei zerbitzua ematen dietenak.
8.1. artikulua. Zerbitzuen prestazioaren murrizpena eta komunitate barruko lankidetzako prozedura. Informazioaren gizartearen zerbitzu jakin bat ondoko printzipio hauen aurkakoa bada edo beraien aurkakoa izan badaiteke, bera babesteko eskumena duten organoek, legeak ematen dizkien funtzioak betez, zerbitzu horiek eteteko edo datuak kentzeko neurri egokiak hartu ahal dituzte. Atal hau printzipio hauei dagokie:
c) Pertsonaren duintasunaren errespetua, eta arraza, sexu, erlijio, iritzi, nazionalitate, desgaitasun edo bestelako inguruabar pertsonal edo sozial bat dela-eta inor ez baztertzeko printzipioaren errespetua.
Bosgarren xedapen gehigarria. Desgaitutako pertsonek eta pertsona zaharrek bitarteko elektronikoetatik ematen den informazioa eskuratu ahal izatea.
Zazpigarren Xedapen Gehigarria. Informazioaren gizartea sustatzea. (…) (Informazioaren gizartea garatzeko) planak egin beharrekoa: Gobernu eta administrazio elektronikoaren ezarpenean sakontzea, herritarren parte hartzea gainditzea, eta administrazio publikoen eraginkortasun maila hobetzea.
14.4. Gobernu ona eta administrazio publikoa, administrazio elektronikoa eta zerbitzu publiko elektronikoak
Gobernu onean eta administrazio publikoan, administrazio elektronikoan eta zerbitzu publiko elektronikoetan, ondokoa izan behar da kontuan:
Eusko Jaurlaritzaren Gardentasunaren eta Gobernu Onaren Legearen Aurreproiektua
Printzipio orokorrak:
Printzipio hauen garapenak herritar informatuak, parte hartzaileak, aktiboak eta erantzuleak sortu nahi ditu, gizarte desegituraketa arintzen duen gizarte-egitura bat eratuz, herritarrei informazio egokia emanez, herritarrak proposamenak egitera bultzatuz eta erakundeekin lan egin dezala bultzatuz, baita arauak sortzeko prozesuetan eta politika publikoak planeatzeko eta ebaluatzeko faseetan laguntzera ere.
IV. titulua. Herritarren parte hartzea (24. artikulua.- Herritarren parte hartzearen xedea eta artikulazioa).
a) lortu nahi diren xedeen, egingo den prozesuaren eta hartu diren konpromisoen berri ematea eta zabaltzea.
b) jakintza, gogoeta eta eztabaida sustatzea.
c) deliberazio-eztabaida eta zenbait ikuspegitatik eta zenbait interes-talderekin kontrastatzea.
e) proposamenak eta adostasunak bilatzea.
f) parte hartze prozesuaren ondorioen berri ematea jendeari.
Otsailaren 21eko 21/2012 Dekretua, Administrazio Elektronikoari buruzkoa
Hitzaurrea:
1.- Dekretu honen xedea herritarrek administrazioarekin harremanetan sartzeko, bitarteko elektronikoak erabiliz, zerbitzu publikoak eskuratzeko eta administrazio prozedurak izapidetzeko duten eskubidea garatzea da, baita herritarrei zerbitzu publikoak elektronikoki eskuratzeari buruzko ekainaren 22ko 11/2007 Legearen 6. artikuluan aitortutako gainerako eskubideak ere.
2.- Era berean, egoitza elektronikoa, iragarki-ohol elektronikoa, herritarren eta administrazioaren identifikazioa eta autentifikazioa, ordezkarien erregistro elektronikoa, erregistro elektronikoa, komunikazio elektronikoak eta dokumentu elektronikoak eta beraien kontserbazioa arautzen dira.
1. artikulua.- Xedea.
1.- Dekretu honen xedea bere aplikazio-eremuko erakundeetako edozeinen aplikazio informatiko guztiak irekitzeko edo jendearen esku jartzeko (berrerabil ditzaten) baldintzak ezartzea du xede.
2.- Era berean, dekretu honen xedea da aipatutako erakundeek aplikazio informatikoak, beren bizi-ziklo osoan zehar, eskuratu, garatu edo mantendu baino lehen bete beharreko baldintzak ezartzea, aplikazio informatiko horiek erabiltzea ahalbideratzen dutenak, bai jarduera horiek bitarteko propioak erabiliz burutzen direnean, bai kontratazio egokia eginez erabiltzen direnean.
3.- Ukitutako aplikazio informatikoak hauek dira: beraien iturburua edo zati bat gutxienez dekretuaren aplikazio-eremuan dauden erakundeetako edozeinek eskuratuta edo garatuta daukatenak (bizi-aldi osoan egiten zaizkien aldaketen ondoriozkoak barne).
4.- Aplikazio informatiko horien zatiren batean aipatutako erakundeetakoren batek jabetza intelektualeko eskubideak eskuratzen baditu, zati hori dekretu honetan xedatutakoaren mende egongo da.
Uztailaren 8ko 1/2010 Foru Araua, herritarren parte hartzeari buruzkoa
5. artikulua. Partaidetza eskubidea.
1. Gipuzkoako lurralde historikoko egoiliarrek, bai zuzenean bai dagozkien herritar erakundeen bidez, eskubidea dute Foru Aldundiaren eskumen diren gai publikoen kudeaketan parte hartzeko, antolamendu juridikoan ezarritako baldintzetan eta, zehazki, foru arau honetan aurreikusten diren prozeduren bidez, emakumeek eta gizonek era orekatuan parte hartzea bultzatuz eta, bereziki, emakumeen parte hartze txikia duten erakunde mistoetan emakumeen parte hartzea bultzatuz.
2. Foru arau honetan aurreikusitako ondorioetarako, herritar erakunde interesatuak izango dira Partaidetzarako Herritar Erakundeen Foru Erregistroan behar bezala izen emanda daudenak, betiere izen-emate horretan aditzera eman duten interes, lurralde edo gai esparruari dagokionez. Hala eta guztiz, Foru Erregistroan izena eman gabe egoteak ez du eragotziko berariaz prestatutako prozeduraren bidez partaidetza prozesuetan parte hartu ahal izateko gaitasuna.
3. Foru arau honen esparruan, herritarren partaidetzak bi bide izango ditu gauzatzeko, batetik pertsona egoiliarren eskubide indibidualak erabiltzea eta, bestetik, partaidetza prozesuak garatzea. Prozesu hauek egituratzeko hainbat fase izango dira, informazioa, eztabaida, ondorioak, zabalkundea eta ebaluazioa alegia, eta pertsona egoiliarrek eta herritar erakundeek parte hartuko dute horietan.
6. artikulua. Partaidetza prozesuetarako informazio eskubidea.
1. Oro har, Foru Aldundiak pertsona egoiliar guztiei bermatuko die bere departamentuetako edozeinetan izapidetze bidean dauden erabakitze prozedurei buruzko informazio eskubidea, lege antolamenduan ezarritako mugen barnean betiere.
2. Foru arau honetan erregulatzen den herritarren partaidetza ahalbidetzera begira, Foru Aldundiak, bere departamentuetako bakoitzaren bidez, jendaurrera zabalduko du izapidetzea dagozkion erabakitze prozedurei buruzko informazioa. Horretarako, departamentu bakoitzak, Foru Aldundiaren informazio eta komunikazio sistemak baliatuta, prestatuko ditu izapidetzen ari den prozeduraren gaineko ezagutza eta jarraipen puntuala ahalbidetzen duten informazioa eta dokumentaziorako sarbidea. Foru departamentuek arreta berezia jarriko dute kolektibo desfaboratuenek edo ahulenek informaziorako sarbide eraginkorra izan dezaten.
3. Horretarako, bide tekniko egokiak ezarriko dira, doan, artxibo, liburutegi, komunikazio zentro, gizarte etxe eta kultura etxe publikoetan, herritarrak informatzeko bulegoetan, edo herritarrentzako sarbide errazekoa delako egokitzat jotzen den beste edonon.
4. Prozedura baten barnean foru arau honetan berariaz aurreikusitako herritarren partaidetzarako tresnak txertatzen direnean, eskumena dagokion Foru Aldundiaren departamentuak prozeduraren hasierari buruzko informazioa eman beharko dio, derrigorrean, Herritarren Partaidetzarako Foru Zuzendaritzari, gaia dela eta interesatuak diren herritar erakundeei informazioa bermatzearren; horretaz gain, bete egin beharko da kasuan-kasuan eskumena duen foru departamentuari dagokion informazio obligazio orokorra.
5. Informazio eskubidea bermatzeko, ziurtatuko da informazioa zabaltzeko sistemak berdin helduko zaizkiela emakumeei zein gizonei eta Erregistroan izen emanda dauden erakunde guztiei. Aldi berean, hizkuntza ez sexista erabiliko da zabaldutako informazioa prestatzerakoan.
7. artikulua. Partaidetza prozesuak garatzeko eskari eskubidea.
1. Pertsona egoiliarrek eskari eskubidea baliatu ahal izango dute Foru Aldundiaren organoen aurrean, honen eskumenekoa eta beren interesekoa den edozein gairi dagokionez, lege antolamenduan ezarritako baldintzetan betiere.
2. Zehazki, foru arau honetan aurreikusitako ondorioetarako, pertsona egoiliarrek Foru Aldundiaren barneko edozein erabakitze prozeduratan partaidetza prozesua egiteko eskari eskubidea erabili ahal izango dute, foru arau honek ezarritako baldintzetan.
8. artikulua. Ekimen eskubidea.
1. Zehazki, foru arau honetan aurreikusitako ondorioetarako eta berariaz ezartzen dituen baldintzetan, pertsona egoiliarrek edo herritar erakundeek eskubidea izango dute Foru Aldundiaren erabakitze prozeduretan partaidetza prozesu bat garatzeko ekimena erabiltzeko.
2. Toki entitateek ekimenerako ahalmena izango dute, halaber, foru arau honetan araututako partaidetza prozesuak irekitzea proposatzeko.
2. gogoeta. Informazioaren eta ezagutzaren sozietaterako eboluzioak Batasuneko herritar guztiengan du eragina, zehazki, ezagutza eskuratzeko bitarteko berriak eskaintzen zaizkielako.
Telekomunikazio elektronikoen zerbitzuen erabiltzaileek zenbait eskubide dituzte, besteak beste:
• Enpresa batekin edo gehiagorekin kontratua egiteko eskubidea, telefonia-sareko konexioa edo sarbidea eskaintzen dituzten zerbitzuen abonatu izaterakoan. Telefonia sare baten konexioen erabiltzaileen eta hornitzaileen arteko kontratu batek gutxienez ondoko hauek agerrarazi behar ditu: hornitzailearen nortasuna eta helbidea, ematen diren zerbitzu motak (ondoko hauek barnean hartuta: larrialdi zerbitzuetako sarbidea ematen den edo ez, zerbitzuak eta aplikazioak eskuratzea edota erabiltzea mugatzen duen beste edozein baldintzari buruzko informazioa, ematen diren zerbitzuen kalitatearen gutxieneko mailak, eta abar), kontratuaren iraupena eta hura berriztatzeko baldintzak, auziak konpontzeko prozedurak hasteko metodoa eta abar.
• Operatzaileek informazio gardena eta eguneratua eskaintzea aplikatu beharreko prezio eta tarifei buruz. Informazio hori argi, zehatz eta erraz eskuratu ahal izateko moduan argitaratu behar da. ANRek enpresak behartu ahal dituzte abonatuei zenbait gairi buruzko informazioa jakinaraztera: tarifa-baldintza bereziak dituzten zenbakien edo zerbitzuen tarifak, zerbitzuak edo aplikazioak eskuratzea mugatzen duten baldintzen aldaketak eta abar.
• Operadoreek informazio konparagarria, egokia eta eguneratua argitaratu behar dute beren zerbitzuen kalitateari buruz.
• Gutxieneko exijentziak ezarri behar dira zerbitzuen kalitateari dagokionez, zerbitzuen kalitateak okerrera egin ez dezan eta sareetako trafikoa ez dadin oztopatu edo moteldu.
• Sarean hondamendien ondorioz edo ezinbestekoen ondorioz gertatzen diren matxuren kasuan telefono-sare publikoa erabili ahal izatearen bermea.
• Operadore bidez eta abonatuen zenbakiei buruzko informazio zerbitzuen bidez zerbitzuak eskaintzea.
Batzordearen planteamenduaren printzipio zuzentzaileak.
Batzordearen planteamenduaren oinarrian zenbait printzipio daude, Batasunaren sektore-politiketan gauzatzen direnak, eta Liburu Berdearen gaineko eztabaidaren emaitzetan argitu ahal dena:
3.1. Agintari publikoen jarduna herritarrengandik hurbil dagoela ahalbideratzea.
Kontsulta egin zenean, interes orokorreko zerbitzuak herritarrengandik ahalik eta hurbilen antolatu eta arautu beharra eta subsidiariotasun printzipioa zehatz-mehatz errespetatu beharra nabarmendu ziren.
Batzordeak estatu kideen eta eskualdeko eta tokiko agintarien funtsezko papera aitortzen du interes orokorreko gaietan. Paper hori Batasunak gai honetan dauzkan politiketan islatzen da. Politika horiek zenbait esku hartze mailatan eta zenbait tresnaren erabilgarritasunean oinarritzen dira, subsidiariotasun printzipioarekin bat etorriz.
3.3. Kohesioa eta eskuratze unibertsala bermatzea.
Europar Batasunean gizarte eta lurralde kohesioa mesedetze aldera, eta oso periferian dauden eskualdeen irisgarritasun zailetik ondorioztatzen diren eragozpenak arintze aldera, ezinbestekoa da herritar eta enpresa guztiei ahalbideratzea interes orokorreko zerbitzuak, kalitatezkoak, eskuratzea, garestia ez den prezioan, estatu kideen lurralde osoan. Batzordeak konpromisoa hartu du interes orokorreko zerbitzuen benetako eskuraketa unibertsala sustatzeko eta hobetzeko, bere politika guztien bitartez.
3.8. Gardentasuna handitzea.
Gardentasun printzipioa funtsezkoa da interes orokorreko zerbitzuen inguruan politika publikoak egiteko eta aplikatzeko orduan. Printzipio horren bidez, agintari publikoek dagozkien eskumenak bete ahal dituzte, eta erabakiak demokratikoki hartzeko aukera eta erabakiok errespetatzea bermatzen da. Printzipio hori zerbitzuak emateko prozesuko alderdi guztietan aplikatu beharko litzateke, eta zerbitzu publikoaren eginkizunen definiziora, zerbitzuen antolaketa, finantzazio eta arauketara, beraien gauzapen eta ebaluaziora, eta erreklamazioak izapidetzeko mekanismoetara zabaldu beharko litzateke.
27.1. art. Estatuko, autonomi erkidegoetako eta beste toki erakunde batzuetako administrazioek udalei eskuordetu ahal diete beren interesak ukitzen dituzten gaietako eskumenak betetzea, baldin eta horrela kudeaketa politikoaren eraginkortasuna hobetzen bada eta herritarren parte hartzea areagotzen bada. Eskuordetzeko xedapenean edo erabakian eskuordetzearen irismena, edukia, baldintzak eta iraupena zehaztu behar dira. Gainera, eskuordetzea egiten duen administrazioak beretzat gordetzen duen kontrola, eta transferituko dituen bitarteko pertsonal, material eta ekonomikoak azaldu behar dira.
V. Titulua. Toki erakundeen xedapen komunak. IV. Kapitulua. Informazioa eta herritarren parte hartzea. Ondoko hauek nabarmentzen dira:
69.1. art. Toki korporazioek beren jarduerari buruzko informazio zabala emango dute, eta herritar guztiei tokiko bizitzan parte hartzeko aukera emango diete.
70 bis.1 art. Udalek, izaera organikoko arauen bidez, prozedura eta organo egokiak ezarri eta arautu beharko dituzte, bizilagunek tokiko bizitza publikoan parte har dezaten, bai udalerriaren osotasunean, bai barrutietan, baldin eta udalerrian horrelako lurralde-atalak badaude.
70 bis.3 art. Era berean, tokiko erakundeek eta, bereziki, udalerriek, informazioaren eta komunikazioaren teknologiak modu elkarreragilean erabiltzea bultzatu behar dute, bizilagunen parte hartzea eta komunikazioa errazteko, dokumentuak aurkezteko, eta administrazio izapideak, inkestak eta, baleude, herritar kontsultak egiteko.
128.1. art. Barrutiak. Udalek, udal gaien kudeaketan eta hobekuntzan herritarren partaidetza bultzatu eta garatzeko barrutiak sortu beharko dituzte, kudeaketa deszentralizatuko organoak dituen lurralde banaketa izateko, betiere, gobernuaren batasuna eta udalerriaren kudeaketa kaltetu gabe.
4. artikuluan, adierazten du IKTen erabileran ondoko printzipio hauek kontuan izan behar direla:
1. Datu pertsonalak babesteko eskubidea eta norberaren eta familiaren ohorerako eta intimitaterako eskubidea errespetatzea.
2. Berdintasun printzipioa, administrazio publikoekin bitarteko elektronikoen bidez harremanetan sartzen diren herritarren eta hala egiten ez duten herritarren artean murrizpenak edo bazterketak galarazteko.
3. Bitarteko elektronikoen bidez ematen diren informazioa eta zerbitzuak eskuragarriak izatearen printzipioa, indarrean dagoen araudian ezarritako terminoetan. Bereziki eskuragarritasun unibertsala eta guztientzako diseinua errespetatu behar dira.
4. Legezkotasun printzipioa, IKTen erabilerak ez dezan ekarri herritarren berme juridikoen murrizpenik administrazio publikoen aurrean, Administrazio Publikoen Araubide Juridikoari eta Administrazio Prozedura Erkideari buruzko azaroaren 26ko 30/1992 Legean aurreikusiak.
5. Lankidetzaren printzipioa administrazio publikoek bitarteko elektronikoak erabiltzen dituztenean, haietako bakoitzak hartutako sistema eta konponbideen elkarreragingarritasuna bermatzeko eta, bidezkoa bada, herritarrei zerbitzuak elkarrekin eman ahal izateko asmoz.
6. Segurtasun printzipioa administrazio publikoek bitarteko elektronikoak ezartzen eta erabiltzen dituztenean.
7. Proportzionaltasun printzipioa. Beraren arabera, izapide eta jarduketen izaerari eta inguruabarrei egokitutako bermeak eta segurtasun neurriak soilik exijituko dira. Era berean, herritarrek behar-beharrezkoak diren datuak bakarrik aurkeztu beharko dituzte.
8. Erantzukizun eta kalitate printzipioa administrazio publikoek bitarteko elektronikoekin eskaintzen dituzten informazio eta zerbitzuetan.
9. Neutraltasun teknologikoaren eta tekniken aurrerapenari eta komunikazio elektronikoen sistemei egokitzearen printzipioa. Horrela, herritarrek eta administrazio publikoek alternatiba teknologikoak hautatzean independentzia bermatu behar da; gainera, merkatu libreko esparru batean aurrerapen teknologikoak garatzeko eta finkatzeko askatasuna bermatu behar da.
Ondorio horietarako, administrazio publikoek estandar irekiak eta herritarrek oro har erabiltzen dituztenak erabiliko dituzte.
10. Administrazioa sinpletzearen printzipioa, ahal den neurrian administrazio prozeduren denborak eta epeak murriztuz, administrazio jardunean eraginkortasun handiagoa lortze aldera.
11. Prozeduraren gardentasunaren eta publizitatearen printzipioa. Horrela, bide elektronikoen erabilerak administrazio jarduketen hedapen, publizitate eta gardentasun gorenak bermatu behar ditu.
3.5. art. Printzipio orokorrak. Herritarrekin dauzkaten harremanetan, administrazio publikoek gardentasun eta parte hartze printzipioak betetzen dituzte.
86.4. art. Informazio publikoa. Legeetan xedatutakoarekin bat etorriz, administrazio publikoek xedapenak eta administrazio egintzak prestatzeko prozeduran herritarren parte hartzerako beste modu, bitarteko eta bide batzuk sor ditzakete, zuzenean edo legeak onartutako erakunde eta elkarteen bidez.
39 bis.1 artikulua. Administrazio publikoen esku hartze printzipioak jarduera bat garatzeko. Norbanakoen edo kolektiboen eskubideen gauzapena mugatzen duten edo jarduera bat egiteko betekizunak betearazten dituzten neurriak ezartzen dituzten administrazio publikoek (zeinek bere eskumenen barruan) murrizpen gutxien dakarren neurria aukeratu behar dute, interes publikoa babesteko beharrezkoa dela motibatu eta lortu nahi diren helburuak egokiak direla justifikatu. Ematen den tratuan ezin da inolako bereizkeriarik gertatu.
Hitzaurrea. Instantzia publikoetan sortzen den informazioak, informazioaren gizartearen garapenak ematen dion potentzialtasunarekin, interes handia dauka enpresentzat beren jarduketa eremuetan jarduteko, hazkunde ekonomikoan laguntzeko eta enplegua sortzeko orduan. Gainera, herritarrentzat oso interesgarria da, parte hartze demokratikorako gardentasun eta gida elementua denez gero.
5.3. art. Berrerabiltzeko dauden formatuak. Abenduaren 2ko 51/2003 Legean, desgaitutako pertsonen aukera berdintasunari, bazterketa ezari eta irisgarritasun unibertsalari buruzkoan, artikulu honetako 1. atalean aipatzen diren dokumentuak eskaintzeko bitarteko elektronikoak desgaitutako pertsonek erabili ahal izateko modukoak izango dira, gaian dauden arau teknikoen arabera.
2.2. art. Sektore publikoaren dokumentuak berrerabiltzeko eta bitarteko elektronikoen bidez eskaintzeko baimen orokorra. Jendeari aldez aurretik formatu elektronikoan eskuragarri dauden dokumentu berrerabilgarriak eskainiko zaizkio, bitarteko elektronikoen bidez, modu egituratuan eta interesdunek erabili ahal izateko moduan, eta ahal bada gordinean, formatu prozesagarri eta eskuragarrietan, modu automatizatuan, estandar irekiei dagozkienak, urtarrilaren 8ko 4/2010 Errege Dekretuan (administrazio elektronikoaren eremuan elkarreragingarritasuneko eskema nazionala arautu zuena) ezarritako terminoetan. Era berean, dokumentu berrerabilgarriak eta dokumentu horiek eskaintzeko bitarteko elektronikoak desgaitutako pertsonek erabili ahal izateko modukoak izan behar dira, desgaitutako pertsonen aukera berdintasunari, bazterketa ezari eta irisgarritasun unibertsalari buruzko abenduaren 2ko 51/2003 Legearen arabera eta aplikatu behar den garapen-araudiaren arabera.
Zioen azalpena:
Gardentasuna, informazio publikoa eskuratzea eta gobernu onaren arauak ekintza politiko ororen funtsezko ardatzak izan behar dira. Soilik arduradun politikoen ekintza behatzen denean, eta herritarrek beraiengan eragina duten erabakiak nola hartzen diren, diru publikoa nola erabiltzen den, edo gure erakundeek zein irizpideren arabera jokatzen duten jakin ahal dutenean izango dugu gizarte kritiko, exijente eta parte hartzailea.
(...) Lege honek hiru helburu ditu: jarduera publikoan gardentasuna areagotzen eta sendotzen du. Hori administrazio eta erakunde publiko guztiek publizitate aktiboa egiteko duten eginbeharraren bidez artikulatzen da. Informazioa eskuratzeko eskubidea aitortzen eta bermatzen du, eskubide subjektibo eta objektibo zabal gisa arautua. Eta azkenik, arduradun publikoek bete behar dituzten gobernu oneko betebeharrak ezartzen ditu, baita horiek ez betetzearen ondorioz sor daitezkeen ondorio juridikoak ere (hori erantzukizun-exijentzia bihurtzen da garrantzi publikoko jarduerak egiten dituzten guztientzat).
Legeak publizitate aktiboko betebeharrak handitzen eta sendotzen ditu, zenbait eremutan. Erakunde, antolaketa eta plangintza informazioari dagokionez, bere aplikazio eremuan dauden subjektuek egiten dituzten funtzioei buruzko informazioa, aplikatu behar zaien araudia, beren antolaketa-egitura, plangintzako tresnak eta betetze mailaren maila argitaratu behar dituzte. Garrantzi juridikoa duen informazioari dagokionez, eta administrazioaren eta herritarren arteko harremanetan zuzeneko eragina duen informazioari dagokionez, legeak dokumentu multzo handia dauka, argitaratzen direnean segurtasun juridiko handiagoa emango dutenak. Era berean, ekonomian, aurrekontuetan eta estatistikan garrantzia daukan informazioari dagokionez, katalogo zabala ezarri da, herritarrek eskuratu eta ulertu ahal izateko modukoa izan behar dena, baliabide publikoen kudeaketa eta erabilera kontrolatzeko tresnarik egokiena den aldetik. Azkenik, maiztasun handienarekin eskatzen den informazio guztia argitaratu beharra ezartzen du lege honek, gardentasunaren betebeharrak herritarren interesekin uztatzeko moduan.
15. E-inklusioaren eta e-partaidetzaren glosarioa
Orain e-inklusioarekin eta e-partaidetzarekin zerikusia duten termino batzuk aipatuko ditugu, uste baitugu dokumentu hau ondo ulertzeko interesgarriak direla.
Definizioez gain, artikuluen, webguneen edo argitalpenen erreferentziak jarri ditugu, haietan terminoei buruzko informazio zehatzagoa eskura daitekeelako.
2.0 sareak komunikatzeko modua goitik behera eraldatu zuen. Gaur egun albisteak lehenago iristen dira web sozialeko bideetatik komunikabide formaletatik baino. Denbora errealean komunikatu ahal gara txaten bidez, Youtubeko bideo bat edo Slideshare-ren aurkezpen bat ikusten ditugun bitartean. Gure Facebook profilean konektatzen gara eta Interneten zehar ibiltzen gara. Orrialde interesgarrien estekak Delicious-en gordetzen ditugu edo blog berri bat gure RSS irakurgailuari eransten diogu. Gai bati buruzko informazio interesgarria aurkitzen dugu eta berarekin Wikipediaren sarrera bat eguneratzen dugu edo foro batean parte hartzen dugu. Horretan datza 2.0 sarea: komunikatzea, elkarreragitea, sortzaile izatea, eta informazio jasotzaile hutsak. 2.0 sarearen erabilerak eta kidetza-zentzuak komunitate eta sare kontzeptu berria sortzen dute pertsonengan. Leku sozialek ahotsa ematen diete pertsonei; ahotsa eta botoa. Besteekin harremanetan jartzeko dugun erak 2.0 sarearen eragina dauka.
Horrela, 2.0 jarrera jakintza eta informazioa konpartitzeko da, kapital soziala pilatuz eta komunitatearen errespetua bereganatuz. Dakiguna eta jasotzen eta irakurtzen dugunetik iragazten duguna argitaratzea parte hartze mota funtsezkoa izango da. 2.0 jarrera horrek, beraz, mindware edo mentalitate aldaketa dakar.
Erreferentziak:
http://www.dreig.eu/caparazon/2008/12/17/sharismo-la-esencia-de-la-web-20/.
GIZARTE ERAGILEA honela defini dezakegu: gizartearen zati antolatu bat, administrazio publikoa ez dena baina, administrazioak bezala, gizartean esku hartzeko helburuak dituena. Beraz, figura instituzionala da, nahiz eta beraren profila ez datorren bat erakunde politiko edo administratiboekin, izaera sozial edo kolektiboko interes jakin batzuk ordezkatu nahi dituena. Beren nortasunetik (kolektiboa / gizarte esku hartzeko helburu batzuekin) abiatuta, izaera instrumentala behar dute, izateko eta jarduteko bidea ematen diena (antolaketa-egitura).
Jakintzaren gizartean irakurtzeko eta idazteko gaitasuna izatea ez da nahikoa, alfabetatzearen kontzeptu klasikoak proposatzen zuen moduan; izan ere, gizartean bizi ahal izateko eta geure burua garatzeko beste gaitasunak beharrezkoak dira, hau da, alfabetismo berriak agertzen dira. Adibidez, UNESCOk zera gaineratzen du alfabetatzearen definizioan:
Alfabetatze kontzeptuaren zabaltzea kontuan hartzen badugu, alfabetatze digitala horren osagai gisa kokatu eta uler dezakegu, beraz, gure gizartean alfabeto izateko beharrezkoa.
Horrela bada, alfabetatze digitala IKTak erabiltzeko beharrezkoak diren ezagutzak eta gaitasunak izatea da, horrela, informazioa eskuratu, tratatu eta aplikatu ahalko dugu helburuak lortzeko edo onurak eskuratzeko. Bi osagai nagusi ditu:
Gai horren inguruan nabarmendu beharreko aditua Warschauer (2002) dugu. Egileak alfabetatze digitalaren prozesuekin lotutako funtsezko lau faktore identifikatzen ditu:
Digitalki gai izateko pertsona (edo taldea) gizartearen maila guztietara (pertsonalki, gizartean, lanean, aisian) hel daiteke, autonomoa izan daiteke, aukerak eskura ditzake eta bizi-kalitatea hobe dezake. Hori dela eta, alfabetatze kontzeptuarekin estuki lotuta dago baztertze digitala, ezagutzaren gizartean jaiotako desberdintasun mota. Alfabetismo berriak egotean, dagozkien analfabetismoak agertzen dira.
Baztertze mota horrek IKTetan, baliabideetan, informazioan eta komunikazio forma berrietan sartu ezin izatea dakar. Baztertze hori beti ez da gertatzen teknologian sartzeko edo informazioa lortu eta kudeatzeko ezintasun edo zailtasunarengatik; interes edo gaitasun faltagatik ere gertatzen da, horietarako sarbidea edukitzeko aukera egon arren.
Erreferentzia:
Warschauer, M. (2002): Reconceptualilzing the digital divide. First Monday, 7 (7). http://firstmonday.org/htbin/cgiwrap/bin/ojs/index.php/fm/article/view/967/888.
Wikipediaren arabera, analfabetismo digitala teknologia berriak ez ezagutzea da, pertsonek beraiekin elkarreragiteko aukera izatea oztopatzeko moduan, hau da, sarean nabigatzea, multimedia edukiak gozatzea, gizarte sareen bidez gizarteratzea, dokumentazioa sortu eta abar.
Tresna eta erreminta teknologikoak (sakelako telefonoak, iPod-ak, PC-a eta abar) erabiltzeko gaitasunak edo trebeziak berez ez dakar digitalki alfabetatua izatea. Gizarte digitalizatua sortu baino lehen, pertsona bat alfabetatua zen irakurtzeko eta idazteko prozesua bere ama-hizkuntzan erabiltzen zuenean, liburuak eta dokumentuak irakurri eta ulertu ahal zituenean, eta bere pentsamendua idatziz azaldu ahal zuenean.
Alfabetatze digitala, gaur egun, kulturaren prozesu askozaz ere zabalagoa da, teknologia berriekin mugitzeko oinarrizko jakintza izatean datzana. Batez ere Interneten, eduki berrietarako sarbidea edukitzea, beste pertsona batzuekin harremanetan sartzea, eta bitarteko digitalek gizarteari eskaintzen dizkion aplikazioen bidez aukera berriak aprobetxatzea.
Erreferentziak:
Wikipedia: http://es.wikipedia.org/wiki/Analfabetismo_digital.
Suite101: http://www.suite101.net/content/analfabetismo-digital-a18821.
Erabilera eta eskuraketa ulertu ahal izateko, lehenengo eta behin ezin dugu ahaztu kontzeptu horiek ezin direla eguneroko bizitzaren munduko praktika batzuetatik kanpo ulertu. Bestetik, bi kontzeptuak askaezinak dira, hau da, bata ezin da bestea gabe ulertu. Eskuratzeaz hitz egiten denean, beti aipatzen da erabilera, nahiz eta azken horrek ez duen nahitaez eskuraketa barne hartzen. Teknologiaren eskuraketa gizarte-prozesu gisa aurreikusten duen ikuspegia abiapuntutzat hartuta, subjektuak funtzio aktiboa du esperientziari esanahia emateko orduan. Ondorioz, teknologiak eskuratzeari buruzko ikerketak kontuan hartu beharko lituzke subjektuen ikuspuntua, beren praktikak, diskurtsoak eta elkarren arteko elkarrekintzak, horrela esanahiak eraiki eta eginbeharrari zentzua emateko. Gizarte-ekintzak elkarrekintzan dauden pertsonak lotzen dituela onarturik, praktika eta diskurtsoak behatzea ezinbestekoa da. Hori horrela, adi egon beharra dago, praktikak ez baitatoz beti bat diskurtsoekin. Giraldo Ramírezen (2008) esanetan, irakasleek IKTekin duten harremanaren harira, gauza bat da pentsatzen dena, beste bat esaten dena eta beste bat, oso desberdina, egiten dena. Teknologiaren gaineko soziologiaren postulatuen arabera, eta zehazki Proulxek dionez (1995), elkarrekintza sinbolikoaren ildotik, eskuraketak dimentsio bikoitza du: gizartekoa eta banakoa, eta bi alderdiak jorratu daitezke subjektutik. Eragileengan errepikatzen diren banakako kointzidentzia horietan oinarrituta, gizarte-erabileren irakurketa egin daiteke.
Eskuraketa sortzailea: Erabiltzaile helduek, hots, IKTetako profesionalek egiten duten eskuraketa-mota da. Dauden teknologietan erabilera berriak asmatu edo hobetzeko lan intelektuala da. Bryce Robertsek dioenez: Ideia onek jatorri desberdinak izan ditzakete, baina “teknologiarik disruptiboena zale, hacker eta geek-engandik hasi ohi da”.
Erreferentziak:
Komunitate ahuletan IKTen eskuraketaren analisi kualitatiboa: Medellín Digital-en kasua (Medellín, Kolonbia): http://www.udgvirtual.udg.mx/apertura/index.php/apertura3/article/view/194.
Eskuraketa sortzailea: http://bryce.vc/post/2163496599/when-tim-mark-and-i-were-laying-out-our-plans-for.
Ikasteko gogoa eta motibazioa ez dira irmoak bizitza osoan zehar. Gaztaroan altuagoak izan ohi dira, kultura, gizarte eta ezagutzako faktoreen ondorioz. Bestela esanda, bizi dugun ezagutzaren gizartean ikaskuntzarekiko jarrera aktiboa eskatzen da, baina pertsona askoren kasuan ez da hala gertatzen. Izan ere, ez dute internetik erabiltzen, ez dutelako erabilgarritzat jotzen. Kevin Kellyk Actitudes tecnológicas para la vida izenekoan dioenez: Prest egon behar dugu betiko hasiberriak izateko, “berriaren mailan” trebe aritzeko, programa berriak ikasteko, galdera leloak egiteko, akats ergelak egitera ohitzeko, laguntza eskatu eta emateko... Betiko “ikastun” izateko jarrera beharrezkotzat jotzen da, baztertuta ez geratzeko.
Erreferentzia:
The Technium Life Skills (s.f.): http://www.kk.org/thetechnium/archives/2011/04/techno_life_ski.php.
Orain dela gutxira arte, eten digitala hauxe zen: eguneroko bizitzan, ohituraz, informazioaren eta komunikazioaren teknologiak (IKT) erabiltzen dituzten pertsonen (komunitateen, estatuen, herrialdeen, ...) eta teknologia horietarako sarbidea ez duten pertsonen edo sarbidea eduki arren erabiltzen ez dakizkiten pertsonen arteko tartea. Horrela, Wikipediak, termino horren bidez, Interneterako sarbidea daukaten komunitateen eta ez daukatenen arteko ezberdintasun sozioekonomikoa izendatzen du. Halere, ezberdintasun hori informazioaren eta komunikazioaren teknologia guztietan (IKT) gerta daiteke (ordenagailuak, telefonia mugikorra, banda zabala eta bestelako tresnak). Berez, eten digitala teknologietarako sarbidearen aurretik dauden ezberdintasunei dagokie. Gainera, IKTak modu eraginkorrean erabiltzeko gaitasunaren arabera (erabilera-etena) bereizten ditu taldeak, alfabetatze maila eta gaitasun teknologiko ezberdinak egotearen ondorioz. Batzuetan, halaber, kalitatezko eduki digitaletarako sarbidea duten taldeen eta hori ez dutenen arteko ezberdintasunak adierazteko erabili izan da. Horren aurkakoa adierazteko sarrien erabiltzen diren terminoak inklusio digitala eta benetako inklusio digitala dira (Maggio, 2007).
Baina gaur egun eten berriak sortu dira, arazo berrien ondorioz. Adibidez, Francis Pisanik gure gizarteak azken 15 urteetan dauzkan hiru eten digital argi eta garbi identifikatu ditu:
1. Sarbide-etena. Hauxe da lehenik eta behin gertatzen den haustura. Telekomunikazioen azpiegituretarako sarbidea daukatenak eta fisikoki sare digitaletatik isolatuta daudenak bereizten ditu. Jakina, haustura honek bi jatorri dauzka: azpiegiturarik ez dagoela edo hura erabiltzea garestiegi dela.
2. Erabilera-etena. Teknologia bat eskuratu ahal izateak ez du esan nahi erabiltzen denik. Ondo jakina da biztanleriaren zatirik handiena, adibidez Espainian, sarbidea daukanean ere (azpiegitura erabilgarri dagoenean eta kostua ordain dezaketenean), proportzio handi batek eskaintza teknologikoa ez duela erabiltzen: ez da konektatzen edo ez ditu erabiltzen erabilgarri dauden tresna eta informazioak. Erabilerak motibazio hauek dauzka: sarbidea izateko aukera, sarbidean dagoen interesa (hau da, teknologiak balioa eskaintzea erabiltzaileari) eta teknologia horiek erabiltzen ikasteko heziketa.
3. Eskuratze-etena. Interneten eta teknologia digitalaren erabiltzaileetako askok oinarrizko erabilera egiten dute, eta tresnek gaindituta sentitzen dira. Izan ere, sumatzen dute (eta arrazoia dute) tresna horiek modu sofistikatuago eta baliotsuagoetan erabil litezkeela. Teknologiak errotikako aldaketa kualitatiboak sortzen ditu baldin eta erabiltzaileek ez badute “erabiltzen” bakarrik, baizik eta eskuratzen dutenean eta ustekabeko erabilerak, eta beraz, erabilera berritzaile eta sortzaileak, asmatzen dituztenean.
(122. irudia)
Eten digitalak
Eten horietako bakoitza prozesu dinamikoa da, espazioan eta denboran aldatzen ari dena. Horrela, sarbide-etena denboran murriztu ohi da, eskualde geografiko eta hiri-espazio berriak konektatzen diren heinean. Horrela, eten hori, orain urte gutxi Espainian esanguratsua zena, une honetan Espainiako zati handi batean konponduta dagoela esan genezake. Hala eta guztiz ere, sarbide-etenak bere horretan jarraitzen du toki batzuetan, adibidez landa-inguruetan, gizarte sektore batzuetan (batik bat sarbidearen kostuaren ondorioz) eta zerbitzu batzuen inguruan eten berriak sortzen dira (ADSL, kablea 3G...). Une hauetan, benetako erronkak erabilera-etena gainditzea eta batez ere eskuratze-etena gainditzea dira.
