12. Osasuna
2012. urtean zehar 97 erreklamazio izan dira Osasunaren a
rloan; beraz, Erakundeak izapidetutako kexa guztien %3,84 a
rlo honetakoak izan dira.
Honela sailkatu ditugu a
ztertutako kexak, gaiak edo a
zpiarloak kontuan hartuta:
– Erabiltzaileen eskubideak.....45
– Administrazioaren funtzionamendua eta a
dministrazio prozedura.....19
– Itxaron zerrendak.....14
– Osasun laguntza.....12
– Kontratazio-araubidea, ondarea eta a
dministrazioaren erantzukizuna.....5
– Osasun publikoa.....2
Ondoko taulan 2012ko ekitaldian kudeatutako kexen estatistikak a
geri dira, ekitaldia itxi denean (abendua) eduki diren datuen a
rabera.
Arlo honetan jaso ditugun kexa batzuek 2012. urtean osasuna babesteko eskubidearen inguruan egon diren legezko a
ldaketekin lotura zuzena izan dute. A
dingabe a
tzerritar baten eskubidea onartzeko zailtasunari eta neurri berriek farmazia-zerbitzuaren hainbat a
lorretan izan duten eraginari buruzkoak izan dira.
2012ko maiatzaren 28ko A
rartekoaren ebazpenean –horren bidez Eusko Jaurlaritzako Osasun eta Kontsumo Sailari gomendatzen zaio eskolatzeko as
moz a
ldi baterako egonaldian dagoen a
dingabe a
tzerritar bati osasun a
rreta onar diezaioten– a
dingabe a
tzerritar horrek osasun txartela eskuratzeari buruzko gure balorazioa jaso genuen.
Farmazia zerbitzuari dagokionez, bi a
razo a
dierazi dizkigute, biak sendagaiak banatzeari buruzko neurri berriekin eta irizpide berrien a
rabera dagokion sendagaiarekiko intolerantzia dagoenean bestelako a
ukerarik ez izatearekin lotuak.
Estatuko Osasun Sistemaren iraunkortasuna bermatzeko eta prestazioen kalitatea eta segurtasuna hobetzeko premiazko neurriei buruzko apirilaren 20ko 16/2012 Errege Lege Dekretuak osasun produktuen eta medikamentuen garantiei eta a
rrazoizko erabilerari buruzko uztailaren 26ko 29/2006 Legeari emandako idazketa berriaren a
rabera, sendagaien banaketa prezioaren mende egoteaz gain generikoa izatearen mende ere badago.
Horren ondorioz, gerta liteke dagokion sendagaiarekiko intolerantzia a
rrazoiengatik medikuak gaixoari beste bat a
gindu badio hura finantzatzeko eskubiderik ez izatea, biek prezio bera izan a
rren.
Sendagaia banatzeko beste egoera batean, entzefalopatia mioklonikoa pairatzen duen pertsona baten gurasoek a
razoa a
zaldu zuten Estatuko Osasun Sistemaren farmazia-prestaziotik kanpo geratzen diren sendagaien zerrenda eguneratzeko Estatuko Osasun eta Farmazia Sistemaren Oinarrizko Zerbitzu Zorroaren Zuzendaritza Nagusiaren 2012ko a
buztuaren 2ko ebazpenak bere medikuak a
gindutako sendagaiaren finantziazioa kanpo uzten duelako.
Intolerantziari eta intolerantzia hori sortzen duen bestelako sendagairik ez dagoenari buruzko txosten xehatua ikusita, Osasun eta Kontsumo Sailari kasuaren banakako a
zterketa a
urkeztu genion. Txosten hau itxi zeneko unean prozedura irekita zegoen.
2.1. Erabiltzaileen eskubideak
Kexa batzuek osasun zerbitzuak eskuratzeko koordinazio printzipioak duen garrantzia gogorarazten digute.
Bitiligo gaixotasuna ospitale jakin batean fototerapiaren bidez tratatzeko ukapenarekin loturiko espediente batean jakinarazi zitzaigunez, kexan a
dierazitakoari a
urre eginez, bitiligoa duten gaitxoen tratamendu hori ez zen kanpo utzi zentroko fototerapia unitatearen uneko saturazioarengatik, dermatologia zerbitzuak patologia hori zuten gaixoen inguruan egindako sesio kliniko batengatik baizik.
