14. Informatzeko eta ezagutzeko teknologiak eta datuak babestea
3 Ezintasunen bat duten pertsonak
4. Arartekoaren udako ikastaroak
EHUko XXXIII. Udako Ikastaroen barruan, irailaren 9 eta 10ean, Gasteizko Montehermoso Jauregian Ararteko erakundeak antolatutako ikastaro bat egin zen,Familiak eta beraien beharrak eta erronkak oraingo gizarte- eta ekonomia-egoeran: Botere publikoen erantzuna izenburukoa.
Edizio horretan egin ziren, halaber,Estatu osoko herriaren defendatzaileen koordinaziorako XXIX. Jardunaldiak.
Familia erakunde bat da, anitza bere morfologian, baina berezko zeregin gutxi batzuk dituena. Zereginok, sarritan, afektuen egoitza eta sozializazio-eragilea izatearekin identifikatzen dira, ezin dira ordezkatu beste gizarte-sistema batzuek emandako ondasunen bitartez, eta horixe da familiaren bereizgarrietako bat gure gizarte-sistema egituratzen duten beste erakunde batzuen aldean. Elementu hori funtsezkoa da, izan ere, ahalmen propio eta esklusibo batzuekin lotzen ditu familiaren zereginak. Familiak bakarrik eman ditzake afektuarekin, heziketarekin eta harremanekin zerikusia duten hainbat zerbitzu. Beraz, horren ondorioz, Estatuaren lana da zerbitzu horiek ematen jarrai dezan bermatzea, neurri zehatzen bidez lagunduz.
Arrazoibide horiek oinarritzat hartuta, familiei laguntzeko politika publikoen gaiari heldu nahi zion Arartekoak, honako gai hauetaz hausnartu ahal izateko:
• Familien zereginak eta Estatuaren eginkizuna familiei sostengua eta laguntza emateko duen betebeharra betetzerakoan.
• Zeintzuk diren era askotako familien beharrak eta eskaerak.
• Behar eta eskaera horiei nola erantzuten dieten “familientzako” politika publikoek edo familia-sisteman eragin handia duten politikek.
• Nola ari diren aintzat hartzen (eta, beraz, artatzen) familia batzuk baztertuak edota diskriminatuak izateko arrisku handiagoan jartzen dituzten askotariko faktoreak.
• Zer ikasketa lor ditzakegun hurbil ditugun herrialdeetako politiketatik eta jardueretatik.
• Nola eman familiei kalitateko denbora-tarteak, beren zereginak egin ahal izan ditzaten, batez ere nekez besterendu daitezkeenak.
• Eta behar bezalako genero-ikuspegitik aztertzea.
Iñigo Urkullu lehendakariak, Bakartxo Tejeria Eusko Legebiltzarreko presidenteak, Soledad Becerril herriaren defendatzaileak eta Iñaki Goirizelaia EHUko errektoreak, Iñigo Lamarca arartekoarekin batera, topaketari hasiera eman zioten.
Arartekoak honako hau azaldu zuen bere hitzaldian “familia-politikak datozen urteetako gobernantzaren ardatz nagusietako bat izan behar dira, pairatzen ari garen krisi sozioekonomikotik gizarte egoera berri bat edukitzeko aukera emango duten estrategia eraginkorren bidez atera nahi badugu eta ahulenei eskubideak bermatzeko sistema hobetu nahi badiegu. Horregatik, eman diezaiegun bultzada erabakigarria amatasun eta aitatasun aukerei, lanbidea eta bizitza bateratzeari, emakumeen eta gizonen berdintasunari, haurren eta mendekoen zainketari, familia-ereduen aniztasunaren errespetuari eta laguntzak pobrezia edo gizarte bazterkeria egoeran dauden familiei”.
Demetrio Casadok eman zuen jardunaldiak kotzeptualki kokatzeko esparru-ponentzia. Esku hartzeko eta Gizarte Politiketako Mintegiaren zuzendaria da bera. Jarraian Joseba Zalacainek esku hartu zuen, Eguía Careaga Fundazioko Dokumentazio eta Ikerketa Zentroko zuzendaria baita, eta Europan familiei laguntzeko dauden politiketara hurbildu zen.
Ondoren, bateragarritasun, berdintasun eta zaintzari buruzko mahai-inguruan solas egin zen: familiei laguntzeko politika publikoetarako erronkak, Fernando Fantovarekin gizarte-aholkularia eta Constanza Tobiorekin –Madrilgo Carlos III.a Unibertsitateko Soziologiako katedraduna.
Hirukide eta Sehaska elkarteetako, Isadora Duncan fundazioko eta ASPACE Araba elkarteko ordezkariek bigarren mahai-inguruan parte hartu zuten: Baterako ekarpena etorkizuneko familia politikei: askotariko familien hitza.
Bigarren eguneko saioan, Associació de Famílies Lesbianes i Gais elkarteko presidenteak eta Ijitoen Idazkaritza fundazioko zuzendariak familien ahultasun faktoreei aurre egiteko politika publikoen erronken inguruan hitz egin zuten.
Gero Teresa Tornsek hartu zuen hitza –Soziologian doktorea eta Bartzelonako Unibertsitate Autonomoko irakaslea da bera eta, bukatzeko, herriaren defendatzaileak prestatzeko asmoz Sevillan eta Iruñean familiei laguntzeko politikez egin ziren lantegietan ateratako ondorioak ezagutarazi ziren.
Juan María Aburto Eusko Jaurlaritzaren Enplegu eta Gizarte Politiketako sailburu eta Familiaren Euskal Kontseiluko presidenteak eta Iñigo Lamarca arartekoak itxi zuten topaketa hori.
Herriaren defendatzaileek adierazpen bat onartu zuten familiei laguntzeko politika publikoen gaineko jardunaldi horietan: familien eginkizunak eta Estatuak familiei laguntzeko duen betebeharra; era askotako familien beharrak eta eskaerak; behar horiei nola erantzuten ari zaien “familien” politika publikoetan edo nola kontuan hartzen ari diren familia batzuk baztertuak edota diskriminatuak izateko arrisku handiagoan jartzen dituzten hainbat faktore.