3. Ogasuna
2012. urtean zehar 99 erreklamazio izan dira Ogasunaren a
rloan; beraz, Erakundeak izapidetutako kexa guztien %3,91 a
rlo honetakoak izan dira. Ondoren a
dministrazioka xehakatuko ditugu:
– Tokiko a
dministrazioa.....55
– Foru a
dministrazioa.....32
– Euskal A
utonomia Erkidegoko A
dministrazio Orokorra (Eusko Jaurlaritza).....5
Honela sailkatu ditugu a
ztertutako kexak, gaiak edo a
zpiarloak kontuan hartuta:
– Tasak.....32
– Administrazioaren funtzionamendua eta a
dministrazio prozedura.....29
– Tokiko zergak.....14
– Foru zergak.....12
– Prezio publikoak.....11
– Beste a
lderdi batzuk.....1
Ondoko taulan 2012ko ekitaldian kudeatutako kexen estatistikak a
geri dira, ekitaldia itxi denean (abendua) eduki diren datuen a
rabera:
Atal honetan herritarrek A
rarteko erakundearen a
urrean a
urkeztu dituzten kontu nagusiak jorratu behar dira. Jarduera batzuk besteen gainetik a
zpimarratzea oso zaila bada ere, bi kontu bakarrik nabarmenduko ditugu: Ohiko etxebizitzan inbertitzeko epeari dagokionez PFEZan lurraldeen a
rtean dagoen tratamendu ezberdina eta zergaren mende dagoen ondasunaren titularkideen senar-emazte a
rteko hausturek Ondasun Higiezinen gaineko Zergan duten eragina.
PFEZa erregulatzen duten hiru a
rauek zergadunaren ohiko etxebizitza eskualdatzeagatik lortutako ondare irabaziak ohiko etxebizitzan inbertitzeagatik salbuespena jasotzen dute, betiere, eskualdaketa horretan lortutako zenbateko guztia ohiko etxebizitza berri baten erosketan inbertitzekotan, beste hainbat baldintzen a
rtean, 2 urteko epean.
Egoera oso larriak eragiten a
ri zen hipoteka-maileguen eskaintzan egondako geldiarazpenaren a
urrean, Gipuzkoako Foru Ogasunak, Zerga Koordinaziorako Organoan jakinarazitako erabakien oinarriaren gainean, inbertitzeko epea 2 urtetik 3 urtera luzatu zuen, ohiko etxebizitza 2006ko urtarrilaren 1etik 2010eko a
benduaren 31ra bitartean erosten zenerako eta ondoren a
urreko ohiko etxebizitza eskualdatzeko. Luzapen horrek ez zuen onurarik ekarri kontrako egoeran, hau da, hasierako ohiko etxebizitza eskualdatu eta ondoren ohiko etxebizitza berria erostekotan. Bigarren egoera horretan, etxebizitza horien eskualdatzaileek hasierako 2 urteko epea izaten jarraitzen dute ohiko etxebizitzan inbertitzetik lortutako salbuespena gauzatzeko.
Araba eta Bizkaiko foru ogasunek epe hori a
re gehiago luzatu zuten eta 4 urtetan finkatu zuten, bai etxebizitza berria erosi (2006ko urtarrilaren 1etik 2010eko a
benduaren 31ra bitartean) eta ondoren a
urreko ohiko etxebizitza eskualdatzen zenerako, bai kontrako egoerarako, hau da, hasieran eskualdatu (2006ko urtarrilaren 1etik 2010eko a
benduaren 31ra) eta ondoren ohiko etxebizitza berria erosten zenerako.
Gipuzkoako herritarrak egungo egoera ekonomikoaren eta uneko merkatu higiezinaren zorroztasun handiagoaren a
urrean egoera zaurkor eta zailago batean daudenez hurbileko a
rabar eta bizkaitarrekin a
lderatuta, Gipuzkoako Foru A
ldundiari kontu honen inguruan tratamendu homogeneoa bila zezala proposatu genion.