Erantzun hori gaixoarekin kontrastatuta, berriz, horrek a
dierazi zigun, berak hala proposatuta, beste zentro bateko itxarote-zerrendan onartu zutela. Jarduera horrek Osakidetzak emandakoarekin bat egiten ez zuenez, gure esku-hartzea eten genuen fototerapia tratamendua benetan ematen zioten ikusi a
rte.
Paziente horrek tratamendua hasi zuela baieztatu ondoren, berriro ere Osakidetzara jo genuen horren berri emateko eta, tratamenduaren lehen eskaera ukatu zuen zentroko dermatologia zerbitzuaren irizpideak zalantzan jartzea ez dagokigun a
rren, osasun sistemaren informazio sistemak erabiltzaile horren as
moa birbideratzeko bide egokia eskaini ez zuela kontuan hartu beharra zegoela a
ipatu genion. Tratamendua behin eta berriro saiatu izanagatik eta a
halegin handia egin izanagatik lortu zuen eta halako kasuen a
zterketek erabiltzaileek sistema publikoan dauden zerbitzuen inguruko informazioa jasotzeko duten eskubidearen inguruko hutsuneak, a
ztertutakoaren modukoak, hobe bideratzen saiatzeko balio beharko lukete.
Gaixoen hainbat behar prestazio ortoprotesikoen katalogoan jasotako xedapenekin lotzeko sortzen diren zailtasunak a
ztertu a
hal izan ditugu.
Atal honetako zenbait kexen a
zterketak ez zuen zalantzarik uzten ukatzeko a
rrazoiek legezkotasunaren inguruan (adibidez, Osasun sistema nazionaleko zerbitzu erkideen zerrenda eta horren eguneratze-prozedura ezartzeko irailaren 15eko 1030/2006 Errege Dekretuaren 6. eranskineko 7. a
talean karbonoarekin egindako elementuak kanpo uzteko xedatutako a
gindua). Hala eta guztiz ere, hainbat produktu eskuratzeko a
ukera ireki beharko litzatekeela uste dugu, beharra duen pertsonaren baldintzak oinarri izanik horien beharra eta a
bantaila justifika daitezkeenean.
Zentzu horretan, produktu berrienen eskutik etor litezkeen a
bantaila logikoez gain (adibidez, a
restian a
ipatutako karbonozko protesiak), horien kostea gaineratuta dauden produktuak berritzeko a
urreikusitakoarekin konpentsatuta gera liteke erabilera luzeagoa izango luketelako. Ikuspuntu horretatik, osasun a
dministrazioari proposatu genion kanpo uztearen a
rau orokorra salbuespenak onartzearekin bateraezina izan ez zedila salbuespen hori zein egoeratan onar daitekeen modu objektiboan har daitekeenean. Osasun eta Kontsumo Sailak as
mo hori gaineratzearen a
ldeko iritzia helarazi zigun zegokion Osasuneko Lurralde a
rteko Kontseiluaren a
urrean.
Berriro ere kexak jaso ditugu beste prestazio ortoprotesikoen inguruan, gurpil-aulki motordunen erabilerarako eskatutako gaitasuna egiaztatzeari dagokionez eskatzaileek a
urkeztutako txostenak baloratu ez direlako. Eskainitako txostenen balorazio bat eskatu genuen a
rren, osasun a
dministrazioak, gaitasunari buruzko a
ntzeko beste espedienteetan bezalaxe, ez zuen kontuan hartzeko a
rrazoirik ikusi eta haren txostenetan oinarritutako dagoeneko hartutako erabakia mantendu zuen.
Eskatzaileek a
urkeztutako txosten medikoak kontuan hartu ez izanari dagokionez a
ntzeko egoeran daude inkontinentzia pairatzen duten pertsonek behar dituzten pixoihal kopuruaren inguruan kexa batzuek a
urkeztu dizkiguten a
razoak.
Egoera horietan banakako beharrak a
ztertzeko a
ukera bideratu behar da, pixoihal kopurua ez baita produktu honen a
rauzko konfigurazioak ezarritako muga.
Zerbitzu-zorroko hainbat prestaziok horiek eskuratu ezin dituzten pertsonen zailtasunak kontuan hartzen dituzte. Hala ere, uneko xedapenak ez dira nahikoak.
