4.2. Lasarte Oria-Hendaia korridorea
Lasarte Oria-Hendaia linea, Topo gisa ezagunagoa, irisgarritasun a
zterketa xehatu baten xede izan zen jada 2007. urtean. A
rrazoia Gipuzkoan garraioaren irisgarritasun diagnostikoaren txostena egitea izan zen (Gizloga, 2007).
Gaur egun, korridore hori berriztatze eta modernizazio prozesu batean dago; trazatua bitan zatitzera zuzendutako jarduerak gauzatzen a
ri dira –Fanderia-Oiartzun tartea–, geltoki berriak eraikitzen –Altzan, Intxaurrondon, Loiolako erriberetan– eta jada existitzen direnak birmoldatzen eta berriro diseinatzen –Oiartzun, Herrera, A
ñorga–. Horiek, inolako zalantzarik gabe, a
ldatu egingo dute goitik behera zerbitzuen eraginkortasunaren a
gertokia, a
ldirikoen maiztasuna eta, ondorioz, baita korridorean a
tenditutako herriguneetako eskaera ere, nabarmenki hobetuz.
Aldirikoen trazatua 18 geltokik eratuta dago:
– Instalazio gehienak (10 geltoki) gainazaleko instalazioak dira, hau da, geltokiko a
tondoaren eta nasaren a
rtean pasagune erako erlazioarekin.
– Bi geltoki lurpekoak dira: A
noeta eta Lugaritz, eta biak Donostian kokatzen dira.
– Gainerakoak beheratutako edo goratutako sestran kokatzen dira: Errekalde, Loiola, Herrera, Pasaia, Galtzaraborda eta Irun Kolon.
4.2.1. Kanpoko irisgarritasuna
Azpiegitura berriztatzeko prozesuan erabat murgilduta dauden honetan, geltoki berriak eta modernoagoak sortzearekin a
maituko dena –%100ean irisgarri–, bereziki garrantzitsua izango da oinezkoen ibilbidearen erabateko irisgarritasuna bermatu a
hal izatea kaletik garraio ekipamenduraino.
Testuinguru horretan, a
zpimarratzekoa da oraindik irisgarritasun gabeziak daudela instalazioen kanpoko inguruneetan. Horietako batzuk islatu ziren jada 2007ko diagnostiko Txostenean.
Esanahi berezia izateagatik, bi egoera bereziki deigarri suertatzen da:
– Irun erdiguneko geltokiko nasara iristeko dagoen bestelako ibilbide hondatua. Honen garrantzia a
re a
dierazgarriagoa da kontuan hartuz gero ez dagoela igogailurik sarrera nagusiko a
tondoa (Kolon pasealekua) eta nasa komunikatzeko.
– Gaintxurizketako geralekura oinez iristeko bidea a
rriskutsua da. Babeseko espaloirik ez duen ibilbidea da, N-I errepidearekin paraleloan igarotzen dena. Galtzada horrek ibilgailuen trafiko bizia jasaten du egunero.
alt="Errenteria: gainalde batean kokatzen den geltokia. Bertara iristeko oinezkoek duten ibilbideak behartu egiten du malda malkartsuko a
ldapa bat igotzera" />
alt="Irun erdigunea: geltokira iristeko bestelako ibilbidea ibiltezina da. Behartu egiten du kontserbazioko egoera kaskarrean dagoen trenbide-pasagune bat gurutzatzera" />
alt="Errekalde: geltokiko oinezkoentzako ingurunea trafiko biziko eremu batetik igarotzen da" />
Beste korridore batzuetan gertatu bezala, Lasartetik Hendaiara bitarteko geltokien gertueneko oinezko inguruneetan ez dago gida elementurik –hankaz ukitzeko zerrendak–, ikusmen urrituei garraio ekipamendua topatzea a
halbidetzeko.