Pisanik proposatzen dituen hiru eten digital horiei laugarren bat erantsi ahal diogu:
Gizarteko eta eremu publikoko partaidetza-etena: IKTek eremu sozial eta publikoan parte hartzeko bide berriak eskaintzen dituzte. Norbanakoari eta talde sozialari ahalduntzea ematen diote, batez ere jakintza, ingurunea eta erabakiak sortzeko, berrerabiltzeko eta eraldatzeko gaitasunean gauzatzen dena, eta finean, beste eragile batzuekin elkartzeko gaitasuna duten eragile bihurtzeko eta ingurunea eraldatzeko gaitasuna ematen dute.
Erreferentziak:
Arturo Serrano, Evelio Martínez (2003): “Eten Digitala: Mitoak eta Errealitateak”, Mexiko, Editorial UABC, 175 orrialde, ISBN 970-9051-89-X: www.labrechadigital.org / http://www.labrechadigital.org/labrecha/LaBrechaDigital_MitosyRealidades.pdf.
Wikipedia: http://es.wikipedia.org/wiki/Brecha_digital.
Pisani, F (2008): Jardunbide eta Kultura Digitalen Sare Espazioaren Inaugurazioa, UNIA. URL: http://practicasdigitales.unia.es/.
2.0 teknologiak jakintza eta informazioa partekatzeko eta kudeatzeko ideia dakar, erabiltzaileen partaidetzaren eta inplikazioaren bidez. Horretarako zenbait bide daude: microblogging kanalak, bideoa, argazkiak, elkarreragileak... Horiek berrelikadura, kritika eta sormen kolektiboa ahalbideratzen dituzte. Horiek 2.0 kanalak dira.
Ekoizpen irekia. Irekieraren kultura berria, balio garaikiderik interesgarrienetako bat den aldetik, gizarte lankidetzaren eta adimen kolektiboaren printzipioek protagonismo handia bereganatzen duten aro batekin erabat koherente dena.
Coworking deritzona (taldeko lana) lan egiteko modu bat da. Beraren bidez, zenbait profesional independentek, bakoitza sektore batekoa, bulego bat edo lan-eremu bat partekatzen dute (kafetegi baten antzeko ezaugarriak dauzkana), eta bertan lankidetza, espazio komunitario batean, diziplina askotakoa, lan egitea eta networking-a sustatzen dira.
Coworking zentroak Interneteko profesionalentzat, diseinatzaileentzat, programatzaileentzat, idazleentzat, kazetarientzat eta abar izan ohi dira. Zentro hauek pertsona bakoitzeko idazmahai bat, Interneteko sarbidea eta beste zerbitzu batzuk eskaini ohi dituzte.
Honelako dozenaka lantoki daude Estatu Batuetan, Erresuma Batuan, Frantzian, Espainian, Alemanian, Australian eta Argentinan, besteak beste. Honelako lekuak profesional nomadek erabiltzen dituzte, mundu osoan zehar bidaiatzen dutenak, eta lan egiteko ordenagailu eramangarria bakarrik behar dute. Beste pertsona batzuekiko elkarrekintza oinarrizko elementuetako bat da. Coworking espaziorik garrantzitsuenetan, adibidez New York City, Manhattan-en, social media-ko tresnak erabiltzen dira lankidetza bultzatzeko. Bulego honetan, erabiltzaileek gizarte sare sinple bat sortu dute Interneten, eta jakintza eta eskaerak partekatzeko erabiltzen dute, “zer dakit egiten” eta “zer behar dut” estiloan. Lan eskasiaren aurrean, gainera, coworking bulego batzuetan truke-aukera ezarri da. Hau da, The Cube-ko arduradunek “ekonomia” zirkularra deritzena. Hau da, gaur nik ematen dizut eta bihar zuk niri.
Coworking-aren gorakadak aldi baterako espazioak sortzeko aukera eman du, lantokiaren eta ekimen sozialaren bitartean daudenak. Pop-up bulegoak, ordu batzuetarako edo egun batzuetarako bakarrik antola daitezkeenak, jende asko dabilen espazio zabaletan, adibidez parke batean, museo batean edo denda itxi batean. Formula hau gutxi erabiltzen diren lekuei konexio sozial eta profesionalak sortuz etekina ateratzeko modu bat da.
Erreferentziak:
http://es.wikipedia.org/wiki/Coworking.
Euskadi Innova-ren artikulua: Bulegoko mahaia baino zerbait gehiago konpartitzea: http://cort.as/1P8g.
Coworking-i buruzko nazioarteko ikerlana: http://www.deskmag.com/en/why-coworkers-like-their-coworking-spaces-162.
Gaur egun, planeta elkarreragile osoko mila milioika pertsonak erabiltzen dituzte teknologia desberdinak. Elkarrekintza horrek gizarte digitala sortu du eta horrek hezkuntza, enplegu, entrenamendu eta gizarte-elkarrekintzarako aukerak ematen dizkie kideei. Era berean, herritartasun digitalak modu zehatz batean jokatuko duela espero da, onartutako arau eta legeei jarraiki, hain zuzen ere. Herritartasun digitala, beraz, gure eskubidez baliatzeko eta esfera digitalean ditugun erantzukizunak betetzeko gai diren herritarrak izatea da.
Kontzeptu horrekin eremu inteligente edo digitalak hartzen ditugu barne. IKTak eta Adimen Artifiziala aplikatzearekin loturiko kontzeptua da, ekonomiaren eta ingurumenaren ikuspegitik bizigarriagoak eta jasangarriagoak diren eremuak sortzera bideratutako azpiegiturak, prozesuak eta zerbitzuak hobetzeko. Eraginkortasun energetikoaren eta jasangarritasunaren eremuak, Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologiak (IKT), baita gauzen Internet ere, hau da, sentsoreen bidez sarera konektatuta dauden hiri elementuak, kontuan hartu beharreko elementuak lirateke.
Bertan administrazio publikoak, herritarrak eta enpresak biltzen dira, testuinguru horretan eta uneko globalizazioaren testuinguruan negoziorako eta aukeretarako eredu berriak aurkitzen dituztenak. Zentzu horretan, globalizazioarekin negozioaren desnazionalizazioaz hitz egiten da, nazioak baino, hiriak, oinarrizko zentroak izanik. Hiri globalak deiturikoak (Sassen, 2007) inguru globalaren adimen, gizarte eta ekonomia kapitalaren zentro gisa funtzionatuko lukete.
Horrekin loturiko kontzeptua dugu ambient intelligence (inguru adimena). Smart Citietan sistema inteligenteei esker ezagutzaren eta informazioaren kudeaketarekin hobetu nahi diren gaiek edo konpondu nahi diren arazoek hiriaren “txoko” guztiak biltzen dituzte. Adibidez, kutsadura mailari, segurtasunari, energiari (aurrezte energetikorako), pertsonen fluxuen monitorizazioari, trafikoari, trenbide sareari (metaketak saihesteko, adibidez) eta abarri buruzkoak.
Espainian dagoeneko ekimenak daude gure ohiko hiriak hiri inteligente bihurtzeko. Ikus ditzagun horietako batzuk.
1. Malagan proiektu aitzindaria garatzen ari da –bertan Endesak hartzen du parte bereziki– eta kudeaketa energetikorako eredu berri bat proposatzen du eraginkortasun energetikoa handitzeko, CO2 isurtzeak murrizteko eta energia berriztagarrien kontsumoa areagotzeko.
2. Lleidan eta Sant Cugat del Vallesen Abertis eta Indra konpainiek euren kudeaketa hobetzeko oinarriak ezarri dituzte. Ezarritako proiektuak honako asmoak ditu: lorategien ureztaketa, argi publikoak, edukiontzien egoera edo kontagailuen irakurketa urrunetik kontrolatzea.
3. Sevillan, Endesa konpainiak telekudeaketa Sistemaren Eragiketa zentroa ireki zuen. Bertan, bezeroei “egun arte pentsa ezin zitekeen elkarrekintza maila” eskaintzen die, telefono dei batekin potentzia edo tarifa unean bertan aldatu baitezakete.
4. Granadan, Granadako Turismo Planak hiriaren turismo kudeaketari Smartourism erantsi dio: nazioarte mailan sistema aitzindaria da, Adimen Artifiziala turismo sektorean aplikatzen den lehen aldia baita. Smartourismek turistari aukera eskaintzen dio munduko edozein gunetik eta eguneko 24 ordutan bisitarako dituen planak sortzeko, eskura duen denboraren eta baliabideen arabera, eta norbere lehentasunak eta gustuak kontuan hartuta.
Erreferentziak:
Sassen, S. (2007): Globalizazioaren soziologia bat. Katz Editores.
http://www.smartcitymalaga.es/.
http://www.iactive.es/blog_iactive/2010/11/smartcities/.
Gizarte kohesioak, soziologian, talde sozial bateko kideen kontsentsu maila edo proiektu edo egoera komun bateko kide izatearen pertzepzioa definitzen ditu. Taldearen barruko gizarte elkarrekintzaren intentsitatearen neurria da. Indizeen test baten bidez neurtu ahal da, edo kasu bakoitzerako deskribatu eta definitu. Anomiaren kohesioaren aurkakoa da, hau da, arauetan oinarritu gabeko jokabidea.
Harremanak adostuak dira, eta gobernatzen duten eta gobernatuak diren taldeen artean bidezkotzat jotzen dira. Agintariek euren lana ondo egiten dutela atzematea eta agintariak errespetatuak izatea eskatzen dute, baita interes komuneko ekintza bat egotea ere.
Gai edo interes berbera konpartitzen duten pertsona-taldeak, edo helburu beraren alde elkarrekin lan egiten duten taldeak. Botere politiko eta soziala konpartitzea eta gauzatzea, eta kontsentsuan eta printzipio igualitarioetan oinarritutako erabakiak hartzea da beraien ezaugarria.
Gaitasun digitalaren kontzeptuak ezagutza teorikoa, ezagutza praktikoa (gaitasunak, trebetasunak) eta balore eta jokabide kulturalak barne hartzen ditu. Horiek guztiak inguru digitaletan gertatutako elkarrekintzaren bidez lortzen den esperientziari esker alda daitezke.
Gaitasun digitalak (e-skills) definitzeko eredu ugari daude. Jeff Cobbek (Cobb, 2008) proposatutakoa abiapuntu egokia iruditzen zaigu, baina 2.0 ikaslearen oinarrizko 5 gaitasunen (Reig, 2008) birformulazioa ere biltzen dugu, tresnei zuzenean lotutako gaitasunak (Hard skills) edo horien erabileraren aurrekoak, psikologikoagoak, jarrerazkoak edo trebeziazkoak (Soft skills) bereizten dituen kontzeptu esparrua ezartzen duena.
2.0 ikaslearen oinarrizko 5 gaitasun horiek honakoak lirateke:
1. Kontzientzia - e-awareness, informaziotik sarearen ezagutzara doan fluxuaren erabilera:
2. Sormena (arazoak konpontzea):
3. Autoezagutza, autoarauketa:
Gure ikuspuntutik kontzeptu horrek lehen gaitasuna barne hartuko luke, Kontzientzia edo informazioaren erabilera (fluxuaren berri izatea). Beste era batera esanda, ezagutzen ez badira, berezko beharrez eta gaitasunez gain, webak eskaintzen dizkigun aukerak, autoezagutza, hutsal bihurtzen dira.
4. Konexio sozialak, partaidetza publikoa:
Erreferentziak:
Cobb, Jeff (2008): Five themes for the web 2.0 learner: http://www.missiontolearn.com/blog/2008/05/five-themes-for-the-web-20-learner/.
Reig, Dolors (2008): 2.0 sarean ikasteko oinarrizko gaitasunak: http://www.dreig.eu/caparazon/2008/05/30/5-competencias-basicas-para-el-aprendizaje-personal-en-la-web-20/.
Ekintza honen bidez, eragile edo langile batek egin ohi zuen lana talde handi eta mugagabera ateratzen da, deialdi irekiko prozesuaren bidez.
Erreferentzia:
Howe, J. (2009): Crowdsourcing: Why the Power of the Crowd Is Driving the Future of Business. Crown Publishing Group.
The impact of culture on creativity txostenaren arabera, kultura sortzailea garatu ahal izateko, zera behar da:
Azken puntu horri dagokionez, maisuaren irakaspen zuzenak ikasleek erantzun zehatza azkarrago lortzen laguntzen duela adierazten duten hainbat ikerketa daude, baina irakaspen zuzen horren ondorioz, bestalde, ikasleek konponbide berria eta ustekabea sortzen ikasteko, arazo bati buruzko informazio berria aurkitzeko, hau da, sortzaile izateko aukera gutxiago izango dituzte (Reig, 2010).
Erreferentziak:
Kea European Affairs. Study prepared for the European Commission (Directorate-General for Education and Culture) (2009ko ekaina). The impact of culture on creativity.
Reig, D. (2011): Laissez Faire, sormena eta ikaskuntza: http://www.dreig.eu/caparazon/2011/03/21/laissez-faire-creatividad/.
Reig, Dolors (2009): Moore-ren legea eta pertsonak: iraultza teknologikoaren ondoren, sormenarena http://www.dreig.eu/caparazon/2009/04/04/la-ley-de-moore-y-las-personas-despues-de-la-revolucion-tecnologica-la-creativa/.
Kontzeptu horren bertsio zorrotza alde batera utzita, artearekin, museoekin, netartearekin (artea sarean), kultura produkzioaren sektorearekin orokorrean lotuta, kultura digitala gaur egun –ikuspuntua zabalduz– elkarrekintzarantz eta kontakizun parte hartzailerantz doan komunikazioaren aldaketa gisa definituko genuke, gure gizartearen hainbat sektoretan bizi dugun iraultza sortzailearekin lotuta. Garapen teknologikoaz geroztik, XXI. mendeko gizakia enpatikoago, “boteredunago”, inteligenteago eta parte hartzaileago bihurtzen da, burutu dezakeen eta burutu behar duen iraultza soziala eta sortzailea garatzeko arduradun izanik.
Teknologia digitalen eraginak kultura digital bat (edo asko) daudela azpimarratzen du. Digitala kultura adierazlea da, eguneko bizimodua osatzen duten tresnak eta esanahi eta komunikazio sistemak biltzen ditu (Gere, 2002, 12. or., Uzelac, 2010). Hala eta guztiz ere, ez da kontu guztiz teknologikoaz ari.
Digitalari buruz baina batez ere teknosozialari buruz ari gara. Eta zentzu horretan hainbat ezaugarri gehiago gaineratzen dira, askotan Interneten parte hartzeko bideratzaile gisa zehazten ditugunak: argitasuna, elkarrekintza (jabetzea), jolasa, storytelling, aniztasuna, gardentasuna, malgutasuna, pertsonalizazioa, multimedia (transmedia), sormena eta aniztasuna (diziplinartekotasuna, hibridazioa).
Azpimarratu behar dugu weban sortu daitezkeen erkidegoen bezain besteko azpikultura digital daudela. “Neoerlazioen” (Reig, 2011) eremu bati buruz ari gara, erlazio zabaldu, anitz eta berriei buruz. Bertan, erkidego bakoitzak bere xehetasunak gaineratzen ditu ziberkulturan.
Erreferentziak:
Abbate, J. (2000): Inventing the Internet. MIT Press.
Sassen, S. (2007): Globalizazioaren soziologia bat. Katz Editores.
Interneten parte hartzeko bereziki diseinatutako arkitekturak demokrazia zuzena ahalbidetzen du, aldez aurretik inoiz gertatu ez den moduan. Heztea, prestatzea, sartzeko eta parte hartzeko etenak kentzea funtsezkoa da testuinguru honetan, demokrazia zuzenak ez baitu zentzurik erabiltzaileak ezin badu parte hartu edo ez badaki nola egin.
Beste alor askotan bezalaxe, erakundeek (partidu politikoek) bideratutako politika batetik abiatu eta herritarrek, boterearekin (maila pertsonalean) eta eskura dauden mekanismo teknologikoekin, garrantzizko kontu bakoitza erabakitzeko aukera duen testuingurura heltzeaz hitz egiten ari gara. Hiru modutan pentsa dezakegu:
Demokrazia moderno askotan bitarteko desberdinen bidez garatzen den partaidetza gauzak egiteko modu berri bat bailitzan finkatzen hasi da demokrazia ordezkatzailearen eremuan. Hala ere, partaidetza ez da soilik tokiko agintariek edo beste erakunde publiko batzuek herritarrei beren jarduera edo erabakien berri ematea edota herritarrei beren eztabaidetan parte hartzeko gonbita egitea, baizik eta herritarren arazoak entzutea eta aukera eta hobekuntzak bilatzea. Horrez gain, ezinbestekoa da ekintza politiko, sozial edo ekonomikoa bideratzeko eta aldaketarako asmoa duten erabaki publikoetan parte hartzeko bitartekoak ematea. Partaidetza-modu batzuk honakoak lirateke:
Autonomia pertsonala eta mendekotasun egoeran dauden pertsonenganako arreta sustatzeko abenduaren 14ko 39/2006 Legearen arabera, mendetasuna hauxe da: egoera iraunkor bat, beste pertsona baten edo batzuen laguntza garrantzitsua behar denean eguneroko bizitzako oinarrizko jarduerak egiteko.
Pertsona bat mendetasun egoera legez onartzeko, beharrezkoa da indarrean dagoen araudian zehaztutako prozesu bat jarraitzea, mendetasun egoera onartzeko eskaera aurkeztuz hasten dena.
Europako Kontseiluak, berriki, Mendetasunaren Liburu Zurian, honela definitu du mendetasuna: “eguneroko bizitzako jardueretarako laguntza premia garrantzitsua”, edo, zehatzago esateko, “autonomia fisiko, psikiko edo intelektualik ez daukaten edo galdu duten pertsonak, horregatik eguneroko bizitzako ekintza arruntak egiteko laguntza garrantzitsuak behar dituztenak, bereziki zaintza pertsonalaren inguruan”.
IKTek partaidetza aukera errealak sortu dituzte: “Gizarte sareetan gaudenetik ez gara lehengo berdinak”, adierazten zuen Castellsek, Egiptoko erreboluzioaren harira. Gizarte sareek, hainbeste aukerarekin, gazteen partaidetza sustatu dute eta ekimen horrek ezagutza-egokitasunik eza sortzen du kalera pasatzen denean, demokrazia ordezkatzailearen partaidetza zorrotz eta ezohikoaren aldean. Nahiz eta guztiok ez garen hezi partaidetzaren kulturan, estatuaren erantzukizuna da gu “ekimen” horren parte bihurtzea, hau da, alfabetatze digitalaren eta partaidetzarako hezkuntzaren bidez, gizarte eta sarean eskubide osoa dugun herritar bilakatzea.
Erreferentzia:
El Caparazón: http://www.dreig.eu/caparazon/2011/05 /22/yeswecamp.
Termino hau desgaitasunaren alternatiba da, eta ukitutako pertsonek eskatuta hasi da erabiltzen Espainian. Hitz hau Bizitza Independenteko Foroan proposatu zen, 2005eko urtarrilean, eta beste batzuk ordezkatu nahi ditu, beraien semantika mespretxuzkoa izan daitekeelako (adibidez “desgaitasuna” edo “minusbalioa”). Aniztasun funtzionalari buruz negatiboa eta errehabilitatzailea ez den terminologia erabiltzea proposatzen da.
Terminologiaren aldaketak fenomenoa ulertzeko modu berri bat sortu du eta aniztasunaren eredu baten deskribapena ekarri du.
Aniztasun funtzionala duten pertsonak izendatzeko termino ofiziala, oraingoz, “desgaitutako pertsonak” da. Kontzeptu hori Osasunaren Mundu Erakundeak jasotzen du Funtzionamenduaren, Desgaitasunaren eta Osasunaren Nazioarteko sailkapenean eta horixe da nazioarteko legeriak eta aniztasun funtzionala duten pertsonen elkarteek gehien erabiltzen dutena. Aniztasun funtzionala terminoaren bidez ikuspegi berri bat proposatzen da, negatiboa ez dena, eta gaixotasun, urritasun, atzerapen edo antzeko baten itxura ez daukana, aniztasunaren jatorri patologiko, genetiko edo traumatikoa zein den gorabehera. Hala eta guztiz ere, ez da ukatzen arau estatistikotik ezberdinak diren pertsonei buruz hitz egiten ari garela, eta horregatik pertsona horiek beren funtzioak ez dituztela egiten jenderik gehienak egiten duen moduan.
Termino hau honela definitzen du Wikipediak: informazioaren eta komunikazioaren teknologiak administrazio publikoetan txertatzea, bi ikuspegitatik: barne antolaketaren ikuspegitik, bulego tradizionalak eraldatuz, papereko prozesuak prozesu elektroniko bihurtuz, paperik gabeko bulego bat sortzeko asmoz eta kanpo harremanen ikuspegi batetik, bide elektronikoa herritarren eta enpresen arteko harremanerako bitarteko berri bihurtuz. Tresna honek antolaketetako produktibitatea hobetzeko eta eguneroko prozesuak sinpletzeko potentzial handia dauka.
Europar Batasuneko Europako Batzordearen arabera, “administrazio elektronikoa administrazio publikoetan IKTak erabiltzea da, antolaketa-aldaketekin eta gaitasun berriekin konbinatuta, zerbitzu publikoak eta prozesu demokratikoak hobetzeko asmoz eta politika publikoen babesa sendotzeko asmoz”.
E-administrazioaren abantailetako batzuk hauek dira:
Segurtasuna eta konfiantza sarean informazioaren gizartearen garapenean zerikusia duten eremuetan. Sarean gure etorkizun digitala prestatzen ari da. Ekimen elektroniko askoren konbinaketa da: gizarte sareak, merkataritza elektronikoa, banka elektronikoa, administrazio elektronikoa..., beraren bidez igarotzen direnak. Horregatik, konfiantza lortu behar da; testuinguru jakin bat noiz den segurua eta berarekin modu seguruan noiz erlazionatu ahal den jakiteko bitartekoak ezagutu behar dira.
INTECO, Komunikazio Teknologien Institutu Nazionala, Industria, Turismo eta Merkataritza Ministerioari atxikitako sozietatea da. Horregatik, azken urteetan e-konfiantzaren inguruko zenbait estrategia eta zerbitzu egin ditu Espainian, adibidez:
Ezohiko txosten honetan zehar, Rigako 2006ko Adierazpenean e-gizarteratze edo gizarteratze digitala terminorako dagoeneko emandako definizioa hartuko dugu erreferentzia gisa. Informazioaren gizarte barneratzailea, hau da, guztiontzako Informazioaren Gizartea lortzeko bideratutako neurriak aipatzen dira bertan eta e-gizarteratzearen helburua zehazten du: nahi duen orok, banakako edo gizarte mailako desabantailak izan arren, Informazioaren Gizartean guztiz parte hartzeko aukera izatea. Horrela bada, gizarteratze digitala beharrezkotzat jotzen da gizarte justizia burutzeko eta ezagutzaren gizartean berdintasuna bermatzeko. Beharrezkoa da, gainera, arrazoi ekonomikoak direla-eta, izan ere, informazioaren gizarteak produktibitatea hazteko eta baztertze ekonomiko eta sozialaren gastuak murrizteko duen ahalmena guztiz ustiatzeko aukera eskaintzen du. Horrez gain, informazioaren gizarte barneratzailea lortzeak merkatu-aukera handiak dakartza IKTen sektorerako. Gizarteratze digitala, halaber, funtsezko faktorea da ekonomia eta gizarte mailan aurrera egiteko helburuak lortzeari dagokionez. Izan ere, banda zabalaren eta irisgarritasunaren alorrean dauden desberdintasunak ezabatzean edo gaitasun digitalak hobetzean enplegu eta zerbitzu berriak lortzen dira.
Erreferentziak:
Europako Batzordea. Batzordeak Europako Legebiltzarrari, Kontseiluari, Europako Ekonomia eta Gizarte Lantaldeari eta Eskualdeetako Lantaldeari emandako jakinarazpena: i2010 Europako ekimena gizarteratze digitala lortzeko. Informazioaren Gizartean parte hartzea: http://cort.as/1P6G.
2006ko Rigako Ministerio Adierazpena: http://ec.europa.eu/information_society/events/ict_riga_2006/doc/declaration_riga.pdf.
EBren prentsa jakinarazpena: Internet guztiontzat: EBko ministroek informazioaren gizarte barneratzailea eta oztoporik gabekoa lortzeko hitza ematen dute: http://cort.as/1P6J.
Kontzeptu hau diziplina eta eremu askok partekatzen dute: erkidegoaren garapenak, psikologiak, hezkuntzak, ekonomiak eta gizarte-mugimenduen eta –antolakuntzen azterlanak, besteak beste. Diziplina bakoitzean era desberdinean ulertzen da. Zimmermanen (1984) esanetan, modu bakar batean zehaztea, formula edo errezeta bat bailitzan, ekimenaren kontzeptuaren aurkakoa izan liteke, azken hori beti izango baita sustatu beharreko alderdien araberakoa. Dena dela, definizio orokorrari jarraiki, ekimena dimentsio anitzeko gizarte-prozesua da eta pertsonei beren bizitzen kontrola hartzeko laguntza ematen die. Prozesu honek pertsonek kasuan kasu garrantzitsutzat jotzen dituzten arazoen aurrean jokatzeko gaitasuna sustatzen du, gero beren bizitza, erkidego eta gizartean aplikatzeko. Ekimena dimentsio aniztuna da, gizarte-izaera du eta prozesu bat da. Dimentsio aniztuna dela esaten dugu, dimentsio soziologiko, psikologiko, ekonomiko eta bestelakoen barruan sortzen delako. Ekimena hainbat mailatan ikus daiteke: banakoan, taldean eta erkidegoan. Gainera, definizioz, gizarte-prozesua ere bada, besteekiko harremanean sortzen baita. Ibilbide edo bidai baten antzeko prozesua dela esan genezake, aurrera egin ahala jorratzen da eta. Autonomiaren beste alderdi batzuk testuinguru espezifikoaren eta inplikatutako pertsonen araberakoak izan daitezke, azken horiek irmoak direlarik. Halaber, definizio honi jarraiki, banakoa eta erkidegoa oso lotuta daude.
Erreferentzia:
Empowerment: What Is It?: http://www.joe.org/joe/1999october/comm1.php.
Ahalduntze prozesua, pertsonei ekiteko eta, beren lanetik abiatuta, eredu ekonomiko iraunkorrak sortzeko klabeak ematen dizkiena, enpresak edo ekoizpen-ereduak sortuz eta martxan jarriz. Ekimena hartzea, gizarte aldaketa esanguratsu bat sortzen duen ideia batekin konpromiso irmoa hartzea.
Berarekin lotuta dago herritarren ahalduntzearen kontzeptua: Prozesu honen bidez, herritarrek beren indar politiko eta soziala, konfiantza, ikuspegia eta protagonismoa areagotzen dituzte. Oro har, bere gaitasunetan konfiantza garatzen du onuradunak.
Ashokaren bidez, gizarte ekintzaren beste definizioa aurkitzen dugu: gizarte ekintzailearen lana da, gizarte arazo bat aurkitzen duena eta gizarte aldaketa sortzeko proiektuak antolatzeko, sortzeko eta kudeatzeko enpresa-printzipioak erabiltzen dituena. Ashokak gaineratzen du gizarte ekintzaileak gizarte arazorik larrienetarako konponbide berritzaileak dauzkaten pertsonak direla. Gizarte premiak administrazioko sektoreen edo gobernuaren esku utzi beharrean, gizarte ekintzaileek gaizki funtzionatzen ari dena bilatzen dute eta sistema aldatuz arazoak konpontzen dituzte, konponbidea zabaltzen dute eta gizarte osoak aldatzera bultzatzen dituzte.
Erreferentziak:
http://viverodeiniciativasciudadanas.wordpress.com/glosario-abierto-open-glossary/.
http://www.ashoka.es/%C2%BFqu%C3%A9-es-un-emprendedor-social-0.
Eboluzio betea dagoen multzo heterogeneoa, sare asko eta ezberdinek osatua: Internet, sare lokaleko sare informatikoak, telefono-sare finkoak, telefonia mugigarriko sareak, wifi sareak, GPS satelite sareak, PLC teknologia duten energia elektrikoko sareak, gorputz sareak, sistema sareak eta abar, gero eta digitalagoak eta elkarreragingarriagoak. Internetez haratago doa; ezin dugu Internet dela pentsatu. Beste sare batzuk hartzen ditu barruan: WAN, LAN sare lokalak, etxeko sareak edo HAN, wifi haririk gabekoak, SAN sareak, PLC sare elektrikoaren bidezko komunikazio sareak eta abar. Bilbe teknologikoa (plataformak, interfazeak etab) gero eta gehiago hazten da baina metafora asintota da, inoiz ez baita lortuko. Ingurune teknosozial berriaren oinarria da.
Erreferentzia:
Sáez Vacas, F. (2004).
1999an definitu zuen Osasunaren Mundu Erakundeak (OME): “osasun, partaidetza eta segurtasun aukerak hobetzeko prozesua, pertsonen bizi-kalitatea zahartzen diren heinean hobetzeko asmoz”. Kontzeptu hori Zahartzearen Munduko Bigarren Batzarrean ere jaso zen (2002an Espainiako Madril hirian egina).
“Aktibo” terminoa adineko pertsonen banakako eta taldeko etengabeko partaidetzari dagokio. Partaidetza hori alderdi sozial, ekonomiko, kultural, espiritual eta zibikoetan gertatzen da, eta ez dagokio bakarrik fisikoki lan kontuetan egote fisikoari, edo lan-esku gisa parte hartzeari.
Hala eta guztiz ere, ikuspegi operatibotik, kontzeptu hori adineko pertsonak sartuta dauden alderdi biologiko, psikologiko eta sozialetan ahalduntzeari dagokio. Adinaren berezko aldaketak, ingurumen arriskuak eta arrisku psikosozialak kontuan izaten dira, baita aplikatu ahal diren prebentzio neurriak ere.
Erreferentzia:
http://es.wikipedia.org/wiki/Envejecimiento_humano#cite_note-12.
Adierazpen honetan IKTen erabilera jasotzen da, erabakiak hartzeko prozesu demokratikoetan herritarren partaidetza gaitu eta indartzeko asmoz. Demokraziaren barruan sustatuko den alderdiaren arabera, teknika desberdinak erabil daitezke (Trechsel et al, 2002).
Erreferentzia:
UNDP Europe & CIS, Preparation of e-Participation Guide: Searching for interesting case studies and lessons learned.
2.0 eskola, berrikuntzarako eta irakaskuntza sistemak modernizatzeko, programa berritzailea da, IKTak fondo publikoak jasotzen dituzten hezkuntza zentroetan integratzeko. Programa honen barruan, ikasle bakoitzak ordenagailu eramangarri bat erabiltzea sartzen da. Programa honen bidez, ikasleei sarbidea eta konektagarritasuna modu puntualean, noizean behin, eta eguneroko ikasketa-jardueratik kanpo, eskaini nahi zaizkie; gainera, baliabide teknologikoak, IKTak, ikasle guzti-guztien baliabidea, modu iraunkorrean, izatea nahi da. Horretarako, Hezkuntza Ministerioaren helburua ikasgela tradizionalak XXI. mendean ikasgela digital bihurtzea da. Ikasgela horiek arbel digitalak eta azpiegitura teknologikoa eta Interneteko oinarrizko konektagarritasuneko azpiegitura edukiko dituzte, ikasgelak errealitatera ireki ahal izateko. Jarduerak 2009 eta 2013. urteen artean egingo dira, eta Lehen Hezkuntzako hirugarren zikloaren eta DBHko lehenengo zikloaren artean egingo dira.
2.0 Eskola programa egiteko, lankidetza estuan aritzen dira Hezkuntza Ministerioa, autonomi erkidegoak (beraiek zati bat finantzatzen dute), ikastetxeak, irakasleak, teknologiako eta komunikazioko enpresak, argitaletxeak, hezkuntza-softwareko enpresak eta ikasleen familiak.
Programa honen zati garrantzitsu bat, ikasle bakoitzarentzat ordenagailu bat jartzeaz gain, programa egiten den mailako tutoreak eta ikastetxe bakoitzeko teknologiako arduradunak trebatzeko ekintzak egitea da, ez bakarrik teknologiari begira, baizik eta hezkuntzako baliabide digitalak eguneroko irakaskuntzan integratzearen alderdi metodologiko eta sozialei begira. Helburu horrekin, material digital berriak egitea aurreikusi da, Agrega Plataforman daudenak osatzen dituztenak. Plataforma hau hezkuntzako edukiak birjartzeko federazioa da. 18 nodo elkarreragingarri dauzka, estandarrak betez, eta material didaktiko modularrak dira; horregatik, irakasleek gelako programazioari eta ikasleei egokitu ahal dizkie, eta taldekatu, sekuentziatu eta aldatu.
Ikasgela digital horien sorrerak eskolaren eta irakasleen antolaketa egokitzea dakar. Bestalde, ikasgelaren espazio-denbora esparruaren luzapen gisa, tutoretzek eta familiekiko kontaktu birtualek ikasgela birtualak osatuko dituzte. Horrek irakasteko, ikasteko eta ebaluatzeko moduan aldaketa erradikala ekarriko du.
Ikasleen familien parte hartzea programaren funtsezko piezetako bat da, ordenagailua ikasle bakoitzaren tresna pertsonala izango baita. Ikasleen eta familien inplikazioa ekipoen erabileran eta zaintzan eta konektagarritasunaren erabilera ona denon artean egin beharreko lana da.
Erreferentzia:
Jürgen Habermas filosofo alemaniarrak garatutako kontzeptua da. Ideia honen arabera, “eremu publiko honetan pertsonek gai desberdinei buruz era aktiboan eta askatasunez hitz egin dezakete, eremu politikoetakoak izan beharrik gabe”. Kontzeptu honek boterearen esferak lotzen ditu eta gizartearen aldaketa eragin dezake. “Iritzi publikoa sortzen duen gizarte-bizitzaren alorra da” (Bell et al., 2004). “Botere publikoa eztabaida kritikoaren bidez arrazionalizatzeko itxaropena defendatzen du” (Gil, 2005). Esfera publikoa sortzeko, jendeak askatasunez parte hartu behar du eztabaida arrazional batean, eta, ondorioz, kultura, tradizio eta abarri buruzko iritzi eta epaiak ez dira esfera publikoaren parte, baldin eta ez badira aldatzeko asmoz eztabaidatzen. XVIII. mendearen amaierara arte, hau da, nazio-estatuak sortu arte ez zen esfera publikoaz hitz egin. Izan ere, sistema feudalean, adibidez, ez zegoen bereizketarik publikoaren eta pribatuaren artean. Aginte publikoaren parte ez diren herritar guztiek duten ahalmena da esfera publikoa.
Erreferentzia:
http://es.wikipedia.org/wiki/Esfera_p%C3%BAblica.
“Partaidetza” terminoarekin lotuta dago beti, eta banakoei erakundeen bidez edo era auto-antolatuan gizarte-arazoen konponketan parte hartzeko aukera eskaintzen dieten arloek osatzen dute. Globalizazioaren eta desnazionalizazio-prozesuen ondorioz (nazionalismo osteko etika - Frost, 2006), lehen tokiko mailan garatu ohi zen lankidetzak planetako edozein lekutako arazoa jorra dezake egun.
Populazioaren segmentu batzuek ez dute parte hartzen euren gizarteko bizitza sozial, ekonomiko, politiko eta kulturalean, erabateko gizarte partaidetza ahalbideratzen duten oinarrizko eskubide, baliabide eta gaitasunak falta dituztelako (legezkotasunerako, lan-merkaturako, hezkuntzarako, informazioaren teknologietarako, osasuneko eta gizarte-babeseko sistemetarako, herritar segurtasunerako sarbidea). Gizarte bazterketa funtsezko kontzeptua da Europar Batasunaren (EB) testuinguruan bertako populazio talde batzuen pobreziari, zaurgarritasunari eta bazterketari aurre egiteko. Kontzeptua Europatik kanpo ere zabaldu da, baina modu mugatuagoan. EB-ak 2010. urtea Pobreziaren eta Gizarte Bazterketaren aurkako Borrokaren Europako Urtea izendatu zuen.
Termino honen aurkakoa gizarte inklusioa da. Hau da, gizarteko kide guztiek gizartearen eremu guztietan (ekonomia, legea, politika, kultura eta abar) berdintasunez parte hartzen dutela bermatzen duen prozesua. Gizarte inklusioak bermatzen du pertsona guztiek aukera berberak dauzkatela eta bizi-baldintza duinak izateko baliabideak eskuratu ahal dituztela.
Erreferentzia:
http://es.wikipedia.org/wiki/Exclusi%C3%B3n_social.
Eskala handiko prozesu ekonomiko, teknologiko, sozial eta kulturala da. Munduko herrialdeen arteko komunikazioa eta elkarrekiko mendetasuna gehitzea dakar. Prozesu honetan, herrialde horien merkatuak, gizarteak eta kulturak bateratzen dira, izaera globala ematen dieten eraldaketa sozial, ekonomiko eta politikoen bidez. Globalizazioa sarritan prozesu dinamiko bat da, batez ere kapitalismo demokratikoaren edo demokrazia liberalaren pean bizi diren eta iraultza informatikoari atea ireki dioten gizarteek sortu dutena. Beren kultura politikoa, antolaketa juridiko eta ekonomiko nazionala, eta nazioarteko harremanak maila handian liberalizatu eta demokratizatu dituzte.
Erreferentzia:
http://es.wikipedia.org/wiki/Globalizaci%C3%B3n.
Gobernu irekia doktrina politiko bat da. Adierazten du gobernuaren eta administrazio publikoaren gaiak irekiak izan behar direla, ahal den maila guztietan, gardentasunari dagokionez. Gainera, herritarrek parte hartzeko eta laguntzeko espazio iraunkorrak sortu behar dira. Gaur egungo demokrazia ordezkatzaileak demokrazia parte hartzaileko beste eredu batera eboluzionatzea bilatzen duen doktrina politikoa da, gobernuek gardentasun mekanismoak ezarriz, eta herritarren partaidetza eta lankidetzarako espazio iraunkorrak sortuz. Azken helburua demokrazia eta biztanleriaren bizi-kalitatea hobetzea da.
Open government (o-gov) doktrinaz eman diren lehenengo definizioetako bat Javier Llinaresena da. Bere blogean azaltzen duenez, administrazio publikoa eta herritarrak harremanetan sartzeko modu bat da; beraren ezaugarria administrazioaren eta herritarren arteko zuzeneko komunikazio eta kontaktu bideak ezartzea da.
O-gov bat herritarrekin etengabeko elkarrizketan dagoena da, beraiek esaten eta eskatzen dutena jakiteko asmoz, eta beraien premietan eta nahietan oinarritutako erabakiak hartzen dituena, herritarrei eta funtzionarioei lankidetza eskaintzen diena ematen dituen zerbitzuen garapenean, eta erabakitzen eta egiten duen guztia modu ireki eta gardenean jakinarazten duena.
Iñaki Ortizek open government-ari buruzko analisia luzatu du administrazioak sarean: blogean: o-gov kontzeptuaren administrazio-ereduan harremanek protagonismo handia dute. Administrazio “open” bat irekitzen zaie herritarrei, baina baita gainerako administrazioei eta erakunde lankideei ere. “Open” denak zerikusi handia dauka sarearekin. “Open” administrazio bat sareko administrazioa da.
Erreferentziak:
http://www.ogov.eu/open-government/open-government-un-nuevo-modelo-de-gestion-publica/.
http://es.wikipedia.org/wiki/Gobierno_abierto.
