9. Herri-administrazioen zerbitzuko langileak
Arartekoaren erakundeak 145 erreklamazio jaso ditu herri-administrazioaren zerbitzurako langileen a
rloan. Kopuru hori 2012. urtean jasotako kexa guztien %5,73 da.
Honako hauek dira ukituriko a
dministrazioak:
– Euskal A
utonomia Erkidegoko A
dministrazio Orokorra (Eusko Jaurlaritza).....91
– Tokiko a
dministrazioa.....22
– Foru a
dministrazioa.....9
– UPV/EHU.....3
Edukiari erreparatuta, a
zpiarlo hauen inguruko kexak izan dira:
– Funtzio publikoan sartzeko hautaketa-prozesuak.....35
– Ordezkapenak.....28
– Oporrak, lizentziak eta baimenak.....27
– Administrazioaren funtzionamendua eta a
dministrazio prozedura.....17
– Beste a
lderdi batzuk.....9
– Lanpostuak betetzea.....8
– Ordainsariak.....7
– Herritarren eskubideak.....5
– Hizkuntz normalizazioa.....3
– Lanpostuen zerrenda.....3
– Laneko jazarpena.....1
– Diziplina-araubidea.....1
– Administrazio egoerak.....1
Urte honetan zehar kudeatu diren kexen (jasotakoak zein ebazteke egoteagatik horiei gaineratutakoak) izapide prozesuaren xehetasunei dagokienez, a
zpimarratzekoa da txosten hau idatzi den unean honako egoera honetan daudela:
alt="" />
Datu horien a
rabera, jasotako kexa-kopurua handitu dela a
zpimarratu behar dugu. Horietako gehienak, %65 inguru, sarbiderako hautapen prozedurei, ordezkapenei, lizentziei eta baimenei buruzko kontuak izan dira, eta bereziki lehenengoak nabarmendu dira, sarbide kontuei buruzkoak, %25 inguruko ehunekoa lortu dutenak. A
dministrazio orokorrak (Eusko Jaurlaritza) kexa gehienak hartzen jarraitzen du.
Oro har, salbuespen gutxi batzuk izan ezik, kexek ukituriko a
dministrazioek jarrera ondo izan dute, eta behar izan duen laguntza eman dioten erakunde honi. Hala ere, hainbat kexa izapidetzeko beharrezkoa ez den a
tzerapena eragiten a
ri diren zenbait jarrera nakar ere a
ntzeman ditugu. Hala gertatu da zenbait kasutan Osakidetza-Euskal osasun zerbitzuarekin.
2. Kexarik a
ipagarrienak
Enplegu publikoaren sektorean ere berdintasun printzipioaren irakurketa egon da eta, Espainiako Konstituzioaren 9.2. a
rtikuluan xedatutakoari jarraiki, enplegu publikora sartzeko zailtasun bereziak dituzten taldeen a
ldeko diskriminazio positiboko neurriak hartu dira.
Talde horietan ezgaitasunen bat duten pertsonek osatutakoa a
zpimarratzekoa da. 2012. urte honetan a
rreta berezia eskaini diogu talde horri III. a
talean a
zalduko ditugun hainbat jarduerekin.
Aurreko urteetako joera jarraituz, emakumeen sarbidea sustatzera bideratutako hainbat neurri positibo ere kexa-hizpide izan dira. Hala gertatu da, a
dibidez, Bizkaiko Foru A
ldundiko su-itzalketa eta salbamenduko ofizialen lanpostuak betetzeko iragarritako hautapen-proben deialdian. Erreklamatzaileak, erakunde honen a
ldez a
urreko a
dierazpenetan oinarrituta, kexan a
halegin handia egin zuen proba fisikoetarako ezarritako gutxieneko markak egokiak ez zirela a
rgudiatzen saiatzeko. Era berean, langabezian zeuden pertsonak kontratatzeko onartutako enplegua sustatzeko programa positibotzat baloratzeko a
ukera izan dugu, izan ere, gizarte eta lan a
lorreko beste parametro batzuk gaineratzeaz gain (langabeziagatiko prestazioa ez jasotzea, etab.) hautagai emakumeen kontratazioa sustatu du.
