16. Etxebizitza
2012. urtean, gaitzetsi diren kexak edo beste herriaren defendatzaileren bati helarazitakoak kanpo utzita, guztira 121 erreklamazio jaso dira etxebizitzaren eremuan. Hau da, A
rarteko erakundean izapidetutako kexa guztien %4,78. Dagozkien a
dministrazioen a
rabera, kexak honela sailkatzen dira:
– Euskal A
utonomia Erkidegoko A
dministrazio Orokorra (Eusko Jaurlaritza).....99
– Tokiko a
dministrazioa.....14
Bestalde, kexen gaiei erreparatuta, honela sailkatu dira kexak:
– Administrazioaren funtzionamendua eta a
dministrazio prozedura.....49
– Etxebizitza babestuaren a
lokairua.....36
– Etxebizitzarako sarbidea: premia frogatzea eta esleitzeko prozedura.....23
– Kalteak etxebizitza babestuetan eraikitze a
katsengatik.....10
– Etxebizitza erosteko eta eraberritzeko laguntzak.....1
– Beste a
lderdi batzuk.....1
– Kontratazio-araubidea, ondarea eta a
dministrazioaren erantzukizuna.....1
Urte honetan zehar kudeatu diren kexen izapidetze prozesuaren xehetasunei dagokienez, 2012. urtean jaso diren kexa guztiak, 2012ko urtarrilaren 1ean a
bian zeuden kexak barne, txosten hau idatzi zen unean ondorengo egoera honetan zeuden:
alt="" />
Hurrengo a
talean nabarmendutako kexen gainean egin den a
zterketan ikusi a
hal den moduan, herri-administrazioak harberak izan dira A
rarteko erakundeak egin dituen proposamen eta gomendioen a
urrean. Horren emaitza izan da herritarrek salatu dituzten jarduera okerren portzentaje a
ltu bat modu positiboan konpondu dela.
Dena den, erantzuteko erabilitako epeei dagokienez, egiaztatu dugu Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak oso gutxitan erantzun dituela gure laguntza eskaerak horretarako ezarritako epearen barruan eta, ondorioz, as
kotan zegokion errekerimendua bidali behar izan dugu.
2. Kexarik a
ipagarrienak
Etxebizitza a
rloaren barruan dauden gaien sailkapenari jarraituz, herritarren erreklamazioa eragin duten kontu nagusiak a
ztertuko ditugu jarraian.
2.1. Etxebizitza eskuratzea: premia frogatzea eta esleitzeko prozedura
Aurten herritarrek a
urkeztutako kexa batzuetan a
zaltzen zen babes ofizialeko etxebizitzen esleipendun izandako zenbait familiek etxebizitza a
ldaketa bat eskatu dutela hainbat a
rrazoi direla-eta, esleitutakoa egokia ez zela uste zutelako, hala nola, tamainagatik, kokapenagatik edo haren ezaugarri teknikoengatik. A
ztertu ditugun kasuetan, geroago a
ipatuko ditugun salbuespenekin, egiaztatu a
hal izan dugu ez zirela eskatutako legezko baldintzak betetzen edo ezin izan dela egiaztatu eskatutako a
ldaketaren beharra. Hori dela-eta gure esku hartzea a
maitutzat jo dugu babestutako etxebizitzen erabiltzaile ziren familien nahiak gaitzetsi dituzten herri-administrazioei ezer leporatu gabe.
Bi seme-alaba nerabe dituen herritar batek mahai gainean jarri zuen kasua, a
ldiz, desberdina zen. A
lokairuko babes ofizialeko etxebizitza bat esleitu zioten, logela bakarra zuena eta 37,45 m2-ko a
zalera erabilgarria zuena. Kasu horretan erreklamatzaileak Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailari etxebizitza a
ldatzeko eskatu zion baina sailak ez zuen onartu bere ustez etxebizitza onartu izanak ez ziolako etxebizitza handiagoa eskatzeko a
ukerarik ematen. Herritarraren erreklamazioa a
ztertu ostean, ondorioztatu genuen kexagileak honetarako eskubidea zuela: etorkizunean sailak pertsona bakoitzeko 15 m2 erabilgarriko gutxieneko ratioa betetzen duen babes ofizialeko etxebizitza esleitu diezaion eta gure iritziaren oinarriak jasotzeko “2012ko a
pirilaren 17ko A
rartekoaren ebazpena” eman genuen. “Horren bidez, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailari iradokitzen zaio dagozkion neurriak har ditzan erreklamatzaileak bere familia-unitateak dituen espazio beharrei egokitzen den babes ofizialeko etxebizitza bat eskuratzeko a
ukera eduki dezan”.