1957an, Europako Ekonomi Erkidegoaren Eratze Itunak emakumeen eta gizonen arteko berdintasun printzipioa kontsakratu zuen. Hasieratik, balio bereko lanaren truke ordainketa berdina eskatu zuen. 1975etik aurrera, zenbait zuzentarauk gizonen eta emakumeen arteko berdintasun printzipioaren aplikazioa lan-baldintzetara, laneko prestakuntza eta sustapenera, gizarte segurantzara, ondasun eta zerbitzuen eskuraketara, amatasunaren babesera eta guraso-baimenera zabaldu zuten. Era berean, berdintasun printzipioa eskubideen defentsara, biktimen kalte-ordainetara eta prozesu judizialetako froga-kargara hedatu zen.
Data horretatik aurrera, zenbait itunek (Amsterdamekoak eta Nizakoak, besteak beste) generoaren ikuspegia Erkidegoaren politiketan txertatzea ahalbideratu dute eta tratu-berdintasunaren printzipioa funtsezko eskubide bihurtu dute. Europar Batasunak (EB) bazterketa ezaren printzipioa ere onartzen du, eta tratu-ezberdintasunaren aurkako borrokaren oinarrietako bat da. Lisboako Itunak gizonen eta emakumeen arteko berdintasun printzipioa Europar Batasunaren balio komun bihurtu dute (EB-ko Itunaren 2. artikulua), eta bere jarduketen esparruan berdintasuna eta ezberdintasunaren aurkako borroka sustatu ditu.
Erreferentzia:
http://europa.eu/legislation_summaries/glossary/equal_treatment_es.htm.
Infoegituraren kontzeptuan hauek sartzen dira: jakintza, prestakuntza digitalaren maila, erabiltzaileen irudikapenak eta jarrerak sareen sarbiderako teknologien aurrean (bai kable bidezkoak bai haririk gabekoak) eta beraiek eskaintzen dituzten informazio eta zerbitzuen aurrean.
IKTen sarbide erabatekoa lortzeko, informatikako eta komunikazioetako zenbait azpiegitura teknologiko behar dira, eta erabiltzaile nagusiengan infoegitura bat garatu behar da. Azpiegitura teknologiko horien garapena ezinbestekoa da gizarte batek IKTetarako sarbidea edukitzeko, eta jarduerak eta sor daitezkeen harreman telematikoak zehazten ditu.
Erreferentzia:
Alfons Conella. Infostructure: A key concept in the information society. CEMS Conference, Bartzelona, 1999ko martxoaren 24tik 26ra.
Infobazterketa norbanakoei eta gizarte taldeei informazioaren eta jakintzaren teknologiak eskuratzea galarazten, baztertzen edo oztopatzen dieten gizarte-prozesuen multzoa da, IKTek informazioaren gizartean informazioan, komunikazioan eta jakintzan eskaintzen dituzten abantailetatik pertsona edo talde horiek baztertuz edo bazterketa arriskuan jarriz. Informazioaren gizarte horretan, infobazterketak analfabetismo digital berria sortzen du sektorerik behartsuenetan, eta beraien ezaugarri diren ekonomiako, kulturako eta harremanetako baliabide gabeziari gaineratzen zaie. IKTak laneko baliabide berrietarako, informaziorako, jakintzarako eta herritarren partaidetzaren sakontzerako sarbidea diren aldetik, Infobazterketak sektore behartsuenetan gizarte bazterketa baldintzak okertzen ditu.
Analitikoki, Infobazterketa bi dimentsiotan dagoela bereizi ahal dugu:
a) Ekonomiako, kulturako eta harreman-sareko ezberdintasunen gizarte prozesuak, IKTen sarbide materiala (telefonoa edukitzetik Interneteko sarbideraino) eta analfabetismo digitala gainditzen behar diren info-egiturazko ezagutzen sarbidea galarazten dutenak.
b) Norbanako eta gizarte-talde batzuk masa-komunikabideak ez diren informazio-iturriak eskuratzeko daukaten ezintasuna. IKTek Internet bidez informazio iturri ezberdinak ezagutzeko aukera ematen dute, masa-komunikabideen artean nagusiak ez direnak. Era berean, sarearen ezaugarrietako bat “askoregandik askorentzako” elkarreragingarritasuna da. Telefonoaren bidez banan-banan komunikatzen gara bi alderdiak. Baina sarearen bidezko komunikazioa banan-banan (posta elektronikoa) edo “batengandik askorentzat” (webguneetan edo mezu bat posta-zerrenda batera bidaltzean gertatzen denez) izan daiteke. Herritarren partaidetza eta gizarte demokratikoen demokratizazioa lortzeko, informazioa askotarikoa izan behar da, eta banakakoek, elkarteek edo antolatutako taldeek sarea erabiltzeko benetako aukera eduki behar dute beren informazioak jakinarazteko. Aukera hauen zailtasuna edo bazterketa Infobazterketako beste iturri bat izan daitezke, konplexuagoa baina garrantzi handikoa.
Laburbilduz, infobazterketaren kontzeptuan IKTen sarbidea galarazten duten ezberdintasun (prestakuntzan eta informazioan) sozial, ekonomiko eta kulturalen batura da, gehi beraien sarbide eta komunikazio-erabilera sozial eta herritarra edukitzeko ezintasuna.
Erreferentzia:
http://www.uv.es/~jbeltran/ase/textos/rodriguez.pdf.
Infotartekari terminoa bi hitzen elkarketak osatzen du: informazioa eta bitartekaria. Termino hau web site bat izendatzeko asmatu da. Web site horrek datu kopuru handia biltzen eta antolatzen du, eta bitartekari lanak egiten ditu informazio bat nahi dutenen eta informazioa hornitzen dutenen artean.
Bi bitartekari mota daude:
Terminoa John Hagel-ek asmatu zuen 1996ko artikulu batean: “The Coming Battle for Customer Information”, Havard Business Review-n argitaratua.
Erreferentzia:
http://www.slideshare.net/ebayonet/infomediarios-un-modelo-de-negocio-en-Internet.
Alfons Cornellaren hitzetan, gehiegizko informazioa da, informazio-intoxikazioa. Hau da, pertsona batek prozesatu ahal duena baino informazio bat daukanean eta, horrenbestez, antsietatea sortzen denean (teknikoki, information fatigue syndrome). Ingelesez information overload (informazio-gainkarga) erabiltzen da. Berba hori Alvin Tofflerek eman zuen aditzera bere 1970eko best-sellerrean. Pertsona batek, gehiegizko informazioa daukanean, gai bat ulertzeko eta erabakiak hartzeko izan ditzakeen zailtasunei buruzkoa da.
Erreferentziak:
http://es.wiktionary.org/wiki/infoxicaci%C3%B3n.
http://es.wikipedia.org/wiki/Sobrecarga_informativa.
Henry Chesbrough irakasleak asmatutako terminoa. Berrikuntza estrategia berri bati dagokio; beraren bidez, enpresak beren antolaketako barne-mugetatik haratago doaz eta kanpoko profesionalekiko lankidetzak funtsezko papera dauka. Open innovation barne-jakintza eta kanpo-ezagutza elkartzean datza, I+G proiektuak aurrera ateratzeko. Gainera, esan nahi du enpresek barne-kanalak eta kanpo-kanalak erabiltzen dituztela beren produktu eta teknologia berritzaileak merkaturatzeko. Testuinguru honetan, unibertsitateek eta ikerketa zentroek ikuspegi eta konponbide berriak eskaintzen dizkiete eredu hau erabiltzen duten konpainiei. Berrikuntza mota hau adimen kolektiboa deritzonari dagokio.
Tradizionalki, konpainiek berrikuntza modu itxian kudeatu dute (berrikuntza itxia edo closed innovation). Sistema horren bidez, ikerkuntza proiektuak antolakundearen jakintzaz eta bitartekoez bakarrik kudeatzen dira. Eredu klasiko honen pean, proiektuak enpresaren barruan hasi eta bere merkatuan amaitzen dira. Baina, Open Innovation ereduarekin, proiektuak enpresaren barruan nahiz kanpoan sor daitezke. Berrikuntza prozesuaren hasieran nahiz bitarteko faseetan sar daitezke, eta merkatuan konpainia beraren bidez edo beste enpresa batzuen bidez sar daitezke (patenteen lizentzia, transferentzia eta abar).
Erreferentzia:
http://es.wikipedia.org/wiki/Innovaci%C3%B3n_abierta.
Gizarte-berrikuntzak kulturan eta gizartean aldaketa bat sustatzea dakar, zenbait balio bultzatzeko: hezkuntza eta prestakuntza, genero berdintasuna, dibertsitatea, partaidetza, enpleguaren kalitatea, erakundeen gizarte erantzukizuna, zahartze aktiboa, eta beste batzuk, hala nola, sormena, ausardia, arriskuarekiko konpromiso zuhurra, jakin-mina, alternatiba berri eta hobeak bilatzeko joera, saiakera on batean porrot egiten duten pertsonak gizartean baloratzea, eta abar. (http://www.innobasque.com/home.aspx?tabid=276).
Europar Batzordearen arabera, “Gizarte Berrikuntza merkatuak edo sektore publikoak behar bezala asetzen ez dituzten gizarte premiak asetzeko modu berriak aurkitzean datza, edo gizartearen erronka handiak konpontzeko behar diren jarrera-aldaketak sortzeko moduak”.
Erreferentziak:
This is Social Innovation: http://ec.europa.eu/enterprise/flipbook/social_innovation/.
Social Innovation (Europako Batzordea): http://cort.as/1P7j.
Innobasque Gizarte Berrikuntza: http://www.innobasque.com/home.aspx?tabid=811.
Kontzeptuaren jatorriaz esan behar dugu Adimen kolektiboa, ziberespazioaren antropologia baten alde (Pierre Levy-k 1997an argitaratua) aitzindaria izan zela. Hauxe da tesi nagusia: jakintza kolektibo bat dago, gizakiak dauden edozein tokitan, eta tresna teknologikoen bidez sustatu ahal da. Beraz, egilearen arabera, adimen kolektiboa pertsona-kolektibo batek elkarrekin lan egiteko eta bere etorkizunaz erabakitzeko eta testuinguru gero eta konplexuago batean bere helburuak lortzeko daukan gaitasuna da: “Etorkizunaren webak, egilearen ustez, globalizatutako eta ziberespazioan elkarri konektatutako gizateriaren adimen kolektiboa adieraziko du” (Levy, 1997).
Oso interesgarria da, bestalde, James Surowiecki-k “Ehun bat baino hobe” lanean fenomenoaz egiten duen deskribapena. Jatorrizko izenburua erakargarriagoa da: Jendetzaren jakituria (Wisdom of the crowds, 2004): Taldeko kide askok arazo bati buruzko azaleko informazioa daukatenean ere, taldeek erabaki onak har ditzakete, batzuetan adituek baino hobeto. Hori guztia faktore batzuk betetzen badira, iritzi kolektibo egokia errazten dutenak:
Erreferentziak:
Surowiecki, J. (2005): Ehun bat baino hobe: jendetzaren jakituria edo zergatik gehiengoa beti den gutxiengoa baino bizkorragoa. Urano.
Lévy, P. (1999): Collective intelligence: mankind’s emerging world in cyberspace. Perseus Books.
Kontzeptuak hainbat konturi egiten die erreferentzia. Banakako mailan, IKTak ahalik eta eremu gehienetan eraginkortasunez erabiltzen jakiteari dagokio. Terminoak izaera ebolutiboa iradokitzen du, IKTen erabilerak etengabeko prozesua duena, eta hori gaitasun digitalaren maila aztertzeko interesgarriagoa litzateke bertako eta etorkin digitalen arteko banaketak proposatzen duena baino.
Mossbergerrek, Tolbertek eta McNealek (2008) “gaitasunen jarraipena” dagoela uste dute, gaitasun digitalaren hainbat maila ezberdinduz. Eta jarraipen horretan zehar pertsonen arteko diferentzia konektagarritasunaren maiztasunak eta konexioaren abiadurak zehazten dute.
Erakundeen eremuan, ahalduntze digitalaren kontzeptua garatu eta maiz aplikatu da, IKTen gizarteratze maila baloratzeko eta bikaintasuna lortze aldera bideratzeko aukera eskainiz, berrikuntza eta lehiakortasuna sustatzeko helburuarekin. CTIC fundazioak bost garapen fase zeharkatzen dituen ahalduntze digitalaren eredua proposatzen du:
Erreferentziak:
CTIC Fundazioa. Heldutasun digitaleko eredua: http://www.ader.es/servicios/tecnologias-de-la-informacion/modelo-de-madurez-digital/.
Mossberger, K., C. J. Tolbert, and R.S. McNeal (2008): Digital Citizenship: The Internet, Society, and Participation. Cambridge, MA: MIT Press.
Reig, D. (2010): Bederatzi joera 2011n (edo haratago). Online eskuragarria: http://www.dreig.eu/caparazon/ 2010/12/25/tendencias2011/
Uzelac, A. (2010): “Kultura digitala, teknologia eta kultura elkartzen dituen paradigma konbergente bat: kultur sektorearentzako erronkak”: Pau ALSINA (koord.). Kulturaren digitalizaziotik kultura digitalera» [dossierra online]. Digithum. 12. zk. UOC. ISSN 1575-2275. http://digithum.uoc.edu/ojs/index.php/digithum/article/view/n12-uzelac/n12-uzelac-esp.
Estrategia honek bermatu nahi du leku zehatz batean sortzen diren politikek ez dezatela eduki efektu negatiborik gizonen eta emakumeen egoeran, eta gainera generoen arteko berdintasunean eragin positiboa izan dezatela. Beraz, generoaren ikuspegia zeharka txertatzen da erabakitzen diren politika, neurri eta akordio guztietan.
Gutxiengo etnikoa gizarte talde bat da, bere hizkuntza, dialekto, arraza, erlijio edo jatorri historikoa dela-eta bereizten dena. Hori askotan gainerako taldeek talde hori baztertzeko zioa izaten da. Gutxiengo talde etnikoak lurralde jakin batzuekin identifikatu ahal dira. Egitura antolatua eduki dezakete, edo ez, eta beraien kohesioa talde etniko diren aldetik dauzkaten harreman propioetan bakarrik oinarritu ahal da.
Erreferentzia:
http://es.wikipedia.org/wiki/Minor%C3%ADas_ %C3%A9tnicas.
Bertako digitaltzat joko dugu teknologia digitala orokorrean sartu bitartean edo ondoren jaiotako pertsona eta, gaztetatik teknologia horrekin elkarreragitean, bere kontzeptuen ulermen hobea duena. Marc Prenskyk eman zion izena Bertako Digitalak, Etorkin Digitalak lanean (2001). Egileak bertako pertsona digitalaren eta herri jakin bateko pertsonaren arteko analogia egin zuen: azken horientzat, hizkuntza eta ohiturak ohikoak dira, etorkinentzat ez bezala, eskualdeko ohiturak hartu eta egokitu behar baitira (http://en.wikipedia.org/wiki/Digital_native). Horrela bada, teknologia baino lehenago jaio zirenak, aurredigitalak, etorkin digitaltzat jotzen dira.
Bertako pertsona digitalaren kontzeptuak eztabaida asko sortu ditu. Bi talde horien artean (bertako versus etorkin digitalak) dagoen tarteak tirabirak sortzen ditu lan, gizarte eta hezkuntza alorretan, etorkin digitalek gizarteratzeko eta eguneratze teknologikoetan egunean egoteko zailtasunak baitituzte.
Hala eta guztiz ere, dikotomia hori sinple eta orokorregia da. Adibidez, ezin ditugu bertako pertsona digitaltzat hartu gaur egun gazteek gozatzen duten teknologia sortu duten helduak? Bestalde, eta alfabetatze digitalak dakarrena kontuan hartuta, bertako pertsona digitalak alfabetatuak daudela pentsatzea teknologian barneratuta daudelako ez da erreala teknologiari eskaintzen dizkioten erabilera murritzak (gehienbat dibertimenduzkoak) kontuan hartzen badugu. Hala adierazten du Hargittaik (Hargittai, Fullerton, Menchen-Trevinoy Yates Thomas, 2010) unibertsitateko ikasleek interneteko edukia baloratzeko zuten moduari buruzko ikerketa batean:
“Gazteak webarekin hazi izan direlako bakarrik ezin dugu esan hura erabiltzeko gai direnik”. Reigen (2010) ustez, hezkuntza sistemak eta gizarte inguruak hainbat jarduera eta gaitasun sustatu behar ditu sareko erabiltzaile gazteenen artean benetan pertsona alfabetatuak izan daitezen. Jarduera eta gaitasun horien artean hauexek daude:
Azken finean, milurtekoaren ikastun berrientzat gomendatutako gaitasunak dira ELGAren txostenaren arabera.
Erreferentziak:
Digital native (n.d). In Wikipedia: http://en.wikipedia.org/wiki/Digital_native.
Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundea (ELGA). (2010) XXI. mendeko gaitasunak eta trebakuntzak milurteko berriko ikastunentzat ELGAko herrialdeetan: http://recursostic.educacion.es/blogs/europa/media/blogs/europa/informes/Habilidades_y_competencias_siglo21_OCDE.pdf.
Hargittai, E., Fullerton, L., Menchen-Trevino, E. eta Yates Thomas, K. Trust Online (2010): Young Adults’ Evaluation of Web Conten International Journal of Communication 4, 468–494. http://ijoc.org/ojs/index.php/ijoc/article/view/636/423.
Reig, D. (2010): Bertako digitalak ala naufrago digitalak? Jarrerak eta gaitasunak: http://www.dreig.eu/caparazon/2010/07/29/nativos-naufragos-digitales-competencias/.
Aporta proiektuaren definizioaren arabera: “Sektore publikoaren informazioaren berrerabilera sektore publikoko organismoek sortutako informazioa pertsona fisiko edo juridikoek erabiltzean datza (helburu komertzialekin edo bestelakoekin). Hala eta guztiz ere, 37/2007 Legeak berrerabileraren kontzeptutik baztertzen du sektore publikoko administrazioen eta organismoen artean, esleituta dauzkaten funtzio publikoak gauzatzean, informazioa trukatzea. / Jakintzaren ekonomian, sektore publikoaren informazioaren berrerabilerak potentzial ekonomiko esanguratsua dauka, informazio digitaleko produktu askorentzat funtsezko oinarria baita. Horregatik, ezinbestekoa da informazio publikoa modu eraginkorrean berrerabiltzea, bere potentziala aprobetxatzeko eta horrela produktu, zerbitzu eta merkatu berriak garatzeko, eduki digitalen espainiar industrian garapen ekonomiko handiagoa lortzen dutenak eta lanpostu gehiago sortzen dituztenak”.
Erreferentziak:
Aporta proiektua: http://www.aporta.es.
Open Data Euskadi: http://opendata.euskadi.net/w79-home/es.
Kontzeptuaren jatorriaz esan behar dugu Adimen kolektiboa, ziberespazioaren antropologia baten alde (Pierre Levy-k 1997an argitaratua) aitzindaria izan zela. Hauxe da tesi nagusia: jakintza kolektibo bat dago, gizakiak dauden edozein tokitan, eta tresna teknologikoen bidez sustatu ahal da. Beraz, egilearen arabera, adimen kolektiboa pertsona-kolektibo batek elkarrekin lan egiteko eta bere etorkizunaz erabakitzeko eta testuinguru gero eta konplexuago batean bere helburuak lortzeko daukan gaitasuna da: “Etorkizunaren webak, egilearen ustez, globalizatutako eta ziberespazioan elkarri konektatutako gizateriaren adimen kolektiboa adieraziko du” (Levy, 1997).
Oso interesgarria da, bestalde, James Surowiecki-k “Ehun bat baino hobe” lanean fenomenoaz egiten duen deskribapena. Jatorrizko izenburua erakargarriagoa da: Jendetzaren jakituria (Wisdom of the crowds, 2004): Taldeko kide askok arazo bati buruzko azaleko informazioa daukatenean ere, taldeek erabaki onak har ditzakete, batzuetan adituek baino hobeto. Hori guztia faktore batzuk betetzen badira, iritzi kolektibo egokia errazten dutenak:
Erreferentziak:
Surowiecki, J. (2005): Ehun bat baino hobe: jendetzaren jakituria edo zergatik gehiengoa beti den gutxiengoa baino adimentsuago. Urano.
Lévy, P. (1999): Collective intelligence: mankind’s emerging world in cyberspace. Perseus Books.
Pertsonek espazio batean modu kontzientean parte hartzen duten gizarte-ekimenei esaten zaie gizarte-partaidetza. Parte hartzean, zenbait talderen aurrean beren jarrera azaltzen dute eta beraiekin bat egiten dute, kausa jakin batzuk burutzeko; kausa horiek praktikan gauzatzeko, botereko gizarte egiturak erabiltzea beharrezkoa da.
Parte hartzea gizarte espazio berriak eratzeko aukera edo gizarte eragileak gizarte mugimenduetan, gobernuko eta gobernuz kanpoko erakundeetan sartzea da, edo esfera publikoan presentzia izatea egoerak erreklamatzeko edo aldaketak eskatzeko.
Parte hartzeko moduen artean, Latinoamerikako protagonistak, 1980ko hamarkadan bereziki, gizarte mugimenduak izan ziren. Aitzitik, gaur egun, Rott-en ikuspegitik, berak adierazpen errealistatzat duena, gizarte mugimenduen goraldia amaitu egin da. Rott-en arabera, aldaketa horren kausetako bat Brasilen ikus dezakegu. Herrialde horretan alderdi politiko batek bereganatu zituen mugimenduak, beste artikulazio-bide batzuk eskainiz. Gizarte mugimenduetako eta GKEetako buruzagietako asko Langileen Alderdian (PT) sartu ziren. Eta alderdiek (jarraitzen du egileak), hirugarren munduan edo Latinoamerikan bere burua finantzatu behar dutenean, posizioak lortzeko edo borondatezko laguntzak eskuratzeko ordainketak onartzeko duten tentazioa oso handia da. Horregatik, alderdi politikoetan sartzen diren gizarte mugimenduetako kideek beren kausak neurri batean utzi behar dituzte, alderdiak egokitzat jotzen duen neurrian.
Gizartean parte hartzeko bigarren mota bat gobernuz kanpoko erakundeetan (GKE) gertatzen da. Rott-ek batez ere ikuspegi ekonomikoa ematen die, gobernuz kanpoko erakundeek pentsaera lehiakorra dutelako baliabideak bereganatzeko unean. Horrenbestez, GKEek ez dute zertan jardun behar gizarte erresistentziako ildoan; aitzitik, gizarte kontzepzio hegemonikoak izan ditzakete. Egilearen arabera, baliabideen bilaketak “political correctness” moduko bat finkatzen du, baliabideen bilatzaileek baliabideak ematen dituztenen ideologiak bereganatu behar dituztelako.
Latinoamerikan beste parte hartze mota bat gertatu da, auzokide elkarteen sorrerarekin. Auzoetako emakumeak, gehienetan, honelako elkarteak sortuz antolatu dira.
Erreferentziak:
Berlingo Unibertsitate Libreko Ikerketa Latinoamerikarren Unibertsitatea, http://www.lai.fu-berlin.de/es/e-learning/projekte/frauen_konzepte/projektseiten/konzeptebereich/rot_partizipacion/contexto.html.
Arestian aurreratu dugun gizarte-berrikuntzaren definizioan sakonduz gero, kontzeptu garrantzitsu bat sortuko da: berrikuntzaren gizarte iragazkortasuna. Zenbait gizarte faktore (sormena, bizi-kalitatea, kultura aniztasuna, lankidetza eta sarean lan egiteko gaitasuna) dira gizarteak berrikuntzarekin daukan iragazkortasun maila definitzen dutenak. Gizartearen gizarte-berrikuntzarako gaitasuna eta berrikuntzaren kultura enpresa-berrikuntzari lotuta daude eta berarengan eragina dute. Enpresa-berrikuntza egoteko, ezinbestekoa da ingurune sozial egokia egotea, berrikuntza handikoa. Hau da, alor guztietan (hezkuntza, kultura, artea, gobernua etab) berrikuntzak sortzeko gaitasuna duen gizartea, barne eta kanpo berrikuntza bereganatzeko gai den gizartea. Beste modu batean esateko, GIZARTE-BERRIKUNTZA egon behar da.
Zenbait ikerlan enpirikok erakusten dutenez, lurralde batek berrikuntza bereganatzeko daukan gaitasunak beraren enpresa-garapena baldintzatzen du. Horrenbestez, lurraldean berrikuntzaz hitz egiteak bi kontzeptu bereizezinez hitz egitea dakar: gizarte-berrikuntza + enpresa-berrikuntza. Harremana zuzenean proportzionala da: lurralde batek berrikuntza zenbat eta gehiago bereganatu (gizarte-berrikuntza), orduan eta enpresa-berrikuntzako gaitasun handiagoa izango du. Eta, aitzitik, berrikuntzaren gizarte iragazkortasun handiagoa den heinean, berrikuntza eta enpresa-lehiakortasun maila txikiagoa izango da. Lehenengo ondorioa da berrikuntza sistemek berrikuntza behar dutela.
Erreferentzia:
Berrikuntza-lurraldeak: Gizarte-berrikuntza, enpresen berrikuntza lehiakorraren motor: www.makingmedia.es/pdf/TicAsturias2011_baja.pdf.
Gaur egun, termino hori giza komunikabide gisa funtzionatzen duten erabiltzaileei aplikatzen zaie. Horrek esan nahi du aldi berean edukiak kontsumitzen eta produzitzen dituztela. Prosumitzaile batek ez dauka dirua irabazteko asmorik; informazioa trukatzeko mundu digitalean parte hartu baino ez du egiten. Hori da adibidez P2Pen kasua, pareko sare trukagarriak. Sarean tutorialen orrialdeak ere badaude, erabiltzaileei zenbait eginkizun egiten irakasteko, web garapena eta produkzioa sustatzeko asmoz.
Prosumer hitzak ederki deskribatzen ditu 2.0 web iraultzako milioika partaide. Izan ere, gero eta pertsona gehiago igotzen dute informazioa sarera eta, aldi berean, gero eta pertsona gehiagok kontsumitzen dute. Horrela, informazioa norabide guztietarantz doa. 2.0 web honetan prosumitzailearen figuran zentratutako zenbait proiektu daude, hala nola iStockphoto. Halere, adibiderik argiena Lego enpresan gertatzen da, Mindstorms-ekin.
Terminoa ez da berria; espresio hau arau bihurtuko da datozen urteetan. Dagoeneko zenbait enpresak (Sony-k adibidez) erabiltzen dute, konpartitzeko asmoz dokumentalak sortzen dituzten bideokameren erabiltzaileak deskribatzeko. Horrela, terminoa erraztasuna eta erabiltzailearekiko bateragarritasuna eskaintzen dituzten teknologia berrietan ere aplikatzen da.
Argi dago produzitzeko eta kontsumitzeko joera hori bizi dugun testuinguru digitalari zor zaiola. Bertan, komunikazio sareei aplikatutako teknologiaren garapenak informazio mota oro errazago eskuratzea ahalbideratzen du. Muga geografikoak ez dira oztopo.
Prosumer Jean Cloutier-en EMREC (igorle-hartzaile) ereduaren antzekoa da. Eredu horretan, igorlearen eta hartzailearen artean informazioa transmititzeko eta erantzuteko kate bat dago. Cloutier-ek jakintzat ematen du, dauden baliabide berriekin, edozein erabiltzaile izan daitekeela mezuen igorle eta hartzaile aldi berean.
Erreferentziak:
http://es.wikipedia.org/wiki/Prosumidor.
http://viverodeiniciativasciudadanas.wordpress.com/glosario-abierto-open-glossary/.
Pertsona taldeek eratutako gizarte egiturak. Harreman mota batek edo gehiagok lotzen dituzte: adiskidetasuna, ahaidetasuna, interes komunak edukitzea edo jakintza arlo berean adituak izatea.
Erreferentziak:
http://es.wikipedia.org/wiki/Red_social.
http://viverodeiniciativasciudadanas.wordpress.com/glosario-abierto-open-glossary/.
Gizarte komunikabideak (social media, ingelesez) online komunikazio-plataformak dira. Haietan, edukia erabiltzaileek sortzen dute 2.0 sareko teknologiak erabiliz, informazioaren edizioa, argitalpena eta trukea errazten dutenak. Kaplan eta Haenlein irakasleek gizarte komunikabideak honela definitzen dituzte: “Interneten oinarritutako aplikazio multzo bat, 2.0 sarearen funts ideologiko eta teknologikoekin garatzen direnak, eta erabiltzaileak sortutako edukiak sortzeko eta trukatzeko bide ematen dutenak”.
Gizarte komunikabideak aberatsak dira parekoen arteko eraginean eta elkarreraginean, eta beraien audientzia publikoa gero eta “adimentsuagoa” eta partaideagoa da. Gizarte komunikabidea plataforma digitalen multzo bat da, WOMMen (ahotan dabilen marketinga) inpaktua areagotzen duena eta neurgarri bihurtzen duena eta, horrenbestez, errentagarri bihurtzen duena, gizarte komunikabideen marketingaren bidez eta social CRMaren bidez. Community manager-ek enpresen inguruan komunitateak sortzen eta zaintzen dituzte. Baliozko edukia sortzen dute, elkarrizketak pizten dituzte, jendea parte hartzera animatzen dute, marken online presentzia monitorizatzen dute... Gizarte komunikabideek pertsonen arteko komunikazioa eta marken eta pertsonen arteko komunikazioa aldatu dituzte.
Gizarte komunikabiderik hedatuenak gizarte sareak, blogak, mikroblogak eta multimediako partekatze-zerbitzuak dira.
Erreferentzia:
http://es.wikipedia.org/wiki/Medio_social_(social_media).
Informazioaren gizartean informazioaren sorrera, banaketa eta manipulazioa errazten dituzten teknologiek funtsezko papera jokatzen dute gizarteko, kulturako eta ekonomiako jardueretan. Informazioaren gizartearen kontzeptua herrialde industrializatuen programek inspiratu dute. Terminoa politikoagoa da teorikoa baino, gizartearen geldialdia gainditu ahal izateko asmo estrategikoa baita. Era berean, “informazioaren gizartearen” kontzeptuak zenbait disposizio historiko dakartza berekin, mentalitate arkaikotik modernorako aldaketarekin parekatzen dutenak. Informazioaren gizartea gizarte industrialaren ondorengoa da. Erlatiboki antzekoak izan daitezke kontzeptu hauek; industriaren osteko gizartea (Daniel Bell), posfordismoa, gizarte posmodernoa, jakintzaren gizartea, besteak beste. Azken kontzeptu hori informazioaren gizartea kontzeptuari gailentzen ari zaio.
Erreferentzia:
http://es.wikipedia.org/wiki/Sociedad_de_la_informaci% C3%B3n.
1991n asmatu zuen Jan van Dijk-ek De Netwerkmaatschappij (Sare-gizartea) lanean. Halere, gehien garatu eta hedatu duena Manuel Castells izan da La Sociedad Red liburuan, La Era de la Información triologiako lehenengo liburukia.
Manuel Castellsen ustez, gizarte egitura hiru harreman motaren bidez sortzen da:
Sare-gizartean, errealitatea informazio sareek eraikitzen dute. Sare horiek informazioa prozesatzen, biltegiratzen eta transmititzen dute; distantzia, denbora eta bolumenak ez dira oztopo. Gizartearen funtzionamendua ulertzeko modu berri hau globalizazioan oinarritzen da, Interneti esker garatu dena.
Harreman hauek finkatzeko, mantentzeko, aldatzeko edo suntsitzeko modua XX. mendearen erdialdeko gizarte-paradigma berriaren aurrean aldatu zen. Gizarte berria, sare-gizartea, informazioan eta jakintzan oinarritutako iraultza teknologiko batetik jaio zen, eta ekonomia berri bat sortu zuen. Hauek dira beraren hiru ezaugarri funtsezkoak:
Ekonomia berriaren ezaugarri hauek errotik aldatzen dute ekoizpen, esperientzia eta botere harremanak nola gertatzen diren, eta lan-merkatua eta enplegua, kultura, politika, estatua, kontsumoa eta abarrekoak birdefinitzen dituzte.
Erreferentziak:
Castells, M. (2004): “Informationalism, Networks And The Network Society: A Theoretical Blueprint”. En Castells, M. (Ed.), The Network Society: A Cross-Cultural Perspective. Northampton, MA: Edward Elgar.
Castells, M. (2000): “Materials for an exploratory theory of the network society”. En British Journal of Sociology, Jan-Mar 2000, 51(1), 5-24. London: Routledge.
Wikipedia: http://es.wikipedia.org/wiki/Sociedad_red.
Termino antropiko eta soziala da, adineko pertsonen populazioari dagokiona. Gaur egun arte zaharra izatearen sinonimo zen. Biztanleria-talde hau erretiratuta dago eta 65 urte edo gehiago dauzka.
Adin-talde hau biztanleriaren piramidean hazten ari da, hau da, populazioaren egitura adinen arabera banatzen badugu, talde honetakoak gero eta ugariagoak dira. Horren arrazoia da jaiotza-tasak behera egin duela eta herrialde askotan bizi-kalitatea eta bizi-itxaropena hobetu direla.
Adineko pertsonen bizi-baldintzen ezaugarri nagusiak, besteak beste, lan-aukeren, gizarte-jardunaren eta gizarteratzeko gaitasunaren galera dira. Horregatik, sarritan zokoratuta eta baztertuta sentitzen dira. Herrialde garatuetan gehienek bizi-maila hobea dute, estatuak ordaintzen die eta pentsioak, osasun-bermeak eta bestelako onurak jasotzen dituzte.
Subsidiariotasuna, lehenik eta behin, egiturako kolektibo bakoitzaren autonomia aitortzean datza, bere helburuak finkatzeko eta horiek lortzeko prozesuak erabakitzeko orduan. Baina, bestalde, elkarrizketa eta gizarte-taldeko kide guztien (banakoak eta kolektiboak) partaidetza eskatzen ditu helburu orokorrak definitzerakoan, helburu horiek lortzeko estrategiak diseinatzerakoan, horiek gauzatzerakoan eta ebaluatzerakoan, eta autoerregulazioko eta elkarrekin arautzeko tresnen errespetua. Subsidiariotasun printzipioa gizarte-egitura bateko kide guztien autodeterminazio eskubidearen errespetu gorenean oinarritzen da. Aldi berean, demokrazia parte hartzailea deritzogun horren elkarreragin soziopolitikoko dinamikaren eraikin osoaren oinarria da.
Erreferentzia:
http://es.wikipedia.org/wiki/Principio_de_subsidiariedad.
Informazioaren eta komunikazioaren teknologiak, IKT ere esaten zaienak, informazioa kudeatzeko eta leku batetik besterako garatu diren teknologien multzoa dira. Oso konponbide-sorta zabala da. Informazioa gordetzeko eta gero berreskuratzeko teknologiak, informazioa leku batetik bestera bidaltzeko eta jasotzeko teknologiak, edo informazioa prozesatzeko teknologiak, gero emaitzak kalkulatu ahal izateko eta txostenak egin ahal izateko, hemen sartzen dira. Informazioaren eta komunikazioaren teknologien bidez egiten ditugun erabileren zerrenda egingo bagenu, bukaezina litzateke:
Aurrerapen horiek ditugu ezagunenak, baina askozaz ere gehiago daude:
Informazioaren eta komunikazioaren teknologiak gure bizitzan daude eta bizimodua aldatu digute. Iraultza hau teknologia digitalaren agerpenak ahalbideratu du. Teknologia digitalak, gero eta ordenagailu ahaltsuagoak sortzearekin batera, gizateria zientzian eta teknikan oso azkar aurrera egitera eraman du, eta geure armarik sendoena eman digu: informazioa eta jakintza. Baina ez hori bakarrik; informazioaren eta komunikazioaren teknologiek enpresen kudeaketa eta negozioak egiteko modua eraldatu dituzte:
Enpresen kudeaketako alor guztietan, informazioaren eta komunikazioaren teknologiek geure lan egiteko modua eraldatu dute. Egiteko astunenetatik askatu gaituzte, baliabideak optimizatu dituzte eta produktiboago bihurtu gaituzte. Haiei esker, askozaz ere gehiago, kalitate hobeagorekin, eta denbora laburragoan, produzitzen dugu.
Erreferentziak:
http://www.serviciostic.com/las-tic/definicion-de-tic.html.
http://es.wikipedia.org/wiki/Tecnolog%C3%ADas_de_la_informaci%C3%B3n_y_la_comunicaci%C3%B3n.
2.0 sarea aplikazio tradizionaletatik azken erabiltzaileari begira egindako web aplikazioetarako eboluzioaren irudikapena da. 2.0 sarea jarrera bat da, eta ez teknologia bat. 2.0 sarea aplikazio tradizionaletatik azken erabiltzaileari begira sarearen bidez funtzionatzen duten aplikazioetara gertatu den trantsizioa da. Lankidetza sortzen duten aplikazioak eta mahaigaineko aplikazioak ordezkatzen dituzten zerbitzuak dira.
2.0 sareko web aplikazioek informazioa partekatzea, elkarreragingarritasuna, erabiltzailean zentratutako diseinua eta world wide web-eko lankidetza errazten dituzte. 2.0 webgune batek erabiltzaileei elkarren artean eragitea eta lan egitea ahalbideratzen die, komunitate birtual batean sortutako edukiaren sortzaile diren aldetik. Beste webgune batzuetan, ordea, erabiltzaileek beraientzat sortu diren edukiak modu pasiboan behatu baino ez dute egiten. 2.0 sarearen adibide batzuk hauek dira: web komunitateak, web zerbitzuak, web aplikazioak, gizarte sareko zerbitzuak, bideoak ostatatzeko zerbitzuak, wikiak, blogak, mashupak eta folksonomiak.
Erreferentziak:
16. Jardunbide egokia e-inklusioan eta e-partaidetzan
Informazioaren gizartea, IKTak eta herritarren partaidetza eremuak etengabeko hazkunde eta hedatze prozesuan daude, bai tokiko, estatuko eta Europako eremuetan, bai nazioarteko testuinguruan.
Horrek esan nahi du ia egunero albiste interesgarriak, ekimen berriak, txosten eta azterlan esanguratsuen argitalpenak, ekitaldiak eta abarrekoak sortzen direla. Egunero sortzen diren informazioa eta jakintza ez jarraitzea eta ez eguneratzea sinergiak gauzatzeko aukerari bizkar ematea izan liteke, beste lurralde batzuetan garatzen ari diren esperientziak aprobetxatzeari muzin egitea, eta oro har IKTak gizarte aldaketako tresna nagusitzat hartzen dituen komunitate bat, etengabe eguneratzen ari den konpartitutako jakintza oinarri duena, sortzeko aukerari uko egitea.