Ezgaitasunen bat duen pertsona baten gurasoek kexa bat a
urkeztu zuten ebakuntza odontologiko baterako laguntza ukatu zietelako. Bertan, osasun a
rloen a
rteko tratu ezberdina egon zela a
dierazi zuten. Kexa hori oinarritzat hartuta, Osasun eta Kontsumo Sailera jo dugu egoera hau a
rgitzeko eta adimen urrituentzako kalitateko hortz-arreta berrantolatzeari buruzko txostena garatzeko xedapenak ezagutzeko.
Laguntza bidezko ugalketa-tratamenduak (LUT) eskuratzeari buruzko kexa berriak jaso ditugu. Horien a
rtean, ezarpenaren a
urreko diagnosi genetikoa (DGP) duten tratamenduen finantziazioa handitzeko (une honetan hiru saiakeratan ezarrita dago) hainbat eskaera a
zpimarratu behar ditugu.
Kasu horiek bereziak dira, izan ere, ez da gauza bera gaixotasun genetikorik gabeko ondorengoak bilatzea edo modu naturalean ondorengorik izan ezin duen emakume batean ondorengo biologikoak bilatzea.
Aurrekoari jarraiki, kexa hau izapidetzera eraman gintuen beste a
rlo bat DGPa baimentzeko prozedurarekin lotuta dago, izan ere, ez dirudi uneko prozedurak Osasun eta Kontsumo Sailak ondorengo saiakera batean a
rrakasta izateko tratamendurik egokiena zein izan zitekeen baloratzeko eta helarazteko bidea bultzatzen duenik.
Oinarri hori kontuan hartuta, laugarren saiakera bat burutzeko a
ukera proposatu genuen, baita transferentziaren unera haurdun geratzeko probabilitate gehiagorekin heltzeko a
ukera eskaintzen duen enbrioi kopurua lortzeko prozedura ere. A
ipatutako kasuan, tratamendu bakar batean egon zen enbrioiak transferitzeko a
ukera.
Proposamen horri emandako erantzunean, Osasun eta Kontsumo sailak helarazi zigun Osakidetzako lagundutako giza ernalkuntzako (LGE) Batzorde A
holkulariak protokoloa eta deribazio zirkuituak berrikusteko as
moa zuela kasuen izaeraren eta baldintzen a
rabera eraginkorrena denera egokitzeko. Ez zuten a
rrazoi nahikorik a
ntzeman DGP saiakera berri bat egiteko.
LUT horien inguruan bikote batek kexa bat a
urkeztu zuen, tratamenduaren fase baterako 10 hilabetez itxaron ondoren, emakumeak a
dinaren baldintza betetzen ez zuela jakinarazi ziotelako.
Sarbiderako irizpideen inguruko a
lderdiak a
ipatzeaz gain, hasiera batetik a
dinaren baldintza eta itxarote-zerrendaren a
urreikuspenen a
rabera hura betetzeko zailtasuna helarazi behar izan zizkietela a
dierazi zuen.
Une horretan itxaroteko a
urreikuspen jakin batean oinarrituta, baldintza bat beteko ez zela a
urreratu izango zukeen Osakidetzaren erabakia ez litzateke egokia izango baztertzea eragin izan balu. Hala ere, funtsezko inguruabarra denez, prestazio hori jaso nahi duten pertsonei jakinarazi behar zaie zein den a
urreikusitako itxaronaldia, batez ere, baldintza baten betetzean eragina izan dezakeenean.
Hain zuzen ere sarbide-baldintzak hizpide zituzten beste kexa batzuetan erabiltzaileei horren berri eman zaiela ikusi dugun a
rren, kasu honek prozesuak berrikusteko eta luzez itxaron izan ondoren frustrazioak saihesten saiatzeko balio izan zuen.
Eskubideen inguruko a
tal honetan haurrak norbaitekin batera joateko duten eskubideari buruzko kexa bat jaso genuen. A
rarteko erakundera jo zuten ZIUn ospitaleratuta zegoen semearekin batera gaua igarotzeko gurasoek zituzten zailtasunak a
zaltze a
ldera.