Sailak erakunde honek egindako proposamena onartu zuen eta erreklamatzaileak, Etxebizitza Eskatzaileen Erregistroan izena eman ostean, esleitzeko hurrengo prozeduretan parte hartu a
halko du, bere garapen pertsonala eta bere seme-alaben garapena a
halbidetzeko behar duten tamainako babestutako etxebizitzaz gozatu dezaten.
Modu berean, etxebizitzaren behar egoerari dagokionez, jakin dugu zenbait pertsonek a
urkeztutako erreklamazioen bidez, a
lokairuko erregimenean babestutako etxebizitzen esleipendun izan diren zenbait pertsonek haserrea eta desadostasuna a
dierazi dutela Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak a
tzerapen handiarekin eman zituelako 2010eko a
zaroan egin zen zozketa batean esleitu zizkieten etxebizitzak. Salatu zuten Etxebizitzako A
rabako Lurralde Ordezkaritzak ez ziela horren inguruko informaziorik eman. Izan ere, kasu batean hauxe izan zen erreklamatzaileak jaso zuen erantzuna: “idazki honen bitartez jakinarazi nahi dugu Ordezkaritza honek ez dakiela 2010eko zozketari dagokion promozioaren barruan dauden etxebizitzak –zuri esleitutakoa promozio horretakoa da– noiz emango diren”.
Erreklamazio horietan guztietan sailari etxebizitzak horrenbesterako a
tzerapenarekin emateko a
rrazoien inguruko a
zalpen bat eman ziezagun eskatu genion. Horrez gain, esan genion etxebizitzak noiz eskualdatzeko as
moa zuen jakinaraz ziezagun Erantzunean sailak etxebizitzen emakidan egondako a
tzerapena finantzazioari lotutako a
razo baten ondoriozkoa zela a
zaldu zuen baina, bere hitzen a
rabera, herritarrek a
urkeztutako erreklamazio guztiak konpondu dira eta esleipendunei dagozkien a
lokairuko kontratuak sinatzeko dei egin diete.
Berehala, erreklamatzaileei informazio horren berri eman genien eta, jarraian, sailaren jardun desegokia konpondutzat jo genuen. Hala eta guztiz ere, herritarrek a
urkeztutako salaketa horiek mahai gainean jarri dute berriro ere a
lokairuko babes ofizialeko etxebizitzen promozioari zuzendutako baliabide publikoak ez direla nahikoak eta eskumena duten herri-administrazioek euren politikak eta a
lokairuko programak sendotu behar dituztela krisi ekonomikoak a
reagotu duen eta geroz eta handiagoa den eskariari erantzun a
hal izateko.
Finantza zailtasunek oztopoak jarri dituzte babestutako a
lokairu-erregimeneko promozio berriak a
urrera a
teratzeko, hala baieztatu baitu Etxebizitzaren Euskal Behatokiak ekainean a
rgitaratu zuen txostenean “Etxebizitza babestua esleitzeko prozesuen eraginkortasunaren a
zterketa” izenekoa.
2.2. Etxebizitza babestuaren a
lokairua
Aurten babestutako a
lokairuaren kudeaketak, bai babes ofizialeko etxebizitzei dagokienez, bai “Etxebizitza Hutsaren Programaren (Bizigune)” barruan dauden etxebizitzei dagokienez, hainbat kontsulta eta erreklamazio eragin ditu. Horiek guztiak Etxebizitzaren a
rloaren barruan a
ztertu egin dira. A
lokairuetako fidantzak itzultzeko a
tzerapenak, a
urreko errentariek ordaindu gabe utzi zituzten fakturen kudeaketa, baita a
lokatutako etxebizitzak dituen gabeziak ere, gero eta gehiago errentariek erakunde honen esku jartzen dituzten kontuak dira. Oro har, a
ztertu ditugun esku-hartzeetan, a
tseginez egiaztatu dugu erreklamazioek hizpide izan dituzten a
razoak bizkortasunez konpondu dituela Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailari a
txikita dagoen A
lokabide sozietate publikoak.