Ikuspegi honetatik, ondoko gai hauei buruzko jardunbide egoki batzuk jaso nahi izan ditugu (txosten berezi honen aztergai direlako hautatu ditugu, baita Europarako Agenda Digitalaren, Espainiarako Agenda Digitalaren zirriborroaren eta Euskadirako Agenda Digitalaren jarduketa ildo handiekin bat datozelako ere):
Jardunbide egokiak hautatzeko, erabili den metodologia aldez aurretik identifikatutako esperientziei buruz galdera hauek egitea izan da:
IKTen ERABILERA SEGURUA ETA ARDURATSUA |
(39. taula)
BBPP_Kontuzdatos
KONTUZDATOS | |
ERAKUNDEA | Datuak Babesteko Euskal Bulegoa |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.avpd.euskadi.net/s04-redes/eu/contenidos/informacion/redes/eu_redes/tutoriales.html |
BESTELAKO ESTEKAK | http://www.avpd.euskadi.net/s04-5213/eu/ http://www.avpd.euskadi.net/s04-kontuz00/es/contenidos/informacion/udcd/es_udcd/decides.html |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
2008ko irailean, Datuak Babesteko Euskal Bulegoak bat egin zuen Euskal Autonomia Erkidegoko Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerkuntza Sailarekin, gazteentzako hezkuntza kanpaina bat abiatzeko, datu pertsonalen babesari buruzkoa. Kanpainaren helburuak 14, 15 eta 16 urteko gazteak pribatutasunari buruz eta datu pertsonalen babesari buruz dakitena aztertzera gonbidatzea eta bitarteko digitalak erabiltzean beren datuak eta besteenak babestearen erantzule izatera motibatzea dira. 2009ko lehenengo hiruhilekoan, bigarren hezkuntzako zentro guztiek doako materiala, kanpainari buruzko informazioa daukan gutun bat eta webguneari (http://www.avpd.euskadi.net/s04-kontuzdt/eu/) buruzko gutuna jasotzen dituzte. Sarean nabigatzen dugunean datu pertsonalak babesteak duen garrantzia azpimarratzen du webgune honek. Webgunean, beste pertsona batzuek gure datuak nola erabili ahal dituzten eta erabilera okerra eman ahal dieten erakusten da. Gainera, informazioa babesteko moduak azaltzen dira. Edukietako asko ezagunak egingo zaizkigu, eta beste batzuk erabat berriak izango dira. Kanpaina hau aurretik Norvegian egindako kanpaina baten egokitzapena da. 2007. urtean, Norvegiako Hezkuntza eta Prestakuntzako eta Datuen Babeseko agintariek hezkuntza kanpaina bat sortu zuten gazteentzat, datu pertsonalak babesteari buruz. Kanpaina hark harrera bikaina izan zuen Norvegiako ikastetxeetan. Parte hartze zabala izan zuen eta kritika onak jaso zituen, bai barruan bai kanpoan (nazioartean goraipatua izan zen). DBEBak eta Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerkuntza Sailak erreferentziako hezkuntza proiektu hau eta beraren emaitzak aztertu zituzten, eta gure helburuetarako egokia eta erraz moldatzeko modukoa zela pentsatu zuten. Horregatik, egokitze eskubideak eskatu zituzten. |
(40. taula)
BBPP_Comunidad Aprendizaje
“INFORMAZIOAREN ETA KOMUNIKAZIOAREN TEKNOLOGIEN ERABILERAN SEGURTASUNA” IKASKUNTZA KOMUNITATEA |
|
ERAKUNDEA | CTIC Informazioaren Gizartea Fundazioa: http://www.fundacionctic.org |
EREMUA | Pribatua/publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.fundacionctic.org/servicios/innovacion-social |
BESTELAKO ESTEKAK | http://internetyfamilia.es http://menoresenlastic.fundacionctic.org/ http://www.facebook.com/congresomenoresenlastic https://twitter.com/#!/menorestic |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Hezkuntza komunitate pribatua, haur eta lehen hezkuntzako ikastetxeei zuzendua, IKTen erabilera segurua eta arduratsua sustatzeko. Ikastetxe bakoitzari pasahitz bat ematen zaio, eta beraren bidez irakasleek plataforma horretan partekatutako edukia, materialak eta tresnak eskuratu ahal dituzte. Jakintza eta baliabideak partekatzeko topagune bat eta informazio gune bat izan behar da irakasleentzat. Bertan, IKTak erabiltzeko segurtasunaren inguruko informazio garrantzitsua eskuratu ahal dute, eta interes berberak dauzkaten erabiltzaileekin harremanetan sartu. Komunitate honen osagai bereizgarria administrazio taldeak sortutako edukia da (CTC SI Fundazioa), astero edukiak eta albisteak eguneratzen dituena. Komunitateak dokumentu-fondo zabala dauka, Internet eta Familia proiektuaren esparruan egindako materialez, bideo- eta dokumentu- bildumez osatua (unitate didaktikoak, fitxa didaktikoak, ikasgelarako aurkezpenak, irakasleentzako erreferentziako dokumentuak, dibulgazioko artikuluak etab), hezkuntza-etaparen, tematikaren, edukien tipologiaren eta abarrekoen arabera sailkatuak eta katalogatuak. Horrela, irakasleek honako ekintza hauek egin ditzakete: ikasgelan zuzenean aplikatu beharreko dokumentazioa aurkitu eta deskargatu; segurtasun gaietan, IKTetan eta adingabekoen gaian gertatzen den guztian egunean egon. Gainera, zalantzak argitu ahal dira edota konpartitzeko eta eraikitzeko proposatu. Finean, denon artean jakintza kolektiboa sortu eta aprobetxatu ahal den sareko leku bat da. |
(41. taula)
BBPP_Cibermanagers
CIBERMANAGERS | |
ERAKUNDEA | Pantallas Amigas (http://www.pantallasamigas.net/) izenekoaren helburua teknologia berrien erabilera segurua eta osasuntsua bultzatzea da, bai eta haurren eta nerabeen artean herritartasun digital arduratsua sustatzea ere |
EREMUA | Pribatua/publikoa/gizartekoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.cibermanagers.com/ |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Cibermanagers berdinen arteko ikaskuntza eta zerbitzu solidario eta hezkuntzako esperientzia berria da. Nerabeak eurak bihurtzen ditu aldaketaren eragile eta IKTen erabilera seguru eta arduratsuari lotutako irtenbidearen erdigunean kokatzen ditu, arazoaren biktima edo parte jarri beharrean. 2010eko urtarrilean egin zen lehen aldiz, Portugaleteko Santa Maria ikastetxearen eta Pantallas Amigas-en arteko elkarlanean. |
(42. taula)
BBPP_Etorkizuneko Zientzialariak Azterlana
ETORKIZUNEKO ZIENTZIALARIEN TEKNOLOGIEI BURUZKO AZTERLANA | |
ERAKUNDEA | Fundación CTIC Sociedad de la Información: http://www.fundacionctic.org |
EREMUA | Pribatua/publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://internetyfamilia.es/estudio/ |
BESTE LOTURA BATZUK | http://www.slideshare.net/menorestic/estudio-tecnologias-cientificos-futuro http://internetyfamilia.es/wp-content/uploads/2011/04/info_tec_futuro2.pdf http://internetyfamilia.es/tag/legoseriousplay/ |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Etorkizuneko zientzialarien teknologiak azterlana “adimen kolektiboa” kontzeptuan oinarritzen da. Haren oinarrian denok egon gaitezke ados: haur gazteek duten sormen eta irudimen maila handia, azken finean haiek izango baitira etorkizuna sortu, aldatu eta ahalbidetuko dutenak. Haur parte-hartzaileei etorkizunean eduki nahi luketen produktu edo zerbitzu teknologiko berri bat definitzeko lana ematen diegu. Honakoak izan ziren gure helburuak: • 6 eta 12 urte arteko haurrek etorkizuneko teknologia nola ikusten duten ikertu. • Haurrek eguneroko bizimoduan darabiltzaten teknologiekin dituzten harremanak aztertu. • Haurrek eskatzen dituzten produktu eta zerbitzu teknologiko berriei antzeman. • Teknologia sektoreko enpresei produktu berriak ikertzeko eta garatzeko balizko bideak eskaini. • Haurrek zientzia-teknologiari buruz dituzten iritziak eta kezkak adierazi ahal izateko esparruak sortu. • Lehen adinetatik bokazio zientifiko teknologikoak sustatu. • Teknologiara hobeto hurbildu ahal izateko interesguneei antzeman. Azterlanean 6 eta 12 urte arte 546 haurrek parte hartu zuten. Bi astez eta “Nolakoa nahi zenuke etorkizuneko teknologia?” galdetuta, 6 eta 12 urte arteko 546 mutil (% 42) eta neskari (% 58) produktu edo zerbitzu berria marraztu eta deskribatzeko eskatu zitzaien. Askatasun osoz egin dute, eta “nagusien” eragina sentitzen ez zuten giroan, Mercaplana 2010-2011ko Haurren Azokako Laborategi tailerrean. Informazio iturri nagusiak haurrek prestatutako marrazkiak eta zirriborro grafikoak eta haurrek bideoan grabatutako eta ahoz azaldutako “berrikuntzak” izan ziren. Egindako inkestetatik 276 jo ziren “ideia” teknologiko berritzailetzat. Ideia batzuek merkatu teknologikoko egiazko joeren intuizio handia erakutsi dute: haurrek egun Beta fasean dauden irtenbideak (Errealitate Handitua eta Gailuekiko Elkarreragite Forma Berriak) proposatu eta ideia guztiz disruptiboei dagozkien proposamen interesgarriak (guztien %4 gutxi gorabehera) egin dituzte, batez ere etxetresnei eta elkarreraginari, eta automatizazioari lotutako gailuei aplika dakizkienak. Proposatutako ideien % 19 telegarraio/denbora makinari dagokie. Azterlanak hasierako ideia indartu du: lehen urteetan sormena, irudimena eta zientziarekiko gustua sustatzea funtsezkoa da etorkizunean eurak izan daitezen, langile bihurtuta, Asturiaseko enpresak lehiakorrago bihurtu eta lurraldea garatzen aktiboki lagun dezaten. |
(43. taula)
BBPP_Googleren Segurtasun Zentroa
GOOGLEREN HAURREN SEGURTASUN ZENTROA | |
ERAKUNDEA | Googleren Familia Segurtasun Zentroa beste 5 erakunderekin izandako elkarlanetik sortu da: Protégeles, Save the Children, Fundación Alia2, Unicef eta EU Kids Online |
EREMUA | Pribatua |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.google.es/familysafety/ |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Haur eta gazteak Interneten erabilerak zer garrantzi duen jakitun, Googlek esperientzia segurua eskaini nahi die bere erabiltzaileei, familia segurtasunaren inguruko honako helburuak betetzeko: • Gurasoek eta hezitzaileek Interneten haurrek eskura dezaketen edukia hautatu ahal izateko tresnak ematea. • Familiei Interneteko segurtasunari lotutako aholkuak eta iradokizunak ematea. • Adingabeak babesten diharduten beste erakunde (adibidez, ongintzako erakundeak), sektoreko enpresa eta gobernu erakunde batzuekin elkarlanean jardutea. Hori lortzeko: • Bere produktuetan tresnak sartu ditu erabiltzaileek Interneteko segurtasuna administratu ahal izateko, hala nola SafeSearch iragazkia eta YouTubeko segurtasuneko modua, zerbitzu horietan eskura daitekeen eduki mota kontrolatu ahal izateko. • Eduki desegokiaren berri emateko zerbitzua aktibatu du. • Gurasoak maiz kezkatzen dituzten gaiei –adibidez, sarean ezezagunekin izandako harremanak edo cyberbullyinga– buruzko aholkuak, bideoak eta gomendioak partekatzen ditu. |
(44. taula)
BBPP_Berdinkideen arteko prestakuntza
INTERNETEKO ERABILERAKO JOKABIDE ARRISKUTSUEI BURUZKO BERDINKIDEEN ARTEKO PRESTAKUNTZA |
|
ERAKUNDEA | Fundación CTIC Sociedad de la Información: http://www.fundacionctic.org |
EREMUA | Pribatua/publikoa/gizartekoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.internetyfamilia.es |
BESTELAKO ESTEKAK | http://menoresenlastic.fundacionctic.org/ http://www.facebook.com/congresomenoresenlastic https://twitter.com/#!/menorestic |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
2011ko Internet Seguruaren Eguna ospatzeko, CTIC SI fundazioak, Internet eta Familia proiektuaren esparruan, jarduera bat antolatu zuen DBHko 4. mailako ikasleekin. Ikastetxe bat hautatu zen eta ikasleek eurek prestatutako jokabide arriskutsuei buruzko online inkesta bat egin zen. Ikastetxe bereko talde txikiago batekin xehetasunez aztertu ziren emaitzak, ikusteko jokabide arriskutsu horiek zer neurritan eragin dezaketen gazteen etorkizun pertsonalean eta lanbidean. Gazteek 3 kontzeptu atera zituzten antzemandako jokabide arriskutsuak zuzentzeari begira: pasahitzak, nortasun digitala eta sextinga. Gazteek eurek gaiei buruzko gidoiak prestatu zituzten, eta haiek hartu ziren oinarri IKTetan jokabide seguruak izan beharrari buruzko dibulgazioko 3 bideo prestatzeko. Internet eta Familia taldearekin batera egindako lanaren emaitzak adingabeek eurek aurkeztu zituzten Internet Seguruaren Egunean. Esperientzia horren helburua adingabeek eurek eurei zuzendutako materialen prestaketan aktiboki parte hartzea zen; izan ere, adingabeak IKTen erabileran babesteko estrategiek eurei begiratu behar diete, haientzako estrategiak garatuz ez ezik, baita haiek prestaketaren parte bihurtuz. IKTen erabiltzaile adituak izanik, gai dira aholku egokiak emateko hausnartzeko eskatzen zaienetan, eta gainera euren hizkuntzan egiten dute eta, beraz, euren berdinkideek hobeto har ditzakete emaitzak. |
BERRIKUNTZA. KULTURA DIGITALA |
(45. taula)
BBPP_New Media Literacies
NEW MEDIA LITERACIES | |
ERAKUNDEA | New Media Literacies |
EREMUA | Gizartekoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.newmedialiteracies.org |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Hedabideetan prosumitzaileenganako aldaketa garaia eta kultura parte-hartzaileagoa bizitzen ari gara. NMLren kontzeptu-esparruak erronken ulermena, hedabideetako alfabetatze berriak eta modu parte-hartzaileak biltzen ditu. Helduei eta gazteei kultura aldaketetan partaidetza osoa izateko trebetasunak, ezagutza, esparru etikoa eta konfiantza garatzeko aukera eskaintzeko moduari buruzko pentsaera gidatu du esparru horrek. GLOBAL KIDS (THE EDGE) antzeko ekimena da, baina adingabeei eta haien gertuko inguruneari (senideak, irakasleak) zuzenduta. Ekimen horretatik partaidetzaren hezkuntza lantzen da. Argibide gehiago hemen: http://www.olpglobalkids.org/edge-project. |
(46. taula)
BBPP_Citilab
CITILAB | |
ERAKUNDEA | Citilabek honako helburuak ditu: Ezagutzaren gizartearen kultura digital berria sustatzea, herritarrei azken berrikuntza teknologikoak hurbiltzea, aro digital berriaren barruan gizarte kohesioari eustea eta prestakuntza jarduerak sustatzea |
EREMUA | Cornellà de Llobregateko Udalak bultzatutako eta Kataluniako Generalitatek babestutako fundazio pribatua da |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://citilab.eu/ |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Citilab berrikuntza sozial eta digitalerako zentroa da eta Cornellà de Llobregaten dago, Bartzelonan. Kultura digitaletik sortutako pentsamendu sortzailean, diseinuan eta berrikuntzan gertatutako eragin digitala ustiatu eta zabaltzen du. Citilab prestakuntza zentroaren, ikerkuntza zentroaren eta enpresa eta gizarte ekimenen sehaskaren arteko nahasketa da. Proiektuaren abiapuntua honako ideia izan zen: teknologia digitalak eta, zehazki, Internet, herritarrei askoz gehiago erreparatzen dieten berrikuntza bideak dira. Ekimena 1997an sortu zenetik, eta geroago, 2007ko azaroaren 23an bere egoitza fisikoa inauguratu zuenetik, ezagutzaren gizartea zabaldu eta sustatzeko herritar berrikuntzako zentro digital jarduera bultzatu du Citilabek. Haren oinarrizko lan metodoak diseinuko pentsamendua eta erabiltzaileari begirako sorkuntza dira. Citilaben, Internet elkarlanean eta era integratzaileagoan berritzeko bidetzat jo da, herritarra prozesuaren erdigunean jarrita. |
(47. taula)
BBPP_Innoexplora
INNOEXPLORA | |
ERAKUNDEA | Fundación CTIC Sociedad de la Información: http://www.fundacionctic.org |
EREMUA | Irabazi asmorik gabeko erakundea |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://innoexplora.fundacionctic.org |
BESTELAKO ESTEKAK | http://www.linkedin.com/groups/INNOEXPLORA-Descubre-nueva-forma-innovar-4098476?trk=myg_ugrp_ovr http://twitter.com/#!/ctic_si |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Innoexplorak “Berritzeko modu berria erakutsi du”, ikuspegi tradizionalagoa osatzen duen ikuspegitik heldu nahi dio enpresa berrikuntzari, gizarte berrikuntzaren ikuspegitik, biak estuki lotuta daudela ulertuta. Horrela, proiektuak honako arreta guneak dauzka: • Gizarte berrikuntzaren kontzeptua, haren printzipioak eta balioak zabaltzea (berrikuntza gizartetik, gizartearen bidez eta gizartearentzat, enpresa berrikuntzaren eremua gaindituz). • Asturiasen, gizarte eremuan eta mikroenpresen eremuan, gertatzen ari diren berrikuntza ezkutuko esperientziak identifikatzea eta bistaratzea. • Enpresa berrikuntzaren eta gizarte berrikuntzaren arteko elkarguneak bilatzea, batez ere gizarte ekintzailetzari, barne ekintzailetzari (enpresen baitako ekintzailetza eta gizarte berrikuntza), enpresaren gizarte erantzukizunari eta taldeko enpresa berrikuntzari buruzkoak. • Berrikuntzari irekitako ingurune sozioekonomikoa ikuspegi globaletik sortzeko prozesuari ekitea, gure enpresek berrikuntzara bultzatzen duen ekosistema egokia izan dezaten. Proiektuaren baitan 3 topaketa egingo dira, eta honako egitura izango dute: lehen zatian jendeari zabaldutako dibulgaziozko hitzaldiak eta bigarrenean 3 lan-saio eragile sozioekonomikoekin esperientziak elkartrukatzeko, gizarte berrikuntzaren kontzeptua zabaltzen eta ulertzen laguntzeari begira. Proiektua amaitzeko “Asturiaseko gizarte berrikuntzaren liburu zuria” egingo da. Ondorioak eta topaketetan antzemandako jardunbide egoki esanguratsuak jasoko dira bertan. |
(48. taula)
BBPP_MedLab
MEDLAB | |
ERAKUNDEA | MedLab proiektua Europako Batzordearen MED programarekin batera finantzatu da, eta Herritarren Ongizaterako Berrikuntza Institutuak (I2BC) sustatzen du |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.i2bc.es/26-medlab.htm |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Proiektu honen helburu nagusia living labs ikuspegia eskualde politiken eskariaren aldetik aplikatzea da. I+G, gizarte berrikuntza eta maila guztietako koherentzia politikoa tokiko komunitatetik nazioz gaindiko mailaraino dakartzan sarea eraiki nahi da, horretarako lurraldeko berrikuntzari lagunduko dioten IKTak erabiliz. Proiektua hiru multzo handitan egituratua dago: • Mediterraneoko living labs pilotu multzo bat ezarri, IKT plataformak eta zerbitzuak zehaztuz eta zenbait eremutako politika berritzaileen ikuspegiak batera diseinatuz (ETE sareak, garapen iraunkorra, kostaldeen kudeaketa, plangintza estrategiko parte-hartzailea, turismo iraunkorra). • MedLab ikuspegia aplikatzeko egungo ahalmenari buruzko inkesta egin (berrikuntza politikak, I+G eta garapen ekimenak). • Zenbait testuingurutako ulermen txosten baterako esparrua definitu. MedLab ikuspegiaren gobernantza koordinaturako eta kapitalizaziorako egitura iraunkorra definitu beharko du esparru horrek. |
(49. taula)
BBPP_Minutu Bat Berrikuntzarentzat
MINUTU BAT BERRIKUNTZARENTZAT | |
ERAKUNDEA | Innobasque (Berrikuntzaren Euskal Agentzia) |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.unminutoparalainnovacion.com/index.php?idioma=2 |
BESTE LOTURA BATZUK | http://www.innobasque.com/home.aspx?tabid=276 |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Toki, enpresa... eremuan berrikuntzari lotutako ideiak, proposamenak, erronkak partekatzeko plataforma. Euskadin mila ideia txiki, mila ekintza txiki, mila berrikuntza txiki behar ditugu. Horregatik, Innobasquetik berrikuntza piztera gonbidatu nahi zaitugu. Nola? Zure ideia eman, partekatu, posible bihurtu. Minutu bat baino ez duzu behar. Minutu bat gehiago. |
(50. taula)
BBPP_HELENA
HELENA (HIGH EDUCATION LEADING TO ENGINEERING AND SCIENTIFIC CAREERS) | |
ERAKUNDEA | Europar proiektu hau Europako Batzordearen Zazpigarren Esparru Programan kokatzen da. Bertan Tecnaliak parte hartzen du |
EREMUA | Pribatua/publikoa/gizartekoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.fp7-helena.org/ |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
“Egun eta bereziki krisi garaian, emakumeak teknologian, zientzian, ingeniaritzan eta IKTetan sartzea, justizia kontua baino gehiago da, ekonomia, hazkunde eta lehiakortasun premia da”. Hitz horiekin abiatzen da 26 herrik sinatutako agiria. Agiri hori Europako Emakume eta Teknologia Zentroak (ECWT) aurkeztu zuen 2011ko martxoaren 8an Budapesten egindako biltzarrean. Matematika eta Informatikako lizentziaturak egiten dituzten emakumeak ikasle guztien herenak baino ez dira eta ehunekoa are txikiagoa da ingeniaritzan, industrian eta eraikuntzan, Europar Batasunaren datuen arabera haietan % 24 baino ez baitira. Goi-teknologiako negozioen % 5 eta % 10 artean baino ez dira emakumeenak. Argi dago teknologia eta ingeniaritza ikasketetan emakumeek duten ikusgaitasun urria. Medikuntza eta nekazaritza dira emakume proportziorik handiena duten ikerkuntza arloak. Emakume gazteek zientzia arlo horietan parte hartzea sustatzeko, Tecnalia teknologia korporazioa bazkide batu zaio Helena (High Education Leading to Engineering and Scientific Careers-en akronimoa) europar proiektuari, Europako Batzordearen Zazpigarren Esparru Programaren baitan. Proiektu horretan honako zeregina dauka Tecnaliak: Europako politika arduradunentzat eta hezkuntza eragileentzat zenbait gomendio prestatzea, ikasle gehiago orokorrean eta emakume gehiago bereziki ingeniaritzara erakartzeari lotutako haien hezkuntza politiken eta ikasketa programen eraginkortasuna ebaluatzeko. Korporazioak azpimarratu zuenez, gazteak ingeniaritzari lotutako lanpostuak eskuratzea “ezinbestekoa” da Europaren ekonomia garapen iraunkorrerako eta “sexuen arteko berdintasuna eta gizarte zuzentasuna sustatzeko”. Korporazioak gogorarazi zuenez, Europako hezkuntza sektorearen erronka gazteek zientzia eta matematikei buruz duten interesa handitzea da, eta ingeniaritzaren eta teknologiaren garapenaren garrantzia azpimarratu zuen. |
ALFABETATZE DIGITALA ETA GIZARTE BERRIKUNTZA IKT-EN BIDEZ |
(51. taula)
BBPP_Telecentres.org
TELECENTRES.ORG | |
ERAKUNDEA | Hasiera batean Kanadako Garapenerako Agentziak (CIID) administratzen zuen eta orain Telecentre.org Fundazioak, Manilan, Filipinetan, erregistratutako irabazi asmorik gabeko nazioarteko erakunde independenteak kudeatzen du. Oraindik ere IDRC da gure funts hornitzaile nagusietako bat, Microsoftekin, Filipinetako Informazio Erakundearekin eta Teknologia eta Komunikazioen Bulegoarekin (ICTO) batera. Oraindik ere hainbat interesdunen bidez burutzen da, bere eragiketa maila guztietako lankidetza eredua |
EREMUA | Publikoa/gizartekoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.telecentre.org/ |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Telecentre.org programa globala da, Telecentre.org Fundazioak kudeatua, eta mailako komunitate telezentroen sorrera eta iraunkortasuna bultzatzen ditu. Telezentro horiek –Internet eta norberaren eta gizartearen garapena sustatzen laguntzeko beste teknologia digital batzuk eskuratzeko toki publikoak– funtsezko zerbitzuak, trebetasunak eta aukerak eskaintzen dizkiete mundu osoko toki urrunetan eta landan bizi diren pertsonei. 2005ean Tuniseko Informazioaren Sozietateari buruzko Mundu Goi-bileran aurkeztu zenetik, telezentro sareak sortzeko tresna izan da 40 herri baino gehiagotan. Telecentre.org Akademia sortzen ere lagundu du, mundu osoko telezentro operadoreentzako ezagutza eta prestakuntza elkartrukea. Haren estrategiak funtsezko bost elementu dauzka: • Dauden sareak sakontzea eta produktu berriak garatzen laguntzea. Haien artean sareak zerbitzuak emateko eta politikak sustatzeko bide indartzea sartzen da. • Telezentroen jarduera profesionaletarako eskualde, nazio eta mundu mailako ezagutza elkartrukea antolatzea eta erraztea. • Erakunde iraunkorra eratzea, ikerketa planak eta arauen, akreditazioaren eta bere geletan eman beharreko ziurtapen programen prestaketa eginez. • Telezentroek eginkizun garrantzitsua duten eremuetan (adibidez, osasun zerbitzuak, hezkuntza, hondamendien maneiua, toki administrazioa, agroindustria, etab.) gobernuari eta sektore pribatuari laguntzeko aholkularitza eta ikerkuntza aplikatua ematea. • Komunitatearen trebetasunak hobetzen dituzten eta oinarrizko komunitateen ahotsa handiagotzen duten premia, zerbitzu eta kanpainetan oinarritutako garapena. |
(52. taula)
BBPP_Guadalinfo
GUADALINFO | |
ERAKUNDEA | Guadalinfo Andaluziaren Juntaren 2009-2012 Plan Estrategikoa izenekoan kokatutako proiektua da. Haren bidez, herritarrak, erakundeak eta lurralde bateko aldaketa osoaren gainerako eragile protagonisten engaiamendu handiagoa lortu nahi da. Fase berri horren amaieran lortu beharreko bost helburu ezarri dira: • Andaluziako herritar guztiek sarearen posibilitateak eta aukerak ezagutzen dituztela bermatzea, ikasketa eta egokitzapen prozesuen bidez • Herritarrak Andaluziaren eraikuntza iraunkorrean engaiatzen direla bermatzea • Globala den munduan aktiboki parte hartzea • Andaluziarren erabateko erabilerraztasuna ahalbidetzea, oztopo teknologikoak ezabatzen direla bermatuz • Berrikuntzaren esparrua “Guadalinfo” gizarte esparrua sortuz garatzea, produktibitatea, lehiakortasuna eta garapen iraunkorra hazteko funtsezko tresna izan dadin |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.guadalinfo.es/ |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Dagoeneko andaluziar guztien gizarte-sarea da Guadalinfo. Guadalinfo gizarte-sare definitzeak Andaluzia mundura ireki eta sare berriak sortzeko erlazionatzen ari den etapa honetan proiektuak duen espiritua islatzen du. Etapa honetan Guadalinfo zentroa funtzio anitzeko tresna gisa pentsatu da, milioi erdi erabiltzaile baino gehiagok osatutako sare birtual horren zerbitzurako erreferentzia fisiko gisa. Gizarte-sarearen ezarpena bermatzeko funtsezkoa da Guadalinfo zentroetatik egindako lana. Sarbide libreko esparru publikoak dira, eta haien ahalegin gehienak herritarren arteko proiektuak eta ekimenak sortzera bideratzen dituzte, haiek elkarri lotuz eta bizi diren tokia aldatu eta hobetzeko ahalmena bultzatuz. Guadalinfok 20.000 biztanle baino gutxiagoko udaletan bizi diren Andaluziako herritar guztien gizarte ahalduntzearen alde egiten du. Bestalde, Guadalinfo sareak arreta berezia jarri die desabantailan –langabezian, bazterketa arriskuan, etab.– abiatzen diren gizarte sektoreei. GUADALINFO, GIZARTE BERRIKUNTZA ESPARRU BERRIA Guadalinfo proiektuak bere gizarte berrikuntza, prestakuntza eta enplegu kontzeptu berria eraginkortasunez hedatzen lan egiten du. Kontzeptu hori hasieran, duela bost urte abiarazi zenean, izan zuenetik harago doa, zentroetako alfabetatze digitalari begirako lehen etapa gainditu ondoren. Guadalinfo tokiko balio eta balio digital handiko esparrua da, eta ekonomia eta gizarte garapen iraunkorra bultzatzen du, haren gakoak berrikuntzan, talentuan, giza kapitalaren balioan, kultura teknologikoan, ezagutzaren gizarteko integrazioan eta gizarte global berriarekiko lotura eta irekitzean daudelarik. Udalerriek Guadalinfo sarean duten toki sendoa dela-eta, funtsezko tresna da herritarren lidergo berriak identifikatu, antzeman eta pizteko, baita radar ezin hobea berrikuntza prozesuak monitoretzeko. Guadalinfo proiektua sareko gizarte berriak lurraldean duen presentzian eta ahalean oinarritzen da, eta haren helburua herritar guztien garapena da, andaluziar guztien ongizatea, bizi kalitatea eta berritzeko gaitasuna sustatzeko, informazioaren eta komunikazioaren teknologiak erabiliz. |
(53. taula)
BBPP_Andalucía Compromiso Digital
ANDALUCÍA COMPROMISO DIGITAL | |
ERAKUNDEA | Proiektua Andaluziako Juntako Ekonomia, Berrikuntza eta Zientzia Sailak bultzatzen du, 16 enpresa babesleren eta 161 erakunde laguntzaileren laguntzarekin, 2008an sortu zen eta gaur egun 2.000 boluntariok osatutako sarea dauka, Andaluziako geografia osoan banatuta, eta 134.000 lagun egite digital baino gehiago egin dute. “Andalucía Compromiso Digital”ek, “jardunbide egoki”ko proiektu gisa, Venezian (Italia), People Europako lurralde lankidetza proiektuaren baitan, antolatutako Gizarte zibilaren gizarte berrikuntzarako ahalduntzea Nazioarteko Biltzarrean parte hartu du, bertan Andaluziako Junta aitzindaria delarik. Biltzar horretan, “mobilizazio digitaleko” proiektu horren sendotzea eta iraunkortasuna azpimarratu dira. Izan ere, proiektuak “pertsonak teknologikoki sentsibilizatu, elkarte sarean parte hartu eta hura modernizatu eta enpresak engaiatu ditu” |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | https://www.andaluciacompromisodigital.org/ |
BESTELAKO ESTEKAK | https://www.andaluciacompromisodigital.org/blog/ http://www.facebook.com/andaluciacompromisodigital http://twitter.com/#!/AndaluciaComDig http://www.flickr.com/groups/andaluciacompromisodigital/ http://www.youtube.com/user/andaluciacompromisod |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Andalucía Compromiso Digital (ACD) boluntarioen ekimena da, Andaluziako Juntako Ekonomia, Berrikuntza eta Zientzia Sailak (CEIC) sustatzen du eta informazioaren eta komunikazioaren teknologiak (IKT) Andaluziako gizarte osoari hurbildu nahi dizkio. Engaiatutako eragile guztien (boluntarioak, babesleak, laguntzaileak eta erakunde laguntzaileak) lankidetza eskuzabalari esker ACDk etengabe eguneratzen den zerbitzu zorroa jarri digu eskura, informazioaren gizartearen eskuragarritasun maila handiagoak lortzeko, IKTen erabilera gero eta aurreratuagoa eginez, ingurune seguruagoetan. ACDk hainbat jarduera egiten ditu andaluziarrek IKTen erabileran dituzten premiak betetzeko, eta honakoak biltzen dituzte: • Lagun egite digitaleko zerbitzua, oraindik teknologia berriek euren eguneroko bizimodua nola erraz dezaketen ezagutu ez dutenei zuzenduta, ikasi nahi duten guztia irakatsiz. • IKTen erabilerari buruzko prestakuntza eskaintza osoa, bai aurrez aurrekoa, bai online, gai zehatzei ikastaroak eginez, mailarik oinarrizkoenetatik aurreratuenetara. • IKT aholkularitza zerbitzua; zerbitzu hori Andaluziako elkarte sarearen eta herritar guztien eskura jarri du ACDk. • Sentsibilizazio ekintzak, teknologia berrien erabilerari lotutako hainbat gairi buruzko informazio jardunaldi laburrak, eta haien artean “Babesteko hezi” jardunaldiak, haien erabilera seguru eta arduratsuari buruzko berariazko jardunaldiak. |
(54. taula)
BBPP_Guadalinfo Reto UNICEF
GUADALINFO CON EL RETO UNICEF | |
ERAKUNDEA | Afrikako adarrean 13 milioi pertsona baino gehiago ari dira gosete ikaragarria jasaten. Enpresak, hedabideak, erakunde publiko eta pribatuak, unibertsitateak, eskolak, udalerriak, artistak, kirolariak, zu eta ni. GUTAKO BAKOITZA BATU DAKIOKE ERRONKARI. Informatuz, informazioa hedatuz, mezu elektroniko baten bidez, gizarte-sareen bidez, edo UNICEF haur-desnutrizioaren aurka egiten ari den esfortzuei laguntza ekonomikoa emanez. Guadalinfo sarea (Andaluzia) erronka horri batu zaio, dohaintzak eskuratuz eta erronka eta haren helburuak ezagutaraziz |
EREMUA | Publikoa/gizartekoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.retounicef.es/ |
BESTELAKO ESTEKAK | http://twitter.com/#!/RetoUnicef http://www.facebook.com/retounicef http://www.youtube.com/user/unicefESP |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
UNICEFek Guadalinfon jarri du bere konfiantza Etiopiako haur-desnutrizioaren aurkako erronka arrakastatsu bihurtzeko. Guadalinfo zentroetako dinamizatzaile sarearen eta Reto UNICEF con Guadalinfo webgunearen bidez, Andaluzia osoa ari da ezagutzen biziak salbatzen dituzten zenbakiak daudela. 28028 zenbakira UNICEFG hitzarekin bidalitako sms batek haur bat egun oso batez elikatzeko balio duten elikadura terapeutikodun hiru kartazal dakartza. UNICEFek erronkaren agintzaileak deritzen dinamizatzaileen laguntzaz, herri andaluziarra herri solidarioa, Afrikako adarreko 600.000 haur baino gehiagoren hil ala biziko egoerarekiko sentibera dela erakutsi ahalko dugu. Haren biziak arrisku bizian daude eta gure esku dago haiek aukera bat izatea. Helburu horri jarraituz, Guadalinfo sare osoak ekin dio lanari. Joan den asteburuan UNICEF Guadalinfo Erronkaren Karpa Solidarioak hamar herriko ibilbideari ekin zion, Andaluziako probintzia guztietara elkartasun mezua eramateko. |
(55. taula)
BBPP_Omnia
OMNIA PROIEKTUA | |
ERAKUNDEA | Omnia informazioaren eta komunikazioaren teknologietarako (IKT) programa berritzaile gisa sortu zen, IKTak baliabide gisa ulertuta, eta ez helburu gisa. Programak pertsonen autonomiaren eta komunitatearen dinamizazioaren alde egiten du |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://cort.as/1MG8 |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Omnia sareak tresna eta banakako eta taldeko helburuak lortzeko bide darabiltza IKTak: prestakuntzaren hobekuntza, enplegagarritasun tresnak ezagutzea, integrazioa, aisia, etab. Omniaren esparruan IKTak ez dira berez helburua. Omniak erabilera publiko eta komunitarioko hardware eta software informatikoa dauzkaten esparruak edota ekipamenduak eskaintzen ditu, esparrua dinamizatu eta pertsonei laguntzen dien profesional baten laguntzaz. Dinamizatzailea funtsezkoa da programa lurralde bakoitzean garatzeko eta Omnia guneak gizartekoitzeko, abegirako, harremanetarako, prestakuntzako, informazioko eta komunitatean parte hartzeko esparruak izan daitezen. Omnia programak diskriminazio positiboaren eta aukera berdintasunaren alde egiten du, IKTak eskuratzeko zailtasunak dituzten pertsonei dagokienez, baina herritar guztiak baztertu gabe. Planteamendu horren bidez, talde jakin batzuen estigmatizazioari eta bereizkeriari ihes egin eta esku-hartzea gizarteratzerantz eta bizikidetzarantz bideratu nahi da. Urte hauetan baliabide eta jarduera sorta handia sortu eta sare osoaren eskura jarri da, eta garapenean diharduten eragile guztiek asko ikasi dute, programa ezagutarazi da eta Kataluniako lurraldean ezarpen zabala izan du. Esparru honetatik banakako eta taldeko ikasketa premiei antzeman eta ezagutza partekatua eskuratzea bultzatzen da. Darabilen esku-hartzeko hezkuntza ereduak gizartekoitzea eta gizarteratzea sustatzen ditu, eta balio demokratiko, solidario eta parte-hartzaileak zabaltzen ditu. Omnia informazioaren eta komunikazioaren teknologietarako (IKT) programa berritzaile gisa sortu zen, IKTak baliabide gisa ulertuta, eta ez helburu gisa. Programak pertsonen autonomiaren eta komunitatearen dinamizazioaren alde egiten du. Teknologia berrien erabileran hezi behar da, informazioa prozesatzen, hautatzen jakiten eta haren kalitatea baloratzen irakatsi behar da. Halaber, prebentzio programa da, Internet eta teknologia berriak mundu mailan ezartzen direnerako eta, beraz, herritarrak informazioaren gizartean sartzea errazten du Omniak, gizarte-egoera ahuleko taldeetan beste gizarte haustura mota bat, eten digitala, ez eragiteko. Alderdi azpimarragarriak: • Gizarte programa da, prebentziokoa eta gizarte eta hezkuntzakoa. • Gizarte kohesioaren alde egiten du. • IKTak gizarteratzeko bide gisa, eta ez azken helburu gisa. • Omnia guneak: zentro gizartekoiak. • Defizit sozioekonomikoa duten lurraldeetako ekintza zibiko eta komunitarioari lotutako esparruetan kokatzen dira. • Doako zerbitzua da. • Haietako asko lurraldean oso engaiatutako irabazi asmorik gabeko erakundeek kudeatzen dituzte. • Erabiltzaileak prestakuntza, ekonomia, kultura... desabantailak dituzten pertsonak dira. • Haiek guztiek daukate dinamizatzailea. • Baliabideak eta prestakuntza pertsonei egokitzen zaizkie. |
(56. taula)