Bestalde, ohikoa den moduan, hautapen prozesuen konfigurazioa eta kudeaketarekin loturiko kexak jaso ditugu. 2012. urtean bereziki a
ipagarria izan da Euskadiko Orkestra Sinfonikoak (EOS) instrumentistak a
ukeratzeko iragarritako deialdiaren inguruan sustatutako kexa. Erakunde honen ustez, hautapen prozesu horien izapidetzean gerta daitezkeen eragozpenek (jakin badakigu bereziak direla) ezin dute eragin lanpostu horiek eskuratu nahi dituzten interesdunek merezi duten tratamendu berdintasuna urratzea. Zentzu horretan, orkestrari ohartarazi diogu merezimenduak baloratzeko a
ldez a
urreko fase batek hautapen prozesua hutsaldu dezakeela, printzipioz interesdun guztien lehia as
keko oposaketa irekiko sistema gisa konfiguratzen baita.
Eusko Legebiltzarreko langileen a
rtean dauden a
tezain lanpostuak betetzeko iragarritako lehiaketa-oposaketa baten deialdiarekin loturiko kexa ere a
zpimarratu nahi dugu, aldez a
urreko esperientziaren balorazioaren ingurukoa. Kasu horretan egin ditugun kudeaketen ondorioz epaimahaiaren erabakia babestu dugu, hau da, a
ldez a
urreko esperientziaren inguruko merezimendu horren egiaztagiriak zuzentzen ez uztea.
Azkenik, EITB erakunde publikoaren 2010. urteko Lan Eskaintza Publikoaren esparruan ezarritako kexa a
ipatuko dugu. Erakunde honen esku-hartzeari esker epaimahaiak kontuan hartu zuen kexagilearen as
moa eta bere a
riketa praktikoa berrikusi zuen horren kopia eskainiz. Erakunde honetatik, gainera, erakunde publikoaren a
rduradunari proposatu diogu deituko diren hurrengo hautapen prozesuetan epaimahai ebaluatzaileei jakinaraz diezaien proba bakoitza egin a
urretik horiek zuzentzeko irizpideak berariaz zehaztu behar dituztela.
Jakina den moduan, 2012. urtean neurri garrantzitsuak hartu dira sektore publikoan langileen gastua geldiarazteko, besteak beste, aldi baterako langileen kontratazioa, a
ldi baterako estatutupeko langileen izendapena eta bitarteko funtzionarioena murriztu dira. Horren inguruan, interesgarritzat jo dugu neurri hori dela bide sortu diren hainbat ondorio a
zpimarratzea. Hala gertatu da, a
dibidez, udan zehar kirol eta a
isialdi instalazioetan informazio, zaintza, etab. lanetara bideratutako langileen kontratazioarekin. Gasteizko Udalak a
urreko enplegu publikoko eskaintzetatik lortutako a
ldi baterako kontratazio-poltsen bidez bete ohi zituen behar horiek. Neurri horiek ezarritako mugen ondorioz (kontratatzeko a
ukera lehentasuneko sektoreei edo oinarrizko zerbitzu publikoen funtzionamenduan eragiten duten sektoreei buruzko, ezohiko eta larrialdiko beharretara lotzen dute), udalak ohiko jardunbide hori a
lde batera utzi du eta kanpo-kontratazioaren formulara jo behar izan du zerbitzuen kontratu publikoaren irudiaren bidez.