Gertakariak jazo zirenean (ingresatuta egon zen bitartean ZIUn egon zenean) bideratu genuen esku-hartzeari dagokionez, iruditu zitzaigun, beste gurasoek a
ldi berean egindako eskaerei erantzuna eman ezin izango zietela a
urreikusita, zentroko a
rduradunek uste izan zutela eskaera bati erantzuna ematea lehentasunezko tratua ematea izango zela ZIUn egoteko barneko a
rauak errespetatu zituztenekiko. Ez genuen a
ntzeman, beraz, ospitaleak a
dingabearekin batera egoteko eskubidea berez eztabaidatu zuenik.
Haurrekin batera egoteari buruzko eskubideak ospitalearentzat oharkabeak direla ikus daiteke, besteak beste, bisiten hasierako mugaketa handitu dutela a
ntzematean (lehen ordu erdikoa eta orain 9.00etatik 21.00etara, salbuespenezko egoeretan luzatzeko a
ukerarekin).
Adingabeekin egoteari buruzko beste espedienteak zirela-eta, a
ntolamenduan onartutako haurren eskubideak burutu a
hal izateko eremuak egokitu behar direla egiaztatu dugu.
Kasu honetan jazotako egoera zela-eta –pertsona batzuen nahia bideratu a
hal izateko beste batzuek (gutxienez ez as
kok) ez zuten halakorik eskatu beharko–, a
rau malguagoak a
plikatzea egokia zela ikusi genuen, eskaera kopuru handia jasotzeko a
ukera hutsak haurrekin egoteko nahi hori helarazten duten gurasoen eskaera a
ldez a
urretik eragotzi ez dezan.
Osakidetzari helarazitako gogoeta da, pertsona horien nahia legezkoa dela oinarritzat hartuta.
2.2. Osasun laguntza
Osasun laguntzari buruzko a
tal honetan ohikoa izaten da Osakidetzaren jarduera zabar bati buruzko iritziak helaraztea.
Printzipioz, kontu tekniko medikoak direnez, ezin ditugu pertsona horiek salatzen dituzten medikuen prozesuak baloratu. Halakoetan, gure muga helarazteaz gain, bide batez, praktika oker baten eta hasiera bateko diagnosia eta ondoren zuzena dena ezberdinak izatearen a
rteko a
ldea a
zaltzen dugu eta, nolanahi ere, erabil dezaketen ondare erantzukizuneko bidearen berri ematen diegu.
Baina beti ez dugu herritarra bultzatu behar ondare erantzukizuneko prozedura luzea hastera, bertan praktika okerra egon zen edo ez besterik ez baita a
rgituko. Informazio osatuago batek erreklamazio batek a
zaltzen duen desadostasuna birbideratuko duela a
urreratu ezin dezakegun a
rren, kexa batzuek euren laguntza prozesuari buruzko informazio nahikorik ez duten pertsonak a
urkezten dizkigute.
Osakidetzari ikuspuntu hori helarazi diogu erreklamatzaile batek informazio nahikorik ez duela a
ntzeman izan dugunean.
Zentro pribatu batean diagnosi-proba baten kostearen gastuak itzultzea ukatu izanagatiko kexa baten ondorioz, hizpide zuen laguntza-prozesuaren hainbat a
lderdi formal a
ztertu genituen. Helarazi ziotenaren a
rabera itxaron behar izango zuen denborak lotura zuzena izan zuen itzultzeko eskaeraren justifikazioarekin.
Azterketa horren bidez ondorioztatu dugu a
gindu zioten diagnosi-probarako sistema publikoan a
urreikusita zegoen itxarote-denborak pertsona horrek zentro pribatu batera jotzeko hartutako erabakia justifikatu zuela. Probaren a
ginduak larria zela jasotzen zuen eta medikuntza pribatura jo a
urretik kontuan hartu ez zen a
urrerapena eskatu zuen.
Gure balorazioa medikuntza pribatua erabiltzeagatiko gastuak itzultzea ukatzeari buruzko kexa-espedientea bukatutzat eman duen 2012ko uztailaren 12ko A
rartekoaren ebazpenean jasota geratu da.
2.3. Itxaron zerrendak
Aurreko urteetan bezalaxe, ohiko itxarote-denbora gainditu duten kexak oinarritutzat jo ditugu.
Kexa as
koren elementu komuna esku-hartzeko a
urreikuspena izan zitekeenaren inguruko informazio falta zela a
ntzeman dugu, zegokien a
rreta zerbitzura jo izan a
rren.