BBPP_CDTL Asturiasen Ekintza Plana
CDTL ASTURIASEN EKINTZA PLANA | |
ERAKUNDEA | CTIC Fundazioak (http://www.fundacionctic.org) garatu du, bulego tekniko gisa, Asturiaseko Zerbitzu Teknologikoen Partzuergoarentzat (CAST) (http://www.i-cast.es), CASTek burutzen duen jarduerarentzako laguntza eta aholkularitza zerbitzuaren esparruan |
EREMUA | Publikoa |
BESTE LOTURA BATZUK | http://www.i-cast.es/web/cast/detalle-caso-exito/-/journal_content/56_INSTANCE_wG57/62443/63711 |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
CDTLen (tokiko teknologia dinamizatzeko zentroak) ekintza plana CASTek atxikitako udalei egiten dien ekintza proposamenaren definizioan, betearaztean, jarraipenean eta ebaluazioan datza. Zentro horien dinamizazio estrategiarekin lerrokatuta garatutako plana da (bere estrategia ildoak eta zerbitzuak barne). Toki erakundeek kudeatutako zentroen koordinazio eta homogeneizatze eredua da proposamena (haien aniztasuna alde batera utzi gabe), CDTLen erabiltzaile taldeen eta, hedaduraz, haien lurraldeen umotze digital maila areagotzeari begira. Lan metodologia CDTLen borondatezko partaidetzan datza, eta ezartzen duen lan sekuentzian honakoak egiten dira: Teknikariek eta erabiltzaileek sumatutako premiak aztertzen dira. • Hastapeneko jarduera proposamena egiten da. • CDTLko teknikariak hura burutzeko gaitzen dira. • Azken erabiltzaileekin ekintzak ezartzen dituzte zuzenean, bai bulego teknikoak berak bai CDTLko langileek, eta azken horiek aholkularitza eta laguntza jasotzen dute hura burutu bitartean. • Ekintzak osotasunean ebaluatzen dira. • Web 2.0 tresnen bidez ekintza eta partaide guztiak bistaratzen dira. Informazioaren gizarteko digitalizatzeari, partaidetzari eta gizarte berrikuntzari lotutako CDTLen eta haren erabiltzaile taldeen –lurralde eragileak, enpresak, herritarrak eta udalbatza bera barne– ekintza berritzaileei heldu zaie bertan. Egindako ekintzak honakoei daude lotuta: • CDTLko langileen arteko lankidetza eta ezagutzaren partekatze tresnak abiaraztea, zaintza eta informazioaren hedapen tresna gisa, sinergiak ezartzea eta lanak lankidetzan garatzea. • Herritarrek informazioaren gizartean parte hartzea eta engaiatzea sustatzea eta bultzatzea. • Erabiltzaileek edukiak sortzea sustatzea. • Adingabeengan eta helduengan teknologia sormena, gaitasuna eta berrikuntza piztea. • Pertsona guztiak kultura digitalean edota digitalizatuan sartzea sustatzea. • Zerbitzu eta izapide publikoak sustatzea. • Mikroenpresek, enpresa txikiek eta ertainek sarean duten tokia handitzea. Arreta eremuaren arabera, burututako ekintzak honela bereiz daitezke: • CDTLen barne kudeaketari, haien gaikuntzari, baliabideak hornitzeari eta haien sustapenari lotutako ekintzak. • CDTLen erabiltzaile taldeei zuzendutako 13 ekintza: Aurten, birtualki zoriondu! lehiaketan (sormenari eta gaitasun digitala lortzeari lotuta) emandako 4.000 boto elektroniko baino gehiago; CDTLen zerbitzuak hedatzeko erabiltzaileek zenbait formatu digitaletan egindako 16 proposamen, 92 lagunek parte hartuta, 68 adingabek sormen eta berrikuntza teknologikoko jardueretan, 73 partaide kultura digitalaren sustapen eta eskuragarritasun ekintzetan; etab. |
(57. taula)
BBPP_Red Conecta
RED CONECTA | |
ERAKUNDEA | Fundación Esplai |
EREMUA | Pribatua/publikoa/gizartekoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.redconecta.net/ |
BESTELAKO ESTEKAK | http://www.fundacionesplai.org/ |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Red Conecta gobernuz kanpoko erakunde (GKE) sare batek partekatutako gizarte proiektu bat da. Pertsona guztien gizarteratzea sustatu nahi du, teknologia berriak tresna gisa erabilita. 10 urte bete berri du eta Estatu osoko gizarte erakundeei lotutako herritarren ekimeneko sare barra da. Teknologia zailtasunik handienak dituzten pertsonei hurbildu xedez sortu zen, gizarteratzearen alde lan egiteko. Materialak sortu dira talde berezientzat: emakumeentzat, gazteentzat, adinekoentzat, etorkinentzat, langabetuentzat eta ezgaituentzat. 380.000 lagun baino gehiago prestatu dira, prestakuntza metodologia propioa erabilita, eta handik 4.200 dinamizatzaile baino gehiago igaro dira. Europar proiektuak IKTekin. 10 urteotan lortutako ezagutzari esker Europako 3 proiektutan izan gara buru: Leonardo, Europan dinamizatzailearen CVa estandarizatzeko; Grundvitg, enplagagarritasunaren maleta sortzeko eta herritar guztiek eskuratu ahal izan dezaten; KA3, bertan Conecta Joven gure proiektua partzuergoko gainerako kideen ekarpenekin partekatu eta hobetu dugu. Beste 3 proiekturen garapenean ere parte hartu ahal izan dugu: Grundtvig partzuergoan parte hartu dugu, Europako espetxeetako prestakuntza plana prestatzeko; jardunbide egokien transferentzia Serbian; eta emakumeentzako teleworking bat, hori dena azken urte bietan. Red.es landa ingurunea. Esplai Fundazioak sare hori koordinatu du urte biz, teknologia landa ingurunera hurbilduz. Web 2.0 ingurunea ezgaituentzat. Avanza Planetan parte hartuta, emakumeentzako eta baztertuentzako berariazko materialak sortu ahal izan ditu. Egun web 2.0 ingurune bat sortu du adimen ezgaitasun arina duten pertsonak esparru mota horietan era kontrolatuan barneratu ahal daitezen eta harreman seguruak izaten ikas dezaten. IKT prestakuntza espetxeetan. Gaztela eta Leongo Juntaren Avanza plan bat ere garatu dute: Tecleando Futuro, teknologiako prestakuntza espetxeetara eramateko. |
(58. taula)
BBPP_Geocaching
GEOCACHING - TOKIKO GARAPENA IKT-EN BIDEZ BULTZATZEKO ESPERIENTZIA BAT | |
ERAKUNDEA | Interneten Nazioarteko Egunaren ospakizunaren karietara, Asturiasko Printzerriko Gobernuak eta CTIC Sociedad de la Información Fundazioak jarduera berezia abiarazi zuten. Haren bidez, teknologia eta jolasa batuz, 500 lagun mobilizatu ziren joan den maiatzaren 16an. Geocaching (Wikipedian honela definitu da: GPSren laguntzaz “altxorrak” edonon ezkutatu eta aurkitzeko jarduera/kirola) jarduera bat izan zen. Hari esker, teknologia hori inoiz erabili ez zuten pertsonek hura ezagutu, nola dabilen jakin eta hura euren eguneroko esperientzian nola erabili aurkitu ahal izan zuten. Hala, talde antolatuen bidez (ekimenean parte hartu zuten 25 erakundeetako –telezentroak, udalak, elkarteak, mendi-taldeak eta landa garapeneko taldeak– teknikariek gidatuta), taldeak zenbait herritatik abiatu ziren, lehenago ezkutatutako altxorren bila |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.geocaching.com Zenbait adibide: http://cort.as/1Luh (Oviedo Altxorraren bidea); http://cort.as/1Lui (Cadavedo - Valdés-eko Altxorraren bidea); http://cort.as/1Luk (Cangas - Cangas del Narcea-ko Ardoaren bidea) Bideetarako loturak Wherigotik: http://cort.as/0Wiz |
BESTELAKO ESTEKAK | Jardueraren filosofia eta motibazioari buruz: http://www.youtube.com/watch?v=N_ecG46M8Bs&feature=youtube_gdata Proiektuaren argazki albuma: http://cort.as/0Wiw |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Oinarrizko ideia altxor edo kaxe bat GPS koordenatuen bidez kokatzea da. Koordenatu horiek mundu mailako erreferentziako orrian –www.geocaching.com– erregistratzen dira. Haren bidez Asturiasko Printzerriko Altxorren Sarea osatzen duen bide bakoitzaren deskribapena ikus daiteke, eta haren ibilbidea eta ezkutatzen duen altxorreraino iritsi ahal izateko arrastoak (geokokatuta) ezagut daitezke. Funtsezkoena, ordea, ez da altxorra bera, ibilitako inguruneak eskaintzen duen aberastasuna baizik. Geocaching-a gizarte sare gisa ere badabil. Bideetan parte hartzen duten pertsonek euren esperientzien eta argazkien berri eman eta partekatzen dituzte, bazter ikusgarrietako sekreturik ezkutuenak partekatzen dituzte, eta hala beste pertsona batzuk bultzatzen dituzte haietan parte hartzera. Hala, Altxorren Sarea aukera bikaina da eskualde partaideetako toki garapeneko erakundeek eta turismo enpresek hango natura, kultura eta historia aberastasunak susta ditzaten hala. Bide horiek osatzeko GPS edo telefono mugikorrentzako Wherigo aplikazio bat dago. Izen beraren pean –“Tesoro de Asturias”–, bideo joko formatuan, 25 bideren sarea jasotzen du, eta zure egiazko kokapenaren arabera haietara iristea ahalbidetzen du, 20 kilometroko erradioan. Wherigok Interneteko plataforma bat ere badauka, http://www.wherigo.com, bertan aplikazioa jaitsi eta zure esperientzia beste pertsona batzuekin partekatzeko. |
TALDEEKIKO ESKU-HARTZEA |
(59. taula)
BBPP_eMadrid
eMADRID | |
ERAKUNDEA | eMadrid honela definitzen da: taldeen arteko zubi teknologiko eta solidarioa. Ahalduntze digitaleko ekimena da eta Internet erabiltzen eta baliatzen lagundu nahi dio talde bakoitzari. Taldeekiko lanean oinarritutako eta haien premia eta ezaugarriei egokitutako alfabetatze digitalaren alde egiten da bertan. Proiektu honen gakoak taldeen arteko egokitzapena, malgutasuna, elkartasuna eta komunikazioa dira |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.emadrid2011.es/ |
BESTELAKO ESTEKAK | http://twitter.com/#!/emadrid2011 |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Gure esku-hartzea ikerketa etnografiko batean oinarritzen da; haren bidez, testuingurua ezagutu, premiak aurkitu, gure esku-hartzearen bilakaera aztertu eta behar diren aldaketak aplikatzen ditugu. Asmoa elkarrekin ikastea eta, bidenabar, taldeek Internet baliatu nahi dutenean aurkitzen dituzten oztopo nagusiak ulertzea da. Aldi berean ikertu eta inklusio digitala errazten dugu: oztopoak eta haiek gainditzeko modua aztertzen ditugu, etorkizunean, pilatutako esperientzia baliatu nahi duten taldeek egin ahal dezaten. Zeinek bere ezaugarriak, premiak eta idiosinkrasia dauzkan hainbat talderekin lan egiten ari gara: boluntario elkarteak, ezgaituen elkarteak, Interneti beldurra galdu eta probetxu guztia atera nahi dioten adinekoen taldeak... Interneten abantailak eskuratzea errazten dugu, haien esparruetan bertan, familia giro erosoan egindako saioen bidez. Eta mundu guztiari berdin aplikatzeko diseinatutako prestakuntza estandar eta aurrefabrikatuari ihes egiten diogu. eMadrid proiektuak Proyecto Autodidactarekin batera lan egiten du, gizarte-egoera ahuleko taldeei komunikazio eta lankidetzako zenbait web tresna eskuratzen laguntzeko. Autodidakta web esparru bat da, eta ezagutza informatikoak komikiaren bidez irakasten dihardu. Formatu horretan zenbait informatika tresna eta zerbitzuren erabilerari buruzko gidaliburuak eta tutoretza liburu partekatzen dituzte. Bertan, ariketak, trikimailuak, prozedurak, programa... azaltzen dira, zure ordenagailuari ahalik eta errendimendurik handiena ateratzen ikas dezazun. |
(60. taula)
BBPP_Mayores con Iniciativa
MAYORES CON INICIATIVA | |
ERAKUNDEA | Mayores con Iniciativa nazio mailako proiektua da eta Fundetec du aitzindari. Informazioaren eta komunikazioaren teknologiak (IKT) adineko pertsonei helarazteko xedez sortu zen, informazioaren gizartean eginkizun aktiboa bete dezaten. Proiektua garatzeko adinekoen egoitza eta laguntza zentroek, telezentroek eta Interneterako sarbide publikoko zentroek, elkarteek eta talde horri laguntzeko erakunde mota orok ere parte hartzen dute |
EREMUA | Publikoa/gizartekoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.mayoresconiniciativa.es/ |
BESTELAKO ESTEKAK | http://www.facebook.com/MayorescONiniciativa https://twitter.com/#!/mconiniciativa |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Proiektu hau abiarazteko oinarrizko 3 zutabeak honakoak dira: • Aholkularitza eta metodologiaren transferentzia ekimen bereziak abiarazteko: zenbait gairi buruzko eta zenbait helburu duten ekintza berritzaileak, xede bera izanda: adinekoek IKTen ikuspuntutik dauzkaten berariazko premiak eta interesak identifikatzea, eta haien banakako trebetasunak eta gaitasunak garatzea sustatzen duten jarduerak abiaraztea, haien gizarteratzea eta integrazio teknologikoa errazteko. • Ekimen lehiaketa: adinekoek burututako lana bistaratu xedez –eurak baitira abiatutako ekimenen protagonistak–, haiek denak berezienak hautatuko dituen ‘Concurso Mayores con Iniciativa’ lehiaketan parte hartuko dute. Lehen fasean autonomia erkidego bakoitzeko hiru ekimenik onenak hautatuko dira, eta lehen sari banaketa egingo da. Haiek denek lehiaketaren bigarren fasean parte hartuko dute, eta handik nazio mailako proiektu irabazlea aterako da. • Gizarte-sare bat sortzea: esparru horretan adinekoek eta erlazionatutako gizarte eragileek informazioa, ideiak, iritziak eta esperientziak elkartrukatu ahalko dituzte, eta hala proiektuan parte hartzen duten pertsona guztientzako aberastasun iturria izango da. |
(61. taula)
BBPP_Cuidadoras en Red
CUIDADORAS EN RED | |
ERAKUNDEA | Cuidadoras en Red 2009ko azaroaren 22an sortu zen, Instituto de Innovación para el Bienestar Ciudadano (I2BC) erakundeak sustatuta, Malagako Unibertsitateko Erizaintza Sailarekin batera, pertsona zaintzaileentzako laguntza soziosanitarioko sare gisa |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.slideshare.net/rmartin2009/proyecto-cuidadoras-en-red |
BESTELAKO ESTEKAK | http://www.i2bc.es/ |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
“Cuidadoras en Red” software askeko web 2.0 berrikuntza teknologikoko proiektua da. Haren xede nagusia etxe eremuko zaintzaile ez profesionalen bizi kalitatea hobetzea eta ezagutzaren gizartean hobeto integratzea da. Familia zaintzaileak eta adinekoen eta mendeko pertsonen zaintzan laguntzen lan egiten duten pertsonak emakumeak dira eta, beraz, genero gramatikal femeninoa darabilgu haiei buruz hitz egiteko, haien sexua gorabehera. Pertsona horiek ez dute zaintzako prestakuntzarik, eta egiten duten lan gogorrak gizarte osoaren eta, bereziki, zerbitzu publiko soziosanitarioen eta senideen laguntza merezi du. Andaluzian, Andaluziako Familiei Laguntzeko Dekretua onartu zenetik (2002ko 52. BOJA), Andaluziako Osasun Zerbitzuko oinarrizko arretako oinarrizko taldeek egiten duten zaintzarako prestakuntza ematen diete familia zaintzaileei, “Cuidarse para Cuidar” tailerraren bidez, oinarrizko osasun eskualde bakoitzeko komunitateko edo loturako erizainak koordinatuta. Tailer horiek oso eraginkorrak dira zaintzaileentzat, prestakuntzako eta euren arteko eta oinarrizko arretako erizainekiko laguntzako esparru gisa. Hala, web 2.0k komunikazio eta laguntza tresna gisa ematen dituen aukerak ikusita, uste dugu zaintzaile ez profesionalek (senideak/lagunak edo soldatapeko pertsonak) hura baliatu dezaketela, bai egiten dituzten zaintzak emateko bai euren buruz zaintzeko, bai Interneten bidez informazioa eta ezagutza eskuratzeak ematen duen ahalduntzeari esker. |
(62. taula)
BBPP_Connectiem Proiektua
CONNECTIEM PROIEKTUA | |
ERAKUNDEA | Ikertzaile talde bat da, eta Europar Batasuneko etorkin komunitateek euren eguneroko bizimoduan informazioaren eta komunikazioaren teknologiak nola darabiltzaten hobeto ulertzeko eskala handian egindako lehen inkestan lan egiten dute |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.15minutescloser.org/index_spa.html |
BESTELAKO ESTEKAK | http://www.uoc.edu/portal/castellano/sala-de-premsa/actualitat/noticies/2011/noticia_155/noticia_155.html |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Ikerketa proiektu hau Europako Batzordeak finantzatzen du, eta etorkin komunitateen artean online inkesta bat egiten ari da, Internetek eta telefono mugikorrek euren bizi kalitatea hobetzen nola laguntzen duten jakin xedez. Helburua Europako 8 herrialdetan 5.400 lagunengana iristea da. Horretarako, Interneten bidez ere garatu dute: https://www.uwsrd.org/mrIWeb/mrIWeb.dll?I.Project=CONNECTIEMSURVEY&i.User1=ES. Inkesta Bartzelonako Universitat Oberta de Catalunya-ko (UOC) Internet Interdisciplinary Institute-ren (IN3) eta Washingtongo Unibertsitateko (AEB) Teknologia eta Gizarte Aldaketa Taldearen (Tascha) ikerketa proiektu baten parte da, eta ikerketa egiten ari den zortzi herrietako –Austria, Txekiar Errepublika, Irlanda, Italia, Letonia, Herbehereak eta Erresuma Batua, espainiar Estatuaz gain– tokiko taldeekin batera egiten ari da. Ikerketa Europako Batzordeak Ikerkuntza Zentro Komun - Prospektiba Teknologikoaren Erakundeari (JRC-IPTS) eta Informazioaren Gizartearen eta Komunikabideen Zuzendaritza Nagusiari (DG INFSO) egindako mandatua da, IKTen erabileran bermatutako integrazio politikak diseinatzeko eta gizarte segmentu guztietako bazterketa digitalaren aurka borrokatzeko bere esfortzuen baitan. Ekimenak Katalunia eta espainiar Estatuko beste toki batzuetako erakunde batzuen laguntza dauka. Haien artean, Kataluniako Immigrazioaren Zuzendaritza, kontsulatuak eta enbaxadak, eta beste erakunde batzuk daude, hala nola Bartzelonako Liburutegiak, Ravalnet, Mithra elkartea, Andalucía Acoge, Espainiako Gurutze Gorria, Migrar Fundazioa eta azterlana zabaltzen laguntzen duten beste erakunde batzuk. Inkesta Interneten bidez egiten da, http://www.15minutescloser.org webgunean, eta anonimotasun osoa bermatzen du. Inkestan parte hartzea sustatzeko, erantzuten dioten pertsonek telefono finko eta mugikorretarako doan deitzeko bost minutu eskuratu ahalko dute. |
(63. taula)
BBPP_Ciudad para Todos
CIUDAD PARA TODOS | |
ERAKUNDEA | Instituto de Innovación para el Bienestar Ciudadano-k sustatzen du, eta haren helburua pertsonen bizi kalitatea eta ongizatea hobetzea da. Horretarako, gizarte proiektuak garatzen ditu, PLI (People Lead Innovation) metodologian oinarrituta |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.i2bc.es/10-ciudad-para-todos.htm |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Haren helburu nagusia erabateko irisgarritasuna sustatzea da, azken teknologien bidez oztopoak identifikatuz. Ciudad para Todos proiektuak ekimen zehatzak ezarri eta indartu nahi ditu, habitat inklusiboa lortzeari begira, bertan pertsona guztiek izan dezaten euren bizi proiektuak garatzeko aukera, ingurunean ezarritako muga edo oztopoei aurre egin beharrik gabe. Zentzu horretan, Irisgarritasuna deritzon proiektua abiarazi da. Haren bidez irisgarritasunerako oztopoak identifikatu eta dinamikoki erregistratu nahi dira, kokapen mapetan. Azken helburua pertsona guztientzat irisgarriak diren hiri bideak diseinatzea eta kudeatzea da. Horretarako berrikuntza teknologikoa darabil, irisgarritasunerako oztopoak bildu, laburtu eta erregistratzeko tresna gisa pentsatuta. Telefonia mugikorreko gailuak erabiltzen dira, oztopoaren argazkiak lortu eta GPS koordenatuen bidez fisikoki kokatu ahal izateko. |
(64. taula)
BBPP_Pertsona nagusientzako jolas-teknologiak
PERTSONA NAGUSIENTZAKO JOLAS TEKNOLOGIAK | |
ERAKUNDEA | CTIC Sociedad de la Información Fundazioak e-Asturias 2012 Estrategiaren esparruan garatutako proiektua |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://einclusion.si.ctic.es/secciones/mayores/ |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Hedatzeko eta erakusteko solasaldiak egitean datza proiektua. Solasaldi horiek ordu 2koak dira eta kontsolen (Nintendo DS eta Nintendo Wii) eta irakurgailu digitalen (iPad) erabilerak, mugimena eta gaitasun kognitiboa garatzen laguntzen duten heinean, euren bizi kalitatea nola hobe diezaieketen erakutsi nahi diete pertsona nagusiei. Proiektuan eskualdeko eta tokiko titulartasuneko pertsona nagusientzako gizarte zentroek eta taldeari lotutako beste zentro batzuek (elkarteak, egoitzak, eguneko zentroak, CDTL, etab.) parte hartu dute, eta teknologia horiek talde horrentzat izan dezaketen ahalmen handia ikusi dute haiek denek. Proiektuaren bidez honakoak bilatu dira: • Pertsona nagusien artean IKTen erabilera sustatzea. • Haien gaitasun kognitiboak eta psikomotorrak teknologiak erabiliz piztea. • Teknologiaren bidez gizarteratzea eta partaidetza aktiboa sustatzea. • Bizi kalitatea eta ezagutza aukerak hobetzea. • Gizarteak pertsona nagusiei buruz duen estereotipoa aldatzea, eten digitala gainditzen lagunduz. |
(65. taula)
BBPP_Nagusia naiz eta nabigatzea gustatzen zait
NAGUSIA NAIZ ETA NABIGATZEA GUSTATZEN ZAIT | |
ERAKUNDEA | Cibervoluntarios Fundazioak garatu du. Gizarte ekintzaileek osatutako irabazi asmorik gabeko erakundea da. Ekintzaileok teknologia berrien, komunikazioaren eta boluntarioen mundua maite dute eta teknologia berriak gizarte berrikuntza indartzeko eta herritarren ahalduntzea errazteko erabili nahian lan egiten dute |
EREMUA | Pribatua/publikoa/gizartekoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.cibervoluntarios.org/blog/noticias.php?id=1592 |
BESTELAKO ESTEKAK | http://www.flickr.com/photos/cibervoluntarios/sets/72157627137061394/ http://www.youtube.com/watch?v=dowEp27HbQs |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Vodafone España Fundazioak, UDPk (Pentsionisten Elkarte Demokratikoa) eta Cibervoluntarios Fundazioak lankidetza hitzarmena sinatu zuen azaroaren 8an pertsona nagusientzako tresna teknologikoen erabilerari buruzko prestakuntza tailerrak abiarazteko. Tailerrak pertsona nagusien interes eta premietan oinarritzen dira, eta asmoa haientzat eskuragarri egotea eta erabilera egokia egitea da. Ikastaroak “Nagusia naiz eta nabigatzea gustatzen zait” izenaren pean aurkezten dira, eta egin ziren udaletan harrera oso ona izan zuten aurreko edizioetako esperientzia daukate. Oraingo edizioan 120 pertsona nagusi prestatu nahi dira. Hiru erakundeek Berrocalejo de Aragonan, UDPk Avilan duen probintziako egoitzan, sinatu dute hitzarmena. Ekitaldian Avilako Gobernuaren azpiordezkari César Martín; Vodefone España Fundazioko zuzendari nagusi Santiago Moreno; UDPko zuzendari kudeatzaile Paca Tricio; eta Cibervoluntarios Fundazioaren presidente Yolanda Rueda bertaratu dira. Programaren baitan 12-15 tailer garatuko dira Espainiako zenbait tokitan. Tokiak adinekoen tokiko elkarteekin eta azpiegiturak, hala nola ordenagailuak eta Interneterako konexioa dituzten esparru egokien eskuragarritasunaren arabera zehaztuko dira. Lehen tailerrak Coruñan, Avilan, Caceresen, Jaenen eta Errioxan egingo dira. Coruñan eta Errioxan hiriburuetan (Coruña eta Logroño) egingo dira; Jaenen, Linaresen egingo da; Caceresen, Alagón del Ríon; eta Avilan, Berrocalejo de Aragonan. Programen diseinuari dagokionez, pertsona nagusiek eurek hautatzen dute zer tailer mota jaso, eskainitako 7 motetatik, euren interes eta premien arabera; izan ere, ikastaroak pertsona nagusiei zuzenduta daude, gizarte egoera ahulenean dauden taldeen zerbitzurako teknologiari lotutako alderdi berrien ezagutza eta informazioa sustatu nahian. UDP arduratuko da pertsona nagusiak deitzeaz, tailerretara joan daitezen, eta Cibervoluntarios Fundazioak tailerrak prestatu eta emateko eta pertsona nagusiak tailerren bidez gaitzeko ardura izango du, ziberboluntarioak prestatu ondoren. Vodafone España Fundazioak ikastaro horietan duen interesa, informazioaren teknologiek ematen dituzten aukeren aurrean, gure adinekoek ematen dieten erabilera urria ikusita sortu zen. Telefonia mugikorra tresna oso baliotsua da haien egunerokotasunean; izan ere, autonomia eta segurtasuna ematen dizkie, senideek eta lagunek uneoro aurki ditzaketelako. Interneten, ordea, aukeraz betetako mundua eta antzeko pertsonekin elkartzeko topagunea aurkitzen dute, haiekin esperientziak eta interesak partekatzeko. Horrek guztiak isolamendu eta bakardade sentipena murrizten du, eta sentipen horiek gertuko etorkizunean gure pertsona nagusien artean handituko den joera dira. Informazio hori Vodafone España Fundazioko zientzia aholkulari Javier del Arcok jasotako datuetatik atera da. Datuak gure adinekoek IKTei ematen dieten erabilerari buruzko behatoki iraunkor batean bildu dira. Madrilgo pertsona nagusiek Interneti eta telefonia mugikorrari ematen dieten erabilerari buruzko ehunekoak eman dituzte datuek. Hala, 56 eta 70 urte arteko adinekoen % 84k telefono mugikorra darabilten bitartean, % 39k baino ez darabilte Internet. 71 eta 80 arteko adin tartean, %60k darabilte mugikorra, baina % 9k baino ez Internet, eta datua are etsipengarriagoa da 80 urtez gorako tartean; izan ere, % 33ek darabilte mugikorra eta % 3k Internet. |
(66. taula)
BBPP_Maestr@s de la Memoria Digital
OROIMEN DIGITALAREN IRAKASLEAK | |
ERAKUNDEA | CTIC Sociedad de la Información Fundazioak e-Asturias 2012 Estrategiaren esparruan garatutako proiektua |
EREMUA | Publikoa |
BESTE LOTURA BATZUK | http://www.asturias.es/memoriadigital |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Pertsona nagusientzako aurrez aurreko prestakuntza tailerrak, 4 ordukoak. Haietan argazki zaharrak –1975 aurrekoak– digitalizatu, ukituak egin eta “Memoria Digital de Asturias” atarian sartzeko gaitzen dira. Ekintza hau “Memoria Digital de Asturias” argazki erakusketa ibiltariarekiko lankidetza estuan egin da. Argazki erakusketa hori herritarrek web atariari emandako argazki hautaketa batek osatzen du. Erakusketa udal bakoitzean jarri aurreko egunetan, prestakuntza tailerrak egin ziren eta argazki digitalizatuak erakusketa horretako modulu batean erakutsi ziren, bisitatutako udal bakoitzean. Ekintzan udalek eta CDTLek (tokiko dinamizazio teknologikoko zentroak, telezentroak) ere parte hartu eta lagundu dute. Proiektuaren bidez honakoak bilatu dira: • Pertsona nagusien artean IKTen erabilera hedatzea eta ezagutaraztea. • Lurralde jakin bateko herri argazkilaritzaren dokumentu-funtsa handitzea eta haren kontserbazioa bultzatzea. • IKTak pertsona nagusien estimulazio kognitiboa sustatzeko tresna gisa sartzea. • Pertsona nagusiek gizartean duten irudia (gizarte estereotipoa) hobetzen laguntzea. • Pertsona nagusiak engaiatzea, tailerrak egindakoan, ikasitako ezagupenak beste pertsona nagusi batzuei helaraz diezazkieten, hortik “Oroimen digitalaren irakasleak” izena. |
(67. taula)
BBPP_WeCare
WECARE | |
ERAKUNDEA | Instituto de Innovación para el Bienestar Ciudadano-k sustatzen du, eta haren helburua pertsonen bizi kalitatea eta ongizatea hobetzea da. WeCare proiektua Ambient Assisted Living Programaren esparruan batera finantzatuta dago |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.wecare-project.eu/ |
BESTELAKO ESTEKAK | http://www.i2bc.es/32-we-care.htm |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Haren helburu nagusia WeCare 2.0 izeneko IKT zerbitzua garatzea eta hedatzea da. Pertsona nagusien eta beste pertsonen arteko eragin-trukea sustatzen duen gizarte sarea da WeCare 2.0. Proiektuaren helburu nagusia pertsona nagusiei laguntza ematea da, gaixotasunak pairatzen eta isolatuta edo bakarrik sentitzen hasi baino lehenago. Ideia honakoa da: egoera horiek agertzen direnean, lagundu ahalko dien laguntza sare bat egongo da. Proiektu honen bidez honakoak lortu nahi dira: • Harreman aktibo eta aldebikoak sortzea, pertsona nagusiek laguntza eman eta jaso ahal dezaten, euren autonomia handiagotuz. • Zaintzaileei beste zaintzaileekin komunikatu ahal izateko esparrua eskaintzea, elkarri laguntza emanez eta ezagutza eta esperientziak elkartrukatuz. WeCare (“Zaintzen dugu”) ongizaterako eta bizitza independenterako teknologiei buruzko europar proiektua da. 2010eko otsailean abiatu zen eta 2 urte eta erdiz jardungo du, 2012ko abuztuan amaitu arte. Haren helburu nagusia pertsona nagusiak euren gizarte sareak sortu, parte hartu eta jarraitzera bultzatzea da, Internet eta teknologia berriak tresna erabilita zahartze aktiboa sustatzeko. Proiektuaren esparruan Internet zerbitzu bat, WeCare 2.0 garatu, ebaluatu eta erabiliko da. Zerbitzu horrek komunikazio, koordinazio eta informazioko aplikazioak biltzen ditu eta pertsonei gizarte sareetan eta gizarte sareen artean parte hartzen eta elkarrekin jarduten laguntzen die. Zerbitzuan jarduera egutegiak eta plangintzak, tokiko albisteak, bideozko komunikazioa, blogak eta foro erabilerrazak bilduko dira. Proiektuan pertsona nagusiek eta haien gizarte sareko beste eragile garrantzitsu batzuek (familia, auzokideak, lagunak, osasun eragileak, etab.) parte hartuko dute, WeCare 2.0 haien premia eta gustuetara egokitzen dela ziurtatzeko eta azken emaitzaren kalitatea bermatzeko. Erabiltzaileen partaidetza eta zerbitzuaren probak zenbait herritan (Holanda, Espainia, Irlanda eta Finlandia) burutuko dira, testuinguru soziokultural desberdinetara egokitu ahal dadin. |
(68. taula)
BBPP_LOLA
LOLA: AVATAR INTERFAZEA DUEN LAGUNTZAILE PERTSONALA | |
ERAKUNDEA | Instituto de Innovación para el Bienestar Ciudadano-k sustatzen du, eta haren helburua pertsonen bizi kalitatea eta ongizatea hobetzea da |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.i2bc.es/11-lola--asistente-personal-con-interfaz-avatar.htm |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Proiektuak etxeko laguntza eta zerbitzu zereginetarako avatar interfazea eta ahots-ezagutzea dituen set box bat diseinatzen eta garatzen lan egiten du. LOLA, laguntzaile pertsonala proiektuan komunikazio sistema funtzioaniztun bat diseinatu eta garatu nahi da. Sistema moduluzkoa da, gerora adinekoentzat eta mendekotasuna duten pertsonentzat pentsatutako aplikazio eta zerbitzuetan errazago sartzeko, eta ahots-ezagutzaren bidez erabiltzailearen aginduak kudeatzen dituen avatar motako interfaze baten bidez erabil daiteke eta, beharrezkoa bada, egokitutako beste gailu batzuk (ukipen-pantaila, braille teklatua) era izango ditu, etxetiko komunikazio eta zerbitzuen kudeaketa bide berri bat ezartzeko (harreman pertsonalak, laguntza espezializatua, pentsioen kobrantza, erosketak, orientabidea, etab.). Azken teknologiak azken erabiltzailearentzako modu erabat gardenean erabiliz, komunikatzeko eta pertsonentzako etxeko arreta eta laguntza zerbitzu anitz ezartzeko plataforma gisa. |
(69. taula)
BBPP_Tratamiento 2.0
TRATAMIENTO 2.0 | |
ERAKUNDEA | Instituto de Innovación para el Bienestar Ciudadano-k (I2BC) sustatzen du |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.tratamiento20.es |
BESTELAKO ESTEKAK | http://www.i2bc.es/28-tratamiento-2-0.htm |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Haren helburu nagusia erabiltzaile guztien premien araberako arreta klinikoaren prozesua hobetzea da, tratamenduen eraginkortasuna handituz, ezagutza zientifikoaren eguneraketan oinarrituta. Tratamiento 2.0 midleware plataforma generikoa da, gaitz kronikoen tratamenduaren aplikazio eta kudeaketa adimendunerako diseinatua. Osasun langileentzako (medikuak eta erizainak) eta gaixo eta zaintzaileentzako aplikazio erabilgarriak dauzka eta gaixoaren eta haren gaixotasunaren jarraipena eta bilakaera errazten ditu. Gaixoaren bizi kalitatea hobetuko du horrek. Bizi itxaropenaren hazkundea patologia kronikoaren hazkundeari lotuta dator. Gaitz kronikoen kontrola eta laguntza osasun sistemek aurre egin behar dieten erronka nagusietako bat dira. Mundu modernoari eta haren aurrerapen teknologikoei esker, bizi itxaropena handitu duten medikamentu indartsuak garatu dira. Eragin on horrek, ordea, indarra galtzen du gaixoek medikuen jarraibideei jarraitzen ez dieten heinean. Orokorrean medikuak gaixoaren onerako aginduak eta jarraibideak eman arren, nahiko maiz gaixoek eurek hartzen dituzte euren osasunaren kalterako jarrerak, nahita edo nahi gabe. Tratamiento 2.0 proiektuak gaixo kronikoaren gaixotasunari lotutako edozein tratamendu motaren bilakaeraren aplikazioan eta jarraipenean sakondu nahi du, bai farmakologia mailan, bai maila ez farmakologikoan (dieta, gorputz ariketa), baita muskuluen errehabilitaziorako tratamenduan ere. Tratamiento 2.0ri esker, tratamenduarekiko atxikimendua hobetu ahalko da, gaixoak hobeto ulertuko ditu osasun langileek gaitzaren bilakaeraren onerako euren gaixotasunari buruz ematen dizkioten jarraibideak eta gomendioak, eta agindutako tratamenduaren jarraipena errazten duten tresnak eskaintzen ditu. |
(70. taula)
BBPP_E-Integra Ciudadanía
E-INTEGRA CIUDADANÍA | |
ERAKUNDEA | Emakume progresisten federazioa eta Caja Madrid Gizarte Ekintza |
EREMUA | Pribatua/gizartekoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.fmujeresprogresistas.org/images/contenidos/nota%20eintegra.pdf |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
E-Integra Ciudadanía prestakuntza zikloa da. Haren asmoa gizarte bazterketako egoeran dauden pertsonak teknologia berrietara ekarri eta analfabetismo digitala ezabatzea da. Horretarako, sei hilabetez prestakuntza saioak egingo dira eta, aldi berean, gela irekiko esparrua ezarriko da, ikasleek ordenagailuak erabili eta euren ikaskuntza indartu ahal dezaten. |
(71. taula)
BBPP_IKT Alfabetatze Bulego Mugikorra
LANDA INGURUNEKO IKT ALFABETATZE BULEGO MUGIKORRA | |
ERAKUNDEA | Confederación Española de Personas con Discapacidad Física y Orgánica (COCEMFE) eta Vodafone España Fundazioa |
EREMUA | Pribatua |
BESTE LOTURA BATZUK | http://cort.as/1QH3 |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Confederación Española de Personas con Discapacidad Física y Orgánica-k (COCEMFE) eta Vodafone España Fundazioak lankidetza hitzarmena sinatu dute “Landa inguruneko IKT Alfabetatze Bulego Mugikorra” proiektua abiarazteko. Haren helburu nagusia ezgaitasuna duten pertsonen gizarte eta lan gaitasunak indartzea da, horretarako informazioaren eta komunikazioaren teknologia berriak erabiliz. Ekimenari esker, landa ingurunean bizi diren 500 ezgaitu inguru prestatu ahalko dira teknologia berrietan, haien enplegagarritasuna hobetzeko eta hobeto gizarteratu eta laneratzeko; halaber, COCEMFEko zenbait erakundetako 40 teknikari prestatuko dira IKT alfabetatze metodoan. Erabiltzaileek eta teknikari taldeak IKT alfabetatze gida izango dute. Gida hori proiektu honen esparruan prestatuko da, prestakuntza moduluaren eta ezgaitasun fisiko eta organikoa duten pertsonak integratzeko COCEMFEk egiten dituen ekintzen osagarri izateko. Vodafone España Fundazioak ekimena finantzatu eta behar diren baliabide teknologikoak jarriko ditu partaideen eskura, landa eremuko ezgaituen taldearen eta gainerako herritarren artean dagoen eten digitala laburtu xedez. Ikasketa prozesua produktu berriak, hala nola tabletak, netbookak, smartphoneak, smartbookak, etab., ebaluatzeko erabiliko da eta, hala, esperimentazio izaera ematen dio proiektuari, alde horretatik. Programa garatzeko COCEMFEren unitate mugikor egokitua erabiliko da. Hari esker, teknikariak biztanlegune txikietaraino joan eta ezgaituei behar duten prestakuntza eman ahalko diete. |
HERRITARREN PARTAIDETZA |
(72. taula)
BBPP_Facebookek Esan Zidan
FACEBOOKEK ESAN ZIDAN | |
ERAKUNDEA | Asociación de Universidades Populares de Extremadura-k (AUPEX) eta Nuevo Centro del Conocimiento Losar de la Vera-k sustatzen du. Extremadurako ekimen honen asmoa herriko pertsona nagusi guztiak IKTen erabileraren partaide bihurtzea da, gizarteratze tresna gisa, Facebook bezalako gizarte sareen bidezko herritarren partaidetza sustatuz |