Aldi baterako langileen a
tal horri dagokionez, a
ldi baterako kontratazio zerrendak burutzeko eta kudeatzeko Osakidetza-Euskal osasun zerbitzuko A
dministrazio Kontseiluaren 2011ko maiatzaren 9ko Erabakiaren 4.1.2 b. a
taleko bigarren paragrafoan ezarritako xedapenaren eragina pairatu duten pertsonek sustatutako hainbat kexa jaso ditugu. A
gindu hori a
plikatzean, enplegu eskaintza publikotik sortutako a
ldi baterako kontratazio-zerrendak osatuko dituzten pertsonen lehentasun ordena ezartzerakoan herri a
dministrazio guztietan eskainitako zerbitzuak baloratzen diren a
rren, zerrenda horiek urtero eguneratzerakoan, Osakidetza-Euskal osasun zerbitzuan eskainitakoak bakarrik zenbatuko dira. Kexagileen a
rabera, erakunde publikoan eskainitako lan-esperientzia bakarrik eguneratzean, beste herri a
dministrazio batzuetan zerbitzuak eskaintzen dituzten profesionalek erakunde publikoan a
ntzeko funtzioak burutzen dituzten profesionalen lehentasuna pairatzen dute, a
rrazoizko justifikazio objektiborik ez duen desberdintasuna sortuz. Oraindik ere ez dugu horren inguruan mintzatzeko a
ukerarik izan, a
ipatu dugun moduan, Osakidetza-Euskal osasun zerbitzuaren lankidetza falta dela-eta.
Sektore publikoan langileen gastua geldiarazteko hartutako neurrien inguruko lehen a
ipamen bat egin dugu jada. Erakunde honen a
urrean a
urkeztu dituzten kexen eragile izandako beste neurri batzuk a
benduko a
parteko ordainsaria kendu izana eta borondatezko erretiroagatiko primak a
ldi baterako etetea izan dira. Lehenengoei dagokienez, Espainiako Herriaren Defendatzailera bidaltzea erabaki dugu eta erakunde horrek kexetan proposatzen zen moduan konstituzio-kontrakotasuneko errekurtsoa sustatzea baztertu du.
Lizentzia eta baimenen a
talari dagokionez, a
urten gertutik jarraitu dugu EAEko A
dministrazio Orokorrak burututako kudeaketa minbizia edo beste gaixotasun larriren bat duen seme-alaba a
dingabea zaintzeko baimenaren inguruan. A
rlo pribatuan lanaldiaren murrizketa %99,99ra heltzeko a
razorik jartzen ez dituztela jakin izan dugu. Hala eta guztiz ere, a
ukera hori funtzio publikoko zenbait a
lderditan mahaigaineratzean, hala nola, irakaskuntzan, a
dostutako murrizketak, gutxienez eta modu eraginkorrean, funtzionarioak eskaintzen duen zerbitzua ematea a
halbidetu behar duela uste izan da. Horren ondorioz, hainbatetan, baimendutako murrizketak lanaldiaren bi herenak gainditu ezin dituela defendatu izan da. Hala eta guztiz ere, a
zkenik, Funtzio Publikoko Sailburuordetzak instrukzio berri bat eman du lanaldiaren %99 murritzeko a
ukera eskaintzeko a
dingabea ospitalera eramaten duten bakoitzean eta tratamenduaren fase kritikoan zehar.
Era berean, kexa gisa, lan esparruan gertatzen denarekin a
lderatuz, funtzio publikoaren esparruan legezko zaintza a
rrazoiengatik lanaldiaren murrizketaren irismen kuantitatiboa legez ezarri ez izana salatu izan da. Oinarrizko Estatutuaren isiltasunaren zein oraindik ere burutzeke dagoen Euskal Funtzio Publikoari buruzko Legearen (horren 72.2. a
rtikuluak legez zaintzeko a
rrazoiengatik lanaldiaren herena edo erdia gutxitzeko a
ukera besterik ez du jasotzen) erreformaren ondorioz , une honetan, lan baldintzen negoziazio esparruetan lortutako a
dostasunetara jo beharra dago murrizketarako eskubide horren irismen doi-doia zehaztu eta ezarri a
hal izateko.
Hain zuzen ere, a
urreko horri zuzenean lotuta, garrantzitsua iruditzen zaigu Osakidetza-Euskal osasun zerbitzuaren erakunde publikoan a
txikitako langile baten kasua a
zpimarratzea. Bere erakundean ezarri den lanaldiaren murrizketaren ordutegiaren a
raubidean ezarritako irizpideekin a
dos ez zegoenez, guregana jo zuen irizpide horiek bere lana eta familia bateratzeko a
ukera eskaintzen ez diotela a
legatuz. Kexa hori jorratzean “Familia, lana eta norberaren bizitza bateratzeko neurri gisa bideratzea lanaldia murrizteko eta moldatzeko edo a
ldatzeko eskaerak” abenduaren 28ko A
rartekoaren 5/2010 Gomendio Orokorrean jasotako ondorioak mahaigaineratu ditugu.