Ezberdintasun mota horiek, legezkoak diren a
rren eta lurralde historikoetan PFEZaren a
lorrean dagoen a
rauzko a
halmen osoan justifikatzen badira ere, herritarrentzat ulertzeko oso zailak dira, izan ere, bereziki une honetan horren korapilatsua den kontuari, hau da, ohiko etxebizitzan berrinbertsioa gauzatzeko epeari dagokionez bat egiten ez duen legeria ikusi dute, harrituta.
Zoritxarren, Gipuzkoako Foru A
ldundiak ez zuen gure eskaera kontuan hartu eta Batzar Nagusietan ez da inolako zuzenketa edo proposamenik egin zentzu horretan.
OHZn ondasun higiezinen titularkidetasunari dagokionez, a
intzat izan behar dugu subjektu pasiboan ondasun komunitate bat dagoela egiaztatzen ez bada, udalak kargatutako higiezineko titular guztiei OHZren likidazioaren jakinarazpena burutzeko beharra duela eta, ondorioz, horietako bakoitzak banakako likidazio baterako eskubidea dauka ordaindu beharreko dagokion kuota zehaztuz.
Guk a
ztertu behar izan genuen kasuan, irabazpidezko sozietatea iraungi zen senar-emaztearen a
rteko erregimen ekonomikoa desegin zuen dibortzioaren epaiaren babesean. Une horretatik a
urrera ez zegoen unitate ekonomikorik, baizik eta ondasun higiezin baten %50aren titularrak ziren bi pertsona.
Ondoren, banakako likidazioak igorri behar ziren, a
dministrazioak horiek emateko beharrezkoak ziren datu nahikoak ezagutzen baitzituen. Jarduera horrek ez du inolako zailtasun osagarririk eragiten zergak ordainarazten dituen a
dministrazioarentzat, horrek, gainera, premiamenduzko bidea dauka zorraren ordainketa eskatzeko, hori borondatezko epean ordaintzen ez bada.
Administrazioak datu horiek ez baditu, ordaintzeko betebeharra dutenek lagundu behar dute datu pertsonalak, helbidea eta bakoitzaren parte-hartze portzentajea helaraziz.
3. A
raudi- eta gizarte-testuingurua
Zerga a
raudia oso a
lor dinamikoa da eta ohikoa da foru zein udal mailako a
raudian eragina duten etengabeko doiketa eta eguneratzeak izatea.
Foru a
raudiaren a
ldaketa orokorrak A
rabako Lurralde Historikoan 2012. urterako Zerga Neurriei buruzko abenduaren 22ko 18/2011 Foru A
raua eta Ondarearen gaineko Zerga a
rautzen duen abenduaren 22ko 19/2011 Foru A
raua onartzean gertatu ziren; Bizkaian, 2012rako eta 2013rako zenbait xedapen iragankor eta zergen a
rloko beste neurri batzuk onartzen dituen otsailaren 29ko 1/2012 Foru A
rauarekin eta 2011rako eta 2012rako Ondarearen gaineko Zerga ezartzen duen abenduaren 28ko 4/2011 Foru A
rauarekin eta Gipuzkoan, Pertsona Fisikoen Errentaren Gaineko Zerga ekitatea lortzeko bidean a
ldatu eta beste zerga neurri batzuk onartzen dituen abenduaren 26ko 5/2011 Foru A
raua eta Ondarearen gaineko Zerga berrezartzen duen abenduaren 26ko 6/2011 Foru A
raua onartzerakoan.
Ezin dugu zalantzan jarri hartutako neurrien garrantzia; hala ere, uneko krisi ekonomikoak sakontasun handiagoko zerga politikako erabakiak hartzea eta iruzurraren eta itzurpen fiskalaren a
urkako borroka gehiago indartzea eskatzen du.
2012. urtea bereziki a
ztoratuta egon den ekitaldia izan da, politika publikoetan egondako murrizketak ezaugarritzat dituena, bai estatu mailan bai EAEren esparruan. Igarotzen a
ri garen egoera ekonomiko zailak lurralde historikoen bilketan eragina izan du eta horrekin, politika publikoen gastua eta ezarketa baldintzatzen da.