EREMUA | Publikoa/gizartekoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.facebook.com/profile.php?id=100002352977494#!/profile.php?id=100002298258375 http://www.facebook.com/#!/profile.php?id=100002352977494 |
BESTELAKO ESTEKAK | http://www.mayoresconiniciativa.es/mayores_con_iniciativa/2011/05/me-lo-dijo-facebook.html http://www.mayoresconiniciativa.es/Informe_final/2011/06/me-lo-dijo-facebook---Informe-final.html Ekimenaren bideoa: http://www.youtube.com/watch?v=GENb-cGwNT0 |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
“Facebookek esan zidan” ekintzaren helburua nagusiek gizarte sare horretan interesatzen zaizkien euren bizitzetako gaiei buruzko orriak kudeatzea da. Zehazki, orri bi abiarazi dira: bata argazkikoa da, “Losar para el Recuerdo”, eta argazki zaharrak biltzen ditu; lehenago pertsona nagusiek eurek hautatu, eskaneatu eta sarera igotzen dituzte argazkiak; eta beste orriak –“Ciudadanos de Losar”–, iradokizunak/ideiak... biltzen ditu, Losar de la Verako bizi kalitatea hobetu asmoz. Prestakuntza ekintza bizia eskatzen du horrek, nagusiek orri horiek erabili eta kudeatu eta euren erabiltzaileak sortu eta abiarazi ahal ditzaten. Hala, “Facebooken hasteko tailerrak” eta “Facebookeko tresnen eta aplikazioen erabilera aurreratuko tailerrak” egiten dira. Pertsona nagusiei esparru parte-hartzailea eskaini nahi zaie, eurak izan daitezen protagonistak, iritziak, argazki zaharrak eta informazio interesgarria, besteak beste, Facebookek ematen dituen tresnen bidez elkartrukatuz. Ekintzaren asmo nagusia gizarte sareen aukerak erakustea da, herritarrek gertakarietan eta gure nagusien artean ohikoak diren kezketan parte hartzea lortzeko, gizarte sare horrek eskaintzen dizkigun komunikazio bideen bitartez (izan txata, mezu pribatuak edo hormako mikrosarrerak). |
(73. taula)
BBPP_ Sareko auzo komunitateak
SAREKO AUZO KOMUNITATEAK | |
ERAKUNDEA | ‘todosvecinos.com’ sareko tresna birtual berria da. Haren helburua komunitate bereko kide guztien artean dauden harremanak hobetzea da |
EREMUA | Pribatua/gizartekoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://todosvecinos.com/ |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Auzo bilera aspergarriak, gorabeherak konpontzeko atzerapenak eta komunitate bateko kideen arteko eta lursail baten administratzaileekiko ohiko komunikaziorik eza Espainiako enpresa batek garatutako tresna birtual berritzaile bati esker amai litezke. Ekimenak todosvecinos.com du izena. Sareko gizarte tresna bat da, guztiz doakoa, eta ozta-ozta duela urte erdi abiarazi zuen Galiziako Brainstorming Business mikroenpresa teknologikoa, atari bereko auzokoen arteko komunikazioa hobetu xedez. Eta hori dena, argitu zuenez, “etxeko sofatik mugitu barik”, hots, zuzenean ordenagailu, tableta elektroniko edo telefono batekin edo Interneterako sarbidea duen beste edozein gailu mugikorrekin. “Hala, edonork jakin dezake, denbora errealean, bizi den lursailean argia edo ura moztu diren, garajeko atea apurtu den edo lapurreta bat egon den, adibide batzuk ematearren”, adierazi zuen. Oraindik hain bizi laburra izan arren dagoeneko 3.000 auzo komunitate baino gehiago erregistratuta daukan tresna berritzaile horren beste abantaila handietako bat da “erabiltzen erraza” dela, Gonzalezek azpimarratu zuenez. Interesdunak izena emandakoan –eta horretarako minutu batzuk baino ez dira behar–, dagokion moduluan klik egin eta lursailean gorabeherak konpondu ohi dituen enpresari jakinarazteko prozesua abiarazten da. Sistemak arazoa zehazki noiz konpondu den jakinarazten die bezeroei; halaber, komunitateburuak edozein agiri, hala nola bileretako aktak, kontratuak edo argazkiak, bistara dezake, web orrira igotakoan. |
(74. taula)
BBPP_Networkedneighbourhoods
NETWORKEDNEIGHBOURHOODS.COM | |
ERAKUNDEA | Auzoko online sareen gizarte eraginari eta tokiko agintarientzat dituzten ondorioei buruzko azterlana |
EREMUA | Pribatua/publikoa/gizartekoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://networkedneighbourhoods.com/wp-content/uploads/2011/04/Online-Nhood-Networks-4-page-summary-web-rev-1.pdf |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Pertsonak herritar webguneekin online komunikatzen diren moduak, komunikazio horren eragina eta tokiko zerbitzuen hornitzaileentzat dituen ondorioak aztertu ditu azterlanak. Londres inguruko hiru herri aztertu ditu: Brockley Central, East Dulwich Forum eta Harringay Online. Azterlanak erakutsi duenez, bertakoa izateko sentipena, eragin demokratikoa, auzoarte jatorra eta arlo horretako partaidetza hobetzen dira. Partaideek ordezkariak online engaiatzen diren erakunde publikoarekiko jarrera hobea dute. Ikusi denez, auzokoen arteko lotura positiboak bultzatzen dira, bai topo egiteari bai elkartrukeari dagokienez. Inkestatutakoen % 2ren esanetan, web orria erabiltzearen ondorio zuzenez euren auzoko norbait ezagutu dute eta haien % 25ek diote webean parte hartzearen ondorioz gertagarriagoa dela ezagut dezaketen norbaitekin topo egitea. |
(75. taula)
BBPP_Banco de recuerdos
BANCO DE RECUERDOS | |
ERAKUNDEA | Banco de recuerdos munduko egiazko milaka oroitzapen salbatzeko sortutako ataria da, eta haiek betiko suntsitzen dituen Alzheimerrari buruz ikertzen jarraitzeko garrantziaz kontzientziatu nahi du |
EREMUA | Pribatua |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.bancoderecuerdos.es/ |
BESTELAKO ESTEKAK | https://www.facebook.com/pages/Banco-de-Recuerdos/106799609408285?sk=wall http://www.youtube.com/user/BancoDeRecuerdos |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Jendea Alzheimerrari buruzko ikerkuntzaren garrantziari buruz kontzientziatzeko sortua. Reina Sofía Fundazioa, Ceafa, Afalcontigo eta Fundación Cien ditu buru. Banco de recuerdos-en oroitzapen bat eman edo babes daiteke, eta ekarpen ekonomikoa osorik erabiliko da Alzheimerra ikertzeko. Atariaren bidez oroitzapenak doan eman daitezke, eta proiektuak Facebooken duen erabiltzailearen bidez (baita blogean ere) haiek parteka daitezke. Oroitzapenen ‘babesa’ ere bultzatzen da (haiek bila, hauta edo ausaz aukera ditzakezu). Oroitzapen bat babesteak ekarpen ekonomikoa dakar, eta gaixotasunari buruz ikertzeko erabiliko da. |
(76. taula)
BBPP_Repara ciudad
REPARA CIUDAD | |
ERAKUNDEA | Open Data Cities SLk garatu du. Administrazio ireki eta gardenagoa herritar aktiboagoak lortzeko produktuak garatzen ditu Web lotura: http://reparaciudad.com/misc/quienessomos/ |
EREMUA | Pribatua |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://reparaciudad.com/ |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Ekimena 2011ko Internet Eguna sarien irabazlea izan zen, Web Onenaren kategorian. Bizitza publikoa hobetzeko zerbitzu parte-hartzailea. Haren bidez, herritarrek euren hiriko gorabeheren berri eman dezakete gailu mugikorretatik. |
(77. taula)
BBPP_Datorkigunea
DATORKIGUNEA | |
ERAKUNDEA | Eusko Ikaskuntzak sortu du. Euskal Herriko zazpi herrialdeetako gazteak batzeko esparru fisikoa eta birtuala da, eta handik partaideekin eta partaideen artean egungo gizartearen erronka handiren bati buruz eztabaidatzea bultzatzen da. DATORKIGUNEAk 40 kide izango ditu eta gure helburu nagusia proposatutako gaiei erantzuteko ekintzak eta proposamenak definitzea izango da |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://eigazte.eusko-ikaskuntza.org/datorkigunea/?lang=es http://www.gipuzkoagazteria.net/nodoa.php?nd=4900&hizkntz=2 |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Datorkigunea: Gazte partaidetza, bide berrien bila. Eusko Ikaskuntzako Gazteria Sailak erronka berriari heldu dio. Bertan, Euskal Herriko zazpi herrialdeetako 40 gazte ari dira parte hartzen. Hilero biltzen dira, arazoen diagnostikoa egin eta irtenbideak edo balizko lan arloak proposatu xedez. Bilerak ibiltariak dira; hots, Araban, Bizkaian, Gipuzkoan, Iparraldean eta Nafarroan egiten dira. |
(78. taula)
BBPP_Barakaldo jaietako kartela Facebooken
BARAKALDOK FACEBOOKEN BOZKATZEN DU JAIETAKO KARTELA | |
ERAKUNDEA | Barakaldoko Udala |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.facebook.com/barakaldo.kultura |
BESTELAKO ESTEKAK | http://www.innovasocial.com/2011/06/barakaldo-vota-su-cartel-de-las-fiestas-de-el-carmen-2011-en-facebook/ http://www.europapress.es/portaltic/internet/noticia-barakaldo-abre-votacion-facebook-elegir-cartel-fiestas-carmen-20110603124653.html |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Herritarren partaidetzako ekimena da. Kasu honetan, Barakaldoko jai-batzordeak Facebooken zabaldu du zale guztien artean 2011ko Karmengo jaiak iragartzeko kartela hautatzeko aukera. Egindako lan parte-hartzailean artea eta dibertsioa ziurtatuta daude. Azken emaitza kartel irabazleari buruzko azken erabakian kontuan hartuko du jai-batzordeak. Jai-batzordeak bozketan parte hartzera deitu ditu herritarrak, hautaketak “partaidetza ahalik eta handiena” izan dezan. Barakaldoko Udalak 700 euroko sariak emango ditu lehiaketan, aurreko urtean baino 100 gehiago. Kartel irabazlea hautatzerakoan, lehiaketaren deialdiaren oinarriek jaso dutenez, zenbait alderdi baloratu behar dira, hala nola adierazkortasuna eta Barakaldo eta bertako jaiak sinbolizatzeko eta oroitzeko ahalmena, diseinua eta kolorea, eta elementuen edo ikuspegien originaltasuna. |
(79. taula)
BBPP_Actuable.es
ACTUABLE.ES / CHANGE.ORG | |
ERAKUNDEA | Actuable bidegabekerien aurka borrokatzeko indarrak batu dituzten pertsonen eta erakundeen komunitatea da |
EREMUA | Pribatua/publikoa/gizartekoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://actuable.es/ |
BESTELAKO ESTEKAK | http://www.change.org/ |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Actuable mundua aldatzeko indarrak batu dituzten pertsonen eta erakundeen online komunitatea da. Horretarako, gobernuei, enpresei eta gure gizarteko beste eragile garrantzitsu batzuei zer aldaketa nahi dugun diotse. Teknologia berrien bidez pertsonek eta erakundeek eraldatzeko duten ahalmena aurrerapen zehatz eta iraunkorrak lortzeko gure laguntza premia handienaz behar duten gizarte kausen alde aska daitekeena dakien pertsona ororen topagunea da. Komunitatean herritarrak, aktibistak eta erakunde txikiak eta handiak biltzen dira. Bertatik gizarte aitzindariak eta tamaina guztietako erakundeak bat egitera eta ehunka laguni lotzera gonbidatzen dira, gehien axola dieten kausak bultzatzeko. Haren helburua gizartea hobetzeko ahalmena biderkatzea da. Hori lortzeko, zenbait tresna jartzen zaie eskura. Haiei esker, komunitatearen laguntzaz eta klik pare bat eginda, behar diren aurrerapenak eragiteko behar den presioa egin daiteke. Asmoa teknologia berriei ahalmen osoa ateratzea da, pertsonen bizitza benetan hobetuko duten aldaketa positiboak eragiteko. Lan filosofia berberarekin dihardu CHANGE.ORGek ere. ACTUABLEk indarrak batu ditu berarekin eta 2012az geroztik elkarrekin lan egiten hasiko dira, euren gizarte eragina biderkatzeko hala. |
(80. taula)
BBPP_Africa What’s your story
AFRICA: WHAT’S YOUR STORY | |
ERAKUNDEA | Joan den irailaren 18an A24Media hasi zen lanean, lineako hedabideen lehen agentzia panafrikarra. Bideo, argazki eta testu formatuko informazioa dauka, eta haren helburua Afrikako kontinentean gertatzen den guztiari buruzko kalitatezko informazioa ematea da |
EREMUA | Pribatua/publikoa/gizartekoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.a24media.com/whatsyourstory/ |
BESTELAKO ESTEKAK | http://twitter.com/#!/a24media http://www.facebook.com/a24media http://www.youtube.com/user/a24media |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
2011n, zuzenean ia, gizarte sareen bidezko herri berpiztea bizi izan dugu. Lehen urrats hori Afrika iparraldeko zenbait herritan zabaldu zen eta garrantzi handiko hainbat aldaketa politiko eragin ditu eta, dirudienez, kontinentearen barruan komunikazioaren eta adierazpen askatasunaren aldeko urratsak ematen jarraitzea lortu du. Azaroaren hasieran, periodismo ciudadanok kontatu zigun joan den irailaren 18an A24Media hasi zela lanean, lineako hedabideen lehen agentzia panafrikarra. Bideo, argazki eta testu formatuko informazioa dauka, eta haren helburua Afrikako kontinentean gertatzen den guztiari buruzko kalitatezko informazioa ematea da. Tokiko jarduerei ahotsa eman, herritarren partaidetza piztu, zenbait herritako ustelkeriaren berri eman, herri jakin batean gertatzen den edozein gertakari “kontatzeko” aukera eman..., horiek dira plataforma bizi honek heltzen dien gaietako batzuk. Aukeraz betetako eta mundu guztiari zabaldutako plataforma da. |
(81. taula)
BBPP_Europetition
EUROPETITION | |
ERAKUNDEA | Instituto de Innovación para el Bienestar Ciudadano-k sustatzen du, eta haren helburua pertsonen bizi kalitatea eta ongizatea hobetzea da. Europako Batzordearen e-partaidetza programarekin batera finantzatuta dago |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://ec.europa.eu/information_society/apps/projects/factsheet/index.cfm?project_ref=EP-08-01-009 http://www.i2bc.es/24-europetition--nuevo--sistema-de-peticiones-europetition-para-andalucia.htm |
BESTELAKO ESTEKAK | http://www.i2bc.es/quehacemos.htm |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
EuroPetition europar proiektua da. Europako Batzordearen Informazioaren Gizartearen Zuzendaritza Nagusiaren e-partaidetza Programak onartu zuen, 2008an. Haren helburua Europaz gaindiko zerbitzua garatzea da, EBko tokiko agintariek e-eskariak eskaini eta herritarrekin online eztabaidak egin ahal ditzaten, herritarrak web 2.0 gizarte-sareetan engaiatuz, haien partaidetza handitzeko. Halaber, proiektuak eskualdeko eta Europako lege proiektuetan ere engaiatu nahi ditu, sareetan, toki, eskualde eta Europa mailan erabaki politikoak hartzen dituztenei (Europako Parlamentua eta Europako Batzordea) online eskariak eginez. |
(82. taula)
BBPP_Extremadura participa
EXTREMADURA PARTICIPA | |
ERAKUNDEA | Fundación Ciudadanía, fundazio izaerako erakundea, irabazi asmorik gabea, gizartekoa, eskualde eta nazio mailan diharduena eta Europa mailan ere jardun nahi duena |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.extremaduraparticipa.eu/ |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Internet bidez, tokiko munduan, informazioa eta herritarren partaidetza errazteko eta bultzatzeko diseinatutako tresna teknologikoa da. Auzokoen arteko, hausnarketarako, herritarren arteko harreman ohitura berrietarako, ezagutza partekatuko, kontsultarako... topagune gisa pentsatu da, Extremadurako hiri eta udaletako partaidetza prozesuak hobetzeko, tresna hori hobetzen eta baldintza funtzional eta teknologiko berrietara egokituz. EXTREMADURA PARTICIPAren funtzionaltasun nagusia E-DIALOGOS dira. Udal eztabaidarako esparru birtuala da, gobernuak edo herritar taldeek sortutako edozein ekimenetarako. Prozesu horretan, plataformak eskaintzen dituen parte-hartze funtzionaltasun bat edo batzuk uztar daitezke, batez ere gizarte-sareei, multimedia sistemei eta ezgaituen irisgarritasunari lotutakoak. E-DIALOGOS prozesu metodologiko eta teknologikoa da, eta udal batek herritarren parte-hartze edo galdetze prozesu bati ekin nahi badio pizten da. Plataformak zenbait tresna dauzka prozesua osatzen duten 5 faseetako bakoitzeko. Haietako bakoitzak funtzionamendu independentea dauka eta udalak piztu edo itzal ditzake, bere premien arabera. Laburbilduz, tresna oso malgua da eta udal bakoitzaren premiei egokitu dakieke. Esaterako, partaidetza esparru bat galdetegi hutsa izateko edo aldi berean ahal diren funtzionaltasun guztiak izan ditzan konfigura daiteke. |
(83. taula)
BBPP_Add Me!
ADD ME! | |
ERAKUNDEA | Instituto de Innovación para el Bienestar Ciudadano-k sustatzen du, eta haren helburua pertsonen bizi kalitatea eta ongizatea hobetzea da. ICT PSP programak finantzatzen du |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.epractice.eu/community/addmecommunity |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Add Me! sare paneuroparra da eta digitalki baztertutako pertsonei laguntzen die, haren bidez jardunbide egokiak partekatuz. Haien bidez, honakoak bilatzen ditu: • Bazterketa digitaleko arriskuan dauden pertsonei laguntzea, e-government inklusiboaren alderdiak biltzen dituen web baten bidez, erakunde eta gizarte bitartekariak engaiatuz. • Politikoak Europa, nazio, eskualde eta toki mailan e-government politikak sustatu beharraz kontzientziatzea, esperientzien eta jardunbide hobeen elkartrukea eta hedatzea errazteko. • Gizarte eta erakunde bitartekarien garrantzia azpimarratzea, horretarako berariazko metodologiak eta tresnak garatuz, Europa osoko ekimenen eragina, kalitatea eta iraunkortasuna areagotu asmoz. • Informazioaren gizartetik kanpo geratzeko arriskuan dauden pertsonentzako IKT zerbitzuak sustatzea. |
(84. taula)
BBPP_Ciutadania 4.0
CIUTADANIA 4.0 | |
ERAKUNDEA | Ciutadania 4.0 Telefónica Catalunya-ren proiektua da. IKTen (informazioaren eta komunikazioaren teknologiak) erabilera kritikoa egiten duten herritarren ekimenak sustatu eta bultzatu nahi ditu. Proiektua Telefónica Catalunya-ren Catalunya 4.0, gure herrian informazioaren gizartea bultzatzeko ekimenaren jarraipena da |
EREMUA | Pribatua |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://ciutadania40.cat/es/home |
BESTELAKO ESTEKAK | http://twitter.com/#!/ciutadania40 |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Proiektuak Kataluniako gizartearen esparruan IKTak kritikoki eta intentsiboki darabiltzaten herritarren ekimenak bildu ditu, garatzen laguntzeko haiek sustatu xedez. Hautatutako ekimenak euren ekintza eremuan esperientzia duten orientatzaileekin harremanetan jarriko dira. Lortutako emaitzak ekimen mapa batean argitaratuko dira, eta bertan ondorioak eta intereseko beste informazio batzuk partekatu ahalko dira. Handik aterako den datu-basea eta lortutako emaitzak CC lizentziaren pean argitaratuko dira. |
(85. taula)
BBPP_Curators of Sweden
CURATORS OF SWEDEN | |
ERAKUNDEA | Suediako gobernuak ekimen bat abiarazi du Community Management lanak herriko kontu ofizialetik herritarrengana helarazteko. Curators of Sweden delako proiektua VisitSweden-ek abiarazi du eta joan den 2011ko abenduaren 10ean hasi zen |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://curatorsofsweden.com/ |
BESTELAKO ESTEKAK | http://cort.as/1S9q |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Astero erabiltzaile banak dauka Suediako @Sweden kontu ofizialaren kontrola. Orain arte ezaugarri oso desberdinak dauzkaten hiru lagunek parte hartu dute: landan bizi den publizitate agentzia baten jabeak, laurogeita hamarretan Suediara iritsi zen bosniar etorkin batek eta bere lanbide karrera Interneten burutzen ari den 22 urteko gazte batek. Programaren helburua Suediaren balio onak eta hango kultura aniztasuna erakustea eta, noski, erakundeen eta herritarren arteko lotura sortzea da. VisitSweden-eko CEO Thomas Brühl-en esanetan, Mobiledian jaso denez, “inork ez du suediarrek baino hobeto ezagutzen Suedia marka. Ekimen horrekin euren Suedia pertsonala munduari erakusten uzten diegu”. Orain arte hiru erabiltzaileek igorritako txioek hainbat gairi buruz hitz egin dute: kirolak, musika, esperientzia eta iritzi pertsonalak, Suediari buruzko gomendioak (janaria, tokiak, produktua, etab.) tartekatuta. Lotura honetan txioen fitxategia eta partaide bakoitzaren ezaugarriak irakur daitezke. Curators of Sweden sistema Suedia marka gizarte-sareetan nazioartean promozionatzeko –txio gehienak ingelesez daude– eta herritarren partaidetza bultzatzeko dago diseinatuta, eta, dirudienez, askatasuna ematen dio asteko arduradun bakoitzari. Hala, partaidetza esperimentu oso interesgarria gertatzen ari da, eta bertan orri ofiziala mundu osoko erabiltzaileek jarrai diezaieketen elkarrizketen esparrua da. Elkarrizketan eztabaidagarriak dira batzuetan; adibidez, oraingo arduraduna ehiza zalea da eta follower batzuk atsekabetu dituen argazki bat argitaratu du, baina Twitterreko erabilerek eta ohiturek eskatzen duten gardentasun espiritua ez dute galdu. |
(86. taula)
BBPP_Alcaldías 2.0
ALCALDÍAS 2.0 | |
ERAKUNDEA | Andaluziako Juntako Ekonomia, Berrikuntza eta Zientzia Sailak, zortzi probintzietako diputazioen laguntzaz, Guadalinfo proiektuaren bidez |
EREMUA | Pribatua |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.guadalinfo.es/alcaldias20/ |
BESTELAKO ESTEKAK | http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=y06yP1LeAY0 http://blog.guadalinfo.es/2012/01/17/unos-30-alcaldes-cordobeses-se-suman-a-alcaldias-20-para-mejorar-su-dialogo-con-la-ciudadania/ http://blog.guadalinfo.es/2012/01/18/alcaldias-20-sevilla-escucha-activa-respuesta-activa-dialogo-activo/ |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Andaluziako 8 probintzietako alkateak eta ordezkariak 2.0 tresnen erabileran prestatzen dira, herritarrekiko elkarrizketa bultzatzeko. “Alcaldías 2.0” jardunaldiak Ekonomia, Berrikuntza eta Zientzia sailak antolatu ditu, zortzi probintzietako diputazioen laguntzaz, Guadalinfo proiektuaren bidez. Helburua Andaluziako alkateei 2.0 inguruneari buruzko oinarrizko prestakuntza estrategikoa ematea eta tresna horiekin tokiko gobernuan abiarazitako jardunbide egokiei buruz ikastea da. Jardunaldian zenbait solasaldi egiten dira. Haietan, herritar-alkatetza elkarrizketaren garrantziaz eztabaidatzen da, herritarren iritziaren garrantzia eta balioa erakusten duten egiazko adibideak erakutsiz. Formatua mahai-ingurua da, eta bertaratutako alkate guztiei “Herritarren partaidetza eta social media proiektuen kudeaketa” izeneko tailerra ematen zaie. Tailer horren bidez 2.0 tresnei buruzko oinarrizko prestakuntza eman nahi da, eta entzute aktibora, sarean irudi egokia sortu eta sustatzera eta ospe krisi baten aurreko kudeaketara zuzendutako ekintzak nola diseinatu irakatsi. |
E-GOVERNMENT |
(87. taula)
BBPP_M-government Cadizko Diputazioa
M-GOVERNMENT: CADIZKO DIPUTAZIOAREN KASUA | |
ERAKUNDEA | Cadizko Diputazioaren Egoitza Elektronikoaren mugikorren bidezko osoko euskarriaren adibidea, Viafirma Platform-ekin integratzeari esker, eta haren mugikortasuneko ezaugarriak (Viafirma Mobile) |
EREMUA | Publikoa |
BESTE LOTURA BATZUK | http://youtu.be/rt-7wbyW9NI |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Cadizko Diputazioaren Egoitza Elektronikoa Espainian izapide oso bat gailu mugikorretatik (Apple iOS gailuak, hala nola iPhone, iPad, iPod Touch, Android telefonoak eta tabletak, BlackBerry, etab.) egiten uzten duen lehen egoitza elektronikoa bihurtu da hala. Haien artean ziurtagiri digitalen bidezko autentifikazioa eta sinadura elektronikoa egin daitezke halako gailuetatik. Hala, herriko m-government erreferentzia nagusia ere bihurtu da. Bideoan ziurtagiriarekin sartzen, izapide batean sartzen, inprimakia betetzen eta sortutako agiria digitalki sinatzen ikusten da, dena iPad batean. Apple Storen erabilgarri dagoen Viafirma bezeroa erabiliz. |
(88. taula)
BBPP_Asturias Tramita
ASTURIAS TRAMITA | |
ERAKUNDEA | CTIC Sociedad de la Información Fundazioaren proiektua, http://www.fundacionctic.org, Asturiasko Printzerriko Gobernuak finantzatua, Informazioaren Gizartea Garatzeko Estrategiaren esparruan |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.asturiastramita.es |
BESTELAKO ESTEKAK | https://www.facebook.com/asturiastramita http://www.twitter.com/asturiastramita http://www.youtube.com/asturiastramita |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Asturias Tramita administrazio elektronikoa eta, zehazkiago, egun telematikoki erabil daitezkeen zerbitzuen sustapen ekintza da. Ekintza honen helburua, beraz, herritarrek, enpresek eta erakundeek erabilgarri dauden zerbitzu elektronikoak gehiago erabiltzea da, ekintza mota biren bidez: sustapenekoak eta analisikoak. 1.- Sustapeneko estrategiak: 1.1. Administrazio elektronikoari buruzko sentsibilizazio eta sustapen jardunaldiak. Dibulgazioko jardunaldiak, herritar guztiei orokorrean zein zenbait talde bereziri zuzenduta eta, beraz, edukia horren arabera egokituta. Jardunaldiek 90 minutu diraute, gutxi gorabehera, eta haietan zerbitzu elektronikoak eskuratzetik identifikazio digitaleko sistemetara aztertzen dira, NAN elektronikoari bereziki erreparatuz. Helburua administrazio elektronikoari eta herri-administrazioek eskura jarritako zerbitzuei buruz sentsibilizatzea eta informatzea da. 1.2. Lehen mailako arretan hitzordua Internet bidez nola eskatu erakusten duen bulegoa. Asturias osoko lehen mailako zentroetan hitzordua Internet bidez eskatzeko zerbitzu elektronikoa aurrez aurreko erakustea. Ekintza honen helburua lehen mailako arretan hitzorduaren eskabidea telamatikoki gehiago izapidetzea da, haiek eskatu eta kudeatzeko prozesu osoa erakutsiz. 1.3. Material didaktikoak eta dibulgaziokoak prestatzea. Izapide telematikoei buruzko dibulgazioko irudi bidezko gidaliburuak eta bideoak eta liburukiak prestatzea. 1.4. 2.0 Asturias Tramita sustapen kanpaina. Asturias Tramita bloga, http://asturiastramita.es, sortzea, mantentzea eta sustatzea. Bertan administrazioari buruzko informazioa bildu da eta, era erraz eta zuzenean, herri-administrazioen zerbitzu elektronikoetan nola sartu zehaztu da. Sustapen hori osatzeko zenbait web 2.0 tresna daude. 2.- Analisiko estrategiak: 2.1. Erabiltzaile testa. “Erabiltzaile testa” egitea zerbitzu elektronikoetan sartzeko erraztasuna eta haien erabilgarritasuna ebaluatzeko. 2.2. Teleizapidetzerako oztopoen hautemateari buruzko azterlana. Asturiasko herritarrek administrazio elektronikoan sartu eta erabiltzeko oztopo nagusiak hauteman xedez egindako azterlana. Horretarako 500 inkesta egin dira Asturiasko Printzerriko Gobernuaren aurrez aurreko izapidetze bulegoetan. 2.3. Zerbitzu elektronikoen erabilerako gogobetetzeari buruzko azterlana. Asturiasko herritarrek administraziori buruz duten gogobetetze maila ezagutu xedez egindako azterlana, telefonozko 1.000 inkesta eginda. 2.4. Zerbitzu elektronikoei buruzko iritzi analisia. Lehen mailako arretako hitzordua Internetez eskatzeko erakustaldiaren hartzaileen iritzietatik egindako analisia. Jarduteko estrategia horiekin herritarrak informazioaren gizartera ekarri nahi dira, zerbitzu aurreratuenen, hala nola izapidetze telematikoaren, eskuragarritasuna eta erabilera bultzatuta. Bestalde, analisiak egiterakoan, administrazio elektronikoari lotutako zenbait konturi buruz galdetzen zaie herritarrei. Analisi horren ondorioei esker, administrazioak estrategia berriak abiarazi edo herritarrengana telematikoki hurbiltzeko neurri berriak hartu ahalko ditu. |
(89. taula)
BBPP_ Estatu Batuetako Kongresuaren hackaton-a
ESTATU BATUETAKO KONGRESUAREN FACEBOOK BIDEZKO HACKATHON-A | |
ERAKUNDEA | AEBko Kongresua |
EREMUA | Publikoa |
PROIEKTUAREN WEBGUNEA | http://www.nacion.com/2011-11-18/Tecnologia/Facebook-ayudara-a-congresistas-de-EE--UU--a-comunicarse-con-sus-electores.aspx |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Estatu Batuetako buru errepublikarrek eta demokratek Facebookera jo dute euren hautesleekin konektatzeko bideak garatzeko. Joan den azaroaren 17an “hackathon” bat, Kongresuko kideek, haien laguntzaileek eta Facebooken diseinatzaileek, besteak beste, parte hartzen duten maratoia, egiteko planak iragarri zituzten. “Kongresuaren Facebook bidezko lehen hackathon-a” abenduaren 7an egingo da, “legegintza informazioaren, hautesleen eta gizarte-sareen arteko eragin-trukearen ahalmena aztertzeko”, Ordezkarien Ganberako buru demokrata eta errepublikarrek mezu batean iragarri zutenez. “Estatubatuarrek eskubidea dute gobernuari eskatzeko eskubidea dute eta online teknologia berriek aukera interesgarri berriak ematen dizkiote eskubide horri”, esan zuen Steny Hoyer-ek, behe-ganberako gutxiengo demokrataren buruak. |
(90. taula)
BBPP_Administrazio elektronikoa Leongo udaletan
ADMINISTRAZIO ELEKTRONIKOA LEONGO UDALETAN | |
ERAKUNDEA | Administrazio elektronikoa probintziako udaletan lur hartzeko prestatzen ari da, diputazioaren eskutik. Diputazioak udal erregidoreei aurkeztu die proiektua. Datorren urteko lehen hiruhilekoan amaituko da, probintziako erakundeko presidente Isabel Carrascok iragarritako epeen arabera, eta beste aukera bat emango diote ohiko ‘lehiatila’ri, sagu kolpez izapideak egitekoa |
EREMUA | Publikoa |
BESTE LOTURA BATZUK | http://www.orsi.jcyl.es/web/jcyl/ORSI/es/Plantilla100Detalle/1262860952313/_/1284197998808/Comunicacion http://www.elmundo.es/elmundo/2011/11/11/leon/1321004931.html |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
2012ko apirilaren aurretik Leongo 20.000 biztanletik beherako udalerrietako herritarrek ez dute etxetik irten beharko udal eskabideak izapidetzeko, diru-laguntzak kudeatzeko eta, azken batean, toki erakundeen mendeko izapide burokratikoak egiteko. Administrazio elektronikoak (edo e-administrazioa) bere ate birtualak zabalduko ditu eta herritarren –pertsona fisiko edo juridiko bezala ulertuta– eskura jarriko ditu zenbait zerbitzu. Zerbitzu horiek ordainagiriak telematikoki ordaindu ahal izan arte zabalduko dira. Proiektu hori probintziako erakundeak 2008an administrazioa modernizatzeko abiarazi zuen prozesuan kokatzen da. Horren bidez, laguntza eta lankidetza eman nahi dizkie probintziako udalei, udal kudeaketa modernoagoranzko jauzian, Herritarrek Zerbitzu Publikoak Elektronikoki Eskuratzeari buruzko 11/2007 Legearen arabera haien betebeharra baita hori egitea. Plataforma garatzeko enpresa esleipendunak, Everisek, diputazioko presidente Isabel Carrascorekin batera, 21 udaletan probatu den prozesuaren urratsak aurkeztu zituen. Enpresak prestakuntza ematen die udal funtzionarioei eta zenbait espediente komun garatu ditu ondoren herritarren zerbitzura jartzeko. 150 atxiki zaie hitzarmenari Plataforma honek aplikazio sorta bat dauka eta doakoa da probintziako erakundearen administrazio elektronikoaren hitzarmenari atxiki zaizkion udalentzat. Dagoeneko 150 udal dira eta urtea amaitu aurretik 20.000 biztanletik beherako gainontzeko 58 lurraldeak ere atxikitzea espero da. Carrascok onartu zuenez, eten digitala eragozpena da oraindik banda zabala iritsi ez den probintziako puntu batzuetan. 2010 eta 2011n Leongo Diputazioak 216.369 euroko inbertsioa egin du administrazio elektronikoa garatzeko. Hala, 2008an modernizatzeko prozesua abiarazi zenetik garatutako 147 udal atarietako oinarriak ezarri dira. Administrazio elektronikoari esker, herritarrek Internet bidez arindu ahalko dituzte euren ordainketak, edo diru-laguntzak, eskabideak edo agiriak izapidetu, dena etxetik irten barik. |
(91. taula)
BBPP_Jun-go Udala
JUN-GO UDALA: LANGILE GUZTIAK TWITTERREKIN | |
ERAKUNDEA | Jun-go Udala (Granada) |
EREMUA | Publikoa |
BESTE LOTURA BATZUK | http://www.finanzas.com/noticias/empresas/2011-09-26/562915_ayuntamiento-decide-todos-empleados-tengan.html |
PROIEKTUAREN LABURPENA | |
Jun-go Udalak (Granada) bere langile publiko guztiak Twitter gizarte sarean erregistratzea erabaki du, herritarrei emandako zerbitzuak hobetzeko neurri gisa. EFEri egindako adierazpenetan, 3.635 biztanleko udalerri horretako alkate José Antonio Rodríguez Salasek azaldu du ekimen hori herrian arlo horretan hartutakoei batu zaiela. Bertan, alkateak berak edo gobernu taldeko zinegotziek edo udaltzaingoak gizarte sare hori darabilte. Neurriak 44 laguni eragin die, garbiketa zerbitzuko, nagusien arretako edo mantenuko langileen artean, besteak beste. Alkatearen arabera, guztiak agertu dira parte hartzeko prest eta erabiltzaile pertsonala, euren izena eta abizena dituena, hautatu dute, ematen duten zerbitzua baino ez dakarren anonimoaren ordez. Jun-go erregidorea Espainiako Udal eta Probintzien Federazioko (FEMP) teknologia berrien eta informazioaren gizartearen batzordekidea da eta, hogeita hamar mila jarraitzaile izanda, sarean dagoen politikaririk aktiboenetako bat da. Neurria alkatetzaren dekretu baten bidez onartu da, hurrengo udalbatza egin arte atzeratu ez dadin. Gobernu batzordean ezagutaraztearekin batera, Jun-go alkateak aurreratu du gobernuari sistema bera erabiltzeko eta publizitatean eta hedapenean aurrezteko eskaera bultzatuko duela. “Sistema horrekin segundo bitan mundu guztiak daki”, erantsi du, inoiz udaltzaingoak herritarren mezuei esker esku hartu duela azaldu ondoren, zaratak edo kea direla-eta udaltzainak ohartarazi baitituzte. Horregatik, azpimarratu nahi izan dut neurri berriari esker, auzokide orok egin ahalko diela iradokizun bat kale-garbitzaileari, elektrizitateko teknikariari edo medikuarenean zenbakiak ematen dituen pertsonari. “Krisi garaietan, entzun diezaiegula behar du jendeak”, azpimarratu du Jun-go alkateak. |
17. E-inklusioa edota IKTen bidezko herritarren partaidetza sustatzeko ikuspegia jasotzen duten beste ekintza batzuk
Txosten berezi hau egin aurreko ikerketa prozesuaren baitan, eta metodologiari buruzko kapituluan zehatzago azaldu denez, informazioa eskatu zaie zenbait herri-administrazio mailari (gobernua, aldundiak eta hiri zein landa inguruneetako udalak), bidean dauden edo duela gutxi egin diren jarduketa batzuk aztertzeko, haietan e-inklusioaren, gizarteratzearen eta eremu sozial eta publikoko IKTen bidezko partaidetzaren sustapenaren ikuspegia jaso bada.
Ekintza multzo horretako ibilbidea gizarte taldeen arabera egingo da, euskal gizarteko talde jakin bati zuzendutako zenbait politika publikotatik abiarazitako ekimenei heltzeko, haietan arestian azaldutako ikuspegia jaso bada.
Eusko Jaurlaritzak baino ez dio eskaerari erantzun eta, beraz, administrazio horrek abiarazitako ekimen batzuk baino ez ditu jaso jarraian erakutsitako informazioak.
17.1. Ekintzak gizarte taldeen arabera
17.1.1. Adinekoak
Mendekotasun egoeran edo arriskuan dauden 65 urtez gorako pertsonentzako; bakarrik bizi diren 75 urtez gorako pertsonentzako; adimen, gorputz edo zentzumen ezgaitasuna edo gaixotasun mentala izanda mendekotasuneko egoeran dauden pertsonentzako; eta gizarte isolamendu arriskuko egoera jakin batzuetan dauden pertsonentzako zerbitzua.
Zerbitzuak erabiltzailearen etxebizitzako telefono-lineari lotutako gailu sinplea jartzen du zerbitzuak, eta hari esker urteko egun guztietan 24 orduetan arreta iraunkorra eduki daiteke. Deiak telelaguntza zentral batera bideratzen dira eta bertan larrialdiko egoerei erantzun eta larrialdiko zerbitzuak, arreta psikosoziala, lagun egitea, jarraipena eta gizarte arretako baliabideei buruzko orientabidea ematen dira.