Era berean, garrantzitsua iruditzen zaigu familia eta lana bateratzeko laguntzekiko interesa zuen langile baten kexa a
zpimarratzea. Kexagileak a
dierazi duenaren a
rabera, zaintza bere gain ez duen a
ita dibortziatua denez laguntza horietatik kanpo geratzen da. Erakunde honetan jakin badakigu ekainaren 29ko 177/2010 Dekretuak hobekuntza nabarmena eragin zuela a
urreko a
raudiarekin a
lderatuz, zaintza partekatua gaineratu baitzuen eta, a
urrekontu horri esker, gurasoek bateratzeko laguntzak jasotzeko a
ukera daukate. Hala ere, uste dugu a
zken xedapen horren erabateko eraginkortasunak a
raudiaren doikuntza berri bat eskatzen duela, diruz lagundu daitezkeen egoerak zabaltzen dituena eta bateratzea beharrezkoa dela egiaztatzen duten egoera guztiak barne hartzen dituena, hala nola, oporraldietan zaintza bere gain ez duen gurasoak seme-alabak zaindu behar dituenean –hitzarmen a
rautzaileak hala ezarri baitu–. Familia eta Komunitate Politikako zuzendariak gai horren inguruan a
zterlan bat burutzeko a
dierazitako konpromisoak hasitako esku-hartzeari a
maiera emateko erabakia hartzera bultzatu gintuen. Hala eta guztiz ere, txosten honen burutzapena ixterako unean, a
ldaketarik gertatu ez dela eta kexa eragin zuen egoera mantentzen dela jakin izan dugu.
Beste kontu mota batzuk a
ztertzean a
ipatu behar dugu, zalantzarik gabe, 2012. urtean berritzailea izan dela Herrizaingo Sailak Aldi baterako Ezintasunen inguruan onartutako instrukzioari dagokionez a
urkeztutako kexa, izaera pertsonaleko datuen babesaren a
lorreko a
raudira egokitzen ez dela uste izanagatik. Jakin izan dugu Datuak Babesteko Euskal A
gentziak instrukzio horren edukiaren inguruko iritzia emateko a
ukera eduki duela eta a
dierazi duela Ertzaintzako kideen osasunari buruzko informazioaren exijentziaren inguruko gaitzespenak oinarrituak daudela. Kexa izapidetu bitartean, Herrizaingo Sailak, nahita sortutako a
nbiguotasunez, honako hau besterik ez du a
dierazi: “kontuan hartuko du, egokia balitz, gai horren inguruan a
urrerago har ditzakeen jokabideetan”. Horren ondorioz, hasitako esku-hartzearekin jarraitu behar dugu.
Kexa bat sortu duen polizia esparruko beste instrukzio bat Ertzaintzaren irudi korporatiboari buruzkoa izan da. Kasu honetan, Herrizaingo Saileko a
rduradunek irudiari eta itxura pertsonalari dagokionez a
urkeztutako eskaerak, eragindako batzuek a
rbitrariotzat eta diskriminatzailetzat jo zituztenak, justifikatu dituzte a
paindura pertsonaleko elementuak zerbitzua eskaintzeko oztopo ez direla eta herritarrentzat edo a
genteentzat a
rrisku fisikoa sortzen ez dutela a
rgudiatuz.
Aipamen labur bat egin behar dugu Euskadiko Erizaintza Sindikatuak (SATSE) a
urkeztutako kexaren inguruan. Bertan, hainbat osasun zerbitzuri, hala nola, a
ldez a
urreko hitzorduari, osasun kontseiluari, etab. emandako publizitatearen edukia salatu zuten. Sindikatu horren ustez, publizitate horrekin lan-baldintzak a
rautzen dituen A
kordioko A
ukera berdintasunerako Batzordearen inguruan hartutako konpromisoak urratuko lirateke eta EAEko Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako V. Planaren esparruan a
ztertu beharko litzateke. Kexa horrek, gainera, Osakidetza-Euskal osasun zerbitzuaren lankidetza faltaren a
dibide berri bat a
zaltzeko a
ukera eskaintzen digu.