Gure erakundeak buru dituzten sentsibilitate ezberdinen a
rteko desadostasuna Zerga Koordinaziorako Organora heldu da eta bertan ez da lortu, gai garrantzitsuei dagokienez, behar bezalako harmonizazioarekin a
urrera egitea.
Nolanahi ere, uneko zerga sistemaren erreforma koordinatu egituratuagoa burutu nahi dela dirudi, a
dostasunez guztiz biribiltzen ez dena.
Aipatu beharra dago, garrantzia handia duelako, a
urrekontu-egonkortasuna bermatzeko eta lehiakortasuna bultzatzeko neurriei buruzko uztailaren 13ko 20/2012 Errege Lege-dekretuak, 2012ko irailaren 1etik a
urrerako ondorioekin, Balio Erantsiaren gaineko Zergaren tasa orokorra eta murriztua nabarmenki igo zituela, %18 eta 8tik %21 eta 10era pasa baitira, hurrenez hurren.
Tokiko zergen a
lorrean, berritasun nabarmenenak Ondasun Higiezinen gaineko Zergan izan dute eragina, Bizkaia eta Gipuzkoako Lurralde Historikoetan.
Bizkaian, a
zkenik, Lurraldean ondasun higiezinen balioespen katastrala eguneratzeko gomendatutako prozesua burutu da eta horretarako a
raudi multzo garrantzitsua onartu da. Balio berriak a
plikatu a
urretik jakinarazi behar direnez, balorazio berriak 2014an sartuko dira indarrean.
Gipuzkoan, udal zergen esparruan zenbait a
ldaketa sartzen dituen uztailaren 4ko 4/2012 Foru A
rauak toki erakundeei eskumena eman die, euren ordenantzen bidez, OHZren kuota likidoaren %150ra a
rteko gainordaina eskatu a
hal izateko subjektu pasiboaren edo hirugarrenen –alokatu izanagatik edo erabilera lagatzeagatik– ohiko egoitza ez diren egoitza erabilerako ondasun higiezinei dagokienez.
4. Jarduera-planaren esparruko bestelako esku-hartzeak
Ogasuneko a
lorrak garatzen duen jarduera nagusia herritarrek helarazten dizkiguten kexa partikularrak a
ztertu eta ebaztean datza. Hala ere, a
lorrean ere garrantzia hartu du gomendio orokorrak burutzeko eta jarraitzeko zereginak, baita ofiziozko jardueren bultzadak ere. A
zken horien helburua, a
raudi a
ldaketak sustatzea eta herritarrentzat egokiagoak diren a
dministrazio jardunbideak ezartzen laguntzea da.
Krisi ekonomiko larri batean gaude eta horrek familien ekonomian duen zuzeneko eragina euskal gizartearen ehuneko oso handi batek pairatzen du, herritarren sektore as
kok jasandako erosteko a
halmenaren galera garrantzitsuan a
ntzematen dena. Langabezia, lanaren estutasuna, jarduera ekonomiko mantsoagoa… familietan eskura dituzten baliabideen hondatze nabarmena eragiten a
ri dira eta, horrekin batera, baita bilketaren murrizketa ere.
Familia as
koren finantza-egoera oso zaila da gaur egun, izan ere, euren diru-sarreren murrizketa zorrotzari dagoeneko pairatzen zuten zorpetze-maila handia gaineratzen zaio, halabeharrez.
Bereziki dramatikoa da euren ohiko etxebizitza galdu dutenen pertsonen egoera, sinatutako maileguaren kuotei a
urre egin ezinik, hipoteka-bermea burutu delako.
Higiezin baten jabetzaren eskualdaketa hiri-lurren balio-gehikuntzaren gaineko zergaren (HLBGZ) zerga egitateetako bat da eta, ondorioz, horren kokalekuaren herriko udalak hipoteka zordunari zerga horri zegokion likidazioa likidatzen zion.
Arazo larri horren a
urrean, A
rarteko erakundeak 2011n gomendio orokor bat eman zuen, foru a
rauak a
ldatzeko helburuarekin eta ondoren, horri jarraiki, baita zerga hori a
rautzen zuten udal ordenantzak ere, ohiko etxebizitzaren gaineko hipoteka betearazpenetatik sortutako lurren eskualdatzeak zergatik salbuetsita geratzeko.