Atal honetan herritar batek a
urkeztu zuen kexaren gaineko a
ipamena egin nahi dugu; izan ere, desadostasuna a
dierazi zuen mendekotasun egoeran dagoen bere a
itaren etxebizitzari dagokion a
lokairua garestitu zuten. Erreklamatzaileak a
zaldu zuen bidegabea zela garestitzea honetan oinarritu zelako: familia inguruneko zainketak burutzeko jasotzen zuen laguntzaren (mendekotasunari buruzko a
raudia a
plikatuz) ondorioz bere a
itak zituen diru-sarreretan. Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailari herritarraren erreklamazioaren berri eman genion eta a
ditzera eman genuen diru-sarrerak handitu baziren ere –aintzat hartu behar da jasotako laguntzaren helburu a
rgia zaintzailearen laguntza konpentsatzea dela–, ez zuela a
lokairu gisa ordaintzen zuena garestitzea justifikatu zezakeen erosteko a
halmen handiagorik.
Sailak, emandako a
rgudioak ikusita, mendekotasun egoeran zegoen pertsonaren errenta berriro a
ztertzeko eskaera onartu zuen eta kalkulua egiteko laguntzagatiko prestazioaren zenbatekoa deskontatu zuen. Horrez gain, a
urreko hilabeteetan gehiegi ordaindutako zenbatekoak itzuli zizkion.
Modu berean, errentariek laguntza eskatu digutenean burutu ditugun esku-hartzeak a
ipagarriak dira. Euren a
lokairuetako errenten ordainketari a
urre egin ezinik bizi ziren pertsona horiei, a
lokairuan zituzten etxebizitzetatik botatzeko prozeduraren hasieraren berri eman zieten. Kasu horietan, bitartekotza informala gauzatu dugu eragindakoen eta A
lokabide sozietate a
lokatzailearen a
rtean eta, a
zkenean, errentariekin zenbait konpromiso sinatu dituzte zor dituzten zenbatekoak geroago ordaintzeko. Modu horretan, a
lokairuan dauden familia eta pertsona horiek babestutako etxebizitzaz gozatzen jarraitu a
halko dute. A
rgi dago a
razo hori eta hipoteka maileguen ez-ordaintzeen ondoriozko kaleratzeen a
razoak kontuan hartuta, neurri eraginkor berriak beharrezkoak direla herri-administrazioek herritar eta familia as
kok pairatzen duten krisi ekonomikoa dela-eta a
huldu den funtsezko eskubidearen bermatzaile gisa duten eginkizuna burutu dezaten.
2.3. Kalteak etxebizitza babestuetan, eraikuntzako a
katsengatik
Babes ofizialeko etxebizitzetan eraikuntza a
razoen berri ematen diguten erreklamazioak jasotzen jarraitu dugu. A
urreko urteetan bezala, gure esku-hartzea honetan datza: eskumena duten herri-administrazioei herritarren salaketa helaraztean eta gabezi horren jatorria zehazten duen ikuskapen bat sustatzean. Horrela a
dministrazioak, beharrezkoak diren legezko baldintzak betetzen badira, enpresa eraikitzaileari eskatu a
halko dio a
ntzemandako a
katsak konpondu ditzan.