Dagoeneko a
maitzeko, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarekin lan-kontratu baten bidez lotutako langile batek sustatutako kexa a
ipatu beharko genuke. Langile horrek, bateraezintasunagatiko eszedentzia eskatu izan a
rren, 2011-2012 ikasturtean ezin izan zuen liberatutako irakasle baten ordezkapena egin. Kexak hizpide zuen gaia a
ztertu ondoren lortu genituen ondorioak 2012ko a
zaroaren 15eko A
rartekoaren Ebazpenean islatu dira. Horren bidez, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko langile batek eskatutako bateraezintasunagatiko eszedentziaren a
dierazpen bati buruzko kexa-espedientea a
maitzen da.
Halaber, a
urten laneko jazarpeneko salaketei buruzko gaietan bi ebazpen eman ditugula jasota utzi behar dugu (Arartekoaren ebazpena, 2012ko martxoaren 13koa. Horren bidez laneko a
rriskuen prebentzioa ez betetzeagatik jarritako salaketa bati buruzko jarduera a
maitzen da. A
rartekoaren ebazpena, 2012ko uztailaren 26koa. Horren bidez, Ertzaintzan ustezko laneko jazarpen kasu bat ikertzeko prozeduraren inguruko jarduera a
maitutzat jo da).
Halako kontuetan burutu dugun lanaren ondorio gisa, berriro ere a
zpimarratu beharko genuke laneko jazarpeneko salaketak ikertzeko dagoeneko onartu diren ikerketa protokoloak edo prozedurak behar bezala izapidetzeak duen garrantzia.
3. Jarduera-planaren esparruko bestelako esku-hartzeak
Aurten, a
rlo horretan jarduteko planean finkatutako ildoei jarraiki, ezgaitasunen bat duten pertsona-taldean jarri dugu a
rreta berezia eta, zehazki, euskal herri a
dministrazioek euren a
ldi baterako kontratazio-poltsak osatzen dituzten halako pertsonei eskaintzen dieten tratamenduan sakontzea erabaki dugu.
Horretarako, bi premisatik a
biatu gara: lehenengoa, Langile Publikoaren Oinarrizko Estatutuak eta Euskal Funtzio Publikoari buruzko uztailaren 6ko 6/1989 Legeak, lan-eskaintza publikoetan ezgaitasunen bat dutenentzako lanpostuak nahitaez gordetzeko beharra erregulatzen duten a
rauak izanik, karrerako funtzionario edo langile finko bihurtzeko a
ukera bakarrik a
zaltzen dutela eta ez dutela inolako zehaztapenik ezarri ezgaitasunen bat duten pertsonak a
ldi baterako edo bitarteko langile izateko formulen inguruan; eta bigarrena, gure ustez, egoera horrek ez duela oztoporik jartzen formulak burutu daitezen a
dministrazioak kontratatutako edo bitarteko izendatutako kopuru jakin bat talde horretako pertsonak izateko beharra ezartzeko.
Hain zuzen ere, a
ldi baterako lan-poltsak erregulatzen dituzten a
rauak, orokorrean, bi irizpideren a
rabera bakarrik zehazten dute euren kideen ordena: lan-eskaintza publikoetatik sortutako hautapen-prozesuen kalifikazioak eta a
dministrazioan eskainitako zerbitzuak; baina, gure ustez, hautagaiak lanpostua betetzeko duen gaitasuna, Espainiako Konstituzioaren a
rabera funtzio publikorako sarbidea a
rautu behar duena, betiere bermatzen bada, ez dago a
rrazoirik hizpide dugun pertsona-taldeari a
ldi baterako lana eraginkortasunez bermatzen dioten bestelako formulak ez bilatzeko, bai horiei lanpostu jakin batzuk gordez, bai horiek hartuta lortu nahi den helburua lortzea errazten duen beste edozein neurri a
rbitratuz.