Proposamen horren ondorioz hiru foru a
rauak a
ldatu dira, modu berean izan ez bada ere, izan ere, egoera horietan burututako ohiko etxebizitzaren erosleari lortutako zerga-kuotaren ordainketa helarazi zaio, eroslea zergadunaren ordezko subjektu pasibo bihurtu dela oinarri hartuta. Horrek, gainera, ezin dio zergadunari eskatu ordaindutako zerga betebeharraren zenbatekoa.
Hiru foru a
rauak 2012. urteko udaberrian zehar sartu ziren indarrean. A
ldaketa hori zerga ordenantzetan gaineratu ez bada ere, hainbat toki erakundek zuzenean a
plikatu dutela jakin izan dugu. Nolanahi ere, foru a
rauen eduki berria indarrean sartu zenetik, erakunde honetan ez dugu a
rrazoi horren inguruko kexarik jaso.
2010. urtean erakunde honek gomendio orokor bat eman zuen salatzeko zaborraren tasa kobratu izana, nahiz eta Gipuzkoako zenbait udalerritan zerbitzua modu eraginkorrean eman ez.
Onartu behar dugu, denbora ugari igaro bada ere, jardunarekin jarraitzeaz gain a
razo bera a
ntzematen hasi garela Bizkaiko Lurralde Historikoko landa guneko zenbait udalerritan. Murrizketek zaborra biltzeko zerbitzuaren a
ntolamenduan eragina izan dute eta zerbitzu horri loturiko hiri a
ltzarien hurbiltasun eta eskuragarritasunaren inguruko ohiko irizpideak edukiontzien eraginkortasun ratioak nagusitzen edo handitzen dituzten beste batzuekin ordezkatzen a
ri dira.
2012ko ekitaldi honetan zehar toki erakundeei proposatu diegu ordainagiri bidez a
ldizka kobratzen diren zergetan, zerga-onurak urtero eskatzeko baldintza a
ldatzea, onuraz hobeto baliatzeko a
ukera eskaintzen duten beste baldintza batzuen truke.
Toki erakundeek euren zerga ordenantzetan ordainagiri bidez a
ldizka kobratzen diren zergetan herritarren eskaerako zerga onura zerrenda a
nitza jasotzen dute. Udal batzuek, ziurrenik pertsona onuradunek ordenantzan ezarritako baldintzak betetzen dituztela kontrolatu a
hal izateko, onura horiek urtero konfiguratzen dituzte. Hori dela-eta, herritarrek urtero dagokion epean eskatu behar izaten dute a
plika ditzaten.
Administrazio jardunbide oker hori hainbat udalerrik familia ugarietako kideei OHZn hobaria a
plikatzean a
ntzeman da.
Bereziki neketsua da pertsona onuradunei onuraren a
plikazioa urtero ezarritako epean eskatzearen karga nekagarria helaraztea. Helburu bera lor daiteke, hau da, baldintzak behar bezala egiazta daitezke, herritarren intereserako egokiagoak diren neurriak erabiliz.
2012an ofiziozko 11 jardueren izapidea hasi da, hartzaile gisa hiru foru a
ldundiak eta Gasteiz eta Portugaleteko Udalak izan dituztenak. Zehazki, espediente horietan, ohiko etxebizitzaren hipoteka-betearazpenaren ondorioz sortu a
hal izan zen ondare irabazia PFEZan zergatik salbuetsitzat jotzea proposatu da.
Uneko krisi egokiaren ondorioz ezohiko neurriak hartu behar dira familia as
ko pairatzen a
ri diren zailtasun larriak a
rintze a
ldera. Salbuespen horren helburua ez da euren etxebizitzaren hipoteka-betearazpena pairatu duten pertsonek bidezkoa ez den a
berastasuna lortzea, ekonomikoki berreskuratzeko a
ukera eskainiko liekeen zerga tratamendua ezartzea baizik, etxebizitza galtzearen ondorioz eragindako familiak gizartetik baztertu ez daitezen. Foru a
ldundiek proposamenari heldu diote.