4.2.2. Barruko irisgarritasuna
4.2.2.1. Geltokirako sarbidea (eraikinaren a
tondoa)
Egokitu gabe dauden a
rrapalak nahiz a
utomatizatu gabeko a
teak egotea, estuak eta mugikortasun urriko pertsonarentzat mugimenduak egitea zailtzen dutenak, dira lineako geltokietara iristerakoan gehien errepikatzen diren a
lderdi negatiboetako batzuk.
alt="Loiola: mugikortasun urria duen eta gurpil a
ulkian doan pertsonaren joan-etorria errazten ez duten a
te estuak. Bi orriak irekita egon behar dira beti" />
alt="Lasarte-Oria: instalazioetara iristeko a
rrapala ibilgarria da, nahiz eta ez dagoen behar bezala egokituta. Ez dago eskubanda bi a
ldeetan. Behar beste toki dago zabalduagoak izateko" />
alt="Belaskoenea Irun: a
te estuak sarreran; horiek mugikortasun urriko pertsonen joan-etorria baldintzatzen dute" />
alt="Donostia-Amara: egokitu gabeko sarbide a
rrapala. Ez du eskubanda bi a
ldeetan, garaiera bikoitzean eta ibilbide osoan zehar" />
4.2.2.2. Nasarako sarbidea. Nasen a
rteko joan-etorria
Lasarte-Hendaia korridoreak beste trenbide linea batzuetako instalazioetan dauden nasarako irisgarritasun eta segurtasun a
razoak errepikatzen ditu.
Lehen ere a
ipatu den moduan, bereziki deigarria da Irun Erdiguneko geltokiaren egoera. Linea osoan bidaiari eskari handiena duen ekipamenduetako bat da, eta bertan ez dago igogailurik mugikortasun urriko pertsonak a
tondotik nasara egin behar duen joan-etorria segurtasunezkoa eta a
utonomoa izango dela bermatzeko. Nasara iristeko eskailerak erabili behar dira, edo, bestela, pasatzeko oso egokia ez den bestelako ibilbide bat.
Bestalde, Bizkaian baino neurri txikiagoan bada ere, lineak gainazaleko pasagune batzuk ditu eta horiek mugikortasun urriko pertsonaren joan-etorriaren funtzionaltasuna mugatzen dute, a
ldi berean bere segurtasuna eta gainerako erabiltzaileena baldintzatuz.
alt="Irun Kolon: nasarako sarbidea egokitu gabeko eskailera tarteen bitartez. Ez dago igogailurik" />
alt="Irun Kolon: nasen a
rteko trenbide-pasagunea bestela iristeko dagoen ibilbidean" />
Nasen beste ezaugarri a
rriskutsu bat eraiki zirenean eman zitzaien estutasuna edo ondoren eragindako estutasuna (oztopoak egoteagatik) da; horrek nabarmenki a
reagotzen du a
rriskua joan etorriak egiterakoan, batez ere pertsona gurpil a
ulki jakin batzuen erabiltzaile bada.
4.2.2.3. Geltokiko / nasako zoladura. Segurtasuneko seinaleztapena
Orokorrean, a
tondo eta nasetako zoladurak ezaugarri egokiak ditu trinkotasunari, gogortasunari eta irristatzeen a
urkako gaitasunari dagokienez. A
itzitik, linea zeharkatzen duten trenbide-pasagune batzuetako zoladurak lehentasunezko eta presazko esku-hartze plan bat behar du.
Azkenik, egiaztatu a
hal izan da geltoki batzuetan segurtasun seinaleztapena falta dela nasetan: hankaz ukitzeko botoiak eta zerrenda kromatikoa.
alt="Rekalde: segurtasuneko ukimen zoladurarik gabeko nasa" />
4.2.2.4. Leihatilak (salmenta eta informazioa)
Iturria: Eusko Tren.
"Topoaren" korridorea eratzen duten 18 geltokietatik 6 bakarrik daude langileren batek a
tendituta. Zerbitzatutako sei horiez gain, beste zortzik interfono bitartez komunikatzeko sistemak dituzte.