Ekitaldi honetan a
maitutzat jo ditugun espedienteak a
intzat hartuta, erreklamazioen %50ean Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailaren konpromisoa lortu dugu. Horren a
rabera, etxebizitzaren enpresa eraikitzaileak edo, hala badagokio, a
lokairuan emandako etxebizitzen sozietate kudeatzaileak beharrezkoak diren neurriak hartu behar ditu salatutako a
katsak konpontze a
ldera. A
ztertutako gainerako kexen kasuan, ezin izan da ondorioztatu eraikuntzako gabezien jatorria eraikuntzaren a
katsak edo okerrak zirenik; izan ere, eskumena duten herri-administrazioek egindako txosten teknikoetan a
zaldu da eraikuntzako gabezien sorreraren a
rrazoiak beste batzuk zirela, hala nola, mantentzerik eza edo babestutako etxebizitzan kalteak jasan dituzten elementuen erabilera desegokia. Hori guztia dela-eta, a
zken kasu horietan ez dugu beharrezkotzat jo herri-administrazioek euren gain hartzea eraikuntzako gabezien konponketari lotutako erantzukizuna.
2.4. Administrazioaren funtzionamendua eta a
dministrazio prozedura
Ikusi a
hal izan dugu babestutako etxebizitzen titularrei esleitutako etxebizitza okupatzeko eginbeharra ez betetzeagatik zigorrak ezarri izanari lotuta a
urkeztu diren kexen eta kontsulten kopuruak gora egin duela. Erreklamazio guztietan (horien izapidetzea txosten hau ixterakoan a
maitu genuen) ezin izan dugu egiaztatu etxebizitzaren okupazioa justifikatzen duten froga-elementu nahikorik edo, hala bazegokion, ikuskapena burutu zen bitartean bertan ez bizitzeko bidezko a
rrazoirik zeukatenik. Logikoa den moduan, hori dela-eta ezin izan dugu esku-hartze a
rduratsu bat burutu zigortzeko a
halmena gauzatu duen a
dministrazioaren a
urrean eta hala jakinarazi diegu zigorra jaso duten pertsonei.
Zigortzeko espedientea izapidetze fasean zegoen bitartean kontsultak jaso ditugunean, gure zeregina hau izan da: ikuskapenak hizpide zituen etxebizitzen jabeei a
zaltzea a
dministrazioaren jardunaren helburua a
rgia eta legezkoa dela, esleipenduna babestutako etxebizitza erabiltzen a
ri dela eta esleipen zehatz hori eragin duen etxebizitzaren beharra as
ebetetzera zuzentzen dela ziurtatzea hain zuzen ere. Premisa hori a
biapuntutzat hartuta, erreklamatzaileei gomendatu diegu entzunaldi eta a
legazioak a
urkezteko izapideetan babes ofizialeko etxebizitzan benetan bizi direla egiaztatzen duten froga eta a
giri guztiak a
urkez ditzaten, herri-administrazioak behar bezala a
ztertu eta egiaztatu ditzan; izan ere, zalantzarik gabe, edozein a
dministrazio zigor ezarri baino lehen, a
dministrazio jardulea legez ezarritako gizabanakoaren eskubide eta bermeekiko a
deitsua izan behar dela bidezkoa eta saihestezina da.
3. A
raudi- eta gizarte-testuingurua: A
rloko lege erreformak edo sektoreko planak
2012. urtean ez da Etxebizitzari buruzko Legea onetsi, hau da, etxebizitza duina eta egokia edukitzeko eskubidea eskagarria dela bermatzen duen legea. Dena den, etxebizitzari buruzko politika publikoak garatzeko xedez herri-administrazioen jarduera a
raudiari lotuta handia izan da –bereziki, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak sustatutakoa–.
ASAP Etxebizitza Librearen A
lokairu Merkatuko Bitartekaritza Programa sortu duen martxoaren 27ko 43/2012 Dekretua a
rgitaratuz, programa berri bat a
bian jarri da etxebizitza libreak a
rrazoizko prezioan a
lokatzea sustatzeko programa berria hain zuzen. Haren funtzionamendua “Etxebizitza Hutsen Programa” ezagun eta a
rituari gehituko zaio. Kasu horretan, a
lokairuko etxebizitza behar duten pertsonen eta hutsik dauden etxebizitzen titularren a
rteko harreman-zeregina A
gente Laguntzaileen Sarearen (jabetza higiezineko a
genteak) bidez egiten da eta etxebizitzaren a
rloan eskumena duen sailak bere esku-hartzea mugatuko du eta ez-ordaintzeak, a
kats posibleak eta laguntza juridikoa estaltzen duten as
eguruen polizak kontratatu besterik ez du egingo. Horrek guztiak “Etxebizitza Hutsen Programari” zuzendutako a
urrekontuetako kostua gutxituko du.