Helburu hori lortze a
ldera, hau da, ezgaitasunen bat duten pertsonek a
ldi baterako lanpostuak lortzeko dituzten a
ukerak handiagoak izan daitezen berariazko formulak burutzeko, eta horretarako gure a
utonomia erkidegoko a
dministrazioek gaiaren inguruan duten egoeratik a
biatu beharko ginatekeela kontuan hartuta, horietako batzuen laguntza eskatu genuen gutxienez honako datuak jasoko lituzkeen txostena helaraz ziezaguten: (1) a
uren erakundean a
ldi baterako zerbitzuak eskaintzen dituzten ezgaituen kopurua guztira eta kopuru horrek osatzen duen ehunekoa a
ldi baterako langile guztiekiko eta (2) euren erakundean ezgaitasunen bat duten pertsonak a
ldi baterako kontratatzeko poltsen kudeaketa erregulatzen duen a
raudian jasotako erreserba kupoen edo a
ntzeko neurrien xehetasunak.
Txosten hau idatzi dugunean oraindik ere eskatutako informazio guztia jaso ez badugu ere, gaur a
rte erakunde honetan sartu dena a
ztertzean egiaztatu a
hal izan dugu gaiaren inguruko berariazko a
raudirik ez egotea ez dela oztoporik izan euskal herri a
dministrazio batzuek ezgaitasunen bat duten pertsonak lan publikora sar daitezen neurri positiboak ezarri a
hal izateko; hori bai, as
ko harritu gaitu beste batzuek, zehazki a
ldi baterako langile kopururik handienak dituztenek, zentzu horretan a
urreratu ez izanak.
Adibide gisa, ez Euskal A
utonomia Erkidegoko A
dministrazio Orokorrean eta bere erakunde a
utonomoetan a
ldi baterako zerbitzuak emateko langileak hautatzeari buruzko 2006ko maiatzaren 30eko A
kordioak ez lan-poltsak eratzeko prozesura deitzeko Funtzio Publikoaren sailburuordearen 2006ko ekainaren 14ko Ebazpenak, ez dute inolako neurri positiborik jasotzen ezgaitasunen bat duten pertsonentzako.
Hori dela-eta, euskal herri a
dministrazio guztiei, bereziki horren inguruan une honetan xedapenak ez dituztenei, lan publikorako sarbidea a
rautu behar duten printzipioak bermatuta, a
ldi baterako kontratazio-poltsak erregulatzen dituzten a
rauetan ezgaitasunen bat duten pertsonak euren ezaugarrietarako egokiak diren lanpostuetarako sarbidea errazten duten diskriminazio positiboko neurriak ezar ditzaten eskatu diegu.
4. Herritarren eskubideen egoeraren balorazioa
2012. urtean herri a
dministrazioen zerbitzura dauden langileen a
lorrean jasotako kexa-kopurua handitu da. Hala eta guztiz ere, a
ldi baterako kontua dela uste dugu, ez dela a
rlo honetan a
ipatu beharreko inolako a
ldaketa nabarmenaren ondorio, izan ere, a
zaldutako kontuak, gehien bat, kexak sortu izan ohi dituzten gaiei buruzkoak izan dira.
Orokorrean, kexen eragina izan duten a
dministrazioek laguntza eskaini izan diote erakunde honi, baina jokabide nakarren kasuak ere egon dira, horietako batzuk izapidetzea zaildu dutenak. Hala gertatu izan da, a
dibidez, Osakidetza-Euskal osasun zerbitzuarekin.
Zalantzarik gabe, a
urten a
zpimarratu beharreko kontua da sektore publikoko langileen gastua geldiarazteko neurrien ezarpena. Jakina den moduan, neurri murriztaileak ezarri dituzten a
rauzko xedapenak onartu dira. Neurri horiek ez dira ordainsariari buruzkoak bakarrik izan, hala nola, soldataren murrizketa, borondatezko erretiro primak etetea, pentsio-planetarako ekarpenak etetea... beste a
rlo batzuei buruzkoak ere egon dira, a
dibidez: langile berrien gaineratzea etetea, baimenen erregimena norberaren a
ukerako eta a
ntzinakotasuneko egunen murrizketarekin homogeneizatzea, ordezkapen-kontratuak burutzeko hitzarmenak etetea, etab.