Etxeko langileak Gizarte Segurantzaren Erregimen Orokorrean barneratu izanaren ondorioz, hiru foru a
ldundiei PFEZn zerga pizgarriren bat sortzeko a
ukera helarazi genien, etxebizitza horientzat, burututako a
rauaren a
ldaketaren ondorioz, langile horien Gizarte Segurantzaren kuotak ordaintzeak –etxebizitzan jardundako orduak a
intzat izan gabe– zekarren a
halegin ekonomikoa a
ritzeko helburuarekin.
Egiturazko konponbide batek, zerga pizgarri bat ezartzeak, a
dibidez, etxeko lana neurri handiago batean a
zaleratu eta erregulatzera lagundu dezake, sektore horretan dagoen enplegu-maila hondatu ez dadin.
Gipuzkoako Foru A
ldundiak, hasiera batean, proposamenarekiko desadostasuna helarazi zuen, a
halmen ekonomiko txikiagoa izateagatik, gastu horiek ordaindu ezin dituzten zergadunen a
urrean diskriminatzailetzat jotzen duelako.
Arabako Foru A
ldundiak ez du baztertu a
urrerago PFEZan neurri pizgarriak gaineratzea, baina onartzen du une honetan ezin direla bideratu.
Txostena ixteko egunean ez genuen Bizkaiko Foru A
ldundiaren behin betiko erantzunik jaso.
Era berean, Hiri-lurren Balio-gehikuntzaren gaineko Zergaren esparruan a
raudia berrikus dadin proposatu dugu, lurren balorazioa malgutzeko a
ukera eskaintzen duten neurriak bideratu daitezen, subjektu pasiboak frogatzen duenean higiezinaren eskualdaketan gainbaliorik egon ez dela.
Etxebizitza as
ko higiezinen merkatuaren goranzko zabalkuntza egoeran erosi izan dira. Hala eta guztiz ere, uneko egoera ekonomikoaren ondorioz, jabe as
kok saldu behar izan dituzte, baldintza zorrotzetan eta eskaerarik gabe, eta horrek higiezin horien prezioen beherakada nabarmena eragin du. Horrek guztiak, titular batzuek bizi duten estutasun egoerarekin batera, higiezin horiek erosterakoan ordaindutakoa baino gutxiagorengatik bideratutako eskualdaketak eragin ditu.
Normalean, higiezinen plusbalioen gaineko tokiko ezarpenaren helburua lurraren titularrak edo edukitzaileak a
haleginik gabe eta berezko jarduerarik gabe eskuratu dituen irabaziak zergapetzea izan da. Hau da, nabarmenki hirigintza plangintzari eta inbertsio publikoari erantzuten zioten lurren balio igoerak zergapetzen ziren eta, beraz, logikoa zen irabazi horien zati bat behintzat erkidegoan leheneratzea, udalek sortu baitzuten a
berastasun hori euren hirigintza jarduerarekin.
Oso zaila da herritarrei ulertaraztea zergak ordaintzeko beharra dutela euren ikuspuntutik egon ez den a
berastasun bat a
dierazteagatik.
Zerga horren izatezko ekitatea hiri lurrek izandako balioaren hazkundeak eratzen du, horiek eskualdatzean edo horien gainezko gozatze eskubide errealak eratzean edo eskualdatzean a
gertzen dena. Hori bai, foru a
rauek metodo objektiboa ezartzen dute hiri lurren balioaren hazkundea kalkulatzeko, printzipioz ondorioztatzen baita jabetzaren eskualdaketak edo gozatze eskubide erreal baten eratzeak edo eskualdaketak balio igoera sortuko duela beti.
Arauek ez dute jasotzen higiezinak erosi baino prezio txikiagoan eskualdatzea, baina higiezinen trafikoak erreala dela islatu du.
Hasiera batean hiru foru a
ldundiek, gaiaren garrantzia zela-eta, proposamenaren a
zterketa Euskadiko Zerga Koordinaziorako Organoari helaraztea eta, behar izanez gero, neurri egokiak hartzea erabaki zuten a
rren, koordinaziorako organo horretan sustatu beharreko ekimenen inguruko zehaztapena eskatuta, uneko a
raudiak zergadunaren eskubideak urratzen dituela ukatu da eta, ondorioz, proposatutako zerga erreforma gaitzetsi da.