Irizpide kronologikoari jarraiki, a
ipatu behar dugu a
urtengo maiatzean “Eusko Jaurlaritzako gainzorpetutako familiei laguntzeko zerbitzua” sortu zela. Zerbitzu hori a
raudiaren xedapen batean oinarrituta ez badago ere, krisi garai hauetan a
gerian jarri diren a
razoen a
rtean larrienetako bati erantzuna emateko ezarri da: ohiko etxebizitza erosteko hipoteka maileguen ez-ordaintzeen ondoriozko kaleratzeen a
razoa.
Zerbitzu hori kontsumo, justizia eta etxebizitzaren a
rloan eskumena duten sailen lankidetzarekin eratu da. Lehenengo biei dagokie finantza erakundeekin a
holkularitza eta bitartekotza lanak egitea eta a
zkenari, hau da, Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailari hauxe bermatzea dagokio: hipoteka betearazpen prozesu baten ondorioz etxebizitza galdu duten eta gizarte bazterkeria pairatzeko a
rriskuan dauden familiei babestutako etxebizitza a
lokairuko erregimenean eskuratu a
halko dutela bermatzea. Jarduera ekonomikoaren a
ntolamenduaren a
rloan kontu hori a
ztertu dugu eta ekitaldi honetan hipoteka zordunak babesteko onartutako estatu mailako a
raudi lotsakor eta urria berariaz a
ipatu dugu.
Aurten etxebizitza eskatzaileen eta a
utonomia mailako babes ofizialeko etxebizitzak eta zuzkidura-ostatuak esleitzeko prozeduren gaineko Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saileko sailburuaren 2012ko urriaren 15eko a
gindua ere onartu da (indarrean sartzea 2013ko urtarrilaren 2ra a
rte a
tzeratu zen). Horrek a
ldaketa esanguratsuak eragingo ditu Etxebizitza Eskatzaileen Erregistroaren funtzionamenduan eta egungo babestutako etxebizitzen esleipen sisteman. A
rau horren helburu nagusia esleipen prozesuetan eraginkortasuna hobetzea da, babestutako etxebizitzei uko egiten dieten etxebizitza eskatzaileen kopurua murrizteko mekanismoak ezarriz. A
zken urteetan uko egite horiek modu esanguratsuan gora egin dute eta, kasu as
kotan, ez dira esleipendunei egozgarriak diren a
rrazoien ondorioz gertatzen, as
kotan a
razoa hauxe baita: finantza erakundeek ez dituzte eskuratzaileek etxeak jabetza erregimenean edo a
zalera eskubidearen erregimenean eskuratzeko behar dituzten maileguak ematen (arazo hori a
urreko a
talean a
ipatu dugun “Etxebizitza babestua esleitzeko prozesuen eraginkortasunaren a
zterketa” izeneko txostenean jorratu da).
Agindu horrek barne hartzen dituen berritasunen a
rtean, baloraziorik positiboenak merezi dituztenak a
zpimarratu behar ditugu, izan ere, horiei esker behar gehien duten pertsona edo kolektiboek babestutako etxebizitza lortzeko a
ukera edukiko dute. A
lde batetik, urteetan zehar babestutako etxebizitzak zozketa bidez esleitu ostean, a
zkenean, 2013. urtetik a
urrera, a
lokairuko erregimeneko etxebizitzen esleipena baremazio sistema batekin bat eginez burutuko da. A
rarteko erakundeak urteetan zehar errepikatu duen eskaera bat izan da hori eta “Gazteentzako etxebizitza politika publikoak EAEn” gaiari buruzko txosten bereziak egindako gomendioen barruan dago.
Bestalde, hipoteka betearazpen baten ondorioz euren etxebizitza galdu duten eta gizarte bazterkeria pairatzeko a
rrisku larria duten a
dinez txikiko seme-alabak dituzten familiei zuzenean a
lokairuko babestutako etxebizitza esleitzeko erabakia ere egokia eta beharrezkoa iruditzen zaigu. Lehen ere a
ipatu dugun moduan, 2012ko urriaren 15eko a
ginduaren xedapen gehigarriaren bidez ezarri den neurri hori Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak erabili izan du “Eusko Jaurlaritzako Gainzorpetutako familiei laguntzeko zerbitzua” a
bian jarri zenetik.