Zahartzen diren pertsonen ongizatean eta tratu onean aurrera egiteko ehun proposamen
Lan honen helburua adinekoek garapenean aktiboki parte hartuko duten gizartea eraikitzea eta herritar guztiek partaidetza hori aitortu eta baloratzea da. Hura idazten herri-administrazioek eta Euskadiko elkarte munduko ordezkariek parte hartu dute. Agiriak zahartze prozesuaren arreta eredua aldatzeko eta komunitateari egiten dion ekarpenaren ahalmena baliatuz zahartzaroa birbaloratzeko proposamenak jaso ditu.
17.1.2. Etorkinak
Gidatzen (Immigrazioaren gidaliburua)Gidaliburua 7 hizkuntzatan dago eta gure herrira iristen diren pertsonak orientatzeko oinarrizko argibideak jaso ditu. Honakoei lotutako edukiak landu dira bertan:
• Nola erroldatu.
• Tratu txarren biktimen arreta.
• Osasun laguntza nola eskatu.
• Etxebizitza.
• Enplegua.
• Gidabaimena eskuratzea.
• Egoera erregularizatzeko nora jo.
• Seme-alabak nola eskolatu, etab.
Auzokide Berriak
11-14 urte bitarteko nerabeen artean xenofobia eta arrazakeria prebenitzeko sortutako webgunea. Ekimen horren euskarri nagusia komiki bat da. Hango orrietan, neska-mutilek aurkituko dituzten pertsonaiek eta istorioek euren herritar balioei, migrazio prozesuei eta kultura arteko bizikidetzari buruz hausnartzera gonbidatuko dituzte.
Immigrazioaren aldeko Gizarte Ituna
Immigrazioaren aldeko Gizarte Ituna Eusko Jaurlaritzaren Immigrazio, Herritartasun eta Kultura arteko Bizikidetzari buruzko 2011-2013 Planeko pieza nagusietako bat da. Eusko Jaurlaritzak hurrengo urteetan izango dituen immigrazio politiketarako ildo estrategikoak ezarri ditu Planak. Euskadiko erakundeen eta gizarte eragileen arteko eztabaida, elkarrizketa eta taldeko eraikuntza prozesu parte-hartzaile gisa pentsatu da. Prozesuan ahalik eta pertsona eta erakunde gehien –erakunde publikoak, gizarte eragileak, ekonomia eragileak, hedabideak, hirugarren sektoreko elkarteak eta erakundeak, etab.– engaiatzeko helburua dauka, eztabaida eta ekarpenak bidaltzea erraztuko duten tresnak eta webguneak erabilgarri jarriz.
17.1.3. Adin txikikoak
Zeuk Esan, 116111 telefonoaHaur eta nerabeentzako doako orientabide, aholkularitza eta informazio zerbitzua (IKT tresnen bidez; besteak beste, telefonoa, kontsulta postontzia eta gizarte sareak). Zerbitzuan haurtzaroan eta nerabezaroan adituak diren psikologoek eta gizarte hezitzaileek ematen dute arreta. Halaber, adin txikikoen, hezkuntza komunitatearen eta familien eskura, eskubide eta betebeharrei buruzko informazioa eta multimedia materialak jarri ditu prebentzioan lan egiteko zenbait eremu kontuan izanda: afektiboa eta sexuala, elkarbizitza eta partaidetza.
17.1.4. Gazteak
Gazteaukera atariaEuskadiko gazteriaren atari honetan honakoei buruzko informazioa eta parte hartzeko bideak ematen zaizkie gazteei:
• Lankidetza, boluntariotza eta elkartasuna.
• Berdintasuna.
• Aisialdiko hezkuntza.
• Sexualtasuna.
• Bakea.
• Elkartegintza eta gazte partaidetza.
17.1.5. Berdintasuna
Emakumeak sareanEusko Jaurlaritzak Euskadi Informazioaren Gizartean 2010 Plana Euskadiko Agenda Digitalaren bidez abiarazi zuen proiektu hau . Proiektuak prestakuntza digitala ematen die emakume elkarte eta taldeei, emakume elkarteen gizarte webak eskaintzen dituen aukerei balioa eman eta haien artean prestakuntza eta jardunbide egokien elkartrukea erraztu nahian. Prestakuntza horri esker, emakume elkarteek komunikaziorako eta herritar guztien edota talde zehatzen partaidetzarako informatika tresnak gara ditzakete. Proiektu horretan beharrezkoa da zenbait eragile engaiatzea. EIGPk egiten diren jarduerak dinamizatu eta koordinatzen ditu; Emakundek proiektua emakume taldeei helarazten laguntzen du; KzGunea Sareak berariazko prestakuntza ematen du.
17.1.6. Hezkuntza komunitatea
Eskola 2.0 Programa erkidegoko lehen eta bigarren hezkuntzako ikastetxe guztietan ezartzeaEkimen honen helburua ikasle guztiek IKTak berdintasunez eskuratu eta erabili ahal izatea eta tresna horien eskuragarritasun maila desberdinak gizarte-egoera ahulean dauden taldeentzat –etorkinak, hezkuntza premia bereziak dituzten ikasleak, gizarte-egoera ahuleko gizarte sektoreak, etab.– ekar dezakeen gizarte-etena ezabatzen laguntzea da. Proiektu horren esparruan berariazko hardware eta software baliabideak eskuratu eta garatzen dira, ezgaitasuna duten ikasleen hezkuntza maila guztietako irakaskuntza-ikaskuntza prozesu guztietan parte har dezaten.
Hiru.com atariaHiru.com euskal hezkuntza ataria sortzeko ahalegina da. Haren xedea Interneten bidezko hezkuntza zerbitzu publikoak ematea da, doako edukiak emanez. Hiru.com ikaskuntza atari iraunkorra Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa sailaren ekimena da, eta euskaldunen prestakuntza erreferente bihurtu nahi du, herritar aktibo eta parte-hartzaileagoak finkatu nahian. Plataformak sustatzen dituen balioen artean, prestakuntza iraunkorreko eduki interesgarriak eta euskal gizarteko sektore asko erakartzeko balio dutenak sortzea da, herritarrek IKTak gehiago erabil ditzaten.
17.1.7. Funtzio aniztasuna
Eusko Jaurlaritzak web eskuragarritasunarekin duen konpromisoa, euskadi.net erakunde atariko politikan eta zenbait ekintza berritzaileren bidez –besteak beste, eduki batzuk zeinu mintzairan lokutatzea– islatuta.
17.1.8. Herritarrak orokorrean
IREKIAGobernu irekiaren estrategia, zeharkako korporazio tresna gisa, Irekia proiektuan jaso da batez ere. Esparru horren helburua herritarren eta administrazioaren arteko zuzeneko komunikazioa bultzatzea da. Eusko Jaurlaritzako Lehendakaritzari zuzenean atxikitako Gobernu Irekiaren Zuzendaritzak bultzatu du ekimena, eta gobernu osoaren konpromisoa eta engaiamendua izan ditu.
(123. irudia)
IREKIA atariaren kaptura (2012ko martxoa)
Plataforma honek euskal gizartearen esparruan gizarte oinarria duten eta IKTen erabilera intentsiboa egiten duten herritarren ekimenak jaso ditu, haien garapena eta sustapena bultzatu xedez. Hautatutako ekimenek euren jarduera arloan adituak diren profesionalen aholkularitza izango dute eta prozesuan parte hartu nahi duten enpresen eta erakundeen lankidetza eskatuko da.
Webgunean agertu denez, lortutako emaitzak ekimen mapa batean argitaratuko dira, eta bertan ondorioak eta intereseko beste informazio batzuk partekatu ahalko dira. Handik aterako den datu-basea eta azken emaitzak Creative Commons lizentziaren pean argitaratuko dira.
Etxebizitzaren aldeko Gizarte Ituna
Etxebizitzaren aldeko Gizarte Itunaren helburua etxebizitza arloarekin zerikusia duten eragile publiko, pribatu eta gizarteko guztien arteko adostasuna lortzea da, datozen urteetan Euskadin garatu beharreko politika aktiboen ildo estrategikoak eta jarduketa eremuak bideratu ahal izateko eta prestatu behar zen Etxebizitzaren Lege proiektuaren oinarria izateko. Gizarte ituna 2010eko ekainaren 16an sinatu zuten 70 gizarte eta ekonomia erakunde baino gehiago, etxebizitza politikei buruzko zerikusia duten eragile guztiekin oinarriko adostasunetara iristeko parte-hartze eta eztabaida prozesua egin ondoren, ituna sinatu ondoren ere hari jarraituz, hartutako konpromisoak gauzatu daitezen.
Etxebizitza eta Hiri Berroneratzeko 2010-2013 Plan Zuzentzailea
Plan zuzentzaile hau ere era parte hartzailea egin zen, webaren bidezko informazioa, online plataforma, gizarte sareak, bloga, aditu taldeei egindako inkestak, etab. erabiliz.
Eragin mailari dagokionez, Eusko Jaurlaritzak jakinarazi duenez, jasotako proposamenen % 85 ageri dira Etxebizitza Plan Zuzentzailean.
Etxebizitzaren Euskal Legearen Aurreproiektua
Etxebizitzaren Euskal Legearen Aurreproiektua era parte-hartze prozesu baten bidez burutu da, eta herritarren proposamenen % 4 sartu dira testuan
EcoEuskadi 2020. Euskadiko 2020ko Garapen Iraunkorraren Estrategia
Estrategia hau prestatzeko ere herritarrek parte hartu dute, aurrez aurre zein birtualki. Prozesu parte-hartzaile honetan zenbait sentsibilitate eta ikuspegi biltzen dituzten ekonomia, politika eta gizarte eragileak mugiarazi dira. Haiek denek lagundu dute klima aldaketa, mugikortasuna, belaunaldi erreleboa, balio sistemaren aldaketa edo energia eredua bezalako alderdietan ideiak emanez.
Partaidetza prozesuak zabalik jarraituko du estrategia ezartzeko epe osoan (2020).
18. Euskadiko herritarrei telefonoz eten digitalei buruz (e-inklusioa eta e-partaidetza) egin beharreko inkestaren galdetegia
Egun on / Arratsalde on, izena dut eta Euskadin teknologia berrien erabilerari buruzko ikerketa bat egiten ari naiz. Lagunduko didazu oso laburrak diren zenbait galderei erantzunez? Eskerrik asko.
1.G. Hasteko, esan ahal didazu zer maiztasunekin erabiltzen duzun internet?
1. Egunero
2. Astero baina ez egunero
3. Gutxienez hilean behin
4. Hilero ez
5. Behin ere ez
6. Ed/Ee
2.G. Zer maiztasunekin erabiltzen duzu internet honako alor hauetan?
Egunero | Astero | Gutxienez hilean behin | Hilero ez | Behin ere ez | Ez da behar | |
Lanean edo ikasketetan | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
Lanari lotutako gaietan prestatzeko | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
Lagunekin edo senideekin erlazionatzeko | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
Gizarte-sareetan parte hartzeko (Facebook, Twitter...) | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
GKE-etan, elkarteetan, borondatezko lanetan... parte hartzeko | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
3.G. Esan ahal didazu, mesedez, zenbat denboraz erabili zenuen atzo internet?
Idatzi: minutu
4.G. Interneten eta teknologia berrien erabilerari dagokionez, zure burua oinarrizko erabiltzailetzat, erabiltzaile aurreratutzat ala aditutzat jotzen duzu?
1. Oinarrizkoa (fitxategiak kopiatu edo mugitu, testuak idatzi, formula sinpleak erabili kalkulu-orrietan...)
2. Aurreratua (testuei formatua eman, formula aurreratuak erabili, grafikoak sortu, programak instalatu...)
3. Aditua (makroak idatzi, programatu, software eta hardwareari lotutako arazoak konpondu...)
5.G. Nola ikasi duzu edo ikasten ari zara internet edo informazioaren eta komunikazioaren teknologia berriak erabiltzen? Erantzun anizkuna (aipatu)
1. Zeuk ordaindutako ikastaroak
2. Zure enpresaren bitartez egindako ikastaroak
3. Doako ikastaro edo tailerrak (ekimen publikoa)
4. Lagunen edo senideen bidez
5. Autodidakta
6. Ed/Ee
Ikastaro bat gutxienez egin badu. Gainontzekoak 7.G-ra
6.G. Noiz egin zenuen interneti edo teknologia berriei lotutako azken ikastaroa?
1. Duela 6 hilabete baino gutxiago
2. Orain dela 6 eta 12 hilabete bitartean
3. Orain dela urte 1 eta 2 bitartean
4. Orain dela 2 eta 3 urte bitartean
5. Orain dela 3 eta 5 urte bitartean
6. Orain dela 5 urte baino gehiago
7.G. Behar izanez gero, jakingo zenuke gaur egun lan merkatuak eskatzen dituen ezagutza digitalak non eskuratu?
1. Bai
2. Ez
3. Ez dut behar (berezkoa)
4. Ed/Ee
8.G. Zure ustez, zeintzuk dira gaur egun teknologia berriak ez erabiltzearen desabantaila nagusiak? (Berezko erantzuna)
9.G. Zure egoera pertsonala aintzat hartuta, zure bizitzako zer alderdi hobetu da gehien internet eta teknologia berrien erabilerari esker? (Berezko erantzuna)
10.G. 0-10 puntuko eskala erabiliz (0k esan nahi du ez zaudela batere ados eta 10ek guztiz ados zaudela esan nahi du), esan ahal didazu, mesedez, zein neurritan zauden ados interneti eta teknologia berriei lotutako esaldi hauekin?
11.G. Zure ustez, zenbait pertsona edo kolektibok teknologia berriak erabiltzeko aukerarik ez edukitzeak gizarte bazterkeria eragin dezake?
1. Bai
2. Ez
3. Ed/Ee
12.G. Zure ustez, zein dira zenbait pertsona eta gizarte kolektibori informazioaren eta komunikazioaren teknologiak erabiltzea galarazten dieten oztopoak? (Berezko erantzuna)
13.G. Pertsona horientzat teknologia berriak erabiltzeko aukera errazteko moduari dagokionez, zenbait neurri biltzen dituen zerrenda hau ordenan jarri ahal duzu, garrantziaren arabera? Hasi zaitez, mesedez, garrantzitsuenetik garrantzi gutxien duen aukerara arte.
Garrantzitsuena | 2. | 3. | Garrantzirik txikiena | |
Ekipoen eta zerbitzuen kostua murriztea | 1 | 1 | 1 | 1 |
Onurak eta erabilera praktikoa azaltzea | 2 | 2 | 2 | 2 |
Erabiltzen irakasteko ikastaroak antolatzea | 3 | 3 | 3 | 3 |
Erabiltzen errazagoak diren ekipo eta programak egitea | 4 | 4 | 4 | 4 |
14.G. Azken 12 hiletan, izapide edo kudeaketaren bat egin duzu internet bidez ...(r)ekin?
15.G. Zein neurritan zaude pozik ...(r)ekin internet bidez egindako kudeaketa gauzatzeko moduarekin? 0tik 10era bitarteko eskala erabili ezazu (0k esan nahi du ez zaudela batere gustura eta 10ek esan nahi du guztiz gustura zaudela).
Interneteko izapidea | Gogobetetasuna | ||
BAI | EZ | 0-10 eskala | |
Eusko Jaurlaritza | 1 | 2 >> | |____| |
Foru Aldundia | 1 | 2 >> | |____| |
Udala | 1 | 2 >> | |____| |
Kasuren batean gogobetetasuna 5 puntu baino gutxiagorekin baloratu baduzu baino ez. Gainontzekoak 17.G-ra
16.G. Zergatik ez zaizu esperientzia gustatu? Zer alderdi hobetu behar da? (Berezko erantzuna)
17.G. Oro har, administrazioarekin egin beharreko izapideak burutzeko zer nahiago duzu: internet bidez egin ala bulegoetara joan?
1. Internet bidez
2. Aurrez aurre
3. Berdin dit (berezkoa)
4. Izapide motaren arabera (berezkoa)
5. Administrazio motaren arabera (berezkoa)
6. Ed/Ee
18.G. 0-10 puntuko eskala erabiliz (0k esan nahi du ez zaudela batere ados eta 10ek guztiz ados zaudela esan nahi du), esan ahal didazu, mesedez, zein neurritan zauden ados teknologia berriei lotutako esaldi hauekin?
19.G. Noizbait egin duzu jarraian aipatutako jardueraren bat edozein herri-administrazioren web orrialdearen bitartez?
20.G. Zein administrazioren zein web orrialdean? (Erantzun anizkuna)
Egin zuen | Administrazioaren weba | |||||
BAI | EZ | Jaur. | Ald. | Udala | Beste | |
Jaurlaritzari eta haren politikei buruzko informazioa eskatu | 1 | 2 | 1 | 2 | 3 | |
Herritarrei egindako kontsultetan parte hartu | 1 | 2 | 1 | 2 | 3 | 4 |
Iradokizunak edo proposamenak egitea | 1 | 2 | 1 | 2 | 3 | 4 |
Kexak edo erreklamazioak mahaigaineratu | 1 | 2 | 1 | 2 | 3 | 4 |
Bat gutxienez egin badu baino ez. Gainontzekoak 24.G-ra
21.G. Erantzuna espero zenuen kasuetan, administrazioaren erantzuna jaso zenuen?
1. Bai, beti
2. Kasu batzuetan
3. Ez, inoiz ez
4. Ed/Ee
22.G. Zergatik parte hartzen duzu zure inguruan edo eremu publikoan? (Berezko erantzuna)
23.G. Zure ustez, zure parte hartzea zein neurritan izan da erabilgarria zuretzat edo gainontzeko herritarrentzat? Aipatu.
1. Oso erabilgarria
2. Nahiko erabilgarria
3. Ez oso erabilgarria
4. Ez du eraginik izan
Bakarrik ez baduzu inoiz egin. Gainontzekoak 25.G-ra
24.G. Zergatik ez duzu inoiz egin? (Berezko erantzuna)
Guztiei
25.G. Zenbait pertsona edo kolektibok erabiltzen ez dakitenez edo ezin dutenez erabili, parte hartze prozesuetan teknologia berriak gaineratu izana gizarte bazterkeria eragingo duen faktore berria izango dela uste duzu?
1. Bai
2. Ez
3. Ed/Ee
26.G. Interneten bidez Euskadiko politikari lotutako gaietan parte hartu ohi duzu, gizarte sareetan, webetan, foroetan, blogetan, egunkari digitaletan eta abarretan oharrak edo proposamenak eginez?
1. Bai
2. Ez >> P28
3. Ed/Ee >> P28
27.G. Ohar horiek herri-administrazioenak diren orrialdetan edo herri-administrazioenak ez diren orrialdetan egiten dituzu?
1. Administrazioarenak
2. Administrazioz bestekoak
3. Bata nahiz bestea
4. Ed/Ee
28.G. Euskadiko gizarte eremuan eta eremu publikoan, zure foru aldundian edo udalean parte hartze handiagoa eduki nahiko zenuke?
1. Bai
2. Ez >> D1
3. Ed/Ee >> D1
29.G. Nahiago duzu parte hartze hori internet bidezkoa izatea ala parte hartzeko esparru fisikoen bidez, hau da, aurrez aurre?
1. Internet bidez
2. Aurrez aurre
3. Biak uztartuta (berezkoa)
4. Berdin dit (berezkoa)
5. Jorratuko den gaiaren arabera (berezkoa)
6. Ed/Ee
Bukatzeko eta bakarrik zure erantzunak sailkatze aldera, esan ahal didazu...
1.D. Adina?
Idatzi: urte
2.D. Sexua:
1. Gizona
2. Emakumea
3.D. Bukatutako ikasketa maila:
1. Lehen hezkuntzako ikasketak bukatu gabe
2. Lehen hezkuntza
3. Bigarren hezkuntza
4. Unibertsitatea
4.D. Lanbidea:
1. Bere kontu lan egiten du
2. Besteren konturako langilea
3. Langabetua
4. Erretiratua
5. Ikaslea
6. Etxeko lanak
5.D. Aitortutako ezgaitasunen bat daukazu?
1. Bai
2. Ez >> D7
3. Ed/Ee >> D7
6.D. Zein motatakoa? (Erantzun anizkuna)
1. Fisikoa
2. Mentala
3. Adimenekoa
4. Zentzumenekoa
7.D. Euskadin jaio zara?
1. Bai >> D9
2. Ez
8.D. Zein da zure herritartasuna?
1. Espainiarra
2. Beste bat:
9.D. Zer udalerritan bizi zara?
10.D. Lurralde historikoa idatzi:
1. Araba
2. Bizkaia
3. Gipuzkoa
Mila esker zure laguntzagatik, egun ona opa dizut.
19. Adituekin egindako elkarrizketa eta lan-mahaietan izandako ekarpenak
19.1. Euskadiko e-inklusioari eta IKTen bidezko gizarte eremuko eta eremu publikoko herritarren partaidetzari buruzko txosten bereziaren esparruan adituei egindako elkarrizketetan jasotako indar-ideiak
Testuingurua
Ikerketa eta informazio bilketa fasean erabilitako tekniketako bat erdi egituratutako banakako elkarrizketak egitea izan zen.
Elkarrizketa gehienak aurrez aurre egin ziren, Euskadiko hiru lurraldeetako (Araba, Bizkaia eta Gipuzkoa) Arartekoaren bulegoetan, 2011ko uztailean eta abuztuan.
Parte-hartzaileak
Elkarrizketan parte hartu zuten 14 parte-hartzaileak txosten berezi honetan aztertu beharreko gaian zuten ezagutza eta esperientziaren arabera hautatu ziren, sektore publikoa, pribatua eta hirugarren sektorea ordezkatuta egotea bilatuta.
Adela Mesa | Euskal Herriko Unibertsitateko Politika Zientzia eta Administrazioko irakasle titularra. Politikaren eta administrazioaren, administrazio modernizazioaren eta politika publikoen arteko harremanak ikertzen lanean aritu da. Orain dela zenbait urte, bere ikerketek e-government (e-administration, e-democracy) delakoa daukate hizpide, baita oro har gobernantzari buruzko azterlanak ere |
Asier Gallastegi | Aholkularia; berrikuspena, coaching, familia terapia eta irakaskuntzaren arloko zenbait erakunderekin lankidetzan aritzen da. Gizarte hezitzailea. Familia Terapiaren Euskal Nafar Eskolan psikoterapeuta sistemikoari dagokion titulua atera zuen |
Javier Elzo | Deustuko Unibertsitateko Soziologian katedraduna eta gizarte ikertzailea |
Jorge Flores | Pantallas Amigas delakoaren sortzaile eta zuzendaria. Informatikan lizentziatua Deustuko Unibertsitatean. IKTen erabilera seguruari lotutako argitalpen eta tresna didaktiko batzuen zuzendari eta egilea; grooming, ciberbullying eta sexting bezalako gaiak bereziki azpimarratu ditu |
José Miguel Azkoitia | Tecnalia Reserah & Innovation delakoan Negozioaren Garapena-Osasunaren dibisioa atalaren zuzendaria. Euskal Herriko Unibertsitateko doktore ingeniaria |
Joseba Zalakaín | Eguía-Careaga fundazioaren SIIS Dokumentazio eta Ikerketa Zentroko zuzendaria. Kazetaritzan lizentziatua EHUn |
Juan Manuel Cabasés | Ekonomia Zientzietan lizentziatua eta doktorea Euskal Herriko Unibertsitatean, Ekonomiako irakaslea izan da zenbait unibertsitatetan. Une honetan Ekonomian katedraduna da Nafarroako Unibertsitate Publikoan. Behin-behinean Munduko Osasun Erakundearen (MOE) eta Garapenerako Banku Inter-amerikarraren aholkularia izan da. Nafarroako Gobernuko Osasun Departamentuko zuzendari nagusia izan da (1988-1991), baita Eusko Jaurlaritzako Osasun Saileko Osasun Informazioaren eta Ebaluazioaren zuzendari nagusia ere (1987) |
M.ª Antonia Ozcariz Rubio | Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketako sailburuordea |
Mireia Espiau Idogaya | EUDELeko (Euskal Udalen Elkartea) programen arduraduna. Soziologoa eta eragilea aukera berdintasunaren arloan. Generoan eta garapenean espezializatua, irakaslea da Espainiako zenbait unibertsitatetako graduondoko ikastaroetan eta, eremu horretan, berdintasunaren aldeko organismoekin eta garapenerako gobernuz kanpoko erakundeekin lankidetzan aritzen da |
Patxi Leturia | Gizarte Ongizaterako Foru Erakundearen zuzendariorde teknikoa (Arabako Foru Aldundiko Gizarte Politika eta Gizarte Zerbitzuen Sailari atxikia). Matia fundazioko Gizarte Zerbitzuaren eremuko zuzendaria izan zen |
Pilar Irurzun Huici | Eusko Jaurlaritzako Lehendakariordetzaren aholkulari juridikoa. Administrazio elektronikoaren Arauak Garatzeko Atalaren arduraduna |
Reina Ruiz Bobes | Emakundeko (Emakumeren Euskal Institutua) aholkularia |
Rosabel Argote | Eraniako –CEAReko (Euskadin Errefuxiatuei Laguntzeko Batzordea) hausnarketarako eta kulturen arteko ekintzarako eremua– gizarte ikertzailea. Los Scribas izeneko taldearen bazkide sortzailea (idazlez, sortzailez eta ilustratzailez osatutako taldea) |
Susana del Río | Ikertzailea. Gobernantza Demokratikoaren Institutuan Europa ataleko zuzendari akademikoa. Science, Society and Governance delakoan Europako Batzordeko Aditu Independenteen Batzordeko kidea, baita Citizens and governance in the knowledge based society, Task 4 –”Democracy in a supranational context”– programa markoko kidea ere. Herritarren parte hartzearen eta Europako ekintza komunikatiboaren arloan aholkularia |
Ateratako indar-ideia nagusiak
Indar-ideiak honako gaien inguruan erakusteko antolatu dira:
• Gaur egun bizi kalitatea osasunari, lasaitasunari, inguru gertuenaren (familia) segurtasunari lotuta dago. Alegia, bizi kalitateak, egun ulertzen den bezala, zerikusi handia dauka egungo gizarteko balio nagusietako batekin: norberekoitasunarekin.
• IKTek bizi kalitate hobea eskuratzea ahalbidetzen dute.
• Baina ez beti. Ez dirudi prozesu hain lineala. Alderdi jakin batzuk hobetu eta beste batzuk okertu egiten ditu (gaininformazioa, lanari kateatzea, beti aurkigarri egotea, etab.).
• IKTek pertsonen eta euren ingurunearen arteko erlazioa errazten dute.
• Baina gizarte eten eta desberdintasun berriak ere sortzen ditu: IKTak erabiltzen ez dituztela-eta haien onurak jasotzerik ez duten pertsonak.
• Egungo gizarte erronka handientzat erantzun berriak eraikitzen lagundu dezakeen eta parte hartu behar duen tresna dira.
• Baina berez ez dute ondorio automatikorik eragiten. Gakoa erakundeek, pertsonek, enpresek eta abarrek ezartzeko, erabiltzeko eta baliatzeko moduan dago.
• IKTek pertsonen eta euren ingurunearen arteko erlazioa errazten dute.
• Baina gizarte eten eta desberdintasun berriak ere sortzen ditu: IKTak erabiltzen ez dituztela-eta haien onurak jasotzerik ez duten pertsonak.
• Egungo gizarte erronka handientzat erantzun berriak eraikitzen lagundu dezakeen eta parte hartu behar duen tresna dira.
• Baina berez ez dute ondorio automatikorik eragiten. Gakoa erakundeek, pertsonek, enpresek eta abarrek ezartzeko, erabiltzeko eta baliatzeko moduan dago.
• Eten digitalen jatorriaren analisian aldagai batzuk nabarmentzen dira: adina, sexua, ikasketa maila, etorkina izatea, landatarra izatea, erosahalmena, ezgaitasuna (batez ere, adimen ezgaitasuna).
• Desberdintasunak handitu edo larritu egiten dira aldagai horiek gurutzatuta. Adibidez: ezgaitasuna + emakumea + adina + landatarra.
• Aldagai soziodemografiko/sozioekonomiko horien eraginari buruzko etorkizuneko ikuspegiak diosku eten digitalak txikiagotu egingo direla, besteak beste, honako taldeen artea: emakumeak, adinekoak, ezgaitasuna duten pertsonak. Adinekoei dagokienez, esaterako, hamarkada pare bat barru adinekoak izango direnen IKTen erabilera mailak baikor izateko modukoak dira, eten digitalak murriztu egingo baitira, eskuragarritasunari eta erabilerari dagokienez. Hura eskuratze- eta partaidetza-etenetara estrapolatzea zailagoa da.
• Orokorrean, sarbidearen eten digitala gainditutzat jo ohi da. Teknologia hedatuenei (telebista, mugikorra, ordenagailua eta Internet) eta herritar gehienei buruz hitz egiten dugunean, behintzat.
• Hala ere, gizarte talde jakin batzuek sarbide-eten handiak dauzkate oraindik.
• Adibidez: gizarte-egoera oso ahuleko egoeran (txirotasun material edo ekonomikoa, etxebizitza arazoak, legezko arazoak, etab.) dauden pertsonak >> egun, baliabide urriak pertsona horiek IKTetarako sarbidea eta gaikuntza digitala emateko.
• Errealitateak dioskunez, talde horiek euren bizi kalitatea hobe lezakete IKTen erabilera eta zenbait ekintza, hala nola lana bilatzea, gizarte eremuan parte hartzea, etab., lotzeko gai bagina.
• “Adina” aldagaia ere garrantzitsuenetako bat da.
• Adinarekin gurutzatuta, beste eragile batzuk daude, hala nola ikasketa maila, generoa edo errenta maila (adibidez: adinekoa, emakumea, bakarrik bizi da, ikasketa maila txikia eta errenta txikia), eta IKTak eskuratzeko inhibitzaile edo oztopo joka dezakete.
• Garrantzitsua da pertsona guztiek IKTak eskura ditzaketela bermatzea. Horrek ez du esan nahi, eta ez da posible, Euskal Herriko etxe guztiek izango dutela IKT ekipamendu jakin bat edo Interneterako sarbidea. >> Eskuragarritasuna demokratizatzeak eskatzen du pertsona guztiek izan behar dutela tresna horiek erabili ahal izateko aukera. Horrek zenbait baliabide publiko edukitzea eskatzen du, IKTak eskuratzeko aukera berdintasuna bermatzeko (horrek ekipamendua esan nahi du, baina baita gaikuntza eta lagun egitea ere).
• Erabileraren eten digitala esateak ez dirudi oso zehatza. Erabilera desberdintasunak azaltzeko eredu posible bat “ahalduntze digitala” litzateke >> nork bere erabilera maila dauka (ahalduntze digitala).
• Ahalduntze digital mailen artean, aldagai baldintzatzaileak identifikatu dira, hala nola adina, sexua edo ikasketa maila. Esaterako:
– Gizonek eta emakumeek ez dituzte IKTak berdin erabiltzen. Orokorrean, gizonek emakumeek baino ordu gehiago ematen dute IKTak erabiltzen.
– Emakumeek erabilera praktikoagoa (tresna gisa) ematen diete, eta gizonek, aldiz, gehiago inbertitzen dute aisiari lotutako IKTetan.
– Errealitate horretan zenbat dago lotuta gizonen eta emakumeen denboraren erabilera desberdinei? (emakumearen jardunaldi bikoitzaren eragina)
– Eta kultura eta hezkuntza alderdiei? >> Datua: bigarren hezkuntzan bertan mutilen eta nesken arteko aldeak sumatzen dira IKTen erabilerari dagokionez >> ikasketa jakin batzuen maskulinizazioa edo feminizazioa, etab.
• Gakoa hemendik igaroko litzateke: nola egiten da aurrera “ahalduntze digitalaren eskala” horretan? Zergatik pertsona batzuek haien erabileren intentsitatean aurrera egin eta heldu egiten diren eta beste batzuk ez? Balizko ikaskuntza-etenik al dago? Non dago eten horren jatorria?
• Maiz, gaikuntza teknologikoaren metodologiak hezkuntza formalaren eredua errepikatzen du eta, beraz, gizarte talde askok behar dituzten ikasteko modutik eta erosotasunetik urruntzen da.
• Pertsona batzuek dena oso azkar doala sentitzen dute. IKTen aurrera egiteko erritmoa pertsona askok teknologia batez jabetzeko behar dutena baino azkarragoa da >> “gainditua” izatearen sentipena eta “motibaziorik eza”.
• Talde batzuek, batez ere adinaren arabera, IKTetan euren tokia aurkitzen ez dutela sumatzen da. Ez dute aurkitzen euren interesei lotutako eduki digitalik –eskuragarriak, erabilgarriak eta haientzat diseinatuak–.
• “Ahalduntze digital”aren prozesuan aurrera egiten edo gelditzen lagundu diezagukeen “IKTen aurreko jarrera” eduki handia dago. Jarrera horren zioa tresnaren premia, baliabidean izandako konfiantza, ziurgabetasuna sumatzea (adibidez, Internet bidezko erosketetan), berdinkideen artean arrakasta kasurik ez ezagutzea, aukera berriak aurkitzeko, etab. izan daitezke.
• IKTen eskuratzea “ahalduntze digital”aren taulako goiko aldean legoke. Heldutasuneko unea islatuko luke. Bertan agertzen diren erabilera berriei, aurreratuei eta berritzaileei esker, pertsonak IKTen bidez bere ingurunean esku hartzeko gaitasun handiagoa lortzen du.
• Zentzu horretan, sortzetiko digitalak –gehienek tresna horien ikasketa informala eta berezkoa egin dute– IKTen “eskuratze”aren adierazpen handientzat jo ohi dira.
• Sortzetiko digitalek, ordea, gabeziak dauzkate IKTen erabileraren alderdi garrantzitsu batzuetan, hala nola nortasun digitalaren kudeaketa zuzenean, sarean dituzten bizi birtualen trazabilitatean, arriskuak hartzean...
• Egun IKTen eskuratzea partaidetza, herritartasun digitala, elkartasuna edo gizarte zuzentasuna bezalako kontzeptuei lotzen zaie?
• Zuzena da, beraz, IKTen erabilera intentsiboa eta IKTen eskuratzea parekatzea?
• Ahalduntze digitala lauki guztietatik igaro beharreko prozesu lineala ez dela ikusten hasi da. Batzuetan, erabilera berritzaile eta sortzaileak (hartzaileei ondo egokituak) gizarte talde jakin batzuk (esaterako, adinekoak) IKTetara erakartzeko polo gisa erabil daitezke.
• Ekarpen batzuen arabera, asko hitz egiten da partaidetzaz, bide berriak eskatzen dira, protagonismo handiagoa, baina herritarren partaidetza eremu sozial eta publikoan txikia da.
• Gazteen artean, esaterako, partaidetza oso txikia da. Maiz, politika interesatzen ez zaiela esaten da. Hausnarketa batzuen arabera, euren etorkizunari eta hari eragiten dioten erabakiei buruzko interesa eta kezka dute, baina sistemarekin etsita daude, botoak erakartzeko makina bihurtutako politiken eta politikarien irudi distortsionatuarekin.
• Parte-hartze txiki horren erroan zenbait eragile egon litezke, hala nola “gizarte ideiei” buruzko interes txikia, egungo gizartean nagusi den norberekoitasun handia, eta “talde proiektuei” buruzko interes urria.
• Seguruenik, publikoarekiko mendekotasun handiegiak, administrazioari gero eta babes handiagoa eskatzeak, parte hartzeko premia txikia eragin dezake.
• Eremu publikoan parte hartzeak posibilitate handiak dauzka eta aukera interesgarriak konkistatzea dakar, baina beharbada herritarren partaidetza hori nola egingo den, nola eratuko den, etab. eztabaidatu behar dira lehenago.
• Lehenagoko eztabaida hori gabe, partaidetza “erretzeko” arriskua dago >> parte hartu eta ondoriorik edo emaitzarik ikusten ez badut (huts egiteko arriskua).
• Elkarrizketetako ekarpen batzuen arabera, administrazioak gehiegi zaintzen du eremu publikoko partaidetza. Izaera formal, arautu horrek, beharbada, ez ditu herritarrak erakartzen.
• Arazoak konpontzeko gizarte ekimenak emaitza onak eman ditu beti. Administrazioak lagun egin, laguntza eman behar du, baina baita egiten utzi ere bai.
• IKTak tresna ona dira gizarte ekimenaren eta administrazioaren arteko elkarrizketa errazteko.
• IKTek ez dute “aurrez aurrekoa” ordeztu behar partaidetzan. Eremu sozial eta publikoko partaidetza IKTen bidez gehiegi bideratzeak egun IKTak erabiltzen ez dituzten pertsona horiek guztiak baztertu litzake. Inguru gertuenetiko, etxeko ingurunetiko partaidetza esparruak berreskuratu/birkonkistatu behar dira.
• Talde batzuek, hala nola adinekoek, adibidez, lan boluntarioaren bidez parte hartzen dute gizarte eremuan (emakumeek batez ere). Aurrez aurreko partaidetza da, aurpegia eta eskuak emanda. Pertsona horiek IKTetara hurbiltzeko beste interesgune batzuk behar dira gehiago, hala nola osasuna eta segurtasuna. Non dago “eremu sozial eta publikoko partaidetza” + “adinekoak” + “IKT” lotzeko gakoa?
• Gizarte arazo handiak dituzten eta gizarte-egoera oso ahulean dauden beste talde batzuei dagokienez, lehentasunen eskalan oinarrizko premiek partaidetzaren kontzeptua gainditzen dute. Horrek, IKTei dagokienez bizi duten sarbide eta erabileraren etenarekin batera, are gehiago urruntzen du pertsona horien partaidetza.
• Eremu publikoko partaidetzari dagokionez, dirudienez, “erantzunkidetasun informatua”ren ereduak zentzua hartuko luke. Parte hartu ahal izan aurretik, informazioa eduki eta irizpidea eratu behar da. Partaidetza esperientzia handinahiagokoen “aurreko etapa” bat da >> [taldeko lana + informazioa + denbora = parte hartzeko gaitasuna].
• Ikuspegi horretatik, erronka berriak sortzen dira, hala nola demokrazia ordezkatzailea eta demokrazia erabakitzailea elkarbizitzea.
• Eremu publikoak sinesgarritasuna berreskuratu behar du. Administrazioaren gardentasuna, datuak irekitzea edo Irekia bezalako esperientziak urrats handiak dira, baina asko dago egiteko eta lortzeko.
• Ekarpen batzuen arabera, partaidetzarako maila guztien arteko (tokikoa, naziokoa eta Europakoa) koordinazio handiagoa behar da >> toki mailan egiten den partaidetza ez dago guztiz koordinatuta nazio edo Europa mailan egiten denarekin. Maila bakoitzeko lana positiboa da, baina ez dago guztiz koordinatuta.
• Administrazioaren ikuspuntutik, partaidetza berrikuntzaren funtsezko modu bat da. IKTak administrazioetan sartzeko egungo unea baliatu behar da herritarren partaidetza esperientzia berriak erakartzeko poloa izan dadin.
• Partaidetzak plangintza ere eskatzen du, ez dugu bat-batekotasunaren esku utzi behar, bestela esperientzia txarrak erein eta mesfidantzak sortuko ditugu.
• Partaidetzak gobernantza partekaturanzko bidea izan behar du, ez kontsulta bat egiteko edo kontu jakin batzuk elektronikoki bozkatzeko unean uneko prozesu multzo bat.
• Arestian parte hartzeko informazio beharraz hitz egin dugu. Kontuz, informazio hori “deskodetu” behar da herritarrek hura eskuratu eta ulertu ahal dezaten. Parte hartzeak itzulpena eta informazio adeitsua behar ditu.