2012ko urtarrilaren 1ean Gasteizko zaborrak bildu eta suntsitzeko zerbitzuaren tasa a
rautzen duen udal ordenantzaren 72. tarifa indarrean sartu zen, herritarren a
rtean desadostasun handia eragiten a
ri dena.
Tarifa hori, ordenantzaren hitzez hitzeko testuaren a
rabera, honako hauei a
plikatuko zaie: “Zergaldiaren urtarrilaren 1ean inor erroldatuta ez duten etxebizitzak”. Ordaindu beharreko kuota 260 eurokoa da.
Zerga ordenantzak, gainera, zera zehazten du: “72. tarifari dagokionez, tasa honen subjektu pasibo direnen a
lokairuko etxebizitzei 11. 12. eta 13. epigrafeetako tarifak a
plikatuko zaizkie, etxebizitza horietan inor erroldaturik a
geri ez bada ere. Jabeak dagokien foru zergetan egindako a
itorpenen bitartez egiaztatu egin beharko du a
lokairua badela”.
Eragindako herritar batzuek helarazi zizkiguten kontsulten ondorioz, ofiziozko kexa-espedientea ireki genuen Gasteizko Udalaren a
urrean, neurriaren helburua zein zen zehaztu ziezaguten eskatuz. Era berean, gure zalantzak helarazi genituen, kargatutako tasa horrekin, a
ntza, lortu nahi zen zergaz gaindiko a
rrazoia ikusita. Gure a
ntolamenduak tasen zenbatekoetan a
ldaketak onartzen ditu, kontribuzio-ahalmenaren printzipio orokorrekin bakarrik justifika daitezkeenak. Nolanahi ere, a
plikazioa malgutzeko beharra proposatu zen eta Euskal A
utonomia Erkidegoaren legerian etxebizitza hutsaren legezko kontzepturik ez dagoela gogorarazi zen.
Gure txosten-eskaerari erantzunez, Gasteizko Udalak, 2012ko otsailaren 21ean, Euskal A
utonomia Erkidegoko Justizia A
uzitegi Nagusiaren a
urrean a
dministrazioarekiko a
uzi-errekurtsoa a
urkeztu zuela eta bertan zerga ordenantzaren epigrafe hori zalantzan jartzen zela besterik ez zuen a
dierazi. Toki erakunde horrek, gainera, udal hori a
uzitegiak horren inguruan ebatzitako erabakiari lotuko zitzaiola zehaztu zuen.
Azalpen gehiago eskatzean, toki erakunde horrek zehaztu du EAEANek, 2012ko ekainaren 6ko a
utoan, tarifaren a
plikazioa eteteko eskaera ukatu zuela, beraz, toki erakunde horrek tasaren ordainketa eskatzen jarraitu du.
Nolanahi ere, proposatutako erreklamazio batzuk a
intzat hartu direla a
dierazi du, bai subjektu pasiboek zerga ondorioetarako a
lokairu kontratu bat zutela bermatu dutelako, bai zergaren erroldak eta zentsuak bat egiten ez zutelako, edo bai 2011ko ekitaldiaren a
zken hiruhilekoan erositako babes ofizialeko etxebizitzak zirelako eta, beraz, 2012ko urtarrilaren 1ean esleipendunak etxebizitzan erroldatzeko epean zeudelako.
Arazo horrek konponbidea a
urkitu du etorkizunera begira, izan ere, 2013rako zerga ordenantzak onartu eta a
ldatzeko prozesuan tarifa hori ezabatu da. Hala eta guztiz ere, txosten hau itxi deneko egunean, oraindik ere ebazteke daude eragindako herritar as
kok euren interes ekonomikoen defentsan sustatu dituzten erreklamazio zehatzak.
Azkenik, Portugaleteko Udalari proposatu diogu, bide publikoa a
ldamioekin hartzeagatiko tasa konfiguratzean, zerga kuota okupazio hori luzatzen deneko hilabeteen a
rabera ezar dadin. Une honetan ordaindu beharreko kuota urterokoa eta zatiezina da.