Kexaren a
rlo hori, informazioari dagokiona, garrantzitsua iruditzen zaigu. Zentzu horretan, benetako data a
urrerapenarekin jakinarazteko zailtasunari informaziorik eza gehitu behar zaio. Beraz, ebakuntzaren zain dagoen pertsonaren ziurgabetasuna murrizteko a
ukera emango lukeen informazio maila beharrezkoa litzateke.
Azkenik, itxarote-zerrendaren a
tal honen barruan zenbatutako kexen zati bat osasun laguntzaren a
talean jaso zitezkeela esan dezakegu, itxarondako denborarengatik jaso genituen batzuk larrialdi-gertaerekin batera jazotako patologia mingarriak pairatzen zituzten gaixoenak baitziren.
2.4. Administrazioaren funtzionamendua eta a
dministrazio prozedura
Ekitaldi honetan erantzukizun-espedienteak ebaztean a
tzerapenak egon izanagatik kexa berriak jaso ditugunez, a
ipatu beharra ditugu, kexa horiek a
zaltzen zuten izapidetze-denbora gehiegizkoa zelako. Hala a
zaltzen da 2012ko a
zaroaren 7ko A
rartekoaren ebazpenean. Horren bidez, Osakidetzari gomendatzen zaio ondare erantzukizuneko espediente bat espresuki ebazteko neurriak har ditzan.
Kexa batzuek a
zaldu dute zaila dela a
gindutako diagnosi-proba prest izatea hura a
gindu zuen espezialistarekin ondoren izandako kontsulta baterako. Pertsona horiek, gainera, daten egokitzapena kudeatzeko koordinazio a
razoa a
zaltzen zuten.
Horregatik, berriro ere a
urreko txostenetan egindako gogoeta jaso behar dugu, zerbitzu edo funtzio ezberdinak diren a
rren –proba a
gintzen duen medikua eta probak kudeatzen dituen zerbitzua– biek laguntza prozedura berean parte hartzen baitute.
Ezinbestekoa da osasun a
ntolakuntzak berak medikuaren a
gindua probak egiteko datak libre egotearekin bateratzeko dauden zalantzak a
rgitzea edo oztopoak kentzea. Horrelako egoeretan, ikusten dugu gaixoari ematen zaizkiola hitzorduak edo probak eskatzearen izapidetze soiletik harago doazen erantzukizunak.
Tratamendu bat jasotzeke duen gaixo baten kexa jaso beharko genukeen informazioa jasotzen ez dugunean bizi ditzakegun egoeren isla izan daiteke.
Itxaronaldia 2011n hasi zen, sendagairen bat merkaturatu a
rteko denbora gehiegizkotzat jotzen denean, sendagai hori eskuratzeko berariazko programa baten bornean, Sendagaien eta Osasun Produktuen Espainiako A
gentziak onartutakoa.
Gaixoak erreklamazio bat a
urkeztu zuen 2012ko urrian, hautatu zuten a
rren, itxaroten jarraitzen zuelako.
Osakidetzak jakinarazi zigun sendagaia 2011ko a
benduan merkaturatu zela, beraz, berariazko programa hark eskuratzeko bidea izateari utzi zion.
2012ko ekainaz geroztik tratamendua (terapia hirukoitza hepatitis C kronikoan) eskuratzeko prozedura As
istentzia Sanitarioko Zuzendaritzak eta Ekonomia eta Finantza Zuzendaritzak bere erabilerarako a
urtengo ekainaren 8an emandako jarraibideetan xedatutakoa da.
2012ko urrian, zentroan erreklamazioa a
urkeztu zuenean, gaixoak oraindik ez zekien zein izan zen a
tzerapenaren a
rrazoia.
3. A
raudi-testuingurua
Estatuko Osasun Sistemaren iraunkortasuna bermatzeko eta prestazioen kalitatea eta segurtasuna hobetzeko premiazko neurriei buruzko apirilaren 20ko 16/2012 Errege Lege Dekretua onartzeak a
ldaketa eragin du osasun laguntza publikorako eskubidearen oinarrizko a
lderdietan, besteak beste, as
eguratuaren izaera berria, hainbat talde kanpo uzten dituena, eta pertsona onuradunek prestazioen finantziazioan parte hartu behar izana.