Aurreko urteetan hasitako eta indarrean jarraitzen duten ekimenen a
rtean, a
urten ere babes ofizialeko etxebizitzen titularrei Euskal A
utonomia Erkidegoko A
dministrazio Orokorraren jabetzakoa den lurzorua erosteko a
ukera ematen dieten deialdi publikoak a
ipatu ditzakegu (Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Saileko sailburuaren 2012ko uztailaren 26ko a
gindua eta geroagokoa den 2012ko urriaren 22ko a
gindua).
Modu berean, etxebizitzaren eta lurzoruaren a
rloan, kreditu erakundeen eta Euskal A
utonomia Erkidegoko a
dministrazioaren a
rteko finantza lankidetzarako dekretua a
ldatzen duen urriaren 30eko 228/2012 Dekretuaren bidez etxebizitzaren eta lurzoruaren a
rloan babesgarriak diren jardueren finantzazio baldintzak a
dostu dira 2013ko a
benduaren 31ra a
rte eta Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailak kaudimenik gabe dauden babes ofizialeko etxebizitzak berrerosteko bermea mantendu du. Sailak eginbehar hori gain hartu du hipoteka mailegu jakin batzuen kasuan, 2011. urtean finantza erakundeekin sinatutako finantza hitzarmenaren ondorioz emandako maileguen kasuan hain zuzen ere. Horrek esan nahi du neurri hori baliatu a
halko duten babestutako etxebizitzen titularren kopurua a
rgi eta garbi mugatuta dagoela.
Euskal A
utonomia Erkidegoko lurzoruari eta hirigintzari buruzko ekainaren 30eko 2/2006 Legean jasotako eraikuntzen a
ldian behingo ikuskapenari buruzko xedapenak garatuz, azaroaren 21eko 241/2012 Dekretua onartu da. Horren bidez, Euskal A
utonomia Erkidegoan eraikinen a
zterketa teknikoa a
rautu da eta Eraikinen A
zterketa Teknikoa (EAT) eraikinen segurtasun, bizigarritasun eta erosotasun baldintzen ezagutzan sakontzeko funtsezko tresna bilakatu da, bai eta horien egoera ona eta segurtasuna bermatzen duten neurriak hartzeko tresna ere (Hirigintzari eta Lurraldearen A
ntolamenduari buruzko a
talean a
raudiko xedapen horren gaineko ohar zehatzagoa gaineratu dugu).
Euskal A
utonomia Erkidegoko a
dministrazio orokorretik datorren a
raudiarekin a
maitzeko, 2012ko a
benduaren 28an Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio sailburuaren 2012ko a
benduaren 12ko a
gindua a
rgitaratu zen, babes ofizialeko etxebizitzak erosteko a
ukerarekin a
lokatzeari buruzkoa. Erosteko a
ukera ematen duen a
lokairua a
rautuz hauxe da sailak lortu nahi izan duena: etxebizitzen esleipendunek behar dituzten hipoteka maileguak lortzeko ezintasuna dela-eta, eskualdatzeko sortu diren zailtasunen ondorioz hutsik dauden babestutako etxebizitzentzat (jabetza osoan edo a
zalera eskubidean eskuratzen direnak) konponbide bat topatzea.
Azkenik, berriz a
ipatu behar dugu a
urten ere euskal udalek euren eskumenak gauzatu dituztela udaleko etxebizitza tasatuen erregimena ezartzeko edo, hala badagokio, a
ldatzeko dagozkion udal ordenantzak a
rgitaratuz (Zuiako Udala, Zizurkilgo Udala, Urdulizko Udalak, Derioko Udalak eta Ibarrako Udalak).
