3. Jasotako kexak
2012. urtean 2.943 erreklamazio jaso ditugu guztira: 2.764 kexak izan dira, eta 179 idatzizko kontsultak. Gainera, ofiziozko 69 jarduera hasi ditugu. Honekin batera doan grafikoan ikus daitekeen bezala, kopuru hori A
rartekoa sortu zenetik handiena da eta % 50 hazi da, gutxi gorabehera, a
zken 2 urteotan.
(4. grafikoa)
Jasotako kexen kopuruaren bilakaera
(2000 -2012)*
* 1989az geroztiko segida osoaren informazioa A
rartekoaren web guneko Berrikuntza eta Estatistika a
talean kontsulta daiteke.
Horietatik 2.529 (1999 izan ziren 2011n) tramiterako onartu dira, A
rartekoak a
ztertu eta iker ditzan. Geroago, benetan tramiterako onartutakoak sailkatuko ditugu, A
rartekoaren lan-arloak oinarritzat hartuta.
– Onartu gabeko kexak
Ararteko erakundea sortu eta a
rautzeko 3/1985 Legearen 21. a
rtikuluan a
dierazten dira zein zertzelada gertatu behar duten herritarren kexak ez onartzeko. Horrela, hainbat a
rrazoirengatik onartu ez diren kexak bereizi behar dira: norbanakoen a
rteko gatazka zelako, ordurako a
uzitegian a
zalduta zegoen a
razoren bati buruzkoa zelako (epai irmoa jasota edo epailearen ebazpenaren zain), edo erakunde honen eskumen eremutik kanpo zegoelako.
Nolanahi ere, kexei a
halik eta babes juridikorik handiena eskaintzeko irizpidea mantentzen da; horrela, a
halegina egiten da prozedurazko a
rauak herritarrek egindako kexa onartzearen a
lde interpretatzeko. Onartu ez diren kexetan, erakundea kexagileari a
holku ematen a
halegintzen da beti, hark a
zaldu dituen a
razoak konpontzeko egokienak izan daitezkeen bideei dagokienez.
(5. grafikoa)
Onartu gabeko kexak eta egoerak
alt="" />
– Estatuko Herriaren Defendatzaileari edo beste defendatzaile batzuei bidalitako kexak
Estatuko a
dministrazioaren jardueraren kontrako kexak ez ditu zuzenean A
rarteko erakundeak bideratzen, a
dministrazio hori ez baitago erakunde honen kontrolpean. Kexa horiek Estatuko Herriaren Defendatzaileari bidaltzen dizkiogu. Gainera, kexa batzuk beste a
utonomia erkidego batzuetako parlamentuetako ordezkariei igortzen dizkiegu, horien eskumen-eremupean dauden herri-administrazioei dagozkielako.
– Fiskalari bidalitako kexak
align="center" valign="middle">Justiziaadministrazioaren eta bulego judizialaren funtzionamendua |
align="center" valign="middle">2 |
– Arlo eta a
dministrazio bakoitzari zuzendutako kexen kopurua zuzen interpretatzeko era
Hasiera batean, a
dministrazio jakin baten jarduerek kexa as
ko eragiten badituzte edo a
rlo zehatz batean kexa a
nitz jasotzen badira, pentsa liteke horrek estua duela herritarrek a
dministrazio horren funtzionamenduaz duten iritzi txarrarekin, zabarkeria, gehiegikeriak edo legez kontrako jarduerak egoteari dagokionez.
Hala ere, ñabardura garrantzitsuak egin behar zaizkio kexa-kopuruaren lehen pertzepzio eta interpretazio horri, ondorioak presaka ez a
teratzeko, ondorio horiek okerrak eta bidegabeak izan baitaitezke eragindako a
dministrazioei dagokienez.
Horrela, nahiz eta a
dministrazio jakin baten jarduerak sortutako kexa-kopurua hasiera batean esanguratsua izan, a
re esanguratsuagoa da −eta hori da egiaz garrantzitsua− zenbat kexatan izan zituen kexagileak erakunde honetara etortzeko moduko a
rrazoiak, a
dministrazio batek oker jokatu zuelako. Halaber, erakunde honen iritziz, kexa-kopuruaren datua bera baino garrantzitsuagoa da kasuan kasuko a
dministrazioaren jokabidea, bai ezarritako epean informatzeko betebeharra betetzeko orduan, bai erreklamazioa ikertu edo a
ztertu ostean emandako ebazpenei dagokienez. Hau da, funtsezkoa da a
dministrazioak gomendioak edo iradokizunak onartzen dituen a
la ez egiaztatzea, a
dministrazioak oker jokatu duela a
ntzeman denean.