Instalazio modernoagoetan izan ezik, a
tenditutako ekipamenduek ez dute behar bezala egokituriko a
rreta mahairik, hau da, garaiera gutxiagoko tartearekin eta sakontasun egokiko zokoarekin.
Orokorrean leihatiletara iristeko bidea oztopoetatik libre badago ere, a
tondoetako zoladurak ez du hankarekin ukitzearen bitartez gida izango den zerrendarik eta horiek ikusmen urrituak gidatzen dituzte geltokian ematen diren eta bertan dauden zerbitzu eta elementuetara.
4.2.2.5. A
ltzariak (eserlekuak, baliogabetzaileak, a
utosalmentako makinak)
Atenditu gabeko ekipamenduetan a
re garrantzitsuagoa da a
utosalmentako makinak eta bidaiak baliogabetzeko makinak egokitzea irisgarritasun unibertsalaren parametroei jarraiki.
Garraio txartelak emateko makinen erabilera mugatzen duten ezaugarri nagusiak hauek dira:
– A
dinekoek erabiltzeko konplexuak dira. Erosketa prozesuan ez dago a
hozko laguntzarik.
– Ez daude egokiturik ikusmen urrituek erabiltzeko. Ez dituzte berekin goi-erliebeko ukimen sistemak, makrokaraktereak, eta a
bar.
– Ordainketa egiteko zirrikituak behar baino a
ltuago daude (>1,20 m).
Instalazioetan a
geri diren eserleku modeloetatik bakar batek ere ez ditu erabat as
etzen irisgarritasunaren gaian a
raudiak finkaturiko parametroak. Mugikortasun urriko pertsonentzat utzitako berariazko eserleku multzorik ez dago, ezta euskarri iskiatiko osagarririk ere.
Bidaia txartelak baliogabetzeko gailuek igarotzeko zabalera egokia dute mugikortasun urriko pertsonen joan-etorria errazteko. Hala eta guztiz ere, beharrezkoa da igarotze horren denbora erregulatzea, horrela mugikortasun zailtasunak dituzten pertsonen joan-etorria erraztu a
hal izateko.
4.2.2.6. Komunak
Topoaren korridorean komun higienikoak dituzten geltokien zerrenda biltzen duen taula erantsi da:
Iturria: Eusko Tren.
18 geltokietatik 4k bakarrik du komun publikoa. Komun horien egokitzapen eta funtzionaltasun maila a
ldatu egiten da ekipamendu batetik bestera. Beharrezkoa da a
zpimarratzea, komun publikoak izanez gero, komun egokituak ohiko komunak dauden irekiera edo itxiera egoera berdinean egon behar direla.
4.2.2.7. Informazio eta komunikazio sistemak
Jarraian erantsi den taulak Lasarte-Hendaia korridoreko geltokietan dagoen komunikazio eta informazio sistemen hornidura biltzen du.
Iturria: Eusko Tren.
Geltoki guztiek dute megafonia Postu Zentral (PZ) batetik, nahiz eta horrek ez duen berez esan nahi trenen iritsiera eta irteera iragartzen denik. Teleadierazgailuei dagokienez, esan egin behar da horiek herrigune garrantzitsuenak a
tenditzen dituzten geltokietan instalaturik daudela.
Ondorioz, informazio dinamikoko sistemarik ez dagoen geltoki horietan, a
zpimarratu egin behar da garrantzitsua dela informazio estatikoa erabiltzaile guztientzat irisgarriak eta irakurgarriak izango diren formatuetan ematea.
alt="Informazio estatikoa eskuratzeko a
ukera mugaturik dago igarotzea zailtzen duten makina baliogabetzaileengatik" />
alt="Informazioa: plano bisuala garaiegi kokatzeak, edukiak tamaina txikikoak izateak eta islak egoteak ez dute irakurketan laguntzen" />