3.5. Erabilera-eten digitala
Etxebizitza batean IKT ekipamendua egoteak edo eskura izateak, a
dibidez, ez du bermatzen kide guztiek erabiltzen dutenik. Eta hala izango balitz, a
zterlanean lortutako datuek islatzen digute a
dina, ikasketa maila edo lan egoera bezalako faktoreen a
rabera motibazio eta erabilera maiztasun ezberdinak dituztela.
Eustaten 2011ko inkestaren (ESIF) datuen a
rabera, 10 eta 74 urte bitarteko Euskadiko herritarren % 67,8k ordenagailua erabiltzen dute, % 65,3k Internet eta % 97,8k telefono mugikorra. Txosten horretan burututako bilakaera a
zterketek islatzen dute zifra horiek hazkunde nabarmena jaso dutela a
zken urteetan, baina gertakari hori ez da nahikoa erabileraren benetako eten digitala a
ztertzeko.
Zer pertsona daude ehuneko horien a
tzean? Zer nolako motibazioak dituzte IKTak erabiltzeko? Zer nolako maiztasunarekin erabiltzen dituzte? Loturarik a
l dago IKTen erabileraren eta ongizateari edo bizi kalitateari loturiko eremuen a
rtean, hala nola, enplegua, osasuna, prestakuntza…?
Ikerlanak a
dierazi izan du a
dina, sexua, ikasketa maila, diru-sarrera maila edo lan egoera bezalako faktoreak, besteak beste, herritarren a
rtean IKTen erabilera ezberdintasunen a
tzean dauden elementuak direla. Horrela bada, 65 eta 74 urte bitarteko euskal herritarren % 12,9k bakarrik a
dierazi du Internet erabiltzen duela. Sexuari dagokionez, oraindik ere ezberdintasunak daude erabileraren ehunekoen a
rtean eta ezberdintasun horiek a
reagotzen dira a
din-tarteetan goraka goazen heinean gizonen a
lde. Ildo horretan bertan, lehen hezkuntzako edo gutxiagoko ikasketak dituzten pertsonen % 23,4k eta langabezian dauden pertsonen % 35,6k besterik ez dute Internet erabiltzen.
Zifra horiek gogoeta bat egitera behartzen gaituzte. Nabarmena da IKTak oso lagungarriak izan zitezkeela a
ipatu ditugun talde horien bizi kalitatea eta gizarteratzea hobetzeko. Hala eta guztiz ere, lortutako datuek a
dierazi digutenez talde horiexek dira IKTen erabileran ezberdintasun gehien erregistratu dituztenak.
Horren inguruan sakontzeko, euren a
rrazoien berri izan nahi izan dugu, sarerako konexioak gobernatzen dituzten “zergatien” berri hain zuzen.
(5. irudia)
10 eta 74 urte bitarteko Euskadiko herritarrek Internet erabiltzeko dituzten a
rrazoiak (%), 2011
Guk eginda Eustaten datuei jarraiki
Azterketaren ondorioak itxaron genitzakeenak dira: informazio bilaketa, posta elektronikoa, komunikabideen kontsulta, a
isialdia eta programa edo komunikabideen erabilera dira motibazioen rankingaren buruan daudenak. Taularen postu baxuagoetara joan beharra dago IKTen erabilera osasunari buruzko informazio kontsultak egiteko, lana bilatzeko, prestakuntza ekintzetan sartzeko edo prestakuntzari buruzko informazioa lortzeko erabiltzen dela ikusi a
hal izateko.
Egoera hori, gainera, a
re gehiago a
reagotzen da motibazio horiek a
urretik a
ipatu ditugun faktoreekin gurutzatzen direnean (adina, ikasketa maila, lan egoera…). Horren a
dierazle diren a
dibide batzuk: lehen hezkuntzako edo gutxiagoko ikasketak dituzten pertsonen % 5,7k bakarrik a
itortu du Internet enplegua bilatzeko erabiltzen duela; langabezian dauden pertsonen kasuan, lana bilatzea IKTak erabiltzeko motibazioen rankingaren zazpigarren postuan dago.
Gizarte ongizatearekin eta bizi kalitatearekin loturiko a
lderdiei dagokienez “Internetetik espero dudana” eta “Internetek niregatik egin dezakeena”ren a
rteko desadostasun horren bidez honako hipotesia sor dezakegu: IKTen erabileraren a
rteko ezberdintasun horien a
tzean, desadostasun a
rgiak daude hainbat talderen (pertsona helduak, prestakuntza profil baxuak dituzten langabeak, landa guneetan bizi diren pertsonak…) eta sarearen benetako a
halmenaren (zerbitzuak, edukiak…) a
rtean.
Hori dela-eta, Gomendioen kapituluan gaineratu behar izan dugu erabilera-eten digitalean dauden taldeei zuzendutako prestakuntza ekintzak, lantegi a
dierazleak, etab. a
reagotzearen premia. Horien berariazko helburua euren interesguneekin eta bizi kalitatea eta ongizatea hobetzeko a
ukerekin lotzen diren a
lderdietan IKTek dituzten a
ukerak sustatzea da (hala nola, pertsona helduen zahartze positiboa; langabean dauden herritarrei zuzendutako lan eta prestakuntza bilaketa; IKTen erabileraren a
reagotzea lanerako prestakuntzaren prestakuntza-diseinuetan, etab.).
Osagarri gisa, herritarren kapa ia gehienen a
rtean ospea eta onespena lortu duten gailuen erabilera ere gomendatzen da, hala nola, telefono mugikorra, halako ekintzen a
halmena eta euren eragin maila handitze a
ldera.