5. Herritarren eskubideen egoeraren balorazioa
Espainiako Konstituzioak 31.1. a
rtikuluan zera xedatzen du: “Guztiek gastu publikoei a
urre egiten lagunduko dute, bakoitzak bere ekonomia-ahalbidearen a
rabera; horretarako, zerga-sistema zuzena ezarriko da, berdintasun– eta progresibitate-printzipioetan oinarriturik; sistema hori ez da inoiz konfiskagarri izango”.
Betebehar hori zerga a
raudiaren konplexutasunak berak baldintzatzen du, izan ere, zergadunei eskatzen die a
dministrazioek eskaintzen dizkieten errenta a
itorpenak betetzeko zerbitzuak erabil ditzaten. Hala ere, zerbitzu horiek erabiltzeak ez du a
ldatzen a
itortzailearen egoera juridikoa, beraz, egin daitezkeen ustezko a
katsen edo balizko irregulartasunen ondorioak zergadunek pairatzen dituzte, horiek une oro euren a
rdurapean jardun izan balute bezala.
Krisi ekonomiko sakon batean gaude eta horrek familien ekonomian duen zuzeneko eragina euskal gizartearen ehuneko oso handi batek pairatzen du, herritarren sektore as
kok jasandako erosteko a
halmenaren galera garrantzitsuan a
ntzematen dena. Langabezia, lanaren estutasuna, jarduera ekonomiko mantsoagoa… familietan eskura dituzten baliabideen hondatze nabarmena eragiten a
ri dira eta, horrekin batera, baita bilketaren murrizketa ere.
Egoera horren ondorioz ezohiko neurriak hartu behar dira familia as
ko pairatzen a
ri diren zailtasun larriak a
rintze a
ldera. Horren helburua ez da pertsonak bidezkoa ez den a
berastasuna lortzea, ekonomikoki berreskuratzeko a
ukera eskaintzen dien zerga tratamendua ezartzea baizik.
Lurren balorazioa malgutzeko a
ukera eskaintzen duten neurriak bideratu beharko lirateke, Hiri-lurren Balio-gehikuntzaren gaineko Zergaren esparruan, subjektu pasiboak higiezinaren eskualdaketan gainbaliorik egon ez dela frogatzen duen kasuetan. Higiezinek erosterakoan izandako prezioa baino merkeago saltzen a
ri dira eta errealitate hori a
ipatutako zerga a
rautzen duten foru a
rauetan islatu beharko litzateke.
Gure erakundeak gobernatzen dituzten sentsibilitate ezberdin eta legezkoen a
rteko desadostasuna Euskadiko Zerga Koordinaziorako Organoa gainditu du eta a
rauzko esparrura igaro da. Herritarrentzat oso zaila da ezberdintasun horiek ulertzea, izan ere, bereziki une honetan horren korapilatsuak diren kontuei, hala nola, ohiko etxebizitzan berrinbertsioa gauzatzeko epeari dagokionez bat egiten ez duen legeria ikusi dute, harrituta.
Errekurtsoak ebazteko epearen barnean berariazko erantzun a
rrazoiturik ez eskaintzeak a
dministrazioaren funtzionamendu zuzenaren kontrako prozeduraren patologia izaten jarraitzen du.
Tasa eta prezio publiko batzuetan tarifa desberdinak ezartzeko a
rrazoia subjektu pasiboen gaitasun ekonomikoen a
rteko desberdintasuna izan behar da, ez tasa edo prezio publikoa kobratzen duen udalerrian erroldatuta egotea edo ez.
Zordunei soldata bahitzen zaienean gutxienez Lanbidearteko Gutxieneko Soldata (LGS) utzi beharra ondarearen kontrako premiamenduzko prozeduretan soilik a
plikatzen da.
Uneko krisi ekonomikoaren testuinguruan, inoiz baino gehiago, zorren ordainketa luzatzeko eta zatitzeko a
dostasunak eskaini behar dira, bai betearazpen-bidean bai borondatezkoan, ekonomia a
palak dituzten pertsonen bizitza estutasunean jartzen ez dutenak.