Neurri sorta hori herri a
dministrazioen funtzionamendua hobetzeko eta uneko egoerara eraginkortasunez egokitzeko eta herritarrei eskaintzen zaien zerbitzuaren kalitatea mantentzeko a
ukera eskainiko duen egitura-aldaketa gisa a
urkeztu da. Hala ere, eztabaida juridiko handia sortu du, a
urkako ikuspuntuekin, eta, a
zkenik, hainbat kasutan, Konstituzio A
uzitegiaren a
urrean konstituzio kontrakotasuneko errekurtsoak a
urkeztea eragin du.
Beharbada, komunikabideetan oihartzun gehien izan duen eztabaida gatazkatsuenetako bat 2012ko a
benduko a
parteko ordainsaria eteteari buruzkoa izan da. Hala eta guztiz ere, a
zaldutako gatazkek beste ekimen batzuetan ere eragina izan dute, hala nola, pentsio-planetarako ekarpenak etetean edo hezkuntza a
rloko gastu publikoa a
rrazionalizatzean (irakastegunak, irakasleen ordezkapenak, etab.).
Ez dugu une honetan gizarte eta politika a
rlo guztietan nagusitu behar den ezinbesteko elkartasunaren printzipioa eskatuz nahitaezko neurri gisa a
urkeztu diren neurri horien inguruko eztabaida piztu nahi. Hala ere, langile publikoek garatzen duten lan garrantzitsua baloratzeko unea dela uste dugu, horien laguntza ezinbestekoa baita kalitatezko zerbitzu publikoak eskaintzeko eta, hain zuzen ere horregatik, gure ustez saihestu behar den euspen-egoera honen ustezko a
rriskuen berri eman behar dugula uste dugu.
Zentzu horretan, erakunde honetatik berariazko oharra egin nahi dugu langile berriak barneratzeko ezarri diren mugek ez dezaten a
lde batera utzi enplegu publikoetara sartzeko zailtasun gehien dituzten taldeak babesteko ezinbestekoak diren diskriminazio positiboko neurrien a
plikazioa. Izan ere, iritzi hori izanagatik, 2012an euskal herri a
dministrazioei gomendatu diegu a
ldi baterako euren kontratazio poltsak erregulatzen dituzten a
rauetan diskriminazio positiboko neurriak ezar ditzaten ezgaitasunen bat duten pertsonek errazago eskura ditzaten euren ezaugarrietarako egokiak diren lanpostuak.
Era berean, gure ustez, sarbiderako hautapen prozesuen kudeaketan a
halik eta gardentasunik handiena bermatzeko eta bertan parte hartzen dutenak babesten dituzten bermeak zaintzeko kontu handia izan behar da. Inoiz baino gehiago lan publikoak eskuratu nahi dituzten herritarren erabateko a
ukera-berdintasuna bermatu beharra dago.
Familiak eta lanak ezarritako erantzukizunak bateratzeari buruzko eremuak ere euspen-egoera honen eragina paira dezake. Dagoeneko a
dierazi dugun moduan, 2012. urtean onartu diren neurrien a
rtean, lizentzia eta baimenen a
raudiari buruzkoak daude (norberaren a
ukerako eta a
ntzinakotasuneko egunak murriztea) eta a
rgi dago langile publikoek a
rlo horiek bateratzeko dituzten a
ukeretan a
ntzemango direla. Zentzu horretan, bereziki kezkagarria iruditzen zaigu zenbait bateratze beharri erantzuna emateko erabakigarriak diren baimenei eman dakiekeen tratamendua. Horixe da a
urten kexak eragin dituzten hainbat baimenen kasua: minbizia edo beste gaixotasun larriren bat duen seme-alaba a
dingabea zaintzeko baimena, legezko zaintzagatiko lanaldiaren murrizketa, etab. Erakunde honen ustez, baimen horiek erantzuten saiatzen diren egoeren garrantzia eta larritasuna dela-eta (bertan norbere zaintzapean dauden a
dingabeen beharrezko a
rreta eta babesa bezalako betebeharrak a
rrisku handian egon daitezke), a
rreta berezia jarri behar dugu ustezko euspen-neurrien eragina a
halik eta txikiena izan dadin.