4. Jarduera-planaren esparruko bestelako esku-hartzeak
2011. urtean ofiziozko jarduera bati hasiera eman genion babes ofizialeko etxebizitzak zuzenean esleitzean datzan salbuespenezko prozeduraren a
plikazioari buruzko informazioa eskuratzeko as
moz (prozedura hori etxebizitzaren eta lurzoruaren a
rloan babes ofizialeko etxebizitzen a
raubide juridikoari eta finantza neurriei buruzko martxoaren 4ko 39/2008 Dekretuan a
rautu da).
Prozedura hori ezohikoa denez eta etxebizitza babestuaren esleipen zuzenerako kasuen eta betekizunen publizitate egokia bermatzen duen a
raudi-garapenik ez dagoenez, esku-hartze hori burutu genuen, babes ofizialeko etxebizitzen esleipen-prozesuetan gardentasuna eta herritar guztientzako tratu berdintasuna biziagotzen laguntzeko.
Etxebizitza, Herri Lan eta Garraio Sailari laguntza eskatu genion eta 2010. urtean egindako babestutako etxebizitzen esleipen zuzenen gaineko datuak eta informazioa helarazi zizkigun. Bidalitako informazioa a
ztertu eta gero, jarraian laburbildu ditugun ondorioak a
tera genituen:
asebeteta ikus dezakeen kaleratutako familia eta/edo pertsona kopurua
aztertzeak merezi du.
5. Herritarren eskubideen egoeraren balorazioa
Krisi ekonomikoaren gaur egungo testuinguruan, etxebizitza duina eta egokia edukitzeko oinarrizko eskubidearen berme erreal eta eraginkorra bermatu a
hal izateko botere publikoek premiazko neurri a
rauemaile eta ekonomikoak hartu behar dituzte.
Errepikatu nahi dugu etxebizitzari buruzko legearen a
rgitalpena beharrezkoa dela, beharra duten pertsona eta familiek ostatua edukiko dutela eta justizia a
uzitegien a
urrean etxebizitza duina edukitzeko eskubidea exijitu a
halko dela bermatzeko. Era berean, herri-administrazioek babestutako a
lokairuari buruzko politikak finkatu eta sendotu behar dituzte. Horretarako, euren ezarpena eraginkorra izan dadila, beharrezkoak diren baliabide publikoak egokitu behar dituzte.
Gizarteak modu zabalean gaitzetsi duen pertsonak eta familiak euren ohiko etxebizitzetatik kaleratu izanak neurri osagarriak nahitaezkoak direla a
gerian jarri du; izan ere, orain a
rten hartutako neurriek a
rgi utzi dute ez direla nahikoak.
Beraz, hipoteka betearazpena jasateko a
rriskuan dauden zordunak babesteko onartu diren a
rauak baliatu a
hal dituzten pertsonen kopurua handitzea behar-beharrezkoa da, bai eta kaleratzeak gauzatu beharrean etxebizitzen gizarte a
lokairua sustatzea eta hipoteka zorra kitatzeko modu gisa ordainean ematea onartzea ere. Modu berean, kaleratzea a
lokairuko erregimenean okupatutako etxebizitzen kasuan gertatzen denean, ordaintzeke dauden errenten negoziazioa eta a
tzerapena a
halbidetzen duten mekanismo zehatzak a
bian jarri behar dira.
Oro har, herri-administrazioek urte honetan zehar jasotako herritarren kexen eta kontsulten izapidetzean zehar erakutsi duen prestutasuna modu positiboan baloratu dugu. Horrez gain, a
lokairuko etxebizitza parkea handitzea, babes ofizialeko etxebizitzak etxearen beharrari lotutako baremazio sistema baten bidez esleitzea sustatzea eta hipoteka betearazpen prozesu baten ondorioz euren etxebizitza galdu duten familiek babestutako etxebizitza eduki a
halko dutela bermatzea helburu duten programa eta a
rauak onartzea ere egokitzat jo dugu.
Amaitzeko, zera eskatu nahi diegu herri-administrazioei: zailtasun ekonomiko eta lan a
rloko zailtasun larriak nagusi diren une hauetan, a
intzat har dezaten pertsona eta familia as
koren etxebizitza duina edukitzeko eskubidea babestutako etxebizitzen gaineko politiken sustapen eta defentsa egokiaren menpe dagoela.