• Administrazioak erronka garrantzitsua dauka haren aurrean: dagoeneko gizartean parte hartzen eta ekarpenak egiten ari diren partaidetza birtual eta fisikoko komunitate horiekin konektatzen jakitea, eta haien mezua entzuten eta euren politikan biltzen jakitea (behetik gorako partaidetza).
19.2. Euskadiko e-inklusioari eta IKTen bidezko gizarte eremuko eta eremu publikoko herritarren partaidetzari buruzko txosten bereziaren esparruan Arartekoko Haur eta Nerabeentzako Kontseiluarekin egindako bilera berezian jasotako indar-ideiak
Testuingurua
Informazio bilketarako erabilitako beste teknika bat Arartekoaren Haur eta Nerabeentzako Kontseiluarekin bilera berezia egitea izan zen, 2011ko azaroan Bilboko Alondegian.
Bilera bereziaren bidez, Haur eta Nerabeentzako Kontseilua osatzen duen adingabe talde batekin txosten berezi honetan aztertutako gaia eztabaidatu nahi izan zen. Euren egunerokotasunean IKTen integrazioa bizitzeko duten moduari buruz dauzkaten iritzia eta ekarpenak, euren bizitzak hobetzeko eskaintzen dizkieten aukerak, eta herritarren partaidetzari buruz duten pertzepzioa (egun nola parte hartzen duten eta etorkizunean nola parte hartu nahi luketen) ezagutu nahi genituen.
Saioa dinamizatzeko, taldeko teknika sortzaileak erabili ziren, hala nola buru-mapak eta Lego Serious Play gai horien analisia modu lasai baina eraginkorrean gidatzeko.
Parte-hartzaileak
Nork osatzen du Arartekoaren Haur eta Nerabeentzako Kontseilua?
Kontseilua honakoek eratzen dute:
Ateratako indar-ideia nagusiak
Indar-ideiak honako gaien inguruan erakusteko antolatu dira:
Egun adin gabeek nola parte hartzen duten eta IKTek partaidetzan duten esku-hartzeari buruz daukaten pertzepzioaz pentsatzen
Zer da partaidetza?
Partaidetza zer den definitzerakoan, eta buru-maparen teknika baliatuz, adingabe taldeak argi zeukan. Parte hartzea honakoa da:
Egun non parte hartzen dugu?
Aztertu nahi dugunean talde horretako adingabeek zein toki fisiko eta birtualetan aurkitzen duten euren parte hartzeko eskubidea erabiltzeko aukera, honakoak aipatzen dira:
Eta partaidetzaz hitz eginda, zera nahi nuke...
Gazteek eurentzat partaidetza zer den eta zer esparrutan egin dezaketen argiago daukatela dirudienez gero, zer gabezia sentitzen duten jakin nahi izan genuen. Parte hartzeko dituzten aukerak hobetzea euren esku balego, honakoak nahi lituzkete:
Eta gauza horiek guztiak posible izateko, ahazterik ez daukagun zenbait erronka daude...
Gure gazte adituei galdetu genien zein diren helarazi dizkiguten nahi horiek bete ahal izateko aurre egin beharreko erronketako batzuk. Berriz ere, oso argi daukate. IKTak erabiliz parte hartzeko aukerak hobetu nahi baditugu...
Etorkizuneko Internetez pentsatzen
Etorkizuneko Interneten pentsatzen dudanean, nolakoa uste dut izango dela edo nolakoa gustatuko litzaidake izatea?
Gure aholkularitza batzordea egunero informazioaren eta komunikazioaren teknologiekin batera bizi diren sortzetiko digital bik osatzen dute. Euren etxeetan, eskolan, aisialdian...
Etorkizuneko Internet nola imajinatzen duten edo nolakoa izatea nahi luketen galdetu diegu. Beharbada, erantzunak, sektoreko edozein adituren mailan, ez dabiltza oso oker...
Eta etorkizun horretan, nola parte hartu nahi zenuke gizartean, politikan...?
Etorkizunerako nahi edo imajinatzen duten Interneta deskribatu ondoren, jakin nahi izan genuen zerbitzu berri horiek, aukera teknika berri horiek, nola eragingo dieten, haien ustez, haiek eremu sozial eta publikoan parte hartzeko moduari.
Nahiak hausnarketaren eta haien irudimenak aske uztearen emaitza dira, baina helduon munduan haietako bakoitza gomendiorik jakintsuenak balira bezala hartu behar genituzke.
Haien ekarpenen arabera...
19.3. Euskadiko e-inklusioari eta IKTen bidezko gizarte eremuko eta eremu publikoko herritarren partaidetzari buruzko txosten bereziaren esparruan antolatutako lan-mahaietan (eztabaida taldeak) jasotako indar-ideiak
Testuingurua
2011ko urrian eta azaroan, Arartekoaren Gasteizko egoitzan, 4 lan-mahai antolatu ziren zenbait eremutan (publikoan, pribatuan, hirugarren sektorean) diharduten adituekin.
Parte-hartzaileak
Elkarrizketan parte hartu zuten 35 parte-hartzaileak txosten berezi honetan aztertu beharreko gaian zuten ezagutza eta esperientziaren arabera hautatu ziren, sektore publikoa, pribatua eta hirugarren sektorea ordezkatuta egotea bilatuta.
Ainara Pérez Rodríguez | Hezitzaile/koordinatzailea Saregune-Sartu Álava elkartean |
Aitor González Angulo | ONCEko Euskadiko Lurralde Kontseiluaren presidentea |
Alberto Bokos | Innobasque-Berrikuntzaren Euskal Agentzian Sustapen eta Komunikazio Atalaren zuzendari nagusia |
Alberto Ortiz de Zárate | Eusko Jaurlaritzako Herritarren Arretarako Zuzendaria |
Alfredo Bezos | FEVASeko Multimediako arduraduna. Adimen Ezintasuna duten Pertsonen Aldeko Elkarteen Euskal Federazioa |
Ana Vitorica | Euskadi Plana Informazioaren Gizartean PESI 2010 izenekoaren Idazkaritza Teknikoaren arduraduna. Eusko Jaurlaritza |
Arantza González | Gizarte langilea Kantabriako Gobernuan. Gizarte Hezitzaileen Euskadiko Elkargoko CEESPV-GHEE presidenteordea |
Cristina Ojanguren | Agintzari Gizarte Ekimeneko S. Koop. izenekoan I+G+Bko teknikaria |
David Montero de la Torre | Zuzendaria Arabako Enpresen eta Berrikuntzaren Zentroan |
Dorleta Goiburu | Gizarte Ekintzako arduraduna EUDELen |
Elena Ayarza | Arartekoaren Haur eta Nerabeentzako Kontseilua |
Gari Araolaza | CTO eta CodeSyntax-en sortzailea |
Gerardo Zamora | INGEMAko zuzendariordea |
Gorka Moreno Márquez | Gizarte Laneko Unibertsitate Eskolako irakaslea Euskal Herriko Unibertsitatean eta ikertzailea IKUSPEGI - Immigrazioaren Euskal Behatokian |
Javier Cueva | Kirol Egokituaren Bizkaiko Federazioko presidentea eta FEKOORreko teknikaria |
José Antonio del Moral | Inbertsorea Chicisimo.com-en. Bazkide sortzailea Sequoia Internet S.L.-n. CEO Mapalia Networks-en |
José M.ª Chaves Rivera | Bizkaiko Foru Aldundiko Gizarte Ekintza Saila |
José Miguel Azkoitia | TECNALIA Reserah & Innovation delakoan Negozioaren Garapena-Osasun atalaren zuzendaria |
Josu Garro | A. Urdaneta ikastetxe publikoko irakaslea. Irakaslea eta gazteen tutorea (16 eta 17 urte), plastika eta ikus-entzunezko, informatika, marrazketa tekniko, lagundutako diseinu eta informazioaren eta komunikazioaren teknologien irakaslea |
Juan Carlos Melero | Gizarte Proiektuen zuzendaria EDEX fundazioan. Idazkari-diruzaina Zerbikas fundazioan. EDEXeko Espetxean Droga-mendekotasunaren Taldeko koordinatzailea |
Koldo Tellitu | Ikastolen federazioko presidentea |
Leticia Baceiredo Monja | KZgunea kudeaketa zentroa |
Lorenzo Martínez Paz | IRSE Arabako Birgizarteratze Institutua elkartea. Proiektuen arduraduna eta zuzendaritza taldeko kidea |
Maite Goñi | Irakaslea eta IKTen aholkulari pedagogikoa Mondragon Unibertsitatean. Irakaslea Jakintza ikastolan |
María Gutiérrez Manrique | Prestakuntza teknikaria EDE fundazioan. Bolunta prestakuntza foroko arduraduna |
María José Cano | FEDEAFES-Euskadiko Eri Psikiko eta Senide Elkarteen Federakuntzako kudeatzailea |
Marisa Lezkano Moya | Lan-Ekintza Bilbo. Behatoki Estrategikoaren arduraduna |
Mentxu Ramilo Araujo | Proyelia Innova S. L.ko I+G arloa. Prestatzailea barnetegi teknologikoetan |
Miren Osane Lizarralde | Aholkularia eta irakasle Mondragon Unibertsitatean |
Norma Andrade | Elkartu elkarteko irisgarritasun teknikaria |
Oskar Longo Imatz | Gazteriaren Euskal Behatokia |
Raquel Raposo | Programa eta Prestakuntza Arloko arduraduna EMAKUNDEn |
Roberto Vidal | Gizarte Hezitzaileen Euskadiko Elkargoko CEESPV-GHEE presidentea |
Rodrigo Matamoros | Hiesaren aurkako batzordea-Araba |
Xavier Mendizabal | BIHE elkarteko koordinatzailea (bigarren hezkuntzako institutuetako zuzendarien elkartea) |
Ateratako indar-ideia nagusiak
Indar-ideiak honako gaien inguruan erakusteko antolatu dira:
E-inklusioaren egungo egoera
Gai hau buru-mapen teknikaren bidez aztertu zen eta, beraz, partaideei ez zitzaien agindu nola antolatu behar zuten euren analisia ez zer alderdi lehenetsi behar zuten. Banakako lan aske horretan parte-hartzaile bakoitzak Euskadin e-inklusioak egun duen egoerari buruz duen ikuspegia azaldu zien lan-mahaiei.
Hala, parte-hartzaile batzuek, euren analisian, batez ere eten digitalak gehien pairatzen dituzten taldeei erreparatu zieten bitartean, beste batzuek zioei edo eten digitalak murrizteko balizko erronkei erreparatu zieten.
Eskuratutako informazioa (35 buru-mapa) prozesatzerakoan, mapa bakoitzean gai edo gune erabilienen inguruan adierazitako ideiak bildu ziren:
Jarraian lehen gune horretako talde-lanean ateratako ideien baturatik ateratako 4 buru-mapak jarri dira:
(124. irudia)
1. taldearen buru-mapa
(125. irudia)
2. taldearen buru-mapa
(126. irudia)
3. taldearen buru-mapa
(127. irudia)
4. taldearen buru-mapa
Herritarrek IKTak hobeto eskuratzeko estrategiak
Lan-mahaiek Euskadiko e-inklusioari buruzko azterketari heldutakoan, herritarrek IKTak hobeto eskuratzeko balizko estrategiei buruz hitz egitera gonbidatu genituen parte-hartzaileak.
Horretarako, dinamizazio teknika bi erabili ziren:
Jarraian lan-mahaietan, herritarrek IKTak hobeto eskuratzeko estrategia gisa, ateratako ondorio nagusiak zehaztu dira:
Euskadiko e-partaidetza
Lan-mahaietan eztabaidatutako hirugarren gunea pentsatzeko eta partekatzeko kutxen teknikaren bidez landu zen. Teknika horri esker, kartoizko kutxa batean, gure ustez Euskadiko e-partaidetza bultzatu edo oztopatzen dituzten eragileak eta sumatzen ditugun gizarte ondorioak eta haiek hobetzeko lehentasunak zerrendatu eta parteka ditzakegu. Taldeari hura azalduta, eta adostasunez iragazita, ideiak araztu egiten dira e-partaidetzari buruzko pentsatzeko kutxa bakarra eraiki arte. Bertan, honakoak biltzen dira:
Jarraian, analisi bakoitzean ateratako emaitzak zehaztu dira.
Pertzepzioak
Lan-mahaietan parte hartu dutenek e-partaidetzari buruz dituzten pertzepzioak talde handi bitan bil litezke (pertzepzio positiboak eta pertzepzio negatiboak):
Pertzepzio positiboak
Pertzepzio negatiboak
Indarrak
Ahultasunak
Lehentasunak
Pertzepzioak, indarrak eta ahultasunak ikusita, Euskadin e-partaidetza nola landu behar dugun pentsatzeko eskatu genien gure adituei. Horretarako, lehentasunen arabera pentsatzen ahalegindu beharko ziren haien ustez zergatik den funtsezkoa hastea eta lehenbailehen. Honakoa da taldeek adostutako lehentasunen laburpena:
Euskadiko herritarren partaidetza sustatzea
Laugarren gunea herritarren partaidetza sustatzeko estrategiei dagokie, eta analogien teknikaren bidez landu zen. Teknika hori itxura batean antzekotasunik ez duten hitzen arteko antzekotasuneko erlazioak ezartzean datza. Prozesu horri esker, lanaren bidez, erlazioak, paralelismoak eta ideien arteko elkarketa aurkitzen dira eta lehenagoko analisi guneetan aurrera egiten da. Denbora tarte labur batean ideia asko lortzeko tresna bikaina ere bada.
77 Michalko, Michael, Thinkertoys (2006): A handbook of creative-thinking techniques, Second Edition, Ten Speed Press, Toronto.
20. Bibliografia
00:/ NESTA eta DESIGN COUNCIL CABErekin elkarlanean. Compendium for the civic economy. What the Big Society should learn from 25 trailblazers. Londres, 2011ko maiatza. Web honetan eskura daiteke: http://www.nesta.org.uk/assets/features/compendium_for_the_civic_economy.
ABBATE, J. Inventing the Internet. MIT Press, 2000.
ARNSTEIN, S. A ladder of citizen Participation. Jaip, 1967.
FEANTSA eta OSWen partaidetzari buruzko auditoria. EQUAL komunitate ekimenaren eta FSEren funtsen kargura finantzatutako txostena. Involucrar a las personas sin hogar en la toma de decisiones que afectan a los servicios de los que son usuarios. Una visión de conjunto de las prácticas existentes entre las entidades que trabajan con este colectivo. Brusela, 2005eko otsaila. Web honetan eskura daiteke: http://www.noticiaspsh.org/spip.php?article266.
VITORIA-GASTEIZKO UDALA. Gasteizko gazteen parte hartzearen analisia. Vitoria-Gasteiz, Euskadi, 2011ko iraila. Web honetan eskura daiteke: http://www.vitoria-gasteiz.org/wb021/http/contenidosEstaticos/adjuntos/eu/42514.pdf.
Budapest Convention on Cybercrime (185. CETS). http://conventions.coe.int/Treaty/en/Treaties/Html/185.htm.
CAPGEMINI, IDC, RAND EUROPE, SOGETI eta DTI. Digitizing Public Services in Europe: Putting ambition into action. 9th Benchmarking Measurement. 2010eko abendua. Web honetan eskura daiteke: http://sociedadinformacion.fundacion.telefonica.com/url-direct/pdf-generator?tipoContenido=noticia&idContenido=2011022514430001.
CISCO. The Cisco connected world technology report. 2011ko iraila. Web honetan eskura daiteke: http://www.cisco.com/en/US/netsol/ns1120/index.html.
¿Cómo puede evitarse la brecha en Internet para ricos y pobres? 2012ko apirilaren 29an hemen berreskuratuta: http://internacional.elpais.com/internacional/ 2012/04/29/eldebate/1335717531_154429.html.
Convention for the Protection of Individuals with regard to Automatic Processing of Personal Data. Web honetan eskura daiteke: http://conventions.coe.int/Treaty/en/Treaties/Html/108.htm.
CRIADO, J. ¿Hacia una nueva manera de relación con la ciudadanía? TELOS (Cuadernos de Comunicación e Innovación) aldizkaria. Telefónica Fundazioak argitaratua, 2011ko abendua. Web honetan eskura daiteke: http://www.telos.es.
Declaration of the Committee of Ministers of the Council of Europe on protecting the dignity, security and privacy of children on the internet, adopted by the Committee of Ministers on 20 February 2008. https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?Ref=Decl(20.02.2008)&Language=lanEnglish&Ver=0001&Site=COE&BackColorInternet=9999CC&BackColorIntranet=FFBB55&BackColorLogged=FFAC75% 20.
Declaration of the Committee of Ministers on freedom of communication on the Internet, adopted by the Committee of Ministers on 28 May 2003. https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?id=37031&Site=CM&BackColorInternet=C3C3C3&BackColorIntranet=EDB021&BackColorLogged=F5D383.
Declaration by the Committee of Ministers on Internet governance principles, adopted by the Committee of Ministers on 21 September 2011. https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?id=1835773&Site=CM&BackColorInternet=C3C3C3&BackColorIntranet=EDB021&BackColorLogged=F5D383.
Declaration of the Committee of Ministers on the protection of freedom of expression and freedom of assembly and association with regard to privately operated Internet platforms and online service providers, adopted by the Committee of Ministers on 7 December 2011. https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?id=1883671&Site=CM.
Declaration by the Committee of Ministers on the protection of freedom of expression and information and freedom of assembly and association with regard to Internet domain names and name strings, adopted by the Committee of Ministers on 21 September 2011. https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?id=1835805&Site=CM&BackColorInternet=C3C3C3&BackColorIntranet=EDB021&BackColorLogged=F5D383.
El Consejo de Europa pone en marcha una estrategia de gobernanza en Internet. 2012ko martxoan hemen berreskuratuta: http://www.computing.es/internet/noticias/1058302001901/consejo-europa-pone-marcha-estrategia.1.html.
ENTER IE. 1er informe. Inhibidores de uso de las TIC en la sociedad española. Madril, 2007ko uztaila. Web honetan eskura daiteke: http://www.osimga.org/export/sites/osimga/gl/documentos/d/ogsi/doc_ext/ambito_estatal/inhibidores_de_uso_tic_en_sociedad_espanola_telefonica_2007.pdf.
EUDEL. eGobernanza, participación ciudadana e innovación. Euskadi, 2010. Web honetan eskura daiteke: www.eudel-ail.net/ail/descargarDocDocumento.do?iddocumento=31.
EUDEL. Guía Práctica. ¿Cómo realizar un proceso participativo de calidad? Euskadi, 2009. Web honetan eskura daiteke: http://www.eudel.net/es/publicaciones/libros/guia_practica____como_realizar_un_proceso_participativo_de_calidad.
EUROPEAN ANTI POWERTY NETWORK. Guía metodológica de la participación social de las personas en situación de pobreza y exclusión social. Madril, 2009ko urria. Web honetan eskura daiteke: http://www.eapn.es/index.php/publicaciones/propias-de-eapn/215-guiaparticipacion.
EUROPEAN COMMISSION. Co-creating smart cities of the future: a glimpse of the Future Internet Assembly. 2012ko maiatza. Web honetan eskura daiteke: http://ec.europa.eu/digital-agenda/en/blog/co-creating-smart-cities-of-the-future-a-glimpse-of-the-future-internet-assembly.
EUROPEAN COMMISSION. Digital Agenda Scoreboard 2011. Pillar 7: ICT enabled benefits for EU society: e-government. Europa, 2011. Web honetan eskura daiteke: http://ec.europa.eu/information_society/digital-agenda/scoreboard/index_en.htm.
EUROPEAN COMMISSION. European e-participation Summary Report. Erresuma Batua, 2009. Web honetan eskura daiteke: http://ec.europa.eu/information_society/newsroom/cf/itemdetail.cfm?item_id=5670&utm_campaign=isp&utm_medium=rss&utm_source=newsroom&utm_content=tpa-105.
EUROPEAN COMMISSION. I2010 High Level Group. Benchmarking Digital Europe 2011-2015, a conceptual framework. 2009ko urria. Web honetan eskura daiteke: http://ictlogy.net/works/reports/projects.php?idp=1498.
European Dialogue on Internet Governance 2011: messages from Belgrade. http://www.guarder.net/eurodig/2011/MsgsFromBelgrade_eurodig2011_FIN_EN_1.pdf.
EUSTAT. Encuesta sobre la Sociedad de la Información a familias de la CAE 2012. Nota de prensa. 2012ko maiatza. Web honetan eskura daiteke: http://eu.eustat.es/ ci_ci/elementos/ele0008900/not0008979_e.html#axzz2W6OVtt6l.
EVERIS. Indicador de la Sociedad de la Información (ISI)-Everis/IESE. Espainia, 2011ko ekaina. Web honetan eskura daiteke: http://www.everis.com/spain/es-ES/sala-de-prensa/biblioteca/Paginas/biblioteca.aspx.
FEDERACIÓN ANDALUZA DE MUNICIPIOS Y PROVINCIAS. Guía Práctica para la implementación de la participación ciudadana en los Gobiernos Locales de Andalucía: Estrategias para la Acción. Andaluzia, 2010. Web honetan eskura daiteke: http://www.famp.es/famp/programas/seminarios_cursos_jornadas/enlaceportada.htm.
FREIRE, J. Brechas digitales, apropiación y educación. NÓMADA. Reflexiones personales e información sobre la sociedad y el conocimiento abiertos. 2008ko azaroaren 17an hemen berreskuratuta: http://nomada.blogs.com/jfreire/2008/11/brechas-digitales-apropiaci%C3%B3n-y-educaci%C3%B3n.html.
FREIRE, J. (2011ko abuztuaren 4a). ¿Qué es la tecnología social? NÓMADA. Reflexiones personales e información sobre la sociedad y el conocimiento abiertos. 2011ko abuztuaren 4an hemen berreskuratuta: http://nomada.blogs.com/jfreire/2011/08/qu-es-la-tecnologa-social.html.
FTU - FOUNDATION TRAVAIL-UNIVERSITÉ. The Second order digital divide. Belgika, 2010eko martxoa. Web honetan eskura daiteke: http://www.ftu-namur.org/publications/index.html.
FUNDACIÓN CTIC CT. Políticas de uso de servicios de participación ciudadana en el contexto de las Administraciones Públicas. Gijon, 2009ko abendua. Web honetan eskura daiteke: http://www.fundacionctic.org/sites/default/files/null/polxticas_uso_aa_pp.pdf.
FUNDACIÓN ESPLAI. Ciudadanía e Inclusión Social. El Tercer Sector y las políticas públicas de acción social. Katalunia, 2010eko abendua. Web honetan eskura daiteke: http://www.fundacionesplai.org/pdf/LibroCiudadaniaInclusionSocial.pdf.
FUNDACIÓN VODAFONE ESPAÑA. El ePaciente y las redes sociales. Espainia, 2011ko maiatza. Web honetan eskura daiteke: http://fundacion.vodafone.es/fundacion/es/conocenos/difusion/publicaciones/publicaciones/el-epaciente-y-las-redes-sociales/.
FUNDACIÓN VODAFONE ESPAÑA. Los mayores ante las TIC. Accesibilidad y Asequibilidad. Espainia, 2010. Web honetan eskura daiteke: http://www.vodafone.es/fundacion/es/conocenos/difusion/publicaciones/publicaciones/los-mayores-ante-las-tic-accesibilidad-y/.
KATALUNIAKO GENERALITATEA. Guía de usos y estilo en las redes sociales de la Generalidad de Cataluña. Katalunia, 2010eko ekaina. Web honetan eskura daiteke: http://www.gencat.cat/xarxessocials/es/guia-usos-estil.html.
EUSKO JAURLARITZA. Zahartzen diren pertsonen ongizatean eta tratu onean aurrera egiteko ehun proposamen. Ekintza plan baterako oinarriak”. Euskadi, 2011ko iraila. Web honetan eskura daiteke: http://www.irekia.euskadi.net/assets/a_documents/1489/100_propuestas_para_avanzar.pdf?1317378358.
EUSKO JAURLARITZA. Inklusio digitalari aurre egiteko gakoak. Euskadi, 2009ko abendua. Web honetan eskura daiteke: http://www.euskadinnova.net/eu/enpresa- digitala-eu/argitalpenak/inklusio-digitalari-aurre- egiteko-gakoak/1553.aspx.
EUSKO JAURLARITZA. EAEko 60 urtetik gorako pertsonen bizi-baldintzei buruzko azterlana. Vitoria-Gasteiz, 2011. Web honetan eskura daiteke: http://www.imsersomayores.csic.es/documentacion/biblioteca/registro.htm?id=58021.
EUSKO JAURLARITZA. Sare Sozialetarako erabilera eta estilo gida. Euskadi, 2011. Web honetan eskura daiteke: http://www.irekia.euskadi.net/eu/news/6717.
EUSKO JAURLARITZA. Adingabeak eta teknologia berriak. Erabilera ohitura eta arriskuen hautematea azterlana. Euskadi, 2010. Web honetan eskura daiteke: http://www.euskadi.net/r33-2288/eu/contenidos/nota_prensa/rp_estudio_menores_nt/es_erl/adjuntos/dossier_mytc.pdf.
EUSKO JAURLARITZA. Gazteen argazkiak 14. Kultura demokratikoa. Euskadi, 2011ko otsaila. Web honetan eskura daiteke: http://www.euskadi.net/r33-2288/es/contenidos/noticia/gazteen_argazkiak_14/es_gazteen/adjuntos/10retratos14_es.pdf.
EUSKO JAURLARITZA. Gazteen argazkiak 15. Hedabideak. Euskadi, 2012ko martxoa. Web honetan eskura daiteke: http://www.lehendakaritza.ejgv.euskadi.net/ contenidos/informe_estudio/retratos_de_juventud_15/es_retjuv15/adjuntos/11retratos15_es.pdf.
HAMPTON, K eta WELLMAN, B. Netville On-line and Off-line. Hemen argitaratua: American Behavioral Scientist, Vol. 43 No. 3. 1999ko azaroa. 475-492 or. Estatu Batuak, 1999. Web honetan eskura daiteke: http://homes.chass.utoronto.ca/~khampton/papers/wired-abs8b.pdf.
HM GOVERNMENT. Delivering Digital Inclusion. An Action Plan for Consultation. London, 2008. Web honetan eskura daiteke: http://www.communities.gov.uk/publications/communities/deliveringdigitalinclusion.
IAB SPAIN RESEARCH. III Estudio sobre Redes Sociales en Internet. Espainia, 2011ko azaroa. Web honetan eskura daiteke: http://www.iabspain.net/ver.php?mod=noticias&identificador=123.
Emakumeen eta gizonen arteko berdintasuna. Euskadiko 2011ko berdintasunaren zenbakiak. 2012ko maiatzaren 4an hemen berreskuratuta: http://blogak.ararteko.net/agiriberriak/2012/05/04/4715/.
IMSERSO. Un perfil de las personas mayores en España 2012. Indicadores estadísticos básicos. Espainia, 2012. Web honetan eskura daiteke: http://www.imsersomayores.csic.es/estadisticas/indicadores/indicadoresgenerales/indicadoresbasicos/2012/index.html.
INNOBASQUE, BERRIKUNTZAREN EUSKAL AGENTZIA. Euskadi envejece. Innobasque en el ámbito del envejecimiento activo y saludable. Bizkaia, 2011. Web honetan eskura daiteke: http://www.innobasque.com/home.aspx?tabid=1058&idElementoBiblioteca=179.
INSTITUTE FOR PROSPECTIVE TECHNOLOGICAL STUDIES. ICT and youth at risk. How ICT-driven initiatives can contribute to their socioeconomic inclusion and how to mesure it. Workshop Conclusions, Sevilla, 2-3 noviembre de 2009. Europa, 2010eko uztaila. Web honetan eskura daiteke: http://ipts.jrc.ec.europa.eu/publications/pub.cfm?id=3459.
INSTITUTE FOR PROSPECTIVE TECHNOLOGICAL STUDIES. ICT for the social and economic integration of migrants into Europe. Europa, 2011. Web honetan eskura daiteke: http://ipts.jrc.ec.europa.eu/publications/pub.cfm?id=4019.
KEAMS, I.; BEND, J.; eta STEM, B. E-participation in Local Government. Institute for Public Policy Research, Londres, 2002. Web honetan eskura daiteke: http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/un-dpadm/unpan038370.pdf.
LATITUDE. Children’s future request for computers and the Internet. 2011. Web honetan eskura daiteke: http://www.latd.com/#kids.
MINISTERIO DE SANIDAD, POLÍTICA SOCIAL E IGUALDAD. Estrategia española sobre discapacidad 2012-2020. Madril, 2011. Web honetan eskura daiteke: http://sid.usal.es/libros/discapacidad/26112/8-4-1/estrategia-espanola-sobre-discapacidad-2012-2020.aspx.
MOSSBERG, K.; TOLBERT, C.J.; eta McNEAL, R.S. Digital Citizenship: The Internet, Society, and Participation. MIT PRESS, 2008.
NAZIO BATUAK. E-Government Survey 2010. Leveraging e-government at a time of financial and economic crisis. New York, 2010eko iraila. Web honetan eskura daiteke: https://unp.un.org/Details.aspx?pid=21041.
NAZIO BATUAK. Informe del Relator Especial sobre la promoción y la protección del derecho a la libertad de opinión y de expresión. Nota del Secretario General Frank La Rue en el Sexagésimo sexto período de sesiones, tema 69 b del programa provisional “Promoción y protección de los derechos humanos: cuestiones de derechos humanos, incluidos otros medios de mejorar el goce efectivo de los derechos humanos y las libertades fundamentales”. 2011ko abuztua. Web honetan eskura daiteke: http://ap.ohchr.org/documents/dpage_s.aspx?m=85.
OBSERVATORIO ACCESIBILIDAD TIC DISCAPNET. Accesibilidad de Plataformas de Redes Sociales. Madril, 2010eko abendua. Web honetan eskura daiteke: http://www.discapnet.es/Castellano/areastematicas/Accesibilidad/Observatorio_infoaccesibilidad/informesInfoaccesibilidad/Paginas/AccesibilidaddePlataformasdeRedesSociales.aspx.
OBSERVATORIO DE LA CALIDAD DE LOS SERVICIOS PÚBLICOS. La Administración Pública a juicio de los ciudadanos: satisfacción con los servicios, valoración del gasto, confianza en los empleados públicos y actitudes hacia la e-administración. Espainia, 2011.Web honetan eskura daiteke: http://www.lamoncloa.gob.es/nr/rdonlyres/59435c5d-3747-41c5-bbc3-838e46cd40f2/0/aeval.pdf.
OBSERVATORIO DE LA INFANCIA Y LA ADOLESCENCIA DEL PRINCIPADO DE ASTURIAS. Requisitos básicos que deben cumplir los procesos de participación infantil en el ámbito municipal. Oviedo, 2011ko uztaila. Web honetan eskura daiteke: http://www.observatoriodelainfanciadeasturias.es/noticia_participacioninfantil.
BIZKAIKO HIRUGARREN SEKTOREAREN BEHATOKIA. La participación de las personas destinatarias en las organizaciones del tercer sector. Reflexiones desde EAPN Euskadi y FEVAS. Bizkaia, 2011ko maiatza. Web honetan eskura daiteke: http://www.3sbizkaia.org.
OBSERVATORIO NACIONAL DE LAS TELECOMUNICACIONES Y DE LA SOCIEDAD DE LA INFORMACIÓN. Indicadores de Seguimiento de la Sociedad de la Información en Europa. Espainia, 2011ko azaroa. Web honetan eskura daiteke: http://www.ontsi.red.es/ontsi/es/indicadores.
OBSERVATORIO NACIONAL DE LAS TELECOMUNICACIONES Y DE LA SOCIEDAD DE LA INFORMACIÓN. Informe del Sector de las Telecomunicaciones, las Tecnologías de la Información y los Contenidos en España 2010. Edición 2011. Espainia, 2011. Web honetan eskura daiteke: http://www.ontsi.red.es/ontsi/es/Datos%20del%20Sector%20TIC.
OBSERVATORIO NACIONAL DE LAS TELECOMUNICACIONES Y DE LA SOCIEDAD DE LA INFORMACIÓN. La Sociedad en Red 2010. Informe Anual. Edición 2011. Espainia, 2011. Web honetan eskura daiteke: http://www.ontsi.red.es/ontsi/es/estudios-informes?cat=34.
OBSERVATORIO NACIONAL DE LAS TELECOMUNICACIONES Y DE LA SOCIEDAD DE LA INFORMACIÓN. Las Redes Sociales en Internet. Espainia, 2011ko abendua. Web honetan eskura daiteke: http://www.ontsi.red.es/ontsi/es/estudios-informes/estudio-sobre-el-conocimiento-y-uso-de-las-redes-sociales-en-espa%C3%B1.
OBSERVATORIO NACIONAL DE LAS TELECOMUNICACIONES Y DE LA SOCIEDAD DE LA INFORMACIÓN. Las TIC en el Sistema Nacional de Salud. Edición 2010. Espainia, 2010. Web honetan eskura daiteke: http://www.red.es/publicaciones/articles/id/4519/informe-las-tic-el-sistema-nacional-salud-2010.html.
GAZTEEN EUSKAL BEHATOKIA. EAEko gazteen Interneten kontsumoari buruzko datuak. 2012ko maiatza. Web honetan eskura daiteke: http://www.gazteaukera.euskadi.net/r58-7657/eu/contenidos/informacion/3793/eu_2890/eu_13268.html.
ELGA. Habilidades y competencias del siglo XXI para los aprendices del nuevo milenio en los países de la OCDE. Paris, 2010. Web honetan eskura daiteke: http://recursostic.educacion.es/blogs/europa/media/blogs/europa/informes/Habilidades_y_competencias_siglo21_OCDE.pdf.
ELGA. OECD Guide to Measuring the Information Society 2011. 2011. Web honetan eskura daiteke: http://www.oecd.org/document/22/0,3746,en_2649_34449_ 34508886_1_1_1_1,00.html.
OCU. ¿Nos gustan los trámites? Encuesta para medir la experiencia y satisfacción de los clientes. 2012. Web honetan eskura daiteke: http://www.ocu.org/consumo-familia/nc/noticias/nos-gustan-los-tramites-577414.
Online Neighbourhood Networks Study | Networked Neighbourhoods. (s.f.). 2011ko urriaren 15ean hemen berreskuratuta: http://networkedneighbourhoods.com/?page_id=409.
NBE-HABITAT. Inclusión Social. (Testuak). Web honetan eskura daiteke: http://www.onuhabitat.org/index.php?option= com_docman&Itemid=69.
PEW INTERNET AND AMERICAN LIFE PROJECT. The new landscape for civics and politics (especially in mobile). Estatu Batuak, 2011ko abendua. Web honetan eskura daiteke: http://www.pewinternet.org/Presentations/2011/Dec/GeekNetNYC.aspx.
PINDADO SÁNCHEZ, F. La participación ciudadana en el ámbito local. Andaluziako Udal eta Probintzien Federazioak Espainiako Udal eta Probintzien Federazioari emandako alea. Web honetan eskura daiteke: http://www.famp.es/famp/publicaciones/ficheros/2004grupo12.pdf.
Recommendation CM/Rec(2009)5 of the Committee of Ministers to member states on measures to protect children against harmful content and behaviour and to promote their active participation in the new information and communications environment, adopted by the Committee of Ministers on 8 July 2009. https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?Ref=CM/Rec(2009)5&Language=lanEnglish&Ver=original&Site=CM&BackColorInternet=9999 CC&BackColorIntranet=FFBB55&BackColorLogged=FFAC75%20.
Recommendation CM/Rec(2011)7 of the Committee of Ministers to member states on a new notion of media, adopted by the Committee of Ministers on 21 September 2011. https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?Ref=CM/ Rec(2011)7&Language=lanEnglish&Ver=original&BackColorInternet=C3C3C3&BackColorIntranet=EDB021& BackColorLogged=F5D383.
Recommendation CM/Rec(2011)8 of the Committee of Ministers to member states on the protection and promotion of the universality, integrity and openness of the Internet, adopted by the Committee of Ministers on 21 September 2011. https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?id=1835707&Site=CM&BackColorInternet=C3C3C3&BackColorIntranet=EDB021&BackColorLogged=F5D383.
Recommendation CM/Rec(2010)13 of the Committee of Ministers to member states on the protection of individuals with regard to automatic processing of personal data in the context of profiling, adopted by the Committee of Ministers on 23 November 2010. https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?Ref=CM/Rec(2010)13&Language=lanEnglish&Ver=original&BackColorInternet=C3C3C3& BackColorIntranet=EDB021&BackColorLogged=F5D383.
REIG HERNÁNDEZ, D. (2010eko abenduaren 25a). 9 tendencias en 2011 (o más allá). 2011ko urriaren 2an hemen berreskuratuta: http://www.dreig.eu/caparazon/2010/ 12/25/tendencias2011/.
REIG HERNÁNDEZ, D. Disonancia cognitiva y apropiación de las TIC. TELOS (Cuadernos de Comunicación e Innovación) aldizkaria. Telefónica Fundazioak argitaratua, 2012ko urtarrila-martxoa. Web honetan eskura daiteke: http://www.telos.es.
Report of the Special Rapporteur on the promotion and protection of the right to freedom of opinion and expression, Frank La Rue. Ikus A/HRC/17/27. http://www.ohchr.org/EN/Issues/FreedomOpinion/Pages/OpinionIndex.aspx.
Report of the Special Representative of the Secretary-General on the issue of human rights and transnational corporations and other business enterprises, John Ruggie. Ikus A/HRC/17/31. http://www.ohchr.org/EN/Issues/TransnationalCorporations/Pages/Reports.aspx.
SASSEN, S. Una sociología de la globalización. Katz Editores, 2007.
Un Internet para ricos y otro para los demás. 2012ko apirilaren 29an hemen berreskuratuta: http://internacional. elpais.com/internacional/2012/04/29/actualidad/ 1335676157_529701.html.
TELEKOMUNIKAZIOEN NAZIOARTEKO ELKARTEA. Partnership para la medición de las TIC para el desarrollo. Indicadores clave sobre TIC, 2010. Suitza, 2010. Web honetan eskura daiteke: http://www.itu.int/dms_pub/itu-d/opb/ind/D-IND-ICT_CORE-2010-PDF-S.pdf.
UZELAC, A. La cultura digital, un paradigma convergente donde se unen la tecnología y la cultura: desafíos para el sector cultural. En Pau ALSINA (coord.). De la digitalización de la cultura a la cultura digital (dossier en línea). Digithum no 12, UOC. Web honetan eskura daiteke: http://digithum.uoc.edu/ojs/index.php/digithum/article/view/n12-uzelac/n12-uzelac-esp.
XUNTA DE GALICIA. O uso das TIC para a integración laboral das persoas con discapacidade na empresa galega. Santiago, Galizia, 2011. Web honetan eskura daiteke: http://www.osimga.org/export/sites/osimga/gl/documentos/d/20111202_osimga_informe_discapacidade.pdf.
XXIV Jornadas de Coordinación de Defensores del Pueblo, 2009, Sevilla: los derechos de la ciudadanía y las tecnologías de la información y la comunicación. Web honetan eskura daiteke: http://www.defensordelpuebloandaluz.es/content/xxiv-jornadas-de-coordinaci%C3%B3n-de-defensores-del-pueblo.