3.Jarduera-planaren esparruko bestelako esku-hartzeak
2013. urteko EHUko Udako Ikastaroen testuinguruan, Ararteko erakundeak hausnarketa eta eztabaida jardunaldi bat antolatu zuen herritarrek finantza erakundeekin dituzten harremanetan pertsonen eskubideak babesteari dagokionez.
Finantza eta aseguru-erakundeei buruzko epigrafean aipatu dugun moduan, azken urteetan, gure gizarteak pairatzen duen krisi ekonomiko eta sozialagatik babesik gabe ikusten dugu herritar asko muturreko zaurkortasun eta babesgabetasun egoeran daudela finantza produktu eta zerbitzuak eskuratu izanagatik edo kontrolik gabeko ondorioak eragiten dituzten bankuetako jardunengatik (familien bizitzan eragin handia daukatenak). Egoera hori larritasun mailarik altuenera heldu da hipoteka-betearazpenekin eta ohiko etxebizitzaren galerarekin.
Arartekoaren asmoa arazo horren gaineko eztabaida sustatzea zen, aldez aurretiko kontzeptu-ikuspegi hau oinarritzat hartuta: Bankuetako zerbitzuak interes orokorreko zerbitzuak al dira? Apriorizko ikuspuntu horretatik, administrazioaren esku-hartzea zuzena izan behar da, erregulazioa eta kontrol eraginkorra barne hartuz.
Aldi berean, estatuak bermatu behar du herritarrek kontsumitzaile eta erabiltzaile gisa dituzten eskubideak legez babestuta daudela eta bankuen esparruko kontrataziotik sortutako betebeharrek oinarrizko eskubide horiek errespetatzen dituztela.
Ikastaroan hizlari talde garrantzitsua izan genuen:
Fernando Zunzunegui jauna, Mª Carmen Gallastegi andrea, Edmundo Rodríguez Achutegui jauna. Amaitzeko, mahai-inguru batean parte hartu zuten eta zenbait ikuspegi osagarri mahai gainean jarri ziren: Manu Valín jauna Justizia zuzendaria, Mario Yoldi jauna etxebizitza sustapeneko arduraduna, Rafael Rich jauna giza-eskubideen arloko abokatu ekintzailea (Kordobako Stop Desahucios plataformako defendatzailea) eta Maria José Fernández de Landa andrea, ogasun arloko arduraduna.
Bestalde, Ararteko erakundeak hausnarketa jardunaldi batzuk partekatu zituen Kataluniako Síndic de Greuges delakoarekin, interes orokorreko zerbitzuak eskaintzen dituzten enpresa pribatuak gainbegiratzearen inguruan. Xedea eremu horretan Ombudsman delakoaren jarduna aztertzea zen, baita, hala badagokio, legezko testuinguruak ere, zein sektore edo zerbitzutan esku hartu behar duen, bere zeregin etikoa zein den eta informazioa nola eta nori eman behar zaion aztertuz.
Interes orokorreko zerbitzuak eskaintzen dituzten enpresa pribatuei lotuta Ombudsman delakoaren funtzioa aztertu eta definitzerakoan, ideia honen inguruan sakondu zen: interes orokor edo unibertsaleko zerbitzua zeinek eskaintzen duen alde batera utzita, garrantzitsuena, hau da, aldaketa esanguratsua zerbitzu horren jasotzailea nola tratatzen den aztertzean datza, bezero bezala edo pertsona bezala. Bezero bezala tratatzeak esan nahi du sinatutako kontratuaren betetze hertsian oinarrituta dagoen harremana izango dela. Pertsona bezala, aldiz, konpromiso maila handiagoa barne hartzen du tratuari eta kontratuan xedatutako harremanei dagokienez.