Autonomiako ondorengo a
raudia, Euskal A
utonomia Erkidegoaren eremuan Osasun Sistema Nazionalaren osasun-prestazioak emateko a
raubideari buruzko ekainaren 26ko 114/2012 Dekretua, as
eguratu izateko eta finantziazioan parte hartzeko baldintzak bere esparruan egokitzeko onartutakoa, kautelaz eten egin da estatuak jarritako eskumenen gatazka positiboaren ondorio gisa, laguntza publikoa eskuratzeko eskubidearen esparru subjektiboa a
plikatzeari buruzko 2012ko a
benduaren 13ko A
uzitegi Konstituzionalaren A
utoak etenetik salbuetsitako a
rtikuluetan izan ezik.
Bestalde, Eusko Jaurlaritzak a
benduaren 20ko 16/2012 Errege Lege Dekretuaren a
urkako errekurtsoa a
urkeztu du, bere eskumenak gainditu dituelako, Eusko Legebiltzarrari bidalitako txostenean jasotako a
rrazoiak oinarri izanda.
Testuinguru horretan, oraingoz garbi geratzen da gure a
utonomia erkidegoan 16/2012 Errege Lege Dekretu horren babesean as
eguratuak edo osasun publikoaren onuradunak ez diren taldeak osasunera modu a
rruntean heltzeko bidea.
Legezko testuinguru berri honetan osasun sistema nazionalaren zerbitzuen zorroaren inguruan xedatutako egokitzapena, prestazio ortoprotesikoari dagokionez dagoeneko onartu dena, Osasun Sistema Nazionaleko prestazio ortoprotesikoaren zorro erkide osagarria a
rautzen duen eta prestazio ortoprotesikoan finantziaziorako gehieneko zenbatekoak ezartzeko oinarriak ezartzen dituen azaroaren 2ko 1506/2012 Errege Dekretuaren bidez.
4. Jarduera-plana
Gure jardueraren zati handi bat banakako kexekin lotuta dago. Kexa horietatik a
biatuta, A
rarteko erakundearen jarduera planak a
urreikusi egiten du espedienteak ofizioz hastea, kexa horiek gizabanakoen egoeretatik harago joan daitezkeen a
razoak erakusten dizkigutenean.
4.1. Ofiziozko jarduerak
Hainbat bideren bitartez Gurutzetako Ospitaleko Larrialdi zerbitzura jotzen zuten pertsonek a
urkitu zuten a
razoaren berri eman ziguten. Egoerak zerbitzu horren as
etasun egoerarekin zerikusia zeukan, izan ere, boxak ospitalean sartzeko zain zeuden pertsonekin okupatuta egonda, gaixo as
ko korridoreetan a
rtatu behar izan zituzten.
Gure balorazioa 2012ko a
pirilaren 4ko A
rartekoaren ebazpenean jasotzen da. Horren bidez Gurutzetako Ospitaleko larrialdi zerbitzuko osasun a
rreta dela-eta irekitako espedientea a
maitzen da.
Bigarren espediente bati hasiera eman zitzaion istripua izan zuten pertsonen familiei gertakaria helarazten zitzaiela bermatzeko mekanismoak garatu ote ziren jakiteko. Jaso ditugun datuak a
ztertzeak gomendio orokorren a
talean a
ipatzen dugun baloraziora eraman gaitu, esku hartzen duten a
dministrazioak koordina daitezen istripuren bat izan duten biktimen familiek informazioa a
lbait lasterren jasotzeko helburuarekin.
2011n laguntza bidezko ugalketa teknikei buruzko a
zterlana a
urkeztu zen, prestazio horren gaur egungo egoera ezagutzeko as
moz, bai eta hobetzeko a
ukerak ere. Ikerketa Osasun eta Kontsumo Sailak a
urkeztu zuen Eusko Legebiltzarraren a
urrean.
Bideratu dugun jarraipenari esker, urteko txosten hau burutzeko unean Osasuneko Sistema Nazionalaren zerbitzu zorroaren berrikuspena onartzeke dagoela jakin izan dugu; prestazio horri dagokionez, Lagundutako Giza Ernalkuntzako A
ditu Taldearen Txostenaren zain dago. Egoera hau kontuan hartu izan da Osakidetzako As
istentzia Sanitarioko Zuzendariordetzaren jarraipenerako batzordetik burutu diren jardueretako batzuetan, laguntza bidezko ugalketa teknikoen inguruan Eusko Jaurlaritzak Legebiltzarrean a
urkeztu zuen a
zterlanaren jarduera-ildo nagusietan, besteak beste, teknika ezberdinetara heltzeko irizpide eta baldintzetan.
Osakidetzako uneko zerbitzu zorroari dagokionez, 2012an Donostiako Ospitalean teknika berriak (in vitro ernalketa FIV) gaineratzeko a
urreikuspena gauzatu da.
Donostiako Ospitalean FIV jarduera berri horrekin hasteak itxarote-zerrenda berrantolatzeko a
ukera eskaini du, ordura a
rte Gurutzetako Ospitalean gauzatzen baitzen. Era berean a
zken ospitale horretan obozitoak kriokontserbatzeko teknika a
bian jarri dela a
zpimarratu behar da, medikuaren a
gindu hertsia dagoenean bideratzen dena.
Arabako Txagorritxu Unibertsitate Ospitaleari dagokionez, jarduera horri esleitutako langile-kopurua handitu da, bai ginekologian bai laborategian.
4.2. Gomendio orokorrak
Aurreko txostenetan jaso dugunez, a
ntzeman ditugun zenbait egoeren a
rabera ondorioztatu dugu a
uto a
ntolaketarako a
halmenaren eta erabiltzaileen eskubideen a
rteko jokoa –hala nola, familia-medikua edo espezialista a
ldatzerakoan– malguagoa izan beharko litzatekeela.
Egokia iruditu zaigu zerbitzu espezializatuen a
ukeraketaren a
lderdi zehatzean a
rreta jartzea. Horrela bada, Euskal Osasun Sistema/Osakidetzaren esparruan zerbitzu espezializatua eta ospitalea a
ukeratzeko urriaren 30eko A
rartekoaren 1/2012 Gomendio Orokorrean gure ulertzeko modua jasotzen da eta Osakidetzan ospitalea eta zerbitzu espezializatua a
ukeratzeko eskaerak malgutasunez balora daitezen.
Iaz a
ipatu genuenez, egokia litzateke istripu bat pairatu duen pertsona a
rtatzen duten ospitale zentroek familiak egoeraren berri izan duen edo ez kontuan hartzea eta dagokien moduan jardutea. Egin dugun a
zterketa, Herrizaingo eta Osasuneko a
rloei dagokiena, abenduaren 17ko 3/2012 A
rartekoaren Gomendio Orokorrean jasota dago. Horren a
rabera, Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak, Osakidetzak eta Udaltzaingoek koordinazio mekanismoak ezarri behar dituzte istripuetako biktimen familiei informazioa a
halik eta lasterren eman dakien bermatzeko.
5. Herritarren eskubideen egoeraren balorazioa
aseguratuaren izaeratik kanpo utzitako taldeen
arretari dagokionez, ekainaren 26ko 114/2012 Dekretuaren kautelazko etetea kendu duen 2012ko
abenduaren 13ko
Auzitegi Konstituzionalaren
Autoak segurtasun juridikoa emango die euskal osasun sisteman normaltasunez sartzeko
aukera eskaintzeko neurriei.
alorrean gertatu diren
aldaketen ondorioz, sendagaiekiko intolerantzia egoerak erantzunik gabe gera daitezke. Intolerantzia egoera hori behar bezala bermatuta dagoenean,
ate bat ireki behar da, osterantzean tratamendu osoa jasotzeko eskubideak eragina pairatu dezake.
atzerapenari buruz oraindik ere hainbat kexa daudenez,
aipatu behar ditugu.
arren, beti ondo egongo da
atzerapenak eragin duen praktika okerrarengatik barkamena eskatzea.
adierazten dizkiguten egoeren ondorioz pentsa dezakegu euren egoera bereziak
azaltzen dituzten pertsonek ez dutela ikusten euren egoera kontuan hartzen denik.
arren ezin dugu
alde batera utzi
aztertu eta bideratzen saiatu behar direla hasierako egoeratik izan
ahal izan duten bilakaeraren
arabera.
aipatzen duten ziurgabetasuna gainditzeko.