5.Herritarren eskubideen egoeraren balorazioa
Hirigintzaren arloan, hiria biziberritzeko eta eraikinak birgaitzeko egoitza-eraikinen barruan arkitektura-oztopoak ezabatzea ahalbidetzen duten tresna bizkorrak behar dira. Horretarako, eraikinen birgaitzea eta hiria biziberritzea arautzen dituen araudia garatu behar da, eraikinaren irisgarritasun osoa eraikinen kontserbazioarekin lotutako betebehar gisa berariaz gehi dezan. Hori egiteko, Eusko Jaurlaritzak, udalekin koordinatuta, hiria biziberritzeko tresnen garapena sustatzen jarraitu behar du, halako guneetan non herritarren zati esanguratsu bat eraikin gehienek irisgarritasun-arazoak dituzten eremu batean bizi den.
Lehendik eraikitako eraikinetan igogailuak instalatzeari dagokionez, gune publiko eta pribatuen antolamenduan eta eraikinetan segurtasun eta bizigarritasun egokia bermatzeko kontuan hartu beharreko gutxieneko irizpide teknikoak eman behar dira.
Toki-administrazioek modu egokian erantzun behar diete aurkeztutako salaketei, eraikin eta lurzati pribatuen jabeek kontserbatzeko eta birgaitzeko betebeharrak betetzen dituztela bermatzeko. Modu horretan, udalek salbuespeneko kasuetan, esaterako patologia baten ondorioz (hala nola Diogenesen sindromea edo antzeko nahasmenduak) etxebizitzetan hondakinak pilatzen direnean, esku hartzeko protokoloak eduki behar dituzte. Kasu horietan, udalaren esku-hartzeak koordinazioa eskatzen du udaleko hainbat arlo eta zerbitzuren artean (osasun publikoa, hirigintza, gizarte zerbitzuak). Era berean, administrazioaren jardunak era azkarrean ebatzi behar du, jabetzatik eratorritako betebeharrak eta eskubideak zehaztuz eta konstituziozko garantiak, hala nola beharrezkoa den baimen judiziala lortu ondoren bizilekuan sartzea